Có bao nhiêu tầng khí quyển trên bề mặt trái đất

Tầng khí quyển là hỗn hợp các loại khí, hơi nước, các loại bụi… bao quanh Trái Đất, càng lên cao thì mật độ càng thưa loãng và tiến dần vào trong không gian Vũ Trụ.

- Khí quyển Trái Đất là lớp các chất khí bao quanh Trái Đất và được giữ lại bởi lực hấp dẫn của Trái Đất. Nó gồm có nitơ (78,1% theo thể tích) và ôxy (20,9%), với một lượng nhỏ agon (0,9%), cacbon điôxít (dao động, khoảng 0,035%), hơi nước và một số chất khí khác. Bầu khí quyển bảo vệ cuộc sống trên Trái Đất bằng cách hấp thụ các bức xạ tia cực tím của mặt trời và tạo ra sự thay đổi về nhiệt độ giữa ngày và đêm.

- Bầu khí quyển không có ranh giới rõ ràng với khoảng không vũ trụ nhưng mật độ không khí của bầu khí quyển giảm dần theo độ cao. Ba phần tư khối lượng khí quyển nằm trong khoảng 11 km đầu tiên của bề mặt hành tinh. Khí quyển chia thành các tầng:

+ Tầng đối lưu: từ bề mặt Trái Đất tới độ cao 16 km (ở 2 vùng cực là 7–10 km) các yếu tố thời tiết, nhiệt độ giảm dần theo độ cao, mỗi 100 m nhiệt độ giảm 0,6 °C. Những hiện tượng thời tiết như mưa, mưa đá, gió, tuyết, sương giá, sương mù... đều diễn ra ở tầng đối lưu.
+ Tầng bình lưu: từ độ cao 16km đến khoảng 50 km. Ở đây không khí loãng, nước và bụi rất ít, không khí chuyển động theo chiều ngang là chính, rất ổn định.
+ Tầng trung lưu: từ khoảng 50 km đến 80 km, nhiệt độ giảm theo độ cao đạt đến -75 °C. Phần đỉnh tầng có một ít hơi nước, thỉnh thoảng có một vài vệt mây bạc gọi là mây dạ quang.
+ Tầng điện li: từ 80–85 km đến khoảng 1000 km, nhiệt độ tăng theo độ cao có thể lên đến 2.000 °C hoặc hơn. Ôxy và nitơ ở tầng này ở trạng thái ion, vì thế gọi là tầng điện li. Sóng vô tuyến phát ra từ một nơi nào đó trên vùng bề mặt Trái Đất phải qua sự phản xạ của tầng điện li mới truyền đến các nơi trên thế giới.
+ Tầng ngoài: trên 1.000 km đến 10.000 km là vùng quá độ giữa khí quyển Trái Đất với khoảng không vũ trụ, nhiệt độ tăng theo độ cao có thể lên đến 2.500 °C. Vì không khí ở đây rất loãng, mật độ khí là cực kỳ thấp, rất khó truyền nhiệt nên các nhiệt kế có thể chỉ nhiệt độ ở đây dưới 0 °C.
- Bầu khí quyển làm giảm đi sự thay đổi về nhiệt độ giữa ngày và đêm, giữa mùa hè và mùa đông. Các tia nhiệt của Mặt trời xâm nhập vào bầu không khí và làm ấm bề mặt Trái đất vào ban ngày. Bầu khí quyển phía trên giữ lại lượng nhiệt này để nó có thể thoát vào không gian chậm hơn, làm dịu đi cái lạnh vào ban đêm.
- Bầu khí quyển bảo vệ sự sống trên Trái đất khỏi những trận mưa thiên thạch. Người ta ước tính có hơn 100.000 thiên thạch va chạm vào bầu khí quyển của Trái đất mỗi ngày. Khi vào bầu khí quyển chúng ma sát với không khí, bốc cháy trước khi chạm đến mặt đất. Nhờ tầng ozon bầu khí quyển ngăn chặn những loại bức xạ có hại, bảo vệ sự sống trên Trái Đất.

- Nhờ bầu khí quyển mà sự sống trên Trái đất trải qua mưa, gió, mây và các loại thời tiết khác, cũng như là màu sắc của bình minh và hoàng hôn, cầu vồng, và những ánh ban mai hay ánh sáng địa cực đẹp rực rỡ.

Ngay lúc này, chúng ta đang hít thở không khí có trong bầu khí quyển Trái Đất. Vậy, khí quyển là gì? Khí quyển có mấy lớp? Cùng DINHNGHIA.VN tìm hiểu cụ thể về khí quyển trong bài viết dưới đây!

Khí quyển là gì?

Khí quyển là gì? Khí quyển chính là lớp khí bao quanh Trái Đất và được giữ lại bởi lực hấp dẫn của Trái Đất. Nó bao gồm những chất khí như nitơ (chiếm 78,1% thể tích), là oxi khoảng 20,9%, ngoài ra nó còn là các chất khí khác như agon, cácbon điôxít, là hơi nước… Khí quyển Trái Đất có ý nghĩa vô cùng quan trọng, nó bảo vệ sự sống Trái Đất bằng cách hấp thụ các tia bức xạ cực tím độc hại của Mặt Trời và cân bằng sự thay đổi nhiệt độ giữa ngày và đêm ở khắp mọi nơi trên bề mặt Trái Đất.

