Kỹ thuật tháo lắp cụm piston thanh truyền
Tác giả: Vương Ngọc Thắng Ngày đăng: 16/04/2021 Thanh truyền là gì ?Thanh truyền là bộ phận kết nối giữa trục khuỷu và pit tông trong động cơ. Thanh truyền có 2 đầu để bắt vào trục khủy và chốt của pít tông. Thanh truyền trong tiếng anh được gọi là Connecting Rod Thanh truyền trong nghề sửa chữa ô tô người ta thường gọi là tay biên. Các bộ phận Pit tông, thanh truyền, bạc biên, xéc măng (vòng găng) được gọi là bộ hơi của động cơ ô tô. Cách tháo lắp, kiểm tra thanh truyềnTrước khi tháo cụm pít tông và thanh truyền, hãy tháo đầu xi lanh và màn chắn. Kiểm tra xem có hình thành rãnh ở giới hạn trên của vòng di chuyển hay không. Nếu cặn carbon hoặc mòn xi lanh tạo ra các đường gờ, chúng phải được loại bỏ hoàn toàn bằng một dụng cụ đặc biệt gọi là doa đường gờ (xem hình minh họa). Làm theo hướng dẫn của nhà sản xuất được cung cấp cùng với công cụ. Không loại bỏ các gờ trước khi cố gắng tháo cụm piston / thanh kết nối có thể dẫn đến gãy vòng piston. Sau khi các gờ xylanh đã được loại bỏ, quay ngược động cơ để trục khuỷu hướng lên trên. Trước khi tháo các thanh truyền, hãy kiểm tra độ phẳng của 2 mặt của tay biên bằng đồng hồ so. Trượt giữa thanh truyền đầu tiên và trục khuỷu cho đến khi không thấy hiện tượng gì đáng ngờ. Cần phải có các thanh truyền mới nếu không đạt yên cầu. Nếu các thanh truyền mới (hoặc một trục khuỷu mới) được lắp, hãy đảm bảo rằng một số chi tiết phụ vẫn được giữ lại. Kiểm tra các thanh truyền và nắp để tìm các dấu hiệu nhận biết, chẳng hạn như dịch chuyển, dấu phía trước (ví dụ: 2 dấu chấm phải chỉ về hướng phía trước của động cơ) hoặc Dấu kích thước thanh truyền. Vui lòng tham khảo Hướng dẫn sửa chữa để biết thêm thông tin chi tiết. Nếu các thanh truyền không được đánh dấu rõ ràng, hãy sử dụng một cái đục lỗ nhỏ ở giữa để tạo số lượng vết lõm thích hợp trên mỗi thanh và nắp (1, 2, 3, v.v., tùy thuộc vào hình trụ mà chúng được liên kết). Lần lượt nới lỏng từng đai ốc / bu lông của nắp thanh kết nối cho đến khi chúng có thể được tháo ra bằng tay. Không làm rơi vỏ ổ trục ra khỏi nắp. Nếu có thể, luồn một đoạn ống nhựa hoặc cao su có chiều dài ngắn qua mỗi chốt của nắp thanh truyền để nhớ các trục khuỷu và thành xi lanh khi piston được tháo ra. Tháo vỏ ổ trục và đẩy thanh kết nối / cụm pít-tông ra ngoài qua đỉnh động cơ. Dùng cán búa bằng gỗ để đẩy lên bề mặt chịu lực phía trên trong thanh nối. Nếu cảm thấy có lực cản, hãy kiểm tra kỹ để đảm bảo rằng tất cả các rãnh xéc măng đã được tháo ra khỏi xi lanh. Sau khi tháo, lắp ráp lại các nắp thanh truyền và vỏ ổ trục trong các thanh truyền tương ứng của chúng, và lắp lại các đai ốc / bu lông của nắp cho chặt bằng tay. Giữ nguyên các vỏ ổ trục cũ cho đến khi lắp ráp lại sẽ giúp ngăn các bề mặt kết nối của ổ trục lớn vô tình bị khoét hoặc khoét. Kiểm tra các thanh kết nối xem có bị nứt và các hư hỏng khác không. Tạm thời tháo các nắp ổ trục, nhấc các vỏ ổ trục cũ ra, lau sạch bề mặt ổ trục và nắp ổ trục và kiểm tra chúng để tìm các vết lõm, vết đục và vết xước. Sau khi kiểm tra các thanh, lắp các vỏ ổ trục
