Các tiêu chí đánh giá phát triển kinh tế của các nước đang phát triển
Từ Chương trình Nghị sự 21, phát triển bền vững đã được xác định là sự phát triển thỏa mãn những nhu cầu của thế hệ hiện tại mà không làm hại đến khả năng đáp ứng những nhu cầu của thế hệ tương lai. Đó là sự phát triển cân bằng giữa các yếu tố kinh tế – xã hội và môi trường… Show Phát triển bền vững kinh tế là gì?Phát triển bền vững kinh tế được hiểu là sự phát triển nhanh, an toàn và chất lượng về mọi mặt của nền kinh tế, phải tạo ra được sự thịnh vượng chung dành cho tất cả mọi người chứ không chỉ tập trung vào số ít người trong phạm vi giới hạn cho phép của hệ sinh thái và cũng không xâm phạm tới những quyền cơ bản của con người. Các tiêu chí đặt ra đối với một nền kinh tế phát triển bền vững gồm:
Trong Chiến lược phát triển Kinh tế – xã hội giai đoạn 2021-2030, mục tiêu của Việt Nam đến năm 2030 đạt được viêc làm đầy đủ và năng suất và công việc tốt cho tất cả phụ nữ và nam giới còn là nước đang phát triển có công nghiệp hiện đại, thu nhập trung bình cao và đến năm 2045 sẽ trở thành nước phát triển, thu nhập cao. Tiêu chí phát triển bền vững đến năm 2030 của Việt Nam trên bình diện kinh tế là:
Các mục tiêu phát triển bền vữngTăng trưởng GDP – một trong các tiêu chí đánh giá sự phát triển bền vững về kinh tế (Ảnh minh họa internet)Phát triển bền vững xã hội là gì?Phát triển bền vững xã hội là sự phát triển nhằm đảm bảo công bằng trong xã hội, có sự bình đẳng giữa các giai tầng xã hội, giữa các giới… Để phát triển bền vững về xã hội, có 7 yêu cầu cần đạt được bao gồm:
Theo Chiến lược phát triển Kinh tế – xã hội giai đoạn 2021-2030, các chỉ tiêu chủ yếu về xã hội là:
Phát triển bền vững về môi trường là gì?Phát triển bền vững về môi trường được hiểu là khi sử dụng các yếu tố tự nhiên từ môi trường, chất lượng môi trường sống của con người phải được đảm bảo, tích hợp các giá trị của hệ sinh thái và đa dạng sinh học vào việc hoạch định kế hoạch quốc gia và địa phương. Các yêu cầu để phát triển bền vững môi trường là:
Có 5 chỉ tiêu cụ thể về môi trường được đặt ra trong Chiến lược phát triển kinh tế – xã hội 2021-2030, bao gồm:
Ngoài ra, theo Chiến lược quốc gia về tăng trưởng xanh giai đoạn 2021-2030, tầm nhìn 2050, Việt Nam đặt mục tiêu đến năm 2030, cường độ phát thải khí nhà kính trên GDP giảm ít nhất 15% so với năm 2014 và đến năm 2050 sẽ giảm ít nhất 30% (so với năm 2014). Hướng đến sự phát triển bền vững về môi trường, tại Hội nghị COP26, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính cũng đã đưa ra hàng loạt cam kết quan trọng nhằm chung tay cùng các quốc gia chống lại biến đổi khí hậu, bảo vệ Trái đất, như Việt Nam sẽ giảm 30% lượng phát thải khí metan vào năm 2030; tham gia các cam kết về bảo vệ rừng và sử dụng đất hợp lý; tham gia liên minh thích ứng với biến đổi khí hậu toàn cầu; chuyển đổi điện than sang năng lượng sạch… Đặc biệt, “Việt Nam sẽ xây dựng và triển khai các biện pháp giảm phát thải khí nhà kính mạnh mẽ hơn nữa bằng nguồn lực của