Mời các em học sinh và quý thầy cô tham khảo hướng dẫn Soạn bài: Bài tập làm văn Ngữ Văn lớp 6 Tập 2 - Kết nối tri thức được đội ngũ chuyên gia biên soạn đầy đủ và ngắn gọn dưới đây.
Soạn Ngữ văn lớp 6 Bài: Bài tập làm văn [Kết nối tri thức]
Sau khi đọc
Nội dung chính:
Văn bản là câu chuyện vui vẻ về việc hai người cùng muốn giúp Ni-cô-la làm văn nhưng vì mâu thuẫn mà không thể thực hiện được. Qua bài, Ni-cô-la nhận ra, bài văn mình phải tự viết thì mới có cá tính và độc đáo được.
Gợi ý trả lời câu hỏi sau khi đọc:
Câu 1 [trang 66 SGK Ngữ văn 6 Tập 2 mới]
- Khi làm bài tập làm văn, Ni-cô-la phải nhờ đến bố có thể do:
+ Ni-cô-la vốn học yếu về môn Văn, không tự tin khi làm bài.
+ Đề văn hơi khó, Ni-cô-la cảm thấy chật vật.
+ Trong học tập, Ni-cô-la thường có thói quen cậy dựa, không tự lực.
- Dù là lí do gì thì việc nhờ bố làm hộ bài văn cũng là điều không thể chấp nhận.
Câu 2 [trang 66 SGK Ngữ văn 6 Tập 2 mới]
- Bố Ni-cô-la tỏ ra sốt sắng giúp cậu con trai làm bài văn vì:
+ Bố cho rằng giúp đỡ Ni-cô-la là một điều cần thiết và quan trọng hơn đây sẽ là lần cuối cùng bố giúp cậu. Từ lần sau bố sẽ không giúp đỡ cậu nữa.
+ Việc làm bài không chỉ để giúp đỡ Ni-cô-la mà bố còn muốn cậu thấy bố rất giỏi văn.
Câu 3 [trang 66 SGK Ngữ văn 6 Tập 2 mới]
- Cả bố Ni-cô-la và ông Blê-đúc khi muốn làm hộ bài văn đều cần biết 1 điều: ai là người bạn thân nhất của cậu bé.
+ Nếu không biết ai là người bạn thân nhất của Ni-cô-la mà bố hay ông Blê-đúc vẫn làm bài thì bài văn ấy sẽ nói về một người lạ, một người tưởng tượng, không quen biết với Ni-cô-la.
+ Vì vậy không thể đáp ứng yêu cầu của đề: “Miêu tả người bạn thân nhất của em”.
+ Cô giáo sẽ nhận ra bài văn của Ni-cô-la viết về một nhân vật tưởng tượng nào đó chứ không phải là người bạn thân nhất của cậu. Vì vậy cậu có thể sẽ bị điểm kém.
Câu 4 [trang 66 SGK Ngữ văn 6 Tập 2 mới]
- Dẫu Ni-cô-la đã kể ra hàng loạt người bạn của mình, bố cậu vẫn thấy khó viết nổi bài văn vì:
+ Bố Ni-cô-la không phải là bạn của những người mà cậu nêu tên.
+ Bố không biết gì về sinh hoạt hàng ngày, tính nết, sở thích, sở trường, hoàn cảnh gia đình, và các mối quan hệ của họ.
Vì vậy viết về một người xa lạ thì khó có thể viết được.
Câu 5 [trang 66 SGK Ngữ văn 6 Tập 2 mới]
- “Tôi hiểu rằng bài tập làm văn của tôi thì tốt nhất là tôi tự làm một mình” – đó là bài học mà Ni-cô-la đã rút ra được qua những gì đã xảy ra.
- Bài học này không chỉ đúng với riêng Ni-cô-la mà đúng với mọi học sinh. Chỉ có làm bài bằng sự suy nghĩ, bằng cảm xúc, trải nghiệm của bản thân thì mới bộc lộ được năng lực thực sự của mình, thấy được những điểm mạnh cần phát huy và điểm yếu cần khắc phục.
- Trong học tập, hoạt động nhóm, trao đổi, giúp đỡ nhau là điều cần thiết, tuy nhiên, viết một bài tập làm văn phải là hoạt động của cá nhận, không thể hợp tác như làm những công việc khác.
