Ví dụ về câu đặc biệt bộc lộ cảm xúc
|
Câu đặc biệt là một phần kiến thức quan trọng trong chương trình Ngữ Văn 7. Tuy nhiên, vẫn còn khá nhiều bạn học sinh chưa hiểu rõ thế nào là câu đặc biệt cũng như làm bài tập vận dụng về phần ngữ pháp này. Vì vậy, trong bài viết này, chúng tôi đã biên soạn và tổng hợp toàn bộ các kiến thức về câu đặc biệt, mời các bạn cùng tham khảo nhé! Show  Thế nào là câu đặc biệt?Câu đặc biệt là câu không có cấu tạo theo mô hình cụm chủ ngữ – vị ngữ như các câu thông thường. Hay nói cách khác, câu đặc biệt là kiểu câu không tuân theo bất kỳ quy tắc ngữ pháp nào. Ví dụ về câu đặc biệt:
Tác dụng của câu đặc biệtCâu đặc biệt được sử dụng phổ biến trong giao tiếp hàng ngày và trong văn học với các mục đích cụ thể:
Ví dụ: “Đêm Giáng Sinh. Cái lạnh như “cắt da cắt thịt” vẫn không đủ để xua tan đi sự cô đơn trong lòng”. => “Đêm giáng sinh” là một câu đặc biệt dùng để xác định thời gian. Ví dụ: “May quá! Điểm của tao vừa đủ để qua môn!” => “May quá!” là câu đặc biệt dùng để bộc lộ cảm xúc vui mừng của người nói khi vừa đủ điểm qua môn, không phải học lại.
Ví dụ: “Hoa ơi! Hoa ơi! – Hồng kêu lên khi thấy một người có dáng người giống bạn của mình”. => “Hoa ơi! Hoa ơi!” là câu đặc biệt có chức năng dùng để gọi đáp. Hay: “Thanh ơi! Xuống đây mẹ bảo! – Dạ” => “Thanh ơi!” là câu đặc biệt được dùng với chức năng gọi. “Dạ!” là câu đặc biệt có chức năng dùng để đáp.
Ví dụ: “Buổi sớm tại vùng quê thật trong lành. Tiếng chim. Tiếng người.” => “Tiếng chim. Tiếng người” là câu đặc biệt dùng để liệt kê các âm thanh vào buổi sáng sớm của vùng quê. Phân biệt câu đặc biệt là câu rút gọnCâu đặc biệt và câu rút gọn khá giống nhau về mặt hình thức. Vì vậy mà có khá nhiều bạn bị nhầm lẫn giữa hai loại câu này. Trước khi chỉ ra điểm khác biệt giữa câu đặc biệt và câu rút gọn, chúng ta cùng tìm hiểu hai ví dụ sau: Ví dụ 1: Chửi. Đấm. Đánh. Đá. Ví dụ 2: Lão ta chạy đến. Chửi. Đấm. Đánh. Đá. Trong hai ví dụ trên, ví dụ 1 là câu đặc biệt và ví dụ 2 là câu rút gọn. Qua đó, chúng ta có thể chỉ ra điểm khác biệt của hai loại câu này như sau:
Một số dạng bài tập vận dụng về câu đặc biệtDạng 1: Xác định câu đặc biệt, câu rút gọn trong đoạn văn cho trước. Để làm được dạng bài tập này, các bạn phải vận dụng các kiến thức về đặc điểm của câu đặc biệt, câu rút gọn để tránh nhầm lẫn khi phân biệt hai loại câu này. Dạng 2: Xác định tác dụng của câu đặc biệt và câu rút gọn. Dạng bài này không chỉ tổng hợp kiến thức về câu đặc biệt, câu rút gọn mà còn giúp tăng khả năng cảm thụ văn học cho học sinh. Dạng 3: Viết một đoạn văn ngắn có sử dụng câu đặc biệt và chỉ ra tác dụng của chúng trong đoạn văn.
Hy vọng qua bài viết trên sẽ giúp bạn đọc hiểu rõ thế nào là câu đặc biệt và tác dụng qua những ví dụ minh họa cụ thể. Câu đặc biệt và câu rút gọn khá giống nhau về mặt hình thức nên các bạn cần hiểu rõ và biết cách phân biệt để vận dụng làm bài tập chính xác. Cuối cùng, supperclean.vn xin chúc các bạn học tập tốt nhé!
