Đi đại tiện như thế nào là tốt

Tiến sĩ, bác sĩ Zac Turner, phụ trách chương trình Buổi sáng của kênh 9 - Đài truyền hình Today của Úc, đã tiết lộ câu trả lời sau khi một bệnh nhân đặt câu hỏi rằng, tại sao anh chỉ đại tiện 1 lần một ngày, trong khi vợ anh “đi” 3 lần một ngày.

Anh đã viết về vấn đề của mình cho trang News.au của Úc.

Tiến sĩ Zac cho biết: “Được xem như cửa sổ phản ánh những gì đang xảy ra bên trong cơ thể, phân có thể cung cấp cái nhìn sâu sắc về sức khỏe nói chung”.

Và câu trả lời cho câu hỏi trên là... chuyện này mỗi người mỗi khác!

"Để trả lời câu hỏi trên, không phải bao nhiêu lần là tốt. Mà vấn đề là sự đều đặn! Một người đều đều 3 lần một ngày - cũng tốt như đều đặn 2 ngày một lần. Miễn là nhất quán đều đặn thì không có gì phải lo lắng", tiến sĩ Zac trả lời.

Và tiến sĩ Zac khuyên không nên vội vàng trong khi đi đại tiện, cứ từ từ thong thả mà “đi”. 

Tiến sĩ cho biết thêm: “Cũng nên ngồi thẳng chứ đừng khom lưng cuối xuống nhìn vào điện thoại”.

"Nếu việc đại tiện đột nhiên thay đổi, khác với thói quen đại tiện hằng ngày, thì nên ghi lại nhật ký ăn uống và việc tập luyện hằng ngày, để báo cho bác sĩ biết, đồng thời đi khám ngay”.

"Chế độ ăn uống và tập thể dục là những yếu tố có thể khắc phục chứng đại tiện không đều đặn. Càng lớn tuổi càng dễ bị táo bón hơn”.

Tiến sĩ cũng nói rằng, chất xơ là chìa khóa để nhuận trường thường xuyên.

Ông khuyên, nên duy trì lượng chất xơ từ trái cây, ngũ cốc và rau quả. Táo, bơ, các loại đậu và bông cải xanh có đầy đủ chất xơ.

Nếu thấy có máu trong phân, hãy đi khám ngay Ảnh: Shutterstock

Nếu thấy có máu trong phân, hãy đi khám ngay

"Phân phải phản chiếu hình dạng bên trong ruột, nghĩa là trông giống như một khúc xúc xích nhẵn hoặc nứt. Màu nâu xuất phát từ sự phân hủy các tế bào hồng cầu trong cơ thể”, tiến sĩ Zac cho biết.

Theo tiến sĩ Zac, nếu phân luôn cứng, vón cục hoặc lỏng và hoàn toàn lỏng là có vấn đề. Nếu thường xuyên xảy ra những tình trạng này, nên đi bác sĩ.

Đi khám ngay lập tức nếu có máu, có màu đỏ hoặc đen và giống như bã cà phê trong phân.

Một dấu hiệu cảnh báo khác cần phải đi khám ngay, là đau bụng dữ dội, như dao đâm khi đi vệ sinh, theo News.com.au.

Tin liên quan

Phân tốt nhất nên có màu nâu sẫm hoặc chocolate sữa. Phân màu đen có thể ẩn chứa dấu hiệu máu ở đường tiêu hóa. Phân màu vàng hoặc xanh lá cây do bạn kém hấp thu chất béo hoặc có vấn đề với gan, túi mật. 

Ba điều chính cần quan tâm ở phân là tần suất, hình thức, màu.

Tần suất

Đi vệ sinh là cách tốt nhất để cơ thể loại bỏ độc tố và các chất cặn bã, dư thừa ra khỏi cơ thể. Do đó cần được thực hiện một lần mỗi ngày. Một số người đi 2-3 lần một ngày, có thể là do quá trình trao đổi chất nhanh, mạnh mẽ hơn, vi khuẩn tốt hoặc do số lượng thực phẩm ăn vào. Nếu đi vệ sinh hơn 3 lần một ngày, bạn đang đối diện với tình trạng tiêu chảy. Thật sai lầm khi nghĩ rằng vài ngày đi vệ sinh một lần là tốt.

