Chính phủ coộng hòa hồi giáo gồm các nước nào năm 2024

Nhà nước Hồi giáo Áp-ga-ni-xtan (Islamic Republic of Afghanistan)

Mã vùng điện thoại: 93 Tên miền Internet: .af

Quốc kỳ Nhà nước Hồi giáo Áp-ga-ni-xtan

Vị trí địa lý: Nằm ở Tây Nam Á, giáp Tuốc-mê-ni-xtan, U-dơ-bê-ki-xtan, Tát-gi-ki-xtan, Trung Quốc, Pa-ki-xtan và I-ran. Tọa độ: 33000 vĩ bắc, 65000 kinh đông.

Diện tích: 652.000 km2

Khí hậu: Khô cằn và bán khô cằn, mùa đông lạnh và mùa hè nóng. Lượng mưa trung bình: 300 - 400 mm, vùng núi: 800 mm

Địa hình: Phần lớn là núi, đồng bằng ở phía bắc và tây nam

Tài nguyên thiên nhiên: Khí tự nhiên, dầu mỏ, than đá, đồng, đá tan, barit, lưu huỳnh, chì, kẽm, sắt, muối mỏ, đá quý.

Dân số: khoảng 30.551.700 người (2013)

Các dân tộc: Người Pashtu (38%), người Tagic (25%), người U-dơ-bếc (6%), người Hazara (19%), các nhóm dân tộc thiểu số.

Ngôn ngữ: Tiếng Pashtu và tiếng Dari, tiếng Thổ và 30 thổ ngữ (chủ yếu là tiếng Balochi và Pashai) cũng được sử dụng,

Lịch sử: Nhà nước phong kiến tập quyền Áp-ga-ni-xtan hình thành vào giữa thế kỷ XVIII. Anh tiến hành hai cuộc chiến tranh xâm lược Áp-ga-ni-xtan. Tháng 11-1921, Anh ký hiệp định hoà bình chính thức với Áp-ga-ni-xtan. Những năm sau, các cuộc nội chiến kéo dài liên miên. Ngày 28/4/1992, Mujadahidi lên làm Tổng thống thay Nagipbula. Từ tháng 9-1996, Phong trào Hồi giáo Taliban đã giành được quyền kiểm soát chính phủ và thủ đô Cabun. Sau sự kiện 11/9/2001, Mỹ tiến hành cuộc chiến tiêu diệt mạng lưới Al Qeada tại Áp-ga-ni-xtan, chế độ Taliban sụp đổ, chính phủ của Tổng thống Hamid Karzai nắm quyền lãnh đạo đất nước cho đến nay. Tuy nhiên, lực lượng Taliban vẫn chưa chịu đầu hàng, tình hình chính trị của Áp-ga-ni-xtan vẫn chưa ổn định.

Tôn giáo: Đạo Hồi dòng Sunni (84%), Đạo Hồi dòng Shi'a (15%), tôn giáo khác (1%).

Tổ chức nhà nước:

Chính thể: Cộng hòa Hồi giáo.

Các khu vực hành chính: 30 tỉnh: Badakhshan, Badghis, Baghlan, Balkh, Bamian, Farah, Faryab, Ghzni, Ghowr, Helmand, Heart, Jowzjan, Kabol, Kandahar, Kapisa, Konar, Kondoz, Laghman, Lowgar, Nangarhar, Parvan, Samangan, Sar-e Pol, Takhar, Vardak, Zabol.

Hiến pháp: Thông qua ngày 16/1/2004.

Cơ quan hành pháp:

Đứng đầu Nhà nước và Chính phủ: Tổng thống.

Bầu cử: Tổng thống và Phó Tổng thống được bầu theo phổ thông đầu phiếu, nhiệm kỳ 5 năm.