Bạn đang xem: Câu đặc biệt là gì Câu đặc biệt là gì? Theo sách Ngữ văn 7 định nghĩa câu đặc biệt là loại câu không được cấu tạo theo bất cứ một quy tắc ngữ pháp nào. Cấu trúc câu đặc biệt không nhất thiết phải có đầy đủ chủ ngữ, vị ngữ, mà có thể thay vào đó bằng những từ ngữ ngắn gọn, mang tính nhấn mạnh. Cũng chính từ đặc điểm này mà rất nhiều người thường nhầm lẫn câu đặc biệt và câu rút gọn. Tác dụng của câu đặc biệtNhững câu đặc biệt được thể hiện dưới các dạng khác nhau, tuy nhiên đều nhằm hướng tới các mục đích chung nhất, đó là: Bộc lộ cảm xúc của người viết hoặc người nóiĐôi khi, có những câu chuyện truyền cảm hứng, những bài học hay những vấn đề hay mà người viết, người nói khó kìm được dòng cảm xúc chân thực của mình. Họ diễn tả ra thành các câu văn, câu nói đặc biệt và nó thường không tuân theo bất cứ một cấu trúc chủ – vị nào. Tuy nhiên, người nghe hoặc người đọc vẫn hoàn toàn có thể hiểu được nội dung, ý tưởng mà người nói, người viết truyền tải. Xác định thời gian, địa điểm diễn ra sự việcCâu đặc biệt có chức năng thông tin về thời gian, nơi diễn ra sự kiện, sự việc mà đoạn văn đang hướng tới. Do đặc điểm không thể khôi phục lại được các thành phần câu sau khi lược bỏ nên những thông tin mà người viết truyền tải đến bạn đọc qua câu đặc biệt đảm bảo thông tin chính xác, trung thực. Liệt kê sự vật, sự việc hoặc hành độngViệc liệt kê nhằm xác định sự hiện diện, tồn tại hay thông báo về các hành động liên tiếp của chủ thể. Câu đặc biệt ví dụ thể hiện cho tác dụng này đó là: “Buổi chiều tại vùng quê thật trong lành. Tiếng chim. Tiếng gió.” Như vậy, trong câu trên có hai câu đặc biệt được đặt cạnh nhau, nhằm liệt kê các âm thanh vào buổi chiều tại vùng quê đó. Xem thêm: "Giá Trị Tương Đương Với Tiếng Anh Là Gì ? Dịch Sang Tiếng Anh Tương Đương Là Gì Chức năng gọi – đápTrong một số trường hợp, câu mang sắc thái gọi, đáp, chào hỏi… như: “Lan ơi! Lan à!” được xếp vào dạng câu đặc biệt. Đây còn được biết đến là câu đặc biệt ngắn nhất, tuy nhiên vẫn đảm bảo đầy đủ ý nghĩa, giúp người nghe hiểu và nắm được. Những câu đặc biệt ngắn nhấtNhững câu đặc biệt hay và ngắn nhất đó là câu chỉ gồm một từ duy nhất. Tuy nhiên, những câu này cần được đặt trong hoàn cảnh cụ thể để người đọc, người nghe có thể hiểu được trọn vẹn ý nghĩa. Ví dụ như: “Sơn! Sơn!” Nếu đặt riêng lẻ thì người nghe sẽ rất khó phân biệt và nắm được nội dung. Còn nếu đặt vào một bối cảnh như: A: “Sơn! Sơn! Đợi tớ với” B: “Nhanh lên” Thì người nghe dễ dàng hiểu được đó là hai người bạn, gặp nhau và đi cùng nhau. Tuy nhiên, Sơn lại đi trước và người bạn kia đã gọi cậu để bảo chờ đi cùng. Một số câu đặc biệt ngắn, gồm 2 từ, thường dùng để bộc lộ cảm xúc. Ví dụ như: “Than ôi! Sao số tôi lại đen đủi, khổ sở như thế này?” hay: “Trời ơi! Cô giáo và lũ trẻ đứng cạnh nhau, nước mắt giàn giụa.” Ví dụ về câu đặc biệtTừ việc hiểu được khái niệm câu đặc biệt là gì thì việc cho ví dụ, đặt 1, 2, 3, 4 hoặc viết đoạn văn có chứa câu đặc biệt là điều rất dễ dàng. Một số ví dụ tiêu biểu cho loại câu này như: Câu đặc biệt xác định thời gian“Một đêm mùa đông. Cái lạnh đến cắt da cắt thịt hòa vào màn sương mờ ảo bao trùm cả thành phố.” Câu đặc biệt liệt kê hành động“Cả đoàn người xem hội nhốn nháo. Tiếng cười. Tiếng reo. Tiếng vỗ tay.” Câu đặc biệt gọi – đáp“Mai ơi! Đi học thôi.” Hay A: “Ai đã đặt lọ hoa ở đây?” B: “Lan! Chính Lan!” Câu đặc biệt bộc lộ cảm xúc“Ôi! Cuối cùng thì tôi cũng vượt qua được rồi.” Trong một số đoạn văn hoặc văn cảnh thì sự xuất hiện của các câu đặc biệt còn là nối tiếp, hoặc đan xen. Ví dụ như: Con: “Bố ơi! Bố! Con được 10 điểm Văn.” (câu gọi) Bố: “Mừng quá! Bố sẽ mua tặng cho con một bộ đồ chơi.” (câu bộc lộ cảm xúc) Hay “Ôi! Thế là Hà Nội chính thức vào đông rồi. Gió. Mưa. Lạnh. Từng ký ức về mùa đông năm ấy còn ngồi cạnh bà bên bếp lửa để sưởi ấm cứ thế tràn về.” (câu bộc lộ cảm xúc và câu liệt kê hiện tượng). Trên đây là những kiến thức tổng hợp về câu đặc biệt. Hy vọng qua những chia sẻ này có thể giúp bạn hiểu hơn về khái niệm, cách xác định câu đặc biệt. Ngoài ra, để nắm chắc và nâng cao thêm kiến thức thì bạn đọc có thể tham khảo ở sách văn về câu đặc biệt ở lớp 7 hay thư viện trực tuyến Violet để hiểu rõ hơn nhé. |