Hình dáng

Biểu đồ Bristol chia ra 7 loại hình dáng phân:

Loại 1: Từng khối cứng riêng biệt, như những quả bóng nhỏ [khó khăn khi tống ra ngoài cơ thể].  Loại 2: Hình dạng xúc xích, nhưng sần sùi.  Loại 3: Giống như xúc xích nhưng xuất hiện vết nứt trên bề mặt. Loại 4: Hình dạng giống như xúc xích hoặc con rắn, mịn và mềm mại. Loại 5: Từng lọn mềm, chia thành nhiều đợt [tống ra dễ dàng]  Loại 6: Những nùi mềm, lỏng.

Loại 7: Chảy nước, không có mảnh rắn, hoàn toàn lỏng.

Trong bảng xếp hạng, loại số 4 là tốt nhất, phân có dạng hình ống và không nặng mùi.

Khi phân quá lỏng

Nếu tình trạng tiêu phân lỏng quá thường xuyên, bạn cần đến bác sĩ để thăm khám, xét nghiệm cần thiết. Nên dùng các thực phẩm như chuối, cơm, táo, xốt táo, trà... Hạn chế các chất chứa gluten, lúa mì, ngũ cốc, các loại hạt cho đến khi đường ruột được chữa lành.

Khi phân quá cứng

Nếu tình trạng này thường xuyên, bạn cũng cần đi gặp bác sĩ. Bổ sung magie, chế phẩm sinh học vào chế độ ăn. Dầu gan cá và các chất béo khỏe mạnh, hạt chia, quả lê cũng có thể giúp cải thiện tình hình. Một số người còn khắc phục hiệu quả bằng cách thoa dầu thầu dầu lên bụng vài lần một tuần. Bạn có thể thử mẹo nhỏ vài giọt tinh dầu bạc hà vào nhà vệ sinh. Điều này kích thích đường ruột giúp việc tống phân dễ dàng hơn.

Màu sắc phân

Phân tốt nhất nên có màu nâu sẫm hoặc chocolate sữa. Nếu phân màu đen, có thể ẩn chứa dấu hiệu máu trên đường tiêu hóa. Nếu phân màu vàng hoặc xanh lá cây, có thể do kém hấp thu chất béo hoặc có vấn đề với gan, túi mật. 

Màu sắc phân có thể tùy thuộc vào chế độ ăn. Nếu ăn nhiều củ cải, rau lá xanh, thuốc nhuộm thực phẩm... thì màu sắc phân có thể thay đổi và điều này là hoàn toàn bình thường.

Lê Phương [Theo Mama Natural]

Một số bạn đọc thắc mắc liệu đi cầu 3 lần một ngày có tốt hay không. Để trả lời câu hỏi này, trước tiên cần biết tình trạng đại tiện có thể là dấu hiệu cảnh báo một số vấn đề sức khỏe. Bài viết sau đây sẽ cung cấp thông tin rõ hơn về dấu hiệu này, các nguyên nhân phổ biến và những lưu ý cần thiết.  

Các yếu tố ảnh hưởng đến tần suất đi ngoài

Một số yếu tố có thể ảnh hưởng đến tần suất đi đại tiện của bạn, có thể kể đến như:

Chế độ ăn uống

Cả chất xơ hòa tan và không hòa tan ở dạng ngũ cốc nguyên hạt, rau và trái cây đều có thể làm tăng khối lượng phân của bạn và thúc đẩy nhu động ruột. Bên cạnh đó, các chất lỏng cũng giúp phân mềm hơn và dễ đi ngoài hơn. Đây là lý do tại sao nhiều bác sĩ khuyên bạn nên tăng lượng nước uống nếu bạn thường xuyên bị táo bón.