mới, trượt các nắp vào vị trí và siết chặt các đai ốc bằng tay. K thut sa cha ụ tụ Sửa chữa cơ cấu khuỷu trục thanh truyền - Củng cố lại kiến thức lý thuyết về nhiệm vụ, cấu tạo của nhóm biên, piston, I. Nhiệm vụ, cấu tạo của piston - thanh
truyền và xéc măng. Do piston làm việc trong
điều kiện nhiệt độ cao, chịu ma sát mài mòn lớn nên /> K thut sa cha ụ tụ + Đỉnh
bằng: Dễ chế tạo, thường dùng cho động cơ xăng. nhiệt lớn, truyền nhiệt khó, loại này ít dùng. - Đầu piston: là phần có xẻ rãnh để lắp các xéc măng khí và xéc măng dầu - Xéc măng truyền phần lớn nhiệt lượng từ đầu piston sang thành xilanh rồi Xéc măng khí 0,1 - 0,2mm để giảm mài mòn và tăng khả /> K thut sa cha ụ tụ năng truyền nhiệt ra thân máy. Xéc măng khí có các kiểu miệng khác nhau: + Loại miệng thẳng Vòng đỡ dầu có phay các rãnh để dầu thoát về đáy dầu. gồm vòng đàn hồi hướng tâm có các rãnh Vòng đàn hồi Lớp mạ Cr Xéc măng dầu tổ hợp mỗi piston có 1 đến 2 xéc măng dầu a. Nhiệm vụ: Thanh truyền là chi tiết trung gian nối giữa piston với trục khuỷu của động dạng mặt cắt khác nhau. Tuy nhiên hiện nay hầu hết các động cơ thường sử dụng /> K thut sa cha ụ tụ - Đầu to thanh truyền thường được chế tạo hai nửa rồi lắp ghép với nhau bằng được lắp với cổ biên của trục khuỷu. Giữa đầu to thanh truyền và cổ biên có bạc lót Đầu nhỏ và để phun dầu từ cổ biên lên bôi trơn cho Chốt thành xi lanh. Mặt lắp ghép giữa hai nửa đầu to thanh truyền có thể vuông góc Thân thanh hoặc không vuông góc với đường tâm Vòng hãm thanh truyền thường có lỗ và chốt định vị Dấu lắp hoặc rãnh định vị để việc lắp ráp đảm bảo Bạc biên chính xác. Trên nửa đầu to có dấu để lắp Gờ hãm Đai ốc ghép giữa hai nửa để tránh nhầm lẫn Chốt được chế tạo bằng thép tốt và được nhiệt đai ốc để tránh bị nới lỏng trong quá trình làm việc động cơ. Làm sạch gờ xi lanh - Dấu chỉ chiều lắp piston và thanh truyền /> K thut sa cha ụ tụ Nếu trên piston không có dấu phải đánh dấu trước Bịt đầu bu lông thanh truyền để tránh làm xước xi lanh Sắp xếp thành bộ truyền còn lại - Phải đệm lót vào thân thanh truyền để tránh Tháo xéc măng khí - Sắp xếp các xéc măng theo thứ tự các xéc măng Tháo xéc măng dầu Cơ khí động lực-www.oto-hui.com /> K thut sa cha ụ tụ 2.4 Dùng kìm chuyên dùng tháo vòng hãm chốt piston Tháo vòng hãm chốt piston Gia nhiệt cho piston 2.5 Gia nhiệt cho piston trong nước sôi đến 800C 2.7 Dùng chổi lông rửa sạch các chi tiết trong dung dịch làm sạch Sắp xếp các chi tiết theo thứ III. Lắp nhóm piston xéc măng, thanh truyền Lắp vòng hãm chốt piston - Dùng kìm chuyên dùng lắp vòng hãm vào rãnh /> K thut sa cha ụ tụ đảm bảo chắc chắn 1.2 Hâm nóng piston trong nước sôi đến 800C Đun nóng piston đến 800C Dấu chỉ chiều lắp 1.4 Dùng ngón tay đẩy chốt piston vào bệ chốt - Lắp hai vòng đỡ Lắp xéc măng dầu 2.2 Lắp các xéc măng khí theo thứ tự từ dưới lên trên xéc măng 1 Lắp xéc măng khí Chia miệng xéc măng Cơ khí động lực-www.oto-hui.com /> K thut sa cha ụ tụ 3. Lắp
