Tiêm thuốc tê bị méo miệng

   Xỉu là tình trạng mệt lả hay ngất nhẹ rất ngắn trong đó sự mất ý thức không hoàn toàn.

   Ngất là sự gián đoạn của đời sống ngoại tiết (La vie de relatíon) và sự ngừng ít nhiều hoạt động dinh dưỡng (La vie végétative).

Nguyên nhân gây xỉu

   Do bệnh nhân quá lo sợ ảnh hưởng đến thần kinh giao cảm, đây là lỷ do thường gặp nhất.

   Ngộ độc thuốc tê như tiêm nồng độ quá cao hay tiêm vào mạch máu.

   Bệnh nhân có cơ địa dị ứng với một loại thuốc tê.

   Bệnh nhân có bệnh tim mạch.

Triệu chứng 

   Xỉu : môi tái nhợt, buồn nôn, tay chân bủn rủn, thở nông, mạch nhanh, huyết áp hạ.

   Ngất : thở khó hoặc ngừng thở, tím tái, đồng tử giãn, tim loạn nhịp hoặc ngừng đập.

Xử trí 

     Xỉu.           

   Để bệnh nhân nằm đầu thấp hơn chân, nới lỏng y phục.

   Chà, vỗ vào mặt và thái dương cồn 90°.

   Theo dõi mạch, huyết áp, nhịp thở, sắc mặt.

   Cho uống nước trà hoặc cà phê ấm.

   Tiêm thuốc trợ sức như: caféin lml dưới da hoặc long não 2ml dưới da.

     Ngất.

Nếu ngừng thở và tim đập yếu, nhanh chóng :

   Hà hơi thổi ngạt : miệng thổi miệng hoặc miệng thổi mũi. Bệnh nhân nằm đầu lật ngửa, thổi nhịp 15 lần trong một phút.

   Tiêm tĩnh mạch Hydrocortison 50 - 100 mg

   Nếu ngừng thở, ngừng tim, cấp cứu càng nhanh càng tốt:

   Hồi sức miệng thổi miệng và xoa bóp tim ngoài lồng ngực. Cứ 15 nén ngực (80 lần/phút) thì hai lần thổi phồng ngực nhanh với một cấp cứu viện. Hoặc 5 lần nén ngực (60 lần/phút) thì một lần thổi phồng ngực với hai cấp cứu viên.

    Tiêm tĩnh mạch Hydrocortison và Ephertrin 10 -15 mg (nếu trường hợp bị quá mẫn với thuốc tê gây xẹp tim nhanh).

Phòng ngừa.

   Chuẩn bị tâm lý và gây tin tưởng cho bệnh nhân.

   Coi chừng tiêm nhầm thuốc có nồng độ cao.

   Kiểm soát bơm tiêm tránh trúng mạch máu.

   Coi chừng các chông chỉ định của adrénalin. Trong nha khoa thường gặp xỉu, những trường hợp ngất có may mắn là rất ít gặp, nhưng người y sĩ răng trẻ em cũng luôn luôn sẩn sàng để cấp cứu bệnh nhân trong những tình huống xấu nhất.

GÃY KIM

   Do kim hấp, luộc nhiều lần gây giòn.

   Do bệnh nhân cử động quá mạnh, người nhút nhát hay ở trẻ em.

   Thường chỉ có một phần kim gãy đâm vào mô.

Xử trí:

Đừng hốt hoảng, giữ chặt đầu bệnh nhân không để họ ngậm miệng, dùng kẹp gắp gắp ra.

Nếu bệnh nhân ngậm miệng kim sẽ bị đẩy sâu vào mô mềm, kim rất khó lấy, cần chuyển ngay đến bệnh viện.

Dự phòng :

   Đừng châm kím quá sâu.

   Chỉ dùng kim một lần.

ĐAU LẠ THƯỜNG

   Do đâm kim đụng vào dây thần kinh.

   Dò bơm thuốc quá mạnh, dung dịch thuốc quá lạnh.

   Do tiêm thuốc vào mô bị viêm.

Nếu tiêm đụng dây thần kinh có thể đưa đến viêm dây thần kinh hoặc đau dây thần kinh liên tục trong nhiều tuần. Nếu tiêm đụng dây thần kinh số VII (mặt) do gây tê vùng ở gai spix đâm kim quá sâu và quá cao, bệnh nhân có thể bị liệt mặt tạm thời trong vài giờ.

Xử trí:

   Khi nghe bệnh nhân kêu đau nên rút kim lui vài ly.

   Bơm thuốc tê chậm và nhẹ.

   Thuốc tê ấm

   Tránh tiêm vào vùng viêm nhiễm.

KHÔNG ĐỦ TÊ

Do sai kỹ thuật như gây tê tại chỗ không đụng xương hoặc gây tê vùng không đúng mục tiêu.

Mô bị viêm, thuốc tê tiêm vào sẽ bị trung hòa, thuốc tê biến chất, hết hiệu lực tê (thuốc trỏ màu vàng). Gây tê ở người nghiện rượu.

Xử trí:

   Xem lại chi định và kỹ thuật gây tê.

   Tăng liều lượng thuốc tê

BỌC MÁU

   Do kim làm tổn thương một mạch máu.

   Thường xảy ra ở  nữ có bệnh sinh chảy máu (hémogenie) hay chứng giòn mao mạch, không nên gây tê vùng cho những trường hợp này

Lưu ý : khi gây tê vùng, kim có thể đâm trúng mạch máu.

   Nếu trúng động mạch thì máu tự tràn vào bơm tiêm.

   Nếu trúng tĩnh mạch thì phải rút kim lui mới thấy máu tràn vào.

Việc vô tình bơm thuốc tê vào mạch máu gây tai biến nguy hiểm chết người (ngộ độc thuốc tê).

Độc tính của thuốc tê tiêm vào mạch máu tăng gấp nhiều lấn sp với tiêm dưới da.

CẮN MÔI

Thường xảy ra ở trẻ em, do thuốc tê chưa kịp tan sau khi nhổ răng, bệnh nhân hiếu kỳ muốn biết cảm giác lạ

Thường xảy a ở môi dưới, vết thương có thể sưng to, loét, nhiễm khuản.

Xử trí :

   Giải thích để bệnh nhân và người nhà hiểu

   Giữ vệ sinh

   Cho thuốc kháng sinh nếu sưng to

Dự phòng: căn dặn bệnh nhân khi mổ răng