Cách bấm giá trị lượng giác của các cung đặc biệt

1. Định nghĩa

Với mỗi góc $\alpha $ (${0^0} \leqslant \alpha  \leqslant {180^0}$) ta xác định một điểm M trên nửa đường tròn đơn vị sao cho $\widehat {xOM} = \alpha $ và giả sử điểm M có toạ độ $M\left( {{x_0};{y_0}} \right)$. Khi đó ta định nghĩa :

* sin của góc $\alpha $ là ${y_0}$, kí hiệu $\sin \alpha  = {y_0}$;

* côsin của góc $\alpha $ là ${x_0}$, kí hiệu $\cos \alpha  = {x_0}$;

* tang của góc $\alpha $ là $\frac{{{y_0}}}{{{x_0}}}\left( {{x_0} \ne 0} \right)$, kí hiệu $\tan \alpha  = \frac{{{y_0}}}{{{x_0}}}$;

* côtang của góc $\alpha $ là $\frac{{{x_0}}}{{{y_0}}}\left( {{y_0} \ne 0} \right)$, kí hiệu $\cot \alpha  = \frac{{{x_0}}}{{{y_0}}}$.

Các số sin$\alpha $, cos$\alpha $, tan$\alpha $, cot$\alpha $ được gọi là các giá trị lượng giác của góc $\alpha $.

Cách bấm giá trị lượng giác của các cung đặc biệt

Chú ý

* Nếu $\alpha $ là góc tù thì cos$\alpha $< 0, tan$\alpha $< 0, cot$\alpha $< 0.

* tan$\alpha $ chỉ xác định khi $\alpha  \ne \frac{\pi }{2} + k\pi $, cot$\alpha $ chỉ xác định khi $\alpha  \ne k\pi ,k \in Z.$

2. Tính chất

Ta có dây cung NM song song với trục Ox và nếu $\widehat {xOM} = \alpha $ thì $\widehat {xON} = {180^0} - \alpha $. 

Ta có ${y_M} = {y_N} = {y_0};{x_M} =  - {x_N} = {x_0}$. Do đó:

$\begin{gathered}   \sin \alpha  = \sin \left( {{{180}^0} - \alpha } \right) \hfill \\   \cos \alpha  =  - \cos \left( {{{180}^0} - \alpha } \right) \hfill \\   \tan \alpha  =  - \tan \left( {{{180}^0} - \alpha } \right) \hfill \\   \cot \alpha  =  - \cot \left( {{{180}^0} - \alpha } \right) \hfill \\ \end{gathered} $

Cách bấm giá trị lượng giác của các cung đặc biệt

3. Giá trị lượng giác của các góc đặc biệt

Bảng giá trị lượng giác của các góc đặc biệt

Cách bấm giá trị lượng giác của các cung đặc biệt

Trong bảng, kí hiệu $\parallel $ để chỉ giá trị lượng giác không xác định.

Chú ý

Từ giá trị lượng giác của các góc đặc biệt đã cho trong bảng và tính chất trên, ta có thể suy ra giá trị lượng giác của một số góc đặc biệt khác.

Chẳng hạn:

$\begin{gathered}   \sin {120^0} = \sin \left( {{{180}^0} - {{60}^0}} \right) = \sin {60^0} = \frac{{\sqrt 3 }}{2} \hfill \\   \cos {135^0} = \cos \left( {{{180}^0} - {{45}^0}} \right) =  - \cos {45^0} =  - \frac{{\sqrt 2 }}{2} \hfill \\ \end{gathered} $