Cơ quan lập pháp: Quốc hội hai viện gồm Hạ viện (không quá 249 ghế, các thành viên được bầu theo phổ thông đầu phiếu, nhiệm kỳ 5 năm), Thượng viện (102 ghế, 1/3 do các hội đồng tỉnh bầu, 1/3 do Tổng thống chỉ định, nhiệm kỳ 5 năm).

Cơ quan tư pháp: Tòa án Tối cao, các tòa án cấp cao và toà thượng thẩm.

Chế độ bầu cử: Từ 18 tuổi trở lên, phổ thông đầu phiếu.

Các đảng phái chính: Phong trào Hồi giáo dân tộc, Xã hội Hồi giáo, Đảng Thống nhất Hồi giáo, v.v..

Kinh tế:

Tổng quan: Áp-ga-ni-xtan là nước nghèo, kinh tế nông nghiệp tự cấp, tự túc là chủ yếu. Phần lớn dân cư sống trong điều kiện thiếu thốn về lương thực, thực phẩm, quần áo, nhà ở và chăm sóc y tế. Chiến tranh liên miên làm kiệt quệ nền kinh tế. Sau khi chế độ Taliban sụp đổ, chính phủ mới được sự giúp đỡ quốc tế cũng không đủ sức vực dậy nền kinh tế thoát ra khỏi cảnh đói nghèo.

Sản phẩm công nghiệp: Hàng dệt may, đồ gỗ, khí tự nhiên, dầu mỏ, than,

Sản phẩm nông nghiệp: Lúa mì, hoa quả, gia súc.

Văn hóa: Áp-ga-ni-xtan mộc lịch sử phức tạp thể hiện qua những nền văn hóa hiện nay của họ cũng như dưới hình thức nhiều ngôn ngữ và công trình kiến trúc khác. Tuy nhiên, nhiều công trình kiến trúc lịch sử quốc gia đã bị tàn phá trong những cuộc chiến gần đây, trong đó có hai pho tượng Phật tại Tỉnh Bamiyan đã bị lực lượng Taliban phá huỷ. Các địa điểm nổi tiếng khác gồm các thành phố Kandahar, Herat, Ghazni và Balkh. Tháp Jam, tại thung lũng Hari Rud, là một địa điểm di sản văn hóa thế giới của UNESCO. Đặc biệt, thi ca luôn là một môn học quan trọng tại I-ran và Áp-ga-ni-xtan, tới mức nó đã thống nhất vào trong văn hóa. Văn hóa Ba Tư đã từng và luôn luôn có ảnh hưởng lớn trong văn hóa Áp-ga-ni-xtan. Những cuộc thi thơ giữa cá nhân được gọi là "musha’era" thường xuất hiện trong những người bình dân. Hầu như mọi gia đình đều sở hữu một hay nhiều tập thơ ở mọi kiểu. Nhiều nhà thơ Ba Tư nổi tiếng trong giai đoạn thế kỷ thứ X đến thế kỷ XV xuất thân từ Khorasan nơi được coi là Áp-ga-ni-xtan ngày nay. Đa số họ cũng là các học giả trong nhiều trường phái khác nhau như ngôn ngữ, khoa học tự nhiên, y học, tôn giáo và thiên văn học.

Giáo dục: Mặc dù trường học ở đô thị vẫn mở cửa, nhưng cuộc nội chiến đã gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sự phát triển giáo dục ở Áp-ga-ni-xtan.

Thủ đô: Ka-bun (Kabul)

Các thành phố lớn: Kandahar, Heret...

Đơn vị tiền tệ: afghani (Af); 1 Af = 100 pul

Ngày quốc khánh: 19-8 (1919)

Tham gia các tổ chức quốc tế: AfDB, AsDB, BIS, ESCAP, IMF, IMO, FAO, G-77, IAEA, IBRD, ICAO, IFAD, IMO, Interpol, IOC, ISO, ITU, SAARC, UN, UNCTAD, UNESCO, UNIDO, UPU, WFTU, WHO, WIPO, WMO, WtrO, v.v..