Phương pháp cân đối ngân sách nhà nước theo đầu vào
BHG - Những năm qua, được sự quan tâm chỉ đạo của T.Ư; sự giúp đỡ của các bộ, ngành; sự phấn đấu của các cấp, ngành... cơ cấu kinh tế của tỉnh có sự chuyển biến tích cực, bước đầu khai thác được lợi thế, tiềm năng của địa phương.
Dự án VinCom được tỉnh thu hút đầu tư tại thành phố Hà Giang. Nhiệm kỳ 2015 – 2020, thực hiện Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XVI, mặc dù trong điều kiện đặc thù của một tỉnh miền núi, biên giới, còn gặp nhiều khó khăn, nhưng thu ngân sách Nhà nước và chi ngân sách địa phương trên địa bàn tỉnh đã đạt được kết quả đáng khích lệ: Tổng thu ngân sách trên địa bàn tỉnh đạt 10.665 tỷ đồng; tốc độ tăng thu bình quân 8,7%/năm, trong đó năm 2020 đạt 2.500 tỷ đồng. Cơ cấu thu có sự chuyển dịch tích cực: Tăng thu nội địa và thu từ hoạt động xuất, nhập khẩu; giảm dần số thu viện trợ, huy động đóng góp. Tổng chi ngân sách địa phương đạt 67.641 tỷ đồng; tốc độ tăng chi bình quân 9,8%/năm, trong đó năm 2020 ước đạt 16.116 tỷ đồng. Trong đó, tổng nguồn vốn lồng ghép, bố trí thực hiện Đề án Tái cơ cấu Nông nghiệp giai đoạn 2016 - 2020 là 1.261 tỷ đồng; chi cho lĩnh vực giáo dục và đào tạo chiếm 43 - 45%; chi sự nghiệp y tế chiếm khoảng 12 - 15% tổng chi thường xuyên; nguồn kinh phí thực hiện các chính sách an sinh xã hội được đảm bảo, riêng kinh phí phòng, chống dịch Covid-19 và hỗ trợ người dân gặp khó khăn năm 2020 khoảng 400 tỷ đồng. Việc thực hiện chi ngân sách địa phương được quản lý, sử dụng tiết kiệm, hiệu quả; thực hiện tốt việc tiết kiệm chi thường xuyên để bố trí hợp lý nguồn vốn cho đầu tư phát triển; ưu tiên nguồn lực để thực hiện các chính sách an sinh xã hội.
Đường vào trung tâm xã Phú Linh (Vị Xuyên) được đầu tư, nâng cấp bằng nguồn vốn ODA. Theo đồng chí Nguyễn Ngọc Thanh, Giám đốc Sở Tài chính, bên cạnh kết quả đạt được, việc cân đối thu, chi ngân sách còn có một số hạn chế, như: Chưa dành được nhiều nguồn lực thực hiện nhiệm vụ phát triển KT-XH, đặc biệt nguồn lực thực hiện các nhiệm vụ đột phá và chương trình trọng tâm. Một số địa phương, đơn vị còn xảy ra tình trạng vi phạm, sai phạm trong quản lý hành chính, ngân sách. Khả năng bảo toàn và phát triển vốn hỗ trợ của một bộ phận tổ chức, cá nhân còn hạn chế... Từ những kết quả trên, để thực hiện tốt việc cân đối thu, chi ngân sách Nhà nước, đảm bảo nguồn lực đáp ứng yêu cầu phát triển KT-XH, tỉnh ta đã đề ra một số giải pháp: Thực hiện hiệu quả các chính sách của Chính phủ về những giải pháp tăng cường ổn định kinh tế vĩ mô, phấn đấu tăng trưởng kinh tế hàng năm; đẩy mạnh cải cách hành chính và tháo gỡ khó khăn, khắc phục hạn chế làm ảnh hưởng đến quá trình phát triển của doanh nghiệp, cải thiện môi trường kinh doanh và tăng cường thu hút đầu tư, tạo đà kích thích tăng trưởng kinh tế, nâng cao hiệu quả sản xuất, kinh doanh, hỗ trợ doanh nghiệp khởi nghiệp, nhằm nuôi dưỡng, phát triển nguồn thu ngân sách trên địa bàn. Tiếp tục thực hiện cơ cấu lại ngân sách Nhà nước, quản lý nợ công; nâng cao hiệu quả quản lý, khai thác, sử dụng và phát huy các nguồn lực của nền kinh tế. Về thu ngân sách, tập trung cơ cấu lại hướng tăng tỷ trọng thu nội địa; quản lý, kiểm tra một số khoản thu chưa khai thác hết nguồn thu và khu vực kinh tế hộ đang áp dụng hình thức thuế khoán cũng như khai thác các nguồn thu trong lĩnh vực có thế mạnh; tạo cơ chế để huy động nguồn thu mới, nâng cao năng lực quản lý thuế, đảm bảo tính minh bạch trong việc kê khai thuế, thông quan hàng hóa; khai thác, quản lý các khoản thu từ khu vực cửa khẩu; tranh thủ sự ủng hộ của T.