4. Góc giữa hai vectơ

a) Định nghĩa

Cho hai vectơ $\overrightarrow a $ và $\overrightarrow b $ đều khác vectơ $\overrightarrow 0 $. Từ một điểm O bất kì ta vẽ $\overrightarrow {OA}  = \overrightarrow a $ và $\overrightarrow {OB}  = \overrightarrow b $ . Góc $\widehat {AOB}$ với số đo từ ${0^0}$ đến ${180^0}$ được gọi là góc giữa hai vectơ $\overrightarrow a $ và $\overrightarrow b $. Ta kí hiệu góc giữa hai vectơ $\overrightarrow a $ và $\overrightarrow b $ là ($\overrightarrow a $, $\overrightarrow b $). Nếu ($\overrightarrow a $, $\overrightarrow b $) $ = {90^0}$ thì ta nói rằng $\overrightarrow a $ và $\overrightarrow b $ vuông góc với nhau, kí hiệu là $\overrightarrow a  \bot \overrightarrow b $ hoặc $\overrightarrow b  \bot \overrightarrow a $.

b) Chú ý

Từ định nghĩa ta có ($\overrightarrow a $, $\overrightarrow b $) = ($\overrightarrow b $, $\overrightarrow a $).

Cách bấm giá trị lượng giác của các cung đặc biệt

5. Sử dụng máy tính bỏ túi để tính giá trị lượng giác của một góc

Ta có thể sử dụng các loại máy tính bỏ túi để tính giá trị lượng giác của một góc, chẳng hạn đối với máy CASIO fx - 500MS cách thực hiện như sau :

a) Tính các giá trị lượng giác của gốc a

Sau khi mở máy ấn phím MODE nhiều lần để màn hình hiện lên dòng chữ ứng với các số sau đây :

Cách bấm giá trị lượng giác của các cung đặc biệt

Sau đó ấn phím 1  để xác định đơn vị đo góc là “độ” và tính giá trị lượng giác của góc.

b) Xác định độ lớn của góc khi biết giá trị lượng giác của góc đó

Sau khi mở máy và chọn đơn vị đo góc, để tính góc x khi biết các giá trị lượng giác của góc đó.


Page 2

Cách bấm giá trị lượng giác của các cung đặc biệt

SureLRN

Cách bấm giá trị lượng giác của các cung đặc biệt

Khi biết số đo của một góc cho trước chúng ta có thể tính được các giá trị lượng giác

Cách bấm giá trị lượng giác của các cung đặc biệt
Cách bấm giá trị lượng giác của các cung đặc biệt
tương ứng

Ngược lại khi biết giá trị lượng giác của một góc chúng ta cũng có thể tính được số đo của góc đó

Cách bấm giá trị lượng giác của các cung đặc biệt

Với sự giúp đỡ của máy tính CASIO fx-580VN X chúng ta dễ dàng tính được giá trị lượng giác của một góc hoặc tìm ra số đo của góc đó

Tuy nhiên khi tính

Cách bấm giá trị lượng giác của các cung đặc biệt
hoặc arccot thì nhiều bạn chưa làm được, nguyên nhân là do máy tính CASIO fx-580VN X không hỗ trợ phím
Cách bấm giá trị lượng giác của các cung đặc biệt
và phím
Cách bấm giá trị lượng giác của các cung đặc biệt

1 Giá trị lượng giác của các góc đặc biệt

Chúng ta nên ghi nhớ các giá trị lượng giác của các góc được trình bày trong bảng bên dưới vì chúng rất thường gặp và cũng không khó nhớ

Cách bấm giá trị lượng giác của các cung đặc biệt
Cách bấm giá trị lượng giác của các cung đặc biệt
Cách bấm giá trị lượng giác của các cung đặc biệt
Cách bấm giá trị lượng giác của các cung đặc biệt
Cách bấm giá trị lượng giác của các cung đặc biệt
Cách bấm giá trị lượng giác của các cung đặc biệt
Cách bấm giá trị lượng giác của các cung đặc biệt
Cách bấm giá trị lượng giác của các cung đặc biệt
Cách bấm giá trị lượng giác của các cung đặc biệt
Cách bấm giá trị lượng giác của các cung đặc biệt
Cách bấm giá trị lượng giác của các cung đặc biệt
Cách bấm giá trị lượng giác của các cung đặc biệt
Cách bấm giá trị lượng giác của các cung đặc biệt
Cách bấm giá trị lượng giác của các cung đặc biệt
Cách bấm giá trị lượng giác của các cung đặc biệt
Cách bấm giá trị lượng giác của các cung đặc biệt
Cách bấm giá trị lượng giác của các cung đặc biệt
Cách bấm giá trị lượng giác của các cung đặc biệt
Cách bấm giá trị lượng giác của các cung đặc biệt
Cách bấm giá trị lượng giác của các cung đặc biệt
Cách bấm giá trị lượng giác của các cung đặc biệt
Cách bấm giá trị lượng giác của các cung đặc biệt
Cách bấm giá trị lượng giác của các cung đặc biệt
Cách bấm giá trị lượng giác của các cung đặc biệt

