Làm thế nào để con trai bỏ game năm 2024

Từ khi học lớp 6 tại một trường quốc tế, Gia Huy - con trai chị Hải Yến ở quận Phú Nhuận đã nổi danh trong lớp do thường xuyên được bạn bè trả tiền để "cày thuê", nâng cấp nhân vật trong game. Ở nội trú, cuối tuần mới về nhà nhưng cậu bé gần như không tiếp xúc với mọi người, cả ngày ôm rịt máy tính. Bữa cơm, cả nhà quây quần, cậu xúc một bát to chất đầy thức ăn rồi quay lại với màn hình của trò chơi đang dang dở. Bị mẹ mắng, cậu trốn ra quán net, nơi có bạn học ngồi đợi sẵn. Đói mới mò về nhà.

Trong một năm rưỡi tìm đủ mọi cách từ quát mắng đến đòn roi nhưng cậu con trai không hề thay đổi, không khí gia đình luôn trong trạng thái căng thẳng. Nhà từng có đứa cháu nghiện game phải nhờ công an can thiệp, khi họ hàng biết chuyện của Gia Huy, ai cũng lắc đầu "Dễ hư hỏng lắm".

Năm cậu bé học lớp 7, một lần trốn đi chơi game tới khuya, chị Yến sốt ruột đứng ngoài cổng chờ. Về đến nhà, nghe tiếng mẹ gọi, Huy ngước ánh mắt lờ đờ vô hồn nhìn lên nhưng không đáp. "Thời khắc đó tôi hiểu phải thay đổi, không mãi thế này được nữa", người mẹ 37 tuổi nói.

Chị Lê Hải Yến bên cạnh con trai Gia Huy. Ảnh: Nhân vật cung cấp.

Từ đó, chị Yến tìm đọc trên sách, mạng Internet, rồi tìm hiểu những gia đình có con nghiện game khác. Chị đã biết tới những đứa trẻ giống như con mình, đứa thì nghiện game sa sút học hành, thậm chí bỏ học trốn đi chơi, đứa khác thì rối loạn tâm thần... Những hình ảnh đó càng khiến chị hoảng loạn. Trong lúc tuyệt vọng, người mẹ này tìm được cuốn sách nói về giáo dục, nuôi dạy con trên internet và hiểu rằng chính bố mẹ cũng cần phải thay đổi. "Vợ chồng tôi thống nhất với nhau sẽ không được cấm đoán mà phải có cách để con nhận thức được mức độ nguy hiểm của nghiện game", chị Yến nhớ lại.

Việc đầu tiên người phụ nữ này làm là nói chuyện với chồng về tình trạng của con. Việc chuyển trường, chuyển nhà cũng được gia đình thực hiện ngay sau đó. Ở trường mới, Huy không học nội trú nên ngoài giờ học, cậu thường xuyên ở bên mọi người trong gia đình. Xung quanh nhà mới không có các quán internet, cũng ở xa nhóm bạn thường rủ rê chơi game. "Bố mẹ chỉ vì tương lai của con. Những gì không có lợi con không nên đụng tới", anh Phạm Huỳnh- chồng chị Yến – giải thích với con trai.

Chuyển nhà, chuyển trường cùng lúc trong thời gian ngắn, dù được bố mẹ làm tư tưởng nhưng Huy vẫn sốc. Những ngày đầu cậu bé thường bồn chồn, hay ngồi trầm tư và khóc nhưng bố mẹ không an ủi. "Chúng tôi muốn con có thời gian trải nghiệm đúng cảm xúc của bản thân", chị Yến nói. Ngôi trường mới cách nhà 600 m, Huy cũng phải tự đi bộ để có cơ hội quan sát mọi thứ xung quanh, "hồi sinh" lại những cảm xúc mà từ lâu cậu bé quên mất do chìm đắm trong thế giới của game.

Không đòn roi, quát mắng như thời gian đầu, vợ chồng chị Yến thực hiện biện pháp "cai game ngắt quãng".

Những ngày đầu của quá trình cai game cho con, bà mẹ 37 tuổi thường xuyên mời bạn bè, người thân đến nhà chơi, ăn uống. Khi Huy đang chăm chú vào trò chơi, mọi người nhờ vả liên tục khiến việc chơi game bị đứt quãng. Ban đầu, cậu bé tỏ ra cáu kỉnh, khó chịu, thậm chí phản ứng mạnh khi bị làm phiền. Tuy nhiên, sau mỗi lần hoàn thành công việc, nhận được lời khen của mọi người, cậu bé 14 tuổi thấy dễ chịu hơn.

Không chỉ "phá bĩnh" cuộc chơi của con, vợ chồng chị Yến còn tìm cách bí mật tự ngắt mạng wifi của nhà để con trai không thể chơi được nữa. Mỗi lần như thế, Huy lùng sục mọi ngóc ngách để đấu nối sửa chữa. Nhiều khi không "chữa" được, cậu bé tức giận gào thét, quăng sách vở rồi ngồi bất động trên ghế cả tiếng đồng hồ.