Độ tuổi

Càng lớn tuổi, bạn càng dễ bị táo bón hơn do nhiều yếu tố như hệ tiêu hóa hoạt động kém hơn, giảm khả năng vận động, cũng như việc uống nhiều loại thuốc có thể ảnh hưởng đến sức khỏe đường ruột.

Hoạt động thể chất

Các hoạt động thể chất ảnh hưởng rất lớn đến tần suất đại tiện vì nó giúp kích thích nhu động ruột. Nhu động ruột là chuyển động bên trong ruột để di chuyển thức ăn qua đường tiêu hóa, phần bã thức ăn được chuyển tới trực tràng và hậu môn để thải ra ngoài. Bạn có thể hỗ trợ chuyển động này thông qua một số bài tập thể dục nhẹ nhàng như đi bộ, chơi cầu lông, tập yoga…

Tập thể dục thường xuyên giúp hệ tiêu hóa khỏe mạnh hơn

Bệnh lý đường ruột

Một số bệnh cấp tính và mãn tính tại đường ruột sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến tần suất đại tiện. Chẳng hạn như bệnh viêm ruột [bao gồm bệnh Crohn và viêm loét đại tràng], có thể gây ra các đợt tiêu chảy hay táo bón xen kẽ. Chi tiết sẽ được chúng tôi trình bày trong các phần sau đây.

Theo nhiều nghiên cứu, tần suất đại tiện bình thường được xác định từ 3 lần mỗi ngày cho tới 3 lần mỗi tuần. Số lần đi ngoài có thể thay đổi tùy vào cơ địa từng người, vấn đề cần quan tâm không phải tần suất nào là tốt nhất, mà là liệu việc đi ngoài diễn ra có đều đặn hay không. Một người đi ngoài đều đặn 3 lần một ngày, cũng tốt như người đi đều đặn 2 ngày một lần. Miễn là nhất quán đều đặn thì bạn đọc không cần phải quá lo lắng.

Khi nào thì đi cầu 3 lần một ngày là dấu hiệu bất thường?

Tuy nhiên, nếu như hiện tượng đi ngoài nhiều lần mới xuất hiện gần đây, thay đổi đặc điểm phân [như phân lỏng, phân sống, phân có màu sắc khác thường…] cùng với các triệu chứng khác như đau bụng, chướng bụng, buồn nôn… thì đây là dấu hiệu bất thường.

Trong đó, tiêu chảy được định nghĩa là tình trạng đi ngoài phân lỏng từ 3 lần/ngày trở lên. Tùy vào thời gian mắc bệnh, có thể chia làm 2 dạng chính là:

• Tiêu chảy cấp tính: Tình trạng diễn ra trong một thời gian ngắn, khoảng một vài ngày đến một tuần. Nguyên nhân gây bệnh thường là dị ứng thức ăn, ngộ độc thực phẩm, nhiễm khuẩn đường ruột…
• Tiêu chảy mạn tính: Tình trạng kéo dài hơn 4 tuần và thường xuyên tái phát. Nguyên nhân thường liên quan đến các bệnh lý mãn tính trên hệ tiêu hóa.

Một số dấu hiệu nguy hiểm cảnh báo bạn cần đi cấp cứu ngay lập tức:

• Xuất hiện máu trong phân, có thể có màu đỏ hoặc đen, phân sệt như bã cà phê.
• Nôn ra máu, nôn ra chất giống bã cà phê.
• Đau bụng dữ dội như dao đâm.
• Có dấu hiệu mất nước [môi khô, mắt trũng, khát nước, mạch nhanh, thở nhanh].
• Trụy mạch và co giật.

Đi ngoài nhiều lần trong ngày có thể là dấu hiệu bệnh gì?

Ngộ độc thực phẩm

Ngộ độc thực phẩm là tình trạng gây ra do sử dụng thức ăn, nước uống bị nhiễm khuẩn, nhiễm độc hay những loại thực phẩm bị biến chất, ôi thiu, có chất bảo quản, chất phụ gia... vượt ngưỡng quy định. Cơ thể sẽ phản ứng với chất độc hại bằng cách đào thải qua đường bài tiết, vì vậy tiêu chảy là một dấu hiệu đặc trưng của ngộ độc thực phẩm.

