Tốc độ phản ứng được định nghĩa là đại lượng đặc trưng cho độ biến thiên nồng độ của một trong các chất phản ứng, hoặc sản phẩm ứng trong một đơn vị thời gian.
Theo quy ước:
- Nồng độ được tính bằng mol/l
- Thời gian được tính bằng giây [s], phút [ph], giờ [h]…
Tốc độ trung bình của phản ứng
Xét phản ứng: A→B
Ở thời điểm t1: CA là C1 mol/l
Ở thời điểm t2: CA là C2 mol/l [C1>C2]
Công thức tính tốc độ trung bình của phản ứng
- Tốc độ của phản ứng tính theo A trong khoảng thời gian t1→t2:
v¯=C1−C2t2−t1=C2–C1t2−t1=−ΔCΔt
- Tốc độ của phản ứng tính theo sản phẩm B:
Ở thời điểm t1: CB là C1 mol/l
Ở thời điểm t2: CB là C2 mol/l [C1>C2]
v¯=C1−C2t2−t1=ΔCΔt
Do đó, công thức tổng quát tính tốc độ phản ứng trong khoảng thời gian từ t1 đến t2 là:
v¯=±ΔCΔt
Trong đó:
v¯ là tốc độ trung bình của phản ứng trong khoảng thời gian từ t1 đến t2.
+ΔC là biến thiên nồng độ chất sản phẩm.
−ΔC là biến thiên nồng độ chất tham gia phản ứng [chất tạo thành].
Biểu thức tốc độ của phản ứng trên: V=k[A]
Trong đó: k là hằng số tốc độ phản ứng
Những yếu tố ảnh hưởng đến tốc độ phản ứng
Ảnh hưởng của nồng độ
Khi nồng độ chất phản ứng tăng thì tốc độ của phản ứng tăng.
Ảnh hưởng của nhiệt độ
Khi nhiệt độ tăng, tốc độ phản ứng tăng.Khi nhiệt độ phản ứng tăng dẫn đến hai hệ quả sau:
-
Tốc độ chuyển động của các phân tử tăng, dẫn đến tần số va chạm giữa các chất phản ứng tăng.
-
Tần số va chạm có hiệu quả giữa các chất phản ứng tăng nhanh. Đây là yếu tố chính làm cho tốc độ phản ứng tăng nhanh khi tăng nhiệt độ.
Ảnh hưởng của áp suất
-
Đối với phản ứng có chất khi tham gia thì khi áp suất tăng [nồng độ chất khí tăng], tốc độ phản ứng sẽ tăng.
-
Khi tăng áp suất, khoảng cách giữa các phân tử càng nhỏ, nên sự va chạm càng dễ có hiệu quả hơn, do đó phản ứng xảy ra nhanh hơn.
Ảnh hưởng của diện tích bề mặt
Đối với phản ứng có chất rắn tham gia, khi diện tích bề mặt tăng thì tốc độ phản ứng sẽ tăng.
Ảnh hưởng của chất xúc tác
-
Chất xúc tác được biết đến là chất có tác dụng làm biến đổi mãnh liệt tốc độ của phản ứng nhưng không bị tiêu hao trong phản ứng.
-
Những chất xúc tác làm xúc tiến cho quá trình xảy ra nhanh hơn là chất xúc tác dương. Trong kĩ thuật hiện đại thì xúc tác dương được sử dụng một cách rộng rãi.
Ví dụ: trong quá trình tổng hợp NH3, sản xuất H2SO4,HNO3, cao su nhân tạo, chất dẻo,…
- Những chất xúc tác làm cho quá trình xảy ra chậm được gọi là chất xúc tác âm.
Ví dụ: Quá trình oxi hóa Na2SO3 trong dung dịch thành Na2SO4 xảy ra chậm khi cho thêm glycerol.
Người đăng: hoy Time: 2020-09-21 11:38:10
Bài viết dưới đây hướng dẫn bạn đọc cách giải các bài tập về tốc độ phản ứng một cách nhanh nhất và chính xác.
BÀI TẬP TỐC ĐỘ PHẢN ỨNG
I/. KIẾN THỨC CẦN NHỚ
1/. Tốc độ phản ứng:
Để đánh giá mức độ xảy ra nhanh hay chậm của các phản ứng hóa học, người ta đưa ra khái niệm tốc độ phản ứng hóa học, gọi tắt là tốc độ phản ứng.
Tốc độ phản ứng là độ biến thiên nồng độ của một trong các chất phản ứng hoặc sản phẩm trong một đơn vị thời gian.
=> DC: độ biến thiên nồng độ [mol/l], Dt: độ biến thiên thời gian [s], x: hệ số tỉ lượng.
Các yếu tố ảnh hưởng tốc độ phản ứng:
+ Nồng độ: Khi tăng nồng độ chất phản ứng, tốc độ phản ứng tăng.
+ Áp suất: Đối với phản ứng có chất khí, khi tăng áp suất, tốc độ phản ứng tăng.
+ Nhiệt độ: Khi tăng nhiệt độ, tốc độ phản ứng tăng.