Việc làm gián đoạn những màn game của Gia Huy tiếp tục được tăng cấp bằng cách vô hiệu hóa những thiết bị điện tử như iPad hay laptop. Chúng thường xuyên ở vào tình trạng hết pin nhưng không có dây sạc hoặc có lúc bị thay mật khẩu. Tuy nhiên mọi thứ vẫn để ngay vị trí cũ để cậu bé làm quen dần với việc không đụng đến thiết bị ngay cả khi trong tầm mắt. Trong nhiều tuần sau đó, cứ đi học về, Huy lại lục tung nhà tìm kiếm dây sạc rồi hậm hực ngồi dò tìm mật khẩu, cáu gắt với tất cả mọi người.

Trước đây chị Yến sẽ "phát điên" nếu như con có thái độ như vậy. Nhưng học được cách kiềm chế cảm xúc, chị lấy ly nước lạnh đi lòng vòng hoặc ngồi im một chỗ cho cơn giận qua đi. Tivi trong nhà, người mẹ thường bật các chương trình về cách giáo dục cũng như đạo làm người để con cùng nghe. Khi cả hai nguôi giận, chị ôm con vào lòng, kể cho Huy thời điểm khó khăn khi mới sinh ra, cha mẹ vất vả con nuôi con khôn lớn và con cũng cần phải làm tốt nghĩa vụ của mình. "Điều quan trọng là nếu không cố gắng, tương lai con sẽ không có gì", người mẹ nói.

Chẳng hạn, để dạy con biết sự hiếu thuận với ba mẹ, mỗi lần về ông bà ngoại, chị đều dẫn con theo quan sát những việc làm, hành động và thái độ của mẹ với ông bà. Muốn con hiểu được bản thân là một người có ích trong gia đình, chị thường xuyên nhờ con làm một số việc vặt rồi liên tục khen ngợi, khích lệ. Buổi trưa đi học về, cậu bé cũng được mẹ hướng dẫn nấu cơm rửa chén bát trước khi đến giờ học chiều. Từ khóa mà chị thường nói với Huy thời điểm này là "Bố mẹ tin con, con sẽ làm được".

Đồng hành với mẹ, người bố cũng dành thời gian đưa con trai đi chơi, nói chuyện nhiều hơn. Anh Huỳnh cũng thường trổ tài làm những món Huy thích như gỏi cuốn hay khoai tây rán.

Sang tuần kế tiếp, Huy không còn lùng sục tìm dây sạc máy tính, iPad nữa. Cậu tự nguyện giúp mẹ những công việc trong gia đình như nấu cơm, quét dọn. Thấy con bắt đầu thay đổi, người bố nói về việc mua điện thoại di động. "Con lớn rồi, cũng phải biết sử dụng công nghệ mới để phục vụ cho việc cá nhân chứ". Hai bố con cùng bàn nhau sẽ mua nhãn hiệu điện thoại nào và sử dụng vào mục đích gì. "Ngày bố mang về chiếc điện thoại, cháu cảm thấy vui vì được bố mẹ tin tưởng, tôn trọng", Gia Huy nói.

Không còn nghiện game, cậu bé Gia Huy (bên trái) dành thời gian chơi đùa cùng cậu em trai 9 tuổi. Ảnh: Nhân vật cung cấp.

Thấy con "đáp ứng tốt", mạng wifi của gia đình được đưa trở lại trạng thái bình thường, dây sạc đặt lại vị trí cũ và máy tính của Huy không còn cài đặt mật khẩu. Cậu bé 14 tuổi được sử dụng lại máy tính nhưng lần này không hề động đến game. "Còn nhiều thứ vui hơn chơi trò chơi điện tử", Huy nói với mẹ. Thời gian rảnh cậu cùng em trai 9 tuổi chơi cờ, nuôi cá, thổi sáo, học đàn hay làm phim hoạt hình... Hè vừa qua hai anh em về nhà ông bà ngoại ở dài ngày, Huy cũng không sờ vào một thiết bị điện tử nào mà dành thời gian trò chuyện với người thân, tập thể dục hay chơi với em trai.

Chia sẻ câu chuyện của mình trên một diễn đàn dành cho cha mẹ, nhiều người học cách của chị Yến để giúp con em mình. Tuy nhiên bên cạnh những người thành công cũng có người thất bại.

"Quát mắng hay cấm đoán thì dễ nhưng để nói chuyện được với con bằng cả tình yêu và sự chân thành thì không phải ai cũng làm được", chị chia sẻ. Theo người mẹ này, con cái cần sự tôn trọng và tin tưởng, không áp đặt theo ý muốn của cha mẹ. "Đó là cả một nghệ thuật làm cha mẹ mà rất lâu tôi mới nghiệm được ra", người mẹ của hai cậu con trai nói.