mình, cùng với sự hợp tác và hỗ trợ của cộng đồng quốc tế, cả về tài chính và chuyển giao công nghệ, trong đó có thực hiện các cơ chế theo Thỏa thuận Paris, để đạt mức phát thải ròng bằng “0” vào năm 2050” (Trích phát biểu của Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính tại COP26). Tại sao phải phát triển bền vững?Phát triển bền vững là xu thế chung mà các quốc gia đang nỗ lực hướng tới. Nhưng tại sao phải phát triển bền vững? Sở dĩ cần phải phát triển bền vững là do tài nguyên thì giới hạn trong khi nhu cầu lại không ngừng tăng lên. Để phát triển bền vững, song song với duy trì tốc độ tăng trưởng cao, cần có chiến lược khai thác sử dụng tiết kiệm, hợp lý, hiệu quả tài nguyên thiên nhiên, có ý thức bảo vệ môi trường và đảm bảo vấn đề công bằng xã hội giữa các thế hệ (chứ không chỉ trong cùng một thế hệ). Kể từ khi các quốc gia thành viên Liên Hợp Quốc đồng thuận thông qua Chương trình Nghị sự 2030 với 17 Mục tiêu phát triển bền vững (SDGs) vào năm 2015, tiến trình đạt tới sự phát triển thịnh vượng và hài hòa cả 3 bình diện kinh tế – xã hội – môi trường tại mỗi quốc gia đã có đích đến cụ thể và thống nhất. Và sau gần 6 năm theo đuổi thực hiện các Mục tiêu phát triển bền vững, Việt Nam đã đạt được nhiều thành tựu đáng kể và hiện được xếp ở vị trí 51/165 quốc gia theo xếp hạng của Liên Hợp Quốc về Phát triển bền vững. Ví dụ về phát triển bền vữngChuyển dịch cơ cấu ngành năng lượng theo hướng ưu tiên tận dụng nguồn năng lượng tái tạo, năng lượng sạch, giảm khai thác và sử dụng nhiên liệu hóa thạch… là một ví dụ về phát triển bền vững trong lĩnh vực năng lượng. Đây cũng là hướng đi đang được nhiều quốc gia tập trung thực hiện. Tại Việt Nam, Nghị quyết số 55 NQ/TW của Bộ Chính trị ban hành tháng 02/2020 đã đề ra mục tiêu ưu tiên khai thác, sử dụng triệt để và hiệu quả nguồn năng lượng tái tạo, năng lượng mới, năng lượng sạch. Mục tiêu cụ thể: vào năm 2030, tỷ lệ các nguồn năng lượng tái tạo trong tổng cung năng lượng sơ cấp đạt khoảng 15-20% và sẽ tăng lên đạt 25-30% vào năm 2045… Bên cạnh đó, xác định chuyển dịch không chỉ của ngành năng lượng mà phải gắn với cơ cấu lại các ngành và khu vực tiêu thụ năng lượng. Nghị quyết số 55 NQ/TW của Bộ Chính trị ban hành tháng 02/2020. Một ví dụ về phát triển bền vững trong lĩnh vực nông nghiệp là phát triển nông nghiệp theo hướng hữu cơ, nông nghiệp sinh thái bằng cách áp dụng các quy trình sản xuất thân thiện môi trường, sử dụng hợp lý và tiết kiệm các vật tư, nguyên liệu đầu vào, không gây ảnh hưởng xấu tới môi trường cũng như sức khỏe con người. Nông nghiệp công nghệ cao, chẳng hạn như điện mặt trời kết hợp nông nghiệp, ứng dụng các tiến bộ khoa học công nghệ được sử dụng trong hoạt động sản xuất của con người nhằm tạo ra của cải vật chất và cải thiện điều kiện sống của con người để nâng cao năng suất, chất lượng, giá trị, khả năng thích nghi, hiệu quả sản xuất, giảm rủi ro, tổn thất… cũng là những ví dụ về phát triển bền vững. Xem thêm: Vũ Phong Energy Group Xem thêm bài viết tiếng Anh |