Tùy vào loại nguyên nhân gây độc mà triệu chúng ngộ độc có thể xuất hiện sớm sau vài giờ hoặc một vài ngày sau đó. Các triệu chứng bao gồm:

• Đau quặn bụng từng cơn vùng thượng vị, vùng quanh rốn.
• Đi cầu phân lỏng nhiều lần, đôi khi trong phân có lẫn máu.
• Buồn nôn và nôn.
• Sốt, vã mồ hôi, lạnh đầu ngón tay chân.

Nếu ngộ độc nặng, người bệnh có thể xuất hiện các dấu hiệu mất nước gây nguy hiểm đến tính mạng.

Tất cả các trường hợp ngộ độc đều phải được đưa ngay tới cơ sở y tế để được bác sĩ đưa ra phác đồ cấp cứu điều trị, phù hợp, kịp thời.

Dị ứng thức ăn

Một số thực phẩm gây dị ứng thường gặp

Dị ứng thức ăn là hiện tượng xảy ra khi cơ thể phản ứng quá mức với một loại chất đặc biệt có trong thành phần của thức ăn. Các loại thực phẩm gây dị ứng phổ biến nhất là: hải sản, đậu phộng, các loại hạt, trứng, sữa bò, lúa mì, đậu nành…

Người bị dị ứng thức ăn thường xuất hiện các triệu chứng trong vòng vài phút đến hai giờ sau khi ăn. Các triệu chứng bao gồm:

• Nổi mẩn ngứa toàn thân hoặc ngứa trong miệng, nổi mề đay, phát ban, chàm, sưng môi, sưng mặt, lưỡi, cổ họng hoặc các bộ phận khác trên cơ thể.
• Khò khè, nghẹt mũi hoặc khó thở.
• Đau bụng, tiêu chảy, buồn nôn hoặc nôn.
• Chóng mặt hoặc ngất xỉu.

Thông thường, tình trạng dị ứng thức ăn không quá nguy hiểm và sẽ sớm biến mất. Bạn có thể mua một số loại thuốc chống dị ứng [thuộc loại thuốc không kê đơn] tại nhà thuốc để giảm bớt các triệu chứng khó chịu.

Hội chứng ruột kích thích

Đi ngoài nhiều lần trong ngày cũng có thể là triệu chứng của hội chứng ruột kích thích. Đây là bệnh lý mãn tính đặc trưng bởi sự rối loạn chức năng của đại tràng, tái đi tái lại nhiều lần và gây nhiều phiền toái đến đời sống người bệnh. Nguyên nhân gây bệnh hiện nay vẫn chưa được xác định rõ ràng.

Các triệu chứng thường gặp của hội chứng ruột kích thích:

• Đau bụng: là triệu chứng chủ yếu và thường gặp nhất, xuất hiện sau khi ăn, hay đau vùng bụng dưới và hố chậu trái. Giảm đau sau khi đại tiện hoặc trung tiện. Đau dữ dội, đau quặn, có thể đau âm ỉ nhưng không nhiều, thỉnh thoảng có thể sờ thấy những cục rắn nổi lên dọc khung đại tràng.
• Đại tiện lỏng: 3-5 lần/ngày, phân lỏng hoặc nát, phân có thể lẫn nhầy nhưng không bao giờ có máu theo phân.
• Táo bón: đại tiện phân rắn, lượng ít, có thể lẫn nhầy và xuất hiện xen kẽ với đại tiện lỏng.
• Chướng bụng: Thường nặng về ban ngày, đặc biệt sau buổi trưa, giảm về ban đêm sau khi ngủ.

Bên cạnh phác đồ điều trị của bác sĩ, chế độ ăn uống và lối sống hợp lý cũng có ảnh hưởng rất lớn giúp người bệnh hạn chế tái phát triệu chứng của hội chứng ruột kích thích.