Áp suất của khí quyển bằng bao nhiêu? Áp suất khí quyển chính là trọng lượng của lớp vỏ không khí bao bọc xung quanh Trái Đất tác dụng lên vật để đặt trong nó. Đơn vị đo là át-mốt-phe (atm). Con số phổ biến nhất về áp suất khí quyển là 760 mmHg.

Các tầng khí quyển Trái Đất

Chúng ta đã định nghĩa được khí quyển là gì, vậy thì, khí quyển có mấy tầng? Khí quyển có 5 tầng là tầng đối lưu, tầng bình lưu, tầng trung lưu, tầng nhiệt và tầng ngoài. Hãy cùng đi vào tìm hiểu đặc điểm của từng tầng này nhé!  

Tầng đối lưu

Đây là tầng thấp nhất của khí quyển Trái Đất. Tầng này gắn liền với mọi hoạt động của con người. Tầng đối lưu có độ cao từ bề mặt đất đến độ cao khoảng 20 km ở các vùng nhiệt đới, còn ở vùng ôn đới đến độ cao khoảng 11 km và càng ít hơn khi về hai cực, còn khoảng 7 km.

Tầng đối lưu chiếm khoảng 80% tổng khối lượng của toàn bộ khí quyển. Trong khu vực này, nhiệt độ giảm dần theo độ cao, tuy nhiên, cũng xảy ra hiện tượng nghịch nhiệt. Lên cao 1000m thì nhiệt độ giảm 6,5°C. Máy bay phản lực bay ở gần phần trên cùng của tầng đối lưu.

Tầng bình lưu

Tầng bình lưu nằm ở giới hạn trên của tầng đối lưu lên đến độ cao khoảng 50km. Tên gọi tầng bình lưu xuất phát từ việc đây là tầng khí quyển có ít các dòng đối lưu xoáy mạnh. Các loại máy bay dân dụng thường bay ở độ cao ranh giới giữa tầng bình lưu và tầng đối lưu để giảm thiểu nguy cơ tai nạn do những diễn biến bất thường của khí quyển.

Trái ngược với tầng đối lưu, ở tầng bình lưu, nhiệt độ tăng theo độ cao, nhưng lên đến ranh giới trên thì nhiệt độ tiếp tục giảm theo độ cao. Nhiệt độ của tầng bình lưu ấm hơn chủ yếu là do lớp ozon hấp thụ bức xạ cực tím của Mặt Trời.

Tầng trung lưu

Tầng trung lưu hay tầng giữa nằm ở độ cao khoảng 50km đến 80 – 90km. Trong tầng trung lưu, nhiệt độ giảm theo độ cao do nhiệt từ sự hấp thụ tia cực tím biến mất và hiệu ứng làm lạnh của CO2. Trong tầng này còn chứa các dạng mây dạ quang và có sét dị hình Sprites, cũng như là hiện tượng sao băng.

Tầng nhiệt

Lên cao tiếp của tầng bình lưu là tầng nhiệt. Nó nằm ở độ cao khoảng từ 80 – 90km đến độ cao khoảng 2000km. Các bức xạ tia cực tím gây ra sự ion hoá ở tầng này. Đồng thời, hiện tượng cực quang cũng diễn ra ở tầng nhiệt.

Tầng ngoài

Lớp trên cùng của khí quyển được gọi là tầng ngoài. Nó nằm trong khoảng từ 500 – 1000km đến 10.000km. Mật độ các chất khí giảm liên tục nên việc xác định giới hạn trên cụ thể của tầng ngoài là rất khó. Các vật chất ở đây đều nằm ở trạng thái ion hoá.

Ô nhiễm bầu khí quyển

Câu hỏi khí quyển là gì chắc chắn các bạn đã trả lời được đúng không nào. Nhưng tại sao bầu khí quyển ấy lại bị ô nhiễm, mặc dù giới hạn trên của khí quyển lên tới tận 10.000km?

Theo các nhà môi trường học, ô nhiễm khí quyển chủ yếu là do khói, bụi, hơi hoặc các khí lạ được đưa vào khí quyển thông qua các hoạt động của con người: nông nghiệp, công nghiệp, giao thông vận tải, sinh hoạt hằng ngày… Từ đó, nó lại tác động trở lại đối với con người, gây ra các loại bệnh tật lây lan. Chính vì vậy, ô nhiễm không khí đã và đang trở thành vấn cấp bách nhất toàn cầu hiện nay.

Là mỗi cá nhân có ý thức, chúng ta cần phải biết bảo vệ bầu không khí trong lành từ những hành động nhỏ nhất: không vứt rác bừa bãi, hạn chế sử dụng túi ni-long trong sinh hoạt, sử dụng các phương tiện giao thông công cộng để giảm thiểu lượng khí thải…Tuy nhiên, dường như, mỗi chúng ta lại chưa làm được những điều nhỏ đấy!

Khí quyển là gì? Khí quyển có bao nhiêu tầng, mấy lớp…đã không còn là câu hỏi khó đối với bạn đúng không nào. Cùng theo dõi DINHNGHIA.VN để có thêm những thông tin hữu ích bạn nhé!  

Please follow and like us: