Nhiều ba mẹ khi nhắc đến tẩy giun cho con không nhớ mình đã quên không tẩy giun cho bé từ bao giờ. Liệu việc không tẩy giun định kỳ cho trẻ có ảnh hưởng gì đến sức khỏe của bé? Và có phải mẹ chỉ cần ra hiệu thuốc mua đúng liều thuốc tẩy giun về là dùng được không? Bài viết sẽ cung cấp lý do vì sao mẹ cần phải tẩy giun định kỳ cho bé và những lưu ý khi sử dụng thuốc tẩy giun để đảm bảo an toàn sức khỏe cho con.
Trẻ nhỏ rất dễ bị nhiễm giun. Ước tính có hơn 40% trẻ em Việt Nam bị nhiễm giun mà chủ yếu là các loại giun như giun đũa, giun kim, giun móc, giun tóc. Nguyên nhân là do trẻ nhỏ thường rất hiếu động, thích khám phá mọi thứ xung quanh, hay bò, chơi lê la trên sàn, đi chân đất, rồi lại mút tay, có khi đánh rơi thức ăn xuống sàn sau đó lại nhặt lên ăn nên trẻ con rất dễ bị nhiễm giun sán.
Ngoài ra, ở một số vùng có điều kiện vệ sinh kém, giun có thể ẩn nấp trong các loại hoa màu, thức ăn đặc biệt là các đồ ăn sống, khi trẻ ăn sẽ chúng sẽ xâm nhập vào cơ thể của con. Một số dạng ấu trùng xuyên qua da xâm nhập vào cơ thể của bé.
Không tẩy giun định kì cho bé sẽ có thể bị giun chui ống mật, giun chui ống tụy, tắc ruột, viêm nhiễm bộ phận tiết niệu – sinh dục,… ảnh hưởng đến sức khỏe của con.
Khi giun chui vào trong cơ thể trẻ em, chúng sẽ trành giành những chất dinh dưỡng, lâu dần làm cho trẻ xanh xao, chậm tăng trưởng thể chất, suy dinh dưỡng, ảnh hưởng đến trí thông minh của con. Một số loại giun có thể gây ngứa ngáy, khó chịu, ảnh hưởng đến hoạt động sinh hoạt và học tập của bé.
Đặc biệt, trong một số trường hợp giun gây ra biến chứng làm tổn hại sức khỏe của trẻ như giun chui ống mật, giun chui ống tụy, tắc ruột, viêm nhiễm bộ phận tiết niệu – sinh dục,… khi này trẻ cần can thiệp và xử trí kịp thời nếu không sẽ gây ảnh hưởng không tốt đến sức khỏe của con.
Do vậy việc tẩy giun cho trẻ là việc làm cần thiết. Các bác sĩ Nhi khoa và dinh dưỡng khuyên mẹ nên tẩy giun định kỳ cho trẻ 6 tháng một lần và từ khi trẻ được 1 tuổi trở lên.
2. Lưu ý khi sử dụng thuốc tẩy giun cho trẻ
Thuốc tẩy giun cho trẻ chỉ sử dụng cho trẻ từ 1 tuổi trở lên. [ảnh minh họa]
Thuốc tẩy giun cho trẻ là một loại thuốc dễ sử dụng và tương đối an toàn, tuy nhiên khi tẩy giun cho trẻ mẹ cần lưu ý những vấn đề sau:
– Chỉ nên tẩy giun khi trẻ được 1 tuổi trở lên.
– Khi uống thuốc tẩy giun, trẻ không cần nhịn đói hay ăn kiêng, cũng không phải dùng thuốc xổ.
– Khi uống thuốc tẩy giun trẻ có thể có một số phản ứng phụ [ít gặp] sau khi dùng thuốc như trẻ có thể đau bụng, buồn nôn và tiêu chảy thoáng qua, những triệu chứng này thường nhẹ và sẽ tự khỏi.
– Một số rất ít trường hợp trẻ có thể có phản ứng dị ứng với thuốc như phát ban, ngứa, nổi mề đay. Khi đó, nên đưa bé đi khám để được bác sĩ Nhi khoa để được tư vấn cách xử lý phù hợp.
– Đặc biệt, điều quan trọng nhất mà ba mẹ thường hay quên đó là: không phải ai cũng có thể tẩy giun được, trẻ nhỏ cũng vậy. Có một số trẻ mắc các bệnh chống chỉ định với thuốc tẩy giun, vì vậy cha mẹ hay người lớn trước khi tẩy giun nên cho bé đi kiểm tra sức khỏe rồi sau đó nhờ bác sĩ tư vấn về việc dùng thuốc tẩy giun cho trẻ. Một số trẻ mắc những bệnh mãn tính, tim bẩm sinh, suy gan, suy thận, đang ốm, sốt, … cha mẹ chưa nên tự tẩy giun cho con nếu tẩy giun cần phải có chỉ định và có sự theo dõi của bác sĩ.
Ngoài ra, bên cạnh việc tẩy giun định kỳ, phụ huynh cần phòng bệnh bằng cách giữ vệ sinh môi trường sống tốt. Đặc biệt là cần vệ sinh sạch sẽ và đúng cách phân, nước tiểu, rác, các đồ vật bẩn giun dễ ký sinh trên đó. Cần có ý thức ăn uống sạch sẽ và đừng quên vệ sinh tay cho trẻ thường xuyên đặc biệt là trước khi ăn và sau khi đi vệ sinh.
3. Các loại thuốc tẩy giun nào thường dùng cho trẻ em
Một số thuốc tẩy giun cho trẻ có vị ngọt và thơm, được khuyên dùng để tẩy giun cho trẻ giúp tiêu diệt các loại giun đũa, giun móc, giun tóc, giun kim phổ biến như:
– Mebendazole: Dùng loại dạng 500 mg. Viên nén vị ngọt trái cây hoặc dung dịch uống có hương socola giúp trẻ dễ uống càng tốt. Uống một lần duy nhất 500mg/ngày. Uống vào lúc nào trong ngày cũng được.
– Albendazole: Dùng loại dạng viên nén 400 mg. Uống một lần duy nhất 400 mg/ngày. Uống vào lúc nào trong ngày cũng được.
Bạn nên tham khảo ý kiến của bác sĩ chuyên khoa Nhi trước khi sử dụng thuốc tẩy giun cho trẻ.
Rất nhiều mẹ có con hơn 1 tuổi đã thấy trong phân con mình có giun và lo lắng bởi vì trước giờ họ chỉ nghe nói tẩy giun cho trẻ trên 2 tuổi chứ dưới 2 tuổi thì chưa từng được nghe. Để giải đáp thắc mắc cho các mẹ, bác sĩ sẽ hướng dẫn cách tẩy giun cho trẻ.
1.Các triệu chứng gợi ý tới nhiễm giun
- Đau bụng, rối loạn tiêu hoá, chậm tăng cân, ăn kém, biếng ăn, nhiễm trùng tiết niệu tái phát, hay đại tiện ra giun, ngứa hậu môn.
- Nhìn thấy giun [giun kim], quấy khóc nhiều về đêm…
2. Khi nào bắt đầu tẩy giun cho trẻ?
Theo Quyết định 6437 của Bộ Y tế,10/2018:
- Khi đủ 12 tháng tuổi là bắt đầu tẩy giun.
- Hoặc sớm hơn khi có chỉ định của BS, có các triệu chứng gợi ý nhiễm giun như đã nói ở trên.
3.Tần suất tẩy giun như thế nào là hợp lí?
- Miền Bắc:1lần/6tháng
- Miền Trung và miền Nam: 1lần/1năm.
- Đối với các vùng tỉ lệ cao hoặc thấp hẳn, trạm y tế địa phương sẽ có hướng dẫn cụ thể.
4. Dùng thuốc như thế nào?
Với thuốc tẩy giun, bố mẹ có thể tự mua ở hiệu thuốc và dùng theo hướng dẫn của dược sĩ và đọc HDSD đi kèm. Tốt nhất là xin chỉ định từ trạm y tế xã phường hoặc bác sĩ Nhi khoa.
* Các loại thuốc được dùng theo khuyến cáo của Bộ Y Tế
- Trẻ em từ 12 tháng tuổi đến dưới 24 tháng tuổi: Albendazole 200mg [zentel]hoặc Mebendazole 500mg [Fugacar]liều duy nhất sau ăn.
- Trẻ từ 24 tháng tuổi trở lên: Albendazole 400mg hoặc Mebendazole 500mg liều duy nhất sau ăn.
*Chú ý:
- Các loại thuốc nên dùng sau bữa ăn tối, không cần nhịn ăn uống .Với một số loại giun, với bệnh nhân cụ thể, bác sĩ có thể cho dùng nhắc lại sau 1 tháng.
- Thuốc dạng viên nên khi cho trẻ dùng thì nghiền nhỏ thuốc, pha với nước, sữa, nước quả cho con uống.
5. Tác dụng phụ
- Nhẹ: đau bụng, buồn nôn, mệt mỏi.
- Vừa - nặng: nổi ban, mề đay, khó thở, sốc phản vệ [hiếm].
Cha mẹ cần theo dõi 48 giờ sau khi con uống thuốc tẩy giun. Nhớ chụp lại ảnh loại thuốc tẩy giun đã dùng [vỏ hộp thuốc] để cho bác sĩ xem khi cần đến.
Để tránh tình trạng nhiễm giun cho bé, cha mẹ nên phòng ngừa nhiễm giun là tốt nhất:
- Tập cho bé thói quen rửa tay sau khi đi vệ sinh và trước khi ăn. Bản thân người lớn cũng phải chú ý việc này, nhất là trước khi chuẩn bị đồ ăn và cho bé ăn.
Hàng ngày nên tập thói quen rửa tay thường xuyên cho bé
- Vệ sinh ăn uống: nên cho bé uống nước đun sôi để nguội, ăn rau đã nấu chín, các loại trái cây nên gọt vỏ sau khi rửa.
- Vệ sinh thân thể: thường xuyên cắt móng tay cho bé, rửa hậu môn bằng xà phòng tắm sau mỗi lần bé đi đại tiện, không cho bé đi đại tiện bừa bãi, không để bé ở truồng hay mặc quần thủng đít.
- Ở nông thôn, cần bố trí khu vực xử lý phân xa nơi ở và giếng nước. Không để bé bò lê la, nghịch đất cát.
- Định kỳ 6 tháng cho bé uống thuốc tẩy giun một lần. Nếu trong nhà có một thành viên bị nhiễm giun kim, nên tẩy giun cho cả nhà.
Khoa Nhi