Ư và các địa phương lân cận. Về chi ngân sách địa phương, từng bước cơ cấu chi ngân sách, tiếp tục tiết kiệm, giảm dần chi thường xuyên cho các đơn vị sự nghiệp. Phối hợp tham mưu nguồn lực tiết kiệm hiệu quả trong đầu tư công, tránh dàn trải. Tiếp tục thu hút vốn ODA để tập trung đầu tư một số dự án đường giao thông trọng điểm, kết nối vùng, khu vực, tạo sự đột phá cho phát triển KT-XH theo Nghị quyết Đại hội XVII Đảng bộ tỉnh. Cân đối nguồn lực đảm bảo cho y tế, giáo dục, văn hóa đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững. Để đảm bảo cân đối thu, chi ngân sách Nhà nước đáp ứng nguồn lực cho phát triển KT-XH trên địa bàn tỉnh, ngành Tài chính sẽ tham mưu cho tỉnh phân cấp, phân công rõ nhiệm vụ gắn với trách nhiệm của các ngành, cấp trong quản lý tài chính, tài sản công và ngân sách Nhà nước. Thực hiện nghiêm túc kỷ luật, kỷ cương, tác phong, lề lối làm việc, nêu cao tinh thần trách nhiệm và đạo đức trong thực thi công vụ của cán bộ, công chức... Giám đốc Sở Tài chính Nguyễn Ngọc Thanh cho biết thêm. Nguồn: Báo điện tử Hà GiangBài, Ảnh: Văn NghịCâu hỏi 1:Ngân sách nhà nước là gì? Ngân sách nhà nước (NSNN) là toàn bộ các khoản thu, chi của nhà nước được dự toán và thực hiện trong một năm để bảo đảm thực hiện các chức năng, nhiệm vụ của nhà nước. Có các trường hợp các khoản thu chi này kéo dài hơn 1 năm, ví dụ NSNN trung hạn là các khoản thu chi của nhà nước trong 3 năm. Câu hỏi 2:Thu ngân sách gồm những khoản nào? Những nguồn chính của thu NSNN gồm:
Câu hỏi 3:Chi ngân sách gồm những khoản nào? Chi ngân sách gồm nhiều khoản khác nhau, nhưng quan trọng nhất là:
Câu hỏi 4:Thế nào là bội chi ngân sách? So sánh giữa tổng thu NSNN và tổng chi NSNN trong một năm, xảy ra ba trường hợp:
Câu hỏi 5:Các bước cơ bản của việc sử dụng ngân sách Có 4 bước trong chu trình ngân sách:
Câu hỏi 6:Ai có quyền phê duyệt các bước sử dụng ngân sách?
Lưu ý: NSNN bao trùm cả ngân sách trung ương và ngân sách địa phương. Tương tự, ngân sách địa phương gồm ngân sách cấp mình quản lý và ngân sách cấp dưới. Ví dụ: HĐND tỉnh phê duyệt dự toán ngân sách địa phương tức là dự toán cả 3 cấp (tỉnh - quận/ huyện - phường/ xã), nhưng chỉ phân bổ chi tiết phần ngân sách cấp tỉnh (cấp mình quản lý). Câu hỏi 7:Chúng ta đóng góp vào ngân sách nhà nước bằng những cách nào? Chúng ta đóng góp vào NSNN chủ yếu qua thuế, phí và lệ phí.
Câu hỏi 8:Cơ quan nào có thẩm quyền quyết định mức thu phí, lệ phí? Có nhiều loại phí và lệ phí được qui định thành Danh mục phí và lệ phí ban hành kèm theo Luật phí và lệ phí (Luật số 97/2015 /QH13). Theo đó, Quốc hội, Chính phủ, Bộ Tài chính và Hội đồng nhân dân cấp tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương có thẩm quyền quy định mức thu, miễn giảm, thu, nộp, quản lý và sử dụng các loại phí, lệ phí theo thẩm quyền. Các mức thu phí, lệ phí đều có quy định của pháp luật. Ví dụ:
(Thông tư số Số: 02/2014/TT-BTC Bộ Tài chính) Bạn có thể tra các mức phí, lệ phí khác trong thông tư trên. Câu hỏi 9:Ngân sách nhà nước liên quan gì đến tôi? Tiền thuế, phí và lệ phí do chúng ta đóng chiếm hơn 90% tổng thu NSNN. Câu chuyện về ngân sách cũng chính là câu chuyện về tiền của chúng ta. Nhiệm vụ của chi NSNN là để thực hiện các chức năng, nhiệm vụ của nhà nước, trong đó quan trọng nhất là phục vụ người dân, nâng cao phúc lợi xã hội. Vì thế, nếu NSNN không được giám sát chặt chẽ cũng có nghĩa là chúng ta và con cháu chúng ta không có cơ hội được hưởng mức phúc lợi đáng có; thậm chí phải gánh chịu hậu quả của việc sử dụng sai NSNN (như nợ nần, ô nhiễm môi trường, bất công bằng…) Những nguồn chính của thu NSNN gồm:
|