2 Thiết lập đơn vị góc

Trước khi thực hiện các thao tác tính toán với các hàm lượng giác chúng ta cần thiết lập đơn vị góc của máy tính phù hợp với đơn vị góc của biểu thức cần tính

Thiết lập Radian làm đơn vị góc mặc định

Bước 1 Nhấn phím SETUP (nhấn phím SHIFT rồi nhấn phím MENU)

Cách bấm giá trị lượng giác của các cung đặc biệt

Bước 2 Chọn cấu hình Angle Unit

Cách bấm giá trị lượng giác của các cung đặc biệt

Bước 3 Chọn đơn vị góc Radian

Cách bấm giá trị lượng giác của các cung đặc biệt

Trường hợp bạn muốn thiết lập Độ làm đơn vị góc mặc định thì ở Bước 2 bạn hãy chọn Degree

3 Tính giá trị lượng giác của một góc

Nếu không có yêu cầu cụ thể, khi tính giá trị lượng giác của một góc chúng ta cần tính cả bốn giá trị

Cách bấm giá trị lượng giác của các cung đặc biệt
Cách bấm giá trị lượng giác của các cung đặc biệt

Bước 1 Nhập các hàm lượng giác

  • Các hàm
    Cách bấm giá trị lượng giác của các cung đặc biệt
    được nhập vào bằng cách nhấn trực tiếp vào các phím
    Cách bấm giá trị lượng giác của các cung đặc biệt
  • Hàm
    Cách bấm giá trị lượng giác của các cung đặc biệt
    không thể nhập trực tiếp nên chúng ta sẽ nhập thông qua phím
    Cách bấm giá trị lượng giác của các cung đặc biệt
    , cụ thể chúng ta sẽ nhập
    Cách bấm giá trị lượng giác của các cung đặc biệt
    hoặc
    Cách bấm giá trị lượng giác của các cung đặc biệt

Bước 2 Nhập số đo góc

Bước 3 Nhấn phím =

Tính giá trị lượng giác của góc

Cách bấm giá trị lượng giác của các cung đặc biệt

Các giá trị

Cách bấm giá trị lượng giác của các cung đặc biệt
có thể tính được một cách dễ dàng

Giá trị

Cách bấm giá trị lượng giác của các cung đặc biệt
bạn có thể tính bằng một trong hai phương pháp

  • Phương pháp 1 Tính thông qua hàm
    Cách bấm giá trị lượng giác của các cung đặc biệt
    và hàm
    Cách bấm giá trị lượng giác của các cung đặc biệt
Cách bấm giá trị lượng giác của các cung đặc biệt
  • Phương pháp 2 Tính thông qua hàm
    Cách bấm giá trị lượng giác của các cung đặc biệt

4 Tìm số đo của góc khi biết giá trị lượng giác

Bước 1 Nhập các hàm lượng giác ngược

  • Các hàm lượng giác ngược
    Cách bấm giá trị lượng giác của các cung đặc biệt
    được nhập bằng cách nhấn trực tiếp vào các phím
    Cách bấm giá trị lượng giác của các cung đặc biệt
  • Hàm arccot không thể nhập trực tiếp nên chúng ta sẽ nhập thông qua phím
    Cách bấm giá trị lượng giác của các cung đặc biệt
    , cụ thể chúng ta sẽ nhập
    Cách bấm giá trị lượng giác của các cung đặc biệt
    hoặc
    Cách bấm giá trị lượng giác của các cung đặc biệt