nhóm piston, xéc măng, thanh truyền vào động cơ xoay phải tốt đảm bảo chắc chắn truyền Bịt đầu bu lông bằng ống mềm 3.6 Dùng dụng cụ chuyên dùng để bó xéc măng Chú ý: Phải đúng chiều lắp quy định trên đỉnh Lắp cụm piston, xéc măng, piston Trước đầu máy) Lắp nắp đầu to lông. /> K thut sa cha ụ tụ - Dùng tay vặn đai ốc vào cho đến khi thấy chặt Siết ốc đầu to thanh truyền để kiểm tra tình trạng mối ghép. Nếu trục khuỷu 3.10 Dùng sơn đánh dấu cạnh phía trước của đai ốc 3.13 Kiểm tra sao cho trục khuỷu quay trơn. Nếu Siết ốc thêm 900 tháo ra kiểm tra và sử lý Kiểm tra tình trạng kỹ thuật - Sử dụng hợp lý các dụng cụ và thiết bị
chuyên dùng /> K thut sa cha ụ tụ I. Kiểm tra kỹ thuật piston: - Dùng dao cạo làm sạch muội than bám trên đỉnh piston 3.2 Kiểm tra độ ô van: 2 ữ 3 kg, nếu căn lá tuột ra khỏi piston và xilanh thì chiều dầy của căn lá chính là khe hở giữa Kiểm tra khe hở 0,15 mm.(khe hở tiêu chuẩn là 0,03 - 0,08 mm). CuuDuongThanCong.com /> K thut sa cha ụ tụ - Dùng pan me đo đường kính piston theo hướng vuông góc với đường tâm lỗ Đo đường kính piston Đo đường kính xi lanh - Tính khe hở giữa piston và xi lanh. Đo đường kính chốt piston Đo đường kính lỗ chốt piston - Dùng panme đo ngoài để đo đường kính chốt piston /> K thut sa cha ụ tụ - Dùng đồng hồ so đo trong để đo đường kính lỗ chốt piston 0,03 0,08 mm Đo khe hở cạnh xéc măng Khe hở tối đa cho phép 0,20 mm. Đưa xéc măng vào xi lanh Đo khe hở miệng xéc măng Khe hở tiêu chuẩn: Xéc măng khí 0,15 0,25 mm. /> K thut sa cha ụ tụ Xéc măng dầu 0,98 mm Tấm bìa Xéc măng trên xéc măng đặt 1
tấm bìa có đường Xi lanh giữa lưng xéc măng và thành xilanh. Một ánh sáng, chiều dài mỗi cung tròn không Bóng đèn Công tắc đèn Giấy trắng quá 300, tổng chiều dài của các cung lọt Kiểm tra độ tròn của xéc măng 0,015 mm thì chiều dài cung lọt ánh sáng cho phép có thể lên tới 1200. Kiểm tra đường kính bu lông 2. Kiểm tra các lỗ dẫn dầu trên thân thanh
truyền xem có bị tắc không. /> K thut sa cha ụ tụ Nếu các lỗ dẫn dầu bị tắc thì phải thông rửa sạch cặn bẩn rồi dùng không khí 3. Kiểm tra khe hở giữa bạc đầu to thanh truyền và cổ trục khuỷu Nếu độ cong lớn quá mức tối đa thì phải Kiểm tra độ cong thanh truyền 5. Kiểm tra độ xoắn của thanh truyền thì phải thay thanh truyền Kiểm tra độ xoắn thanh truyền Sửa chữa nhóm piston, xéc măng, thanh truyền /> K thut sa cha ụ tụ \ - Nắm được một số hư hỏng của các chi tiết trong nhóm piston, xéc măng, thanh truyền - Phải chọn đúng loại piston của nhà sản xuất, không dùng piston khác loại có Trong quá trình làm việc chốt piston chủ yếu bị mòn do chịu tải trọng xung 0,075; 0,10; 0,125 mm ... Các yêu cầu khi thay chốt piston: - Chốt piston phải đúng loại và
đúng kích thước sửa chữa quy định /> K thut sa cha ụ tụ - Độ côn và độ ô van phải nhỏ hơn 0,003 mm. dụng cụ chuyên dùng 3. Lắp bạc mới vào đầu nhỏ thanh truyền bằng
dụng cụ chuyên dùng Lắp bạc đầu nhỏ thanh truyền Doa bạc và kiểm tra khe hở - Kiểm tra độ khít của bạc với chốt piston ở nhiệt độ bình thường: Bôi dầu Cơ khí động