Câu 6 [trang 66 SGK Ngữ văn 6 Tập 2 mới]
- Đề bài: Tình ban: Hãy miêu tả người bạn thân nhất của em.
+ Đầu tiên phải lựa chọn trong số bạn bè một người mà mình cảm thấy thân thiết, gần gũi, thấu hiểu nhất.
+ Nhớ lại những đặc điểm riêng, những đức tính của bạn, những kỉ niệm giữa bạn với mình,….
►►CLICK NGAY vào nút TẢI VỀ dưới đây để tải về Soạn Văn 6 Bài: Bài tập làm văn Tập 2 - Kết nối tri thức file PDF hoàn toàn miễn phí.
Đánh giá bài viết
II - Đặc điểm và cách làm1. Theo em, các văn bản miêu tả, tự sự [kể chuyện] và đơn từ khác nhau ở chỗ nào ? So sánh mục đích, nội dung, hình thức trình bày [các phần trong một văn bản] của ba loại văn bản này. Ghi vào vở theo bảng sau :
| STT | Văn bản | Mục đích | Nội dung | Hình thức |
| 1 | Tự sự | Thuật truyện, kể chuyện | Có các chuỗi sự việc, có sự việc mở đầu, sự việc kết thúc liên quan tới nhân vật | Văn xuôi |
| 2 | Miêu tả | Giúp người đọc tự liên tưởng, tưởng tượng | Hình dáng, đặc điểm, tính chất của sự vật hiện tượng | Văn xuôi |
| 3 | Đơn từ | Bày tỏ nguyện vọng | - Người gửi và người nhận đơn - Nguyện vọng | Văn xuôi |
2. Mỗi bài văn miêu tả hay tự sự đều có ba phần: Mở bài, Thân bài, Kết bài. Hãy nêu nội dụng và những lưu ý trong cách thể hiện của từng phần. Tổng kết vào vở theo bảng sau :
| STT | Các phần | Tự sự | Miêu tả |
| 1 | Mở bài | Giới thiệu về đối tượng, sự vật được kể | Giới thiệu về sự vật, đối tượng được miêu tả |
| 2 | Thân bài | Kể chuỗi sự kiện liên quan tới nhân vật | Miêu tả đặc điểm, tính chất sự vật theo trình tự nhất định [từ khái quát tới cụ thể hoặc ngược lại] |
| 3 | Kết bài | Kết quả, suy nghĩ | Nhận xét, cảm nghĩ |
Câu 3 : Em hãy nêu mối quan hệ giữa sự việc, nhân vật và chủ đề trong văn bản tự sự Cho ví dụ cụ thể.
Mối quan hệ giữa nhân vật, sự kiện, chủ đề :
- Nhân vật với hành động, suy nghĩ, sự tương tác lẫn nhau sẽ nêu bật được chủ đề.
- Chủ đề là vấn đề cốt lõi được biểu hiện thông qua nhân vật, sự kiện.
- Sự kiện sắp xếp theo trình tự, nối kết các nhân vật với nhau, thể hiện chủ đề của tác phẩm.
Câu 4 : Nhân vật trong tự sự thường được kể và miêu tả qua những yếu tố nào ? Hãy nêu dẫn chứng về một nhân vật trong truyện mà em đã học.
Nhân vật trong các tác phẩm tự sự được miêu tả và kể qua các yếu tố :
- Tên gọi, lai lịch, tính nết, hình dáng, hoạt động, suy nghĩ, lời nói…
- Nhân vật Dế Mèn được kể: là chàng dế mới lớn mang vẻ đẹp khỏe khoắn, cường tráng nhưng tính tình sốc nổi, tự phụ.
Dẫn chứng: Tác giả miêu tả chi tiết nhân vật Dế Mèn qua: hình dáng [ đầu, mình, cánh, râu, chân…], lời nói [ ngôn ngữ đối thoại với Dế Choắt và chị Cốc], suy nghĩ [sự ân hận, nhận ra bài học của Mèn.
Câu 5 : Thứ tự kể và ngôi kể có tác dụng làm cho cách kể thêm linh hoạt như thế nào ? Em hãy cho một ví dụ.
Ngôi kể trong văn tự sự :
- Ngôi kể thứ : người kể giấu mình, có thể kể tự do, linh hoạt những gì diễn ra.
- Ngôi kể thứ nhất: người kể xưng “tôi” trực tiếp kể những điều mình trông thấy và trải qua, có thể trực tiếp nói cảm nghĩ, ý tưởng của mình.
