Nguyên nhân hàm răng đụbg vào cảm thấy mỏi
Mỗi sáng thức dậy, có rất nhiều người than phiền về tình trạng nhức mỏi hàm. Đi kèm theo đó là hàm răng dần mòn và gãy vỡ. Đây đều là những dấu hiệu cho thấy có thể bạn đang gặp phải bệnh lý nghiến răng. Nghiến răng là một hoạt động có khả năng gây quá tải hệ thống nhai. Hiện nay, nguyên nhân chủ yếu gây bệnh vẫn chưa được biết rõ. Tuy nhiên, bệnh thường đi kèm với tình trạng stress, rối loạn khớp cắn, dị ứng và liên quan đến tư thế ngủ. Không may, hiện nay có rất ít dữ liệu về nguyên nhân và ảnh hưởng của bệnh. Do đó, việc đánh giá và điều trị thận trọng là cách tốt nhất để đưa ra các chỉ định đúng. Show
Nghiến răng là gì?1. Hoạt động chức năng và hoạt động cận chức năngCác hoạt động của hệ thống nhai được chia làm 2 loại:
Các hoạt động chức năng là hoạt động cơ có kiểm soát. Nghĩa là chúng cho phép hệ thống nhai thực hiện chức năng cần thiết nhưng chỉ trong giới hạn gây hại ít nhất cho cấu trúc. Hoạt động cận chức năng là những hoạt động có ý thức hoặc không có ý thức của hệ thống nhai. Chúng lặp đi lặp lại, có sự tiếp xúc trực tiếp, gián tiếp hoặc không tiếp xúc các răng mà không nhằm thực hiện chức năng. 2. Nghiến răng là một hoạt động cận chức năng