☛ Tìm hiểu chi tiết tại: Hội chứng ruột kích thích có chữa khỏi được không?

Viêm loét dạ dày

Viêm loét dạ dày là tổn thương gây viêm và loét trên niêm mạc dạ dày. Những người đang mắc bệnh lý này cũng thường gặp tình trạng đi ngoài nhiều lần trong ngày. Nguyên nhân là do dạ dày bị tổn thương, dẫn đến hiện tượng suy giảm chức năng tiêu hóa. Thức ăn không được tiêu hóa hoàn toàn có thể gây áp lực lên ruột non và ruột già, gây rối loạn nhu động ruột và dẫn đến tiêu chảy.

Các triệu chứng khác của viêm loét dạ dày là:

• Đau bụng vùng thượng vị: Đây là dấu hiệu chính của bệnh, cơn đau thường kéo dài âm ỉ hoặc theo từng cơn đi kèm cảm giác bỏng rát. Cơn đau xuất hiện vào lúc đói hoặc vào ban đêm có thể kéo dài từ vài phút đến vài giờ.
• Ợ hơi, ợ chua, ợ rát, buồn nôn, cảm giác khó chịu ở dạ dày.
• Mất ngủ, ngủ chập chờn, gián đoạn, chủ yếu do nguyên nhân viêm loét dạ dày gây đau.
• Rối loạn tiêu hóa: tiêu chảy, táo bón thất thường.

Nguyên nhân phổ biến gây viêm loét dạ dày là do vi khuẩn Helicobacter pylori, do stress hoặc do các thuốc kháng viêm không steroids [NSAIDs]. Bạn có thể chữa khỏi bệnh hoàn toàn nếu đi khám và điều trị sớm.

Viêm đại tràng

Viêm đại tràng là quá trình viêm nhiễm gây tổn thương khu trú hoặc lan tỏa ở niêm mạc ruột già. Các tổn thường này ảnh hưởng tới hoạt động bình thường của đại tràng, dẫn tới rối loạn đại tiện [đi tiêu trên 2 lần/ngày] và thay đổi đặc điểm của phân.

Các triệu chứng đặc trưng của viêm đại tràng mãn tính là:

• Đau bụng: Cơn đau thường ở vùng hố chậu hai bên hoặc vùng hạ sườn phải và trái, cơn đau lan dọc theo khung đại tràng. Đau quặn từng cơn, có khi đau âm ỉ.
• Rối loạn tiêu hóa kéo dài ngày: đau bụng muốn đi ngoài, khi đi xong cảm giác bớt đau hơn. Đi đại tiện trên 2 lần/ngày, phân lúc lỏng, lúc táo, phân sống, luôn có cảm giác mót rặn.
• Đầy bụng, trướng hơi: Bụng thường xuyên có biểu hiện căng tức, ăn khó tiêu, đầy hơi
• Khuôn phân thay đổi: phân ít thành khuôn, bề mặt phân không mịn, khi táo bón khi lỏng. Nếu bị viêm nặng sẽ có lẫn máu hoặc dịch nhầy.
• Nhiều trường hợp đặc biệt, bệnh nhân bị rối loạn đại tiện kèm theo triệu chứng sốt, nôn, đi ngoài ra máu
• Chán ăn, mệt mỏi và sụt cân nhanh

Nếu như thấy các triệu chứng như trên, bạn nên đi khám, nội soi và thực hiện các xét nghiệm để biết mình có bị mắc viêm đại tràng hay không. Tùy vào mức độ bệnh, bạn có thể được bác sĩ chỉ định sử dụng thuốc hoặc phẫu thuật để điều trị triệt để, tránh các biến chứng nguy hiểm.

☛ Tìm hiểu chi tiết tại: Danh sách 8 bác sĩ khám chữa bệnh đại tràng giỏi

Xem thêm về Dấu hiệu viêm đại tràng:

//youtu.be/MQ_ibzeBB7U

Làm gì khi đi cầu 3 lần một ngày?