lực-www.oto-hui.com /> K thut sa cha ụ tụ III- Sửa chữa xéc măng: đúng phải chọn xéc măng khác. không đạt yêu cầu thì chọn xéc măng khác. 1. Thông rửa các lỗ phun dầu, đường dầu trên thân thanh truyền. Nắn thanh truyền bị cong Nắn thanh truyền bị xoắn Cơ khí động lực-www.oto-hui.com /> K thut sa cha ụ tụ Khi thanh truyền bị cong thì thay thanh truyền mới hoặc có thể nắn thanh truyền trên thiết bị chuyên dùng. Nếu
không có thiết bị chuyên dùng thì có thể nắn Tháo lắp trục khuỷu, bánh đà - Củng
cố kiến thức về nhiệm vụ, cấu tạo của thanh truyền. I. Nhiệm vụ, cấu tạo của trục khuỷu: ra ngoài qua bánh đà. Đồng thời nó tiếp nhận lực quán tính truyền ngược lại piston /> K thut sa cha ụ tụ Trong quá trình làm việc trục khuỷu chịu tải trọng lớn và thay đổi theo chu kỳ nên nó thường được đúc bằng thép hoặc bằng gang có chất lượng cao (gang cầu). Cổ thanh truyền Má khuỷu Mặt bích Rãnh then Nút ren Lỗ chứa dầu Cổ trục Dấu ĐCT Vành răng Cấu tạo của trục khuỷu và góc lệch khuỷu Trong cổ trục và cổ
thanh truyền có khoan các lỗ dẫn dầu bôi trơn. ở một số /> K thut sa cha ụ tụ + Má khuỷu: Là bộ phận nối giữa cổ trục và cổ thanh truyền piston chuyển động qua các điểm chết. Trong quá trình cháy giãn nở sinh công, III. Tháo lắp trục khuỷu - bánh đà Tháo các bộ phận liên quan giữa động cơ và ô tô: Bơm xăng, Xả nước làm mát CuuDuongThanCong.com /> K thut sa cha ụ tụ 1.4 Tháo bầu lọc dầu bôi trơn Tháo bầu lọc dầu 1.7 Tháo hộp số, ly hợp ra khỏi động cơ Tháo bánh đà ra khỏi động cơ 1.9 Tháo nắp máy, đáy dầu: Xem bài tháo lắp nắp máy Tháo tấm vách sau 1.10 Tháo phao lọc dầu và đường dầu ngang Tháo bầu lọc xăng Tháo ống dẫn nước Tháo phớt chắn dầu 1.11 Tháo cụm piston, thanh truyền, xéc măng ra khỏi động cơ CuuDuongThanCong.com /> K thut sa cha ụ tụ 1.12 Lật
ngửa động cơ Tháo bu lông bắt gối đỡ trục Trình tự nới bu lông - Kiểm tra dấu trên nắp gối đỡ. Nắp gối đỡ phải Lấy nắp gối đỡ ra - Lấy căn dọc trục ra (chỉ cổ trục ở giữa) Chú ý: - Giữ bạc nằm trong nắp gối đỡ, không để rơi bạc ra ngoài 1.14 Nhấc trục khuỷu ra ngoài và đặt lên giá đỡ chiều có rãnh dầu
quay ra ngoài Lắp bạc vào thân máy và gối đỡ Cơ khí động lực-www.oto-hui.com /> K thut sa cha ụ tụ 2.4 Lắp nửa căn dọc trục vào nắp gối đỡ sao cho các rãnh dầu quay ra ngoài Lắp nửa trên căn dọc Lắp nửa dưới căn dọc 2.5 Lắp các nắp gối đỡ trục khuỷu 2.6 Bắt các bu lông giữ gối đỡ trục Lắp nắp gối đỡ trục khuỷu bu lông 400 500 KGcm Đánh dấu sơn vào cạnh bu lông Siết bu lông thêm 900 Cơ khí động lực-www.oto-hui.com /> K thut sa cha ụ tụ - Dùng sơn đánh dấu cạnh trước của bu lông Kiểm tra khe hở dọc trục 0,02 0,22 mm Khe hở tối đa cho phép: 0,30 mm Bôi keo làm kín - Bắt chặt giá đỡ phớt chắn dầu 200 KGcm (Động cơ TOYOTA) 2.9 Lắp giá đỡ máy phát điện 420 KGcm (Động cơ TOYOTA) 2.10 Lắp đường ống dẫn nước 380 KGcm (Động cơ TOYOTA) 2.11 Lắp bầu lọc xăng 200 KGcm (Động cơ TOYOTA) Bắt chặt giá đỡ phớt dầu Lắp ống dẫn nước Lắp giá đỡ máy phát điện /> K thut sa cha ụ tụ 2.12 Lắp cảm biến đo áp suất dầu 150 KGcm (Động cơ TOYOTA) Bôi keo vào ren cảm biến Lắp cảm biến áp suất dầu 2.13 Lắp nút xả nước làm mát động cơ Bôi keo vào ren nút xả nước Lắp nút xả nước 2.14 Lắp bầu lọc dầu - Bôi một lớp keo làm kín vào đệm Cơ khí động lực-www.oto-hui.com /> |