Thoát vị đĩa đệm cổ là gì năm 2024
Thoát vị đĩa đệm cột sống cổ là căn bệnh nguy hiểm, ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe, khả năng lao động và tinh thần của người bệnh. Tuy nhiên, nếu được phát hiện và điều trị sớm, đĩa đệm sẽ được bảo tồn tối đa, nhờ đó cột sống cổ sẽ giảm đau nhức và cử động bình thường. Show
Thoát vị đĩa đệm cột sống cổ là gì?Cột sống cổ được tạo nên bởi 7 đốt sống, kí hiệu từ C1 đến C7. Giữa các đốt sống cổ sẽ có một đĩa đệm (trừ C1-C2 không có đĩa đệm) để kết nối các đốt sống với nhau, vừa giúp ổn định cổ, vừa cho phép cổ xoay cử động linh hoạt từ trái sang phải và uốn cong về phía trước hoặc ra sau. Vậy thoát vị đĩa đệm cột sống cổ là gì, khi nào đĩa đệm cột sống cổ rơi vào tình trạng thoát vị? Thoát vị đĩa đệm cột sống cổ hay còn gọi là còn gọi là “vỡ đĩa đệm” hoặc “trượt đĩa đệm”, xảy ra khi phần nhân nhầy (giống như gel) nằm bên trong đĩa đệm bị thoát ra ngoài do vết rách hoặc nứt trên thành đĩa cứng (vòng xơ bao bọc bên ngoài đĩa đệm). Nhân nhầy tràn ra ngoài gây kích ứng lên dây thần kinh cột sống, gây ra hiện tượng đau mỏi, tê bì… khiến người bệnh gặp khó khăn trong sinh hoạt và lao động. Các vị trí thoát vị đốt sống cổ thường gặpThoát vị đĩa đệm cổ thường xảy ra nhất ở các vị trí đốt sống C4-C5, C5-C6 và C6-C7. Tùy thuộc vào vị trí đĩa đệm bị thoát vị, phần cổ và các bộ phận chịu ảnh hưởng sẽ xuất hiện những triệu chứng đặc trưng riêng. 1. Thoát vị đĩa đệm C4-C5Nếu đĩa đệm giữa đốt sống C4-C5 thoát vị, người bệnh thường cảm thấy yếu và đau ở cơ delta và khắp vai. Một số bệnh nhân sẽ cảm thấy ngứa ran và tê khi bị thoát vị đĩa đệm C4-C5, nhưng trường hợp này không phổ biến. 2. Thoát vị đĩa đệm C5-C6Thoát vị đĩa đệm ở đốt sống C5-C6 của cột sống có thể gây yếu cơ bắp tay và cơ duỗi cổ tay, đồng thời xuất hiện cơn đau, tê và ngứa ran lan rộng đến ngón tay. Bên cạnh đó, thoát vị đĩa đệm C5-C6 còn ảnh hưởng đến các dây thần kinh kiểm soát đầu, mắt, tai và tuyến giáp, thế nên người bệnh có thể gặp phải tình trạng suy nhược, các vấn đề về thị lực… 3. Thoát vị đĩa đệm C6-C7Hai đốt sống C6 và C7 đóng vai trò rất quan trọng trong việc hỗ trợ hệ thống cột sống, giữ cho cơ thể săn chắc và khỏe mạnh. Do đó, khi đĩa đệm giữa đốt sống C6-C7 bị thoát vị sẽ làm suy yếu cột sống và gây đau, tê bì từ cổ đến chân. Mặc dù đĩa đệm ở 3 vị trí này dễ bị thoát vị hơn, nhưng cũng không loại bỏ hoàn toàn nguy cơ thoát vị đĩa đệm ở giữa đốt sống C3-C4. Vậy nên, để xác định chính xác vị trí đĩa đệm cột sống cổ bị thoát vị, bác sĩ cần tiến hành các bước thăm khám và chụp phim kỹ lưỡng. Tìm hiểu thêm: Thoát vị đĩa đệm: Nguyên nhân, triệu chứng, điều trị và phòng ngừa Các giai đoạn phát triển của thoát vị đĩa đệm đốt sống cổQuá trình tiến triển của thoát vị đĩa đệm nói chung và thoát vị đĩa đệm cột sống cổ nói riêng được chia thành 4 giai đoạn. Mức độ thoát vị địa đệm sẽ tăng dần theo từng giai đoạn, thế nên càng điều trị sớm, hiệu quả bảo tồn đĩa đệm càng cao.
Lúc này, đĩa đệm bắt đầu có dấu hiệu biến dạng. Các vết nứt nhỏ đã xuất hiện trên vòng xơ, nhưng nhân nhầy vẫn được giữ nguyên bên trong đĩa đệm. Ở giai đoạn này, người bệnh chưa nhận thấy các triệu chứng đau mỏi hoặc tê bì.