Bước 2 Nhập giá trị lượng giác

Bước 3 Nhấn phím =

Tìm số đo của góc

Cách bấm giá trị lượng giác của các cung đặc biệt
tương ứng với từng trường hợp
Cách bấm giá trị lượng giác của các cung đặc biệt
,
Cách bấm giá trị lượng giác của các cung đặc biệt
,
Cách bấm giá trị lượng giác của các cung đặc biệt
Cách bấm giá trị lượng giác của các cung đặc biệt

Số đo của góc

Cách bấm giá trị lượng giác của các cung đặc biệt
tương ứng với các giá trị
Cách bấm giá trị lượng giác của các cung đặc biệt
,
Cách bấm giá trị lượng giác của các cung đặc biệt
,
Cách bấm giá trị lượng giác của các cung đặc biệt
có thể tính được một cách dễ dàng

Số đo của góc

Cách bấm giá trị lượng giác của các cung đặc biệt
tương ứng với giá trị
Cách bấm giá trị lượng giác của các cung đặc biệt
bạn có thể tính bằng một trong hai cách

  • Cách 1 Tính thông qua phím
    Cách bấm giá trị lượng giác của các cung đặc biệt
Cách bấm giá trị lượng giác của các cung đặc biệt
  • Cách 2 Tính thông qua phím
    Cách bấm giá trị lượng giác của các cung đặc biệt
Cách bấm giá trị lượng giác của các cung đặc biệt

5 Tính giá trị của biểu thức có chứa các hàm lượng giác

Khi tính toán với các biểu thức có chứa các hàm lượng giác thì công việc đầu tiên cần thực hiện là thiết lập đơn vị góc của máy tính phù hợp với biểu thức cần tính

Tuy nhiên có trường hợp trong cùng một biểu thức nhưng mỗi hàm lượng giác khác nhau lại sử dụng một đơn vị góc khác nhau

Chẳng hạn biểu thức

Cách bấm giá trị lượng giác của các cung đặc biệt
vừa sử dụng đơn vị Độ vừa sử dụng đơn vị Radian

Câu hỏi được đặt ra là nếu gặp biểu thức như trên thì thiết lập như thế nào?

Giả sử rằng máy tính của mình đang thiết lập Độ làm vị góc mặc định

  • Phương pháp 1 Chuyển số đo góc từ Radian sang Độ
  • Phương pháp 2 Khai báo cho máy tính biết góc
    Cách bấm giá trị lượng giác của các cung đặc biệt
    có đơn vị là Radian

Tính giá trị biểu thức

Cách bấm giá trị lượng giác của các cung đặc biệt

Phương pháp 1 Chuyển số đo góc từ Radian sang Độ

Bước 1 Chuyển

Cách bấm giá trị lượng giác của các cung đặc biệt
sang Độ

Cách bấm giá trị lượng giác của các cung đặc biệt

Bước 2 Nhập biểu thức

Cách bấm giá trị lượng giác của các cung đặc biệt

Cách bấm giá trị lượng giác của các cung đặc biệt

Vậy

Cách bấm giá trị lượng giác của các cung đặc biệt

Phương pháp 2 Khai báo cho máy tính biết góc

Cách bấm giá trị lượng giác của các cung đặc biệt
có đơn vị là Radian

Bước 1 Nhập biểu thức

Cách bấm giá trị lượng giác của các cung đặc biệt

Cách bấm giá trị lượng giác của các cung đặc biệt

Bước 2 Khai báo đơn vị góc là Radian cho góc

Cách bấm giá trị lượng giác của các cung đặc biệt
(nhấn phím OPTN rồi nhấn phím 2)

Cách bấm giá trị lượng giác của các cung đặc biệt

Vậy

Cách bấm giá trị lượng giác của các cung đặc biệt