+ Diện tích bề mặt: Khi tăng diện tích bề mặt chất phản ứng, tốc độ phản ứng tăng.
+ Chất xúc tác là chất làm tăng tốc độ phản ứng, nhưng còn lại sau khi phản ứng kết thúc.
2/. Biểu thức vận tốc phản ứng:
Vận tốc phản ứng tỉ lệ thuận với tích nồng độ của các chất tham gia phản ứng, với số mũ là hệ số hợp thức của các chất tương ứng trong phương trình phản ứng hóa học.
Xét phản ứng: mA + nB ® pC + qD
Biểu thức vận tốc: v = k [A]m[B]n
k: hằng số tỉ lệ [hằng số vận tốc].
[A], [B]: nồng độ mol của chất A và B.
II. BÀI TẬP
Câu 1. Trong CN người ta điều chế NH3 theo phương trình hoá học:
. khi tăng nồng độ H2 lên hai lần [giữ nguyên nồng độ của N2 và nhiệt độ phản ứng] thì tốc độ phản ứng tăng lên bao nhiêu lần?
A. 2 lần B. 4 lần C. 8 lần D. 16lần
Hướng dẫn giải:
giả sử ban đầu [N2] = a M. [H2] = bM
tốc độ pư ban đầu được tính bằng CT. v1 = k[N2][H2]3 = k.a.b3
- - - - sau - - - - - - - - CT: v2= k[N2][H2]3= k.a.[2b]3
=> v2 = 8 v1.. Chọn đáp án C
Câu 2. Khi nhiệt độ tăng thêm 100c, tốc độ phản ứng hoá học tăng thêm 2 lần. Hỏi tốc độ phản ứng đó sẽ tăng lên bao nhiêu lần khi nâng nhiệt độ từ 250c lên 750?
[2 được gọi là hệ số nhiệt độ].
A. 32 lần B. 4 lần C. 8 lần D. 16lần
Hướng dẫn giải:
=v1. 25 =32 v1. đáp án A
Câu 3. Khi nhiệt độ tăng thêm 100c, tốc độ phản ứng hoá học tăng thêm 3 lần. để tốc độ phản ứng đó [đang tiến hành ở 30oc] tăng lên 81 lần thì cần thực hiệt ở nhiệt độ nào?
A. 40oc B. 500c C. 600c D. 700c
Hướng dẫn giải:
= 81v1 = 34v1 => đáp án D
Câu 4. Khi nhiệt độ tăng thêm 100c, tốc độ phản ứng hoá học tăng thêm 4 lần. Hỏi tốc độ phản ứng đó sẽ giảm đi bao nhiêu lần nhiệt khi nhiệt độ giảm từ 700c xuống 40 lần?
A. 32 lần B. 64 lần C. 8 lần D. 16 lần
Hướng dẫn giải:
= 43v1 = V1.64 đáp án B
Câu 5. Khi nhiệt độ tăng thêm 500c thì tốc độ phản ứng hoá học tăng lên 1024 lần. Hỏi giá trị hệ số nhiệt của tốc độ phản ứng trên là?
A. 2 B. 2,5 C. 3 D. 4
Hướng dẫn giải:
= 1024v1 = V1.45 đáp án D
Câu 6. Trong các phản ứng sau đây, nếu lượng Fe trong các cặp đều được lấybằng nhau thì cặp nào có tốc độ phản ứng lớn nhất?
Hướng dẫn giải:
đáp án D.
Giả sử v = 100 ml à trong dd HCl 20%
Câu 7. Cho phương trình A[k] + 2B [k] à C [k] + D[k]
Tốc độ phản ứng được tính bằng công thức Hỏ tốc độ phản ứng tăng lên bao nhiêu lần nếu
- Nồng độ của B tăng lên 3 lần, nồng độ của A không đổi [tăng 9 lần]
- áp suất của hệ tăng 2 lần [tăng 8 lần]
Câu 8. Để hoà tan một tấm Zn trong dd HCl ở 200c thì cần 27 phút, cũng tấm Zn đó tan hết trong dd HCl nói trên ở 400c trong 3 phút. Hỏi để hoà tan hết Tấm Zn đó trong dd HCl trên ở 550c thì cần bao nhiêu thời gian?
A. 60 s B. 34,64 s C. 20 s D. 40 s
Hướng dẫn giải:
Khi nhiệt độ tăng 40 – 20 = 200c thì thời gian phản ứng giảm 27:3 = 9 lần. Vậy tốc độ phản ứng tăng 9 lần. => khi tăng 100c thì tốc độ phản ứng tăng 3 lần.
Khi tăng thêm 550c thì tốc độ phản ứng tăng . Vậy thời gian để hoà tan tấm Zn đó ở 550c là:
= 34,64 s
Tất cả nội dung bài viết. Các em hãy xem thêm và tải file chi tiết dưới đây:
Luyện Bài tập trắc nghiệm môn Hóa lớp 10 - Xem ngay
>> Học trực tuyến Lớp 10 tại Tuyensinh247.com, Cam kết giúp học sinh học tốt, hoàn trả học phí nếu học không hiệu quả.