Uống nhiều nước

Đi ngoài 3 lần một ngày có thể khiến người bệnh bị mất nước nghiêm trọng. Do đó, để bù lại lượng nước đã mất này, bạn nên uống thật nhiều nước, tốt nhất là nước ấm hoặc oresol [dung dịch bù nước và điện giải]. Ngoài ra, các loai nước ép trái cây cũng sẽ hỗ trợ rất tốt cho quá trình hồi phục sức khỏe.

Ăn uống khoa học

Sau đây là một số lời khuyên về chế độ ăn uống khi bạn bị tiêu chảy:

• Nên ăn cháo, súp hoặc canh nóng để vừa tốt cho hệ tiêu hóa, vừa có thể bù nước cho cơ thể.
• Bổ sung các thực phẩm giàu chất xơ hòa tan: Chất xơ hòa tan hấp thu nước trong ruột, vì vậy làm cứng phân và giảm đi ngoài. Chất xơ hòa tan có nhiều trong hoa quả, rau xanh, ngũ cốc, bánh mì...
• Tránh sử dụng các thức ăn nhiều dầu mỡ, cay nóng vì có thể làm triệu chứng ngày càng nặng hơn.
• Chia nhỏ bữa ăn: nên ăn nhiều bữa nhỏ trong ngày thay vì ăn 2 đến 3 bữa lớn.
• Nghỉ ngơi sau khi ăn: Thư giãn sau bữa ăn giúp làm chậm quá trình di chuyển thức ăn qua đường ruột, điều này giúp giảm tần suất đi tiêu.

Cân nhắc sử dụng thuốc trị tiêu chảy

Một số thuốc không kê đơn trị tiêu chảy phổ biến hiện nay:

• Loperamide: Thuốc làm giảm nhu động ruột, giảm tiết dịch đường tiêu hóa, và tăng trương lực cơ thắt hậu môn, dẫn tới làm cứng phân và giảm tần suất đi ngoài.
• Bismuth subsalicylate: Thuốc giúp bao phủ đường ruột và tiêu diệt một số vi khuẩn gây tiêu chảy.

Lưu ý: Sử dụng thuốc theo hướng dẫn của bác sĩ và dược sĩ. Các loại thuốc trên không thích hợp cho những người bị tiêu chảy kèm theo các triệu chứng sau: sốt, dấu hiệu nhiễm trùng, phân có máu.

☛ Đọc thêm: Đau rát hậu môn khi đi đại tiện do đâu? Cách điều trị

Tràng Phục Linh PLUS - Hỗ trợ giảm triệu chứng đại tràng

Nếu bạn bị đi ngoài nhiều lần trong ngày do hội chứng ruột kích thích hoặc bệnh lý viêm đại tràng, bạn có thể cân nhắc sử dụng thực phẩm bảo vệ sức khỏe Tràng Phục Linh PLUS [nhãn đỏ] - một sản phẩm uy tín được nghiên cứu và chứng minh tác dụng bởi Đại học Y Hà Nội.

Với thành phần gồm các dược liệu quý [Bạch truật, Bạch Phục Linh, Bạch Thược, Hoàng Bá] cùng với hoạt chất ImmuneGamma và 5-HTP, Tràng Phục Linh PLUS có tác dụng:

• Hỗ trợ giảm các kích thích gây co thắt đại tràng. Hỗ trợ giảm các triệu chứng của hội chứng ruột kích thích, viêm đại tràng co thắt như: đau bụng, đi ngoài nhiều lần, phân sống, phân nát.
• Hỗ trợ phục hồi niêm mạc đường tiêu hóa

Tìm nơi bán Tràng Phục Linh PLUS tại đây.

Trên đây là các thông tin về việc đi ngoài nhiều lần trong ngày. Hy vọng bài viết đã phần nào giải đáp thắc mắc cho bạn đọc. Chúc bạn luôn vui khỏe.

Tham khảo:

• //www.healthline.com/health/how-many-times-should-you-poop-a-day#factors
• //emedicine.medscape.com/article/928598-overview
• //www.medicalnewstoday.com/articles/how-to-stop-diarrhea-fast