Một phần của vòng xơ bị rách, khiến nhân nhầy bên trong bắt đầu tràn ra ngoài, làm phình to đĩa đệm. Tuy nhiên, mức độ thoát vị ở giai đoạn này chưa ảnh hưởng đến chức năng của cột sống và người bệnh cũng chưa cảm nhận cơn đau rõ rệt.
Nhân nhầy thoát ra ngoài nhiều hơn tạo ra điểm lồi bên ngoài vòng xơ, chèn ép lên dây thần kinh. Vì vậy, ở giai đoạn 3 của bệnh thoát vị đĩa đệm cổ, người bệnh đã nhận thấy rõ cơn đau và biểu hiện tê mỏi ở cổ, vai, gáy. .
Trong giai đoạn này, các mảnh vỡ của nhân nhầy và bao xơ có thể tách ra khỏi đĩa đệm, đè lên dây thần kinh cũng như mô mềm quanh cột sống cổ, gây đau nhức dữ dội. Cơn đau dai dẳng không chỉ làm giảm chức năng cử động của cột sống cổ, mà còn ảnh hưởng tiêu cực đến hệ thống cột sống của cơ thể, khiến người bệnh không thể làm việc và sinh hoạt như bình thường. Phần nhân nhầy thoát ra khỏi bao xơ đè lên dây thần kinh gây đau, tê và mỏi cổ, vai, cánh tay Chính vì những dấu hiệu thoát vị đĩa đệm cột sống cổ ở giai đoạn 1 và giai đoạn 2 không rõ ràng, thế nên nhiều bệnh nhân đến gặp bác sĩ khi mức độ thoát vị đã chuyển sang giai đoạn 3 hoặc giai đoạn 4. Đó là lý do mọi người cần thăm khám sức khỏe định kỳ để có thể tầm soát nguy cơ thoát vị đĩa đệm sớm, hạn chế tối đa tổn thương và bảo vệ cột sống cổ vững chắc. Hình ảnh thoát vị đĩa đệm cột sống cổDưới đây là một số hình ảnh mô tả vị trí đĩa đệm giữa các đốt sống cổ cũng như vị trí đĩa đệm dễ bị thoát vị giúp mọi người dễ dàng hình dung. Đĩa đệm là phần đệm lót giữa hai đốt sống cổ, giúp giảm áp lực và hỗ trợ các cử động xoay cho cột sống cổ Đĩa đệm nằm giữa hai đốt sống C6-C7 là một trong những vị trí dễ bị thoát vị nhất Triệu chứng thoát vị đĩa đệm đốt sống cổTriệu chứng đặc trưng nhất của thoát vị đĩa đệm đốt sống cổ là đau cổ. Nếu đĩa đệm thoát vị nặng đè lên dây thần kinh sẽ gây ra những triệu chứng khác, bao gồm:
Trường hợp nghiêm trọng hơn, nếu điểm thoát vị đè lên tủy sống, người bệnh có thể gặp các triệu chứng như:
Các triệu chứng thoát vị đĩa đệm cổ ở mỗi người có thể khác nhau, tùy thuộc vào vị trí và mức độ thoát vị. Nếu thức dậy với cơn đau cổ, vai, gáy bất thường, không liên quan đến tư thế ngủ hoặc chấn thương cổ thì bạn nên cảnh giác với nguy cơ thoát vị đĩa đệm. Nguyên nhân thoát vị đĩa đệm đốt sống cổViệc biết nguyên nhân gây bệnh là gì sẽ giúp chúng ta chủ động phòng ngừa và điều trị đúng cách. Đối với thoát vị đĩa đệm cột sống cổ, không có một nguyên nhân cụ thể bởi bệnh xảy ra do sự tác động của nhiều yếu tố khác nhau, bao gồm: 1. Tuổi tácBất kỳ bộ phận nào trên cơ thể cũng sẽ bị lão hóa, suy giảm chức năng theo năm tháng và đĩa đệm cột sống cổ không nằm ngoài quy luật đó. Vậy nên, từ sau 30 tuổi, đĩa đệm trở nên khô và kém dẻo dai hơn. Điều này khiến đĩa đệm dễ bị thoát vị khi chúng ta cử động cột sống cổ. 2. Căng thẳng quá mứcNếu nhấc một vật quá nặng hoặc xoay/vặn phần thân trên quá mạnh có thể gây căng thẳng quá mức lên cột sống cổ, từ đó gia tăng áp lực lên đĩa đệm, làm hỏng đĩa đệm. Bên cạnh đó, việc thay đổi chuyển động cổ đột ngột trong sinh hoạt, vui chơi hoặc lao động cũng sẽ dẫn đến tình trạng này. 3. Vận động sai tư thếNgồi trong tư thế nghiêng cổ sang một bên hoặc cúi gập cổ xuống bàn để ngủ có thể khiến các đốt sống dồn áp lực nhiều hơn lên đĩa đệm. Hậu quả của vận động sai tư thế không chỉ đẩy nhanh quá trình thoái hóa cột sống mà còn gây thoát vị đĩa đệm cổ. 4. Thừa cân/ béo phìCột sống đóng vai trò như trụ nhà, nâng đỡ toàn bộ phần trên của cơ thể. Trọng lượng cơ thể càng lớn, áp lực dồn lên cột sống càng cao, làm tăng nguy cơ thoát vị đĩa đệm. Cột sống cổ tưởng như tách biệt khỏi đoạn cột sống lưng, nhưng chúng vẫn là một phần của trụ cơ thể, thế nên đĩa đệm cột sống cổ có thể bị tổn thương nếu cân nặng của cơ thể vượt chuẩn. 5. Chấn thương cột sống cổNhững chấn thương ở cổ như gãy xương, đứt dây chằng… làm suy yếu cấu trúc cột sống cổ, khiến đĩa đệm phải gánh chịu lực tác động lớn hơn. Do đó, chấn thương cũng được xếp vào danh sách những nguyên nhân thoát vị đĩa đệm cột sống cổ. 6. Hút thuốcChuyên gia cho hay, hóa chất độc hại trong thuốc lá có thể làm giảm lượng oxy cần thiết cung cấp đến đĩa đệm cột sống. Thiếu oxy khiến đĩa đệm giảm khả năng đàn hồi, làm tăng nguy cơ thoát vị theo thời gian. Hút thuốc có thể làm tăng nguy cơ thoát vị đĩa đệm cổ Ngoài ra, thoát vị đĩa đệm cột sống cổ còn liên quan đến các yếu tố như di truyền, ăn uống thiếu dưỡng chất, làm việc quá sức… Người bệnh có thể bị thoát vị đĩa đệm bởi một hoặc nhiều nguyên nhân khác nhau, Đối tượng dễ bị thoát vị đĩa đệm đốt sống cổAi cũng có nguy cơ thoát vị đĩa đệm cổ, nhưng dựa vào nguyên nhân gây bệnh, chúng ta có thể biết được nhóm đối tượng nguy cơ cao, cụ thể:
Không chỉ riêng nhóm nguy cơ cao, tất cả chúng ta đều cần chủ động chăm sóc và bảo vệ cột sống cổ từ sớm để giảm thiểu tối đa rủi ro thoát vị đĩa đệm. Đĩa đệm khỏe mạnh là điều kiện để duy trì cột sống vững chắc, giúp cơ thể cử động trơn tru và linh hoạt. Cách phòng ngừa thoát vị đĩa đệm cổBệnh thoát vị đĩa đệm cổ tương tự thoái hóa cột sống rất khó để ngăn ngừa hoàn toàn. Tuy nhiên, chúng ta có thể giảm rủi ro bằng cách thực hiện lối sống khoa học thông qua những lưu ý cụ thể sau:
Bổ sung dưỡng chất từ JEX thế hệ mới giúp hỗ trợ duy trì cột sống vững chắc, giảm thiểu áp lực lên đĩa đệm Lưu ý: Nếu cơn đau bất thường xuất hiện ở cổ kéo dài và lặp lại với mức độ đau tăng dần, mọi người nên đến bệnh viện thăm khám. Đây có thể là dấu hiệu ban đầu của thoát vị đĩa đệm hoặc thoái hóa cột sống cổ. Thoát vị đĩa đệm đốt sống cổ có nguy hiểm không?Mức độ nghiêm trọng của thoát vị đĩa đệm cổ không chỉ được đánh giá qua cơn đau, khả năng cử động cổ, mà còn phải đề cập đến những hệ lụy có thể gây nguy hiểm đến tính mạng của căn bệnh này, chẳng hạn:
Những biến chứng này có thể dẫn đến nguy cơ yếu cơ, liệt chi vĩnh viễn và thậm chí tử vong. Vậy nên, mọi người tuyệt đối không nên chủ quan với thoát vị đĩa đệm cột sống cổ. Khi nào người bệnh nên đến gặp bác sĩ?Thoát vị đĩa đệm cổ không được điều trị kịp thời sẽ ngày càng trở nên tồi tệ hơn. Tốt nhất, bạn nên đến gặp bác sĩ nếu vẫn có các triệu chứng thoát vị đĩa đệm cổ sau 4 đến 6 tuần chăm sóc kỹ càng tại nhà. Trường hợp xuất hiện các vấn đề dưới đây, cần đến bệnh viện thăm khám ngay lập tức:
