So sánh thần kinh soma và thần kinh thực vật năm 2024
Là thần kinh của các nội tạng, của các cơ trơn các mạch máu và các tuyến. Bao gồm hai hệ giao cảm và phó giao cảm còn thần kinh của cơ vân, cơ xương nói chung thuộc hệ thần kinh động vật (tuy nhiên thực vật không có thần kinh. Còn nếu gọi thần kinh tự chủ, thần kinh tạng hay thần kính hình hạch cũng không thích hợp vì thần kinh đó không tự chủ hoàn toàn, mà chiu ảnh hưởng của vỏ não. Do đó, trong một mức độ nào đó, nó có khả năng tự động).
.jpg) Hình. Hệ thần kinh thực vật 2.3. Sợi thực vật và các đám rối: - Các sợi giao cảm dừng ở hạch cạnh sống hay hạch trước tạng. - Các sợi phó giao cảm tới các hạch gần tạng hay nội thành. Do đó: - Sợi sau hạch giao cảm dài hơn sợi trước hạch. - Sợi trước hạch phó giao cảm dài hơn sợi sau hạch. III. HỆ GIAO CẢM 3.1. Trung khu giao cảm: Có ở chất xám sừng bên của tủy từ CIII - LIII rồi từ đó các sợi mượn đường các rễ trước thần kinh sống để tới các hạch cạnh sống. 3.2. Hạch giao cảm cạnh sống: 3.2.1. Có hai chuỗi hạch: Mỗi chuỗi có 22 - 23 hạch và chia làm 4 tầng: - Tầng cổ trung thất trước: Có 3 hạch cổ (trên, giữa, dưới) hạch cổ dưới hợp với hạch cổ ngực I tạo thành hạch sao. - Tầng ngực trung thất sau có 5 hạch ngực trên. - Tầng ngực bụng có 6 hạch ngực cuối. - Tầng thắt lưng chậu hông gồm 4 - 5 hạch thắt lưng 4 hạch cùng và 1 hạch cụt. .jpg) Hình. Chuỗi hạch giao cảm và các đám rối cổ 3.2.2. Thừng trung gian: Có hai thừng phải và trái nối hai chuỗi hạch tạo thành một quai, ở đầu quai có hạch cụt. 3.2.3. Hạch cạnh sống: Mỗi hạch cạnh sống tách ra 4 nhánh: - Nhánh trước tạo thành bao mạch giao cảm cuốn quanh động mạch. - Nhánh sau chạy vào cột sống và các cơ (nhánh xương cơ). - Nhánh trong chạy vào các tạng (dây tạng) hoặc cùng sợi phó giao cảm tạo thành đám rối, chi phối các cơ quan. - Nhánh ngoài (nhánh thông) nối thần kinh sọ và thần kinh sống với hệ giao cảm gồm hai loại: + Nhánh thông trắng (có Myelin) gắn liền hạch cạnh sống với rễ trước hàn kinh sống. + Nhánh thông xám (không có Myelin) từ hạch cạnh sống, mượn đường thần kinh sống tới nơi chi phối (là sợi vận mạch hay tiết dịch). 3.3. Các dây và đám rối giao cảm: 3.3.1. Hạch và đám rối trước sống: Sợi sau hạch ở 3 hạch cổ gồm có: - Dây cảnh theo hai động mạch cảnh trong, cảnh ngoài và 3 dây tim giao cảm và các dây tim phó giao cảm (từ thần kinh X) tới đám rối tim, phổi. - Sợi sau hạch từ 5 hạch ngực trên chạy thẳng vào thực quản. - Các sợi tách ở các hạch ngực dưới là những nhánh trước gồm có dây tạng lớn, bé cùng với dây X tới đám rối dương (trong đó có 2 hạch bán nguyệt sợi giao cảm dừng ở hai hạch này). 3.3.2. Hạch và đám rối gần tạng (hay nội thành): Từ các đám rối và hạch trước tạng, chạy vào các tạng. .jpg) Hình. Các hạch giao cảm cạnh sống và các nhánh thông IV. HỆ PHÓ GIAO CẢM 4.1. Trung khu: - Ở thân não trung khu phó giao cảm có ở trong các nhân thực vật của các dây III, VII, VII, IX, X. - Ở tuỷ có trên đoạn tủy cùng S3 - S5 4.2. Hạch phó giao cảm: Hạch phó giao cảm chỉ có ở ngoại vi, trước tạng hoặc trong thành của tạng. .jpg) Hình. Các hạch giao cảm và các đám rối thần kinh thực vật 4.3. Các sợi phó giao cảm: Từ trung khu phó giao cảm đi theo các dây thần kinh sọ hoặc dây thần kinh sống tới các hạch. 4.3.1. Ở đầu mặt: - Từ nhánh đồng tử theo dây III đến hạch mắt. - Từ nhánh lệ tỵ theo dây VII đến hạch bướm khẩu cái. - Từ nhánh bọt trên theo dây VII’ đến hạch dưới lưỡi, dưới hàm. - Từ nhánh bọt dưới theo dây IX đến hạch tai. 4.3.2. Ở co, ngực và bụng - Từ nhân tâm phế vị tràng theo dây X tới các hạch ở hầu, tim và các hạch nội tạng. - Từ trung ương phó giao cảm tủy cùng tới các hạch chậu hông.
|