Về thứ tự kể [trình tự kể chuyện] :
- Người kể có thể kể câu chuyện theo trình tự tuyến tính của dòng thời gian, từ sự kiện tới kết quả, cũng có thể kể sự việc, kết quả hiện tại trước, rồi mới bổ sung hoặc kể kế tiếp các sự việc xảy ra trước đó.
Ví dụ: Chuyện Dế Mèn phiêu lưu kí, tác giả kể hiện tại rồi nhắc về chuyện quá khứ của Dế Mèn. Kể kết quả trước, rồi mới kể diễn biến truyện.
Câu 6 : Vì sao miêu tả đòi hỏi phải quan sát sự vật, hiện tượng và con người ?
Khi miêu tả cần quan sát sự vật, hiện tượng, con người vì nhờ quan sát kĩ mới có thể nắm được những đặc điểm, tính chất của đối tượng. Từ quan sát mới có thể nêu nhận xét, liên tưởng, tưởng tượng, ví von, so sánh… để nêu bật những đặc điểm riêng biệt của đối tượng.
Câu 7 : Hãy nêu lại các phương pháp miêu tả đã học.
Phương pháp tả cảnh và tả người :
- Xác định đối tượng cần miêu tả
- Quan sát đối tượng, lựa chọn đặc điểm, hình ảnh tiêu biểu
- Trình bày những điều quan sát theo một trật tự nhất định
- Mở bài: Giới thiệu về đối tượng được tả
- Thân bài: Tập trung tả khái quát và chi tiết-
- Kết bài: Nêu cảm nghĩ về đối tượng miêu tả
III - Luyện tập
Câu 1 : Từ bài thơ Đêm nay Bác không ngủ của Minh Huệ, em hãy tưởng tượng mình là anh bộ đội đã được chứng kiến câu chuyện cảm động đó và kể lại bằng một bài văn
Đây là một bài văn kể chuyện, các bạn có thể làm theo dàn ý sau :
- Nhân vật: Bác Hồ và anh đội viên [người kể chuyện, có thể xưng tôi]
- Câu chuyện: Trên đường đi chiến dịch, vào một đêm khuya trời mưa và lạnh, ở một mái lều tranh, ba lần anh đội viên thức dậy vẫn thấy Bác chưa ngủ. Anh đội viên cảm động trước tình cảm của Bác đối với các chiến sĩ, anh thức luôn cùng Bác. Nên kể câu chuyện theo diễn biến của các lần anh đội viên thức giấc.
- Tình cảm cần thể hiện: Câu chuyện được kể bằng tình cảm của anh đội viên. Anh đội viên chứng kiến và kể lại, mọi sự việc đều được tái hiện qua con mắt của nhân vật này. Chú ý diễn tả được tình cảm xúc động, gần gũi mà kính phục của anh đội viên với Bác Hồ.
Câu 2 : Từ bài thơ Mưa của Trần Đăng Khoa, em hãy viết bài văn miêu tả lại trận mưa theo quan sát và tưởng tượng của em.
Mặt trời đang chói chang bỗng chốc mây đen từ đâu ùn ùn kéo tới, che kín cả bầu trời. Gió ngày càng mạnh hơn làm cây cối nghiêng ngả, đu đưa, bụi bay mù mịt. Mấy chú chim vội vã tìm nơi trú ngụ, mọi người cũng như khẩn trương hơn trước cơn mưa sắp tới gần… Lộp bộp… lộp bộp. Những hạt mưa bắt đầu nặng hạt hơn, bầu trời giờ bị chắn bởi những lớp nước trắng xóa, chớp sáng loáng rạch ngang trời, để lại tiếng sấm rền rĩ, ồn ào. Cây cối lúc này nhảy múa hào hứng với màn nước nước mưa mát lành trời ban tặng…
Câu 3 : Trong các nội dung của tờ đơn nêu sau đây còn thiếu mục nào ? Mục đó có thể thiếu được không ?
- Nơi làm đơn và ngày... tháng ... năm
- Họ tên, nơi công tác hoặc nơi ở của người viết đơn
- Cam đoan và cảm ơn
- Kí tên
Trả lời :
Dàn ý của đơn trên chưa có mục trình bày lí do và nguyện vọng đề nghị được giải quyết. Phần này là phần không thể thiếu và cần phải bổ sung.