Phát hiện và điều trị kịp thời sẽ giúp kiểm soát quá trình thoát vị, bảo toàn sự nguyên vẹn của đĩa đệm. Nếu trì hoãn, bệnh chuyển biến sang giai đoạn 3 hoặc 4 sẽ rất khó để phục hồi đĩa đệm, đôi khi phải dùng đến biện phẫu thuật để loại bỏ phần đĩa đệm sa trễ, chèn ép lên tủy sống và dây thần kinh. Cách chẩn đoán thoát vị đĩa đệm đốt sống cổCác bước chẩn đoán thoát vị đĩa đệm cột sống cổ được thực hiện tuần tự từ khám lâm sàng đến cận lâm sàng nhằm xác định những triệu chứng người bệnh đang gặp có phải là do đĩa đệm bị thoát vị gây ra không. Đồng thời, kết quả chẩn đoán sẽ giúp bác sĩ biết được vị trí đĩa đệm thoát vị để can thiệp chính xác. 1. Thông tin bệnh sửTrước tiên, bác sĩ sẽ trao đổi với bệnh nhân để nắm bắt được những thông tin cần thiết cho quá trình chẩn đoán gồm: Thời điểm xuất hiện các triệu chứng bất thường; các yếu tố làm giảm nhẹ hoặc trầm trọng thêm các triệu chứng; chấn thương cột sống cổ trước đó; thói quen vận động và tư thế ngồi; bệnh lý đang điều trị và loại thuốc đang sử dụng… 2. Kiểm tra thể chấtBác sĩ sẽ tiến hành đánh giá phạm vi chuyển động cổ bằng cách hướng dẫn người bệnh thực hiện các động tác kéo giãn tối đa và xoay tròn cổ. Khả năng cử động cổ và mức độ đau nhức sẽ là căn cứ để bác sĩ kết luận mức độ thoát vị đĩa đệm. 3. Chẩn đoán hình ảnhHình ảnh thoát vị đĩa đệm cột sống cổ thu được từ công nghệ chẩn đoán hình ảnh cho phép bác sĩ nhìn rõ vị trí đĩa đệm bị thoát vị, cấu trúc cột sống cổ và những mô mềm chịu ảnh hưởng bởi phần đĩa đệm thoát vị…
Bên cạnh đó, trong một số trường hợp, bác sĩ có thể áp dụng thêm phương pháp xét nghiệm chẩn đoán điện cơ nếu triệu chứng thoát vị đĩa đệm không rõ ràng để loại trừ những nguyên nhân khác. Mọi người khi có dấu hiệu thoát vị đĩa đệm cổ nên đến bệnh viện uy tín để được thăm khám và chẩn đoán bằng những máy móc hiện đại, đảm bảo độ chính xác cao. Phương pháp điều trị thoát vị đĩa đệm cổSau khi đánh giá mức độ thoát vị đĩa đệm cổ cũng như tình trạng cột sống cổ, bác sĩ sẽ đưa ra phác đồ điều trị phù hợp, giúp bệnh nhân thoải mái vận động, nâng cao chất lượng cuộc sống. Dưới đây là các phương pháp đang được áp dụng để điều trị thoát vị đĩa đệm nói chung, mọi người có thể tham khảo: 1. Điều trị không phẫu thuậtĐối với bệnh nhân thoát vị đĩa đệm giai đoạn nhẹ, bác sĩ sẽ hướng dẫn điều trị bảo tồn, không cần can thiệp phẫu thuật. Quá trình này là sự kết hợp giữa chế độ sinh hoạt khoa học và các giải pháp sau:
2. Điều trị phẫu thuậtKhi các triệu chứng thoát vị đĩa đệm cột sống cổ tiếp tục tiến triển hoặc không được cải thiện bằng điều trị bảo tồn, bác sĩ buộc phải lựa chọn phương pháp phẫu thuật. Dựa vào độ tuổi, tình trạng sức khỏe và nguyện vọng của mỗi người bệnh, bác sĩ sẽ tư vấn một trong các kỹ thuật phẫu thuật dưới đây: Phương pháp phổ biến nhất để phẫu thuật đĩa đệm cổ là phía trước (phía trước cổ). Phương pháp tiếp cận sau (từ phía sau) có thể được thực hiện nếu bạn cần giải nén cho các tình trạng khác như hẹp.
Thoát vị đĩa đệm cột sống cổ ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống và sức khỏe tổng thể. Vì lẽ đó, mọi người nên chủ động chăm sóc cột sống từ sớm bằng lối sống lành mạnh, bổ sung các dưỡng chất nuôi dưỡng khớp từ bên trong như trong JEX thế hệ mới và thăm khám xương khớp định kỳ để giảm thiểu nguy cơ thoát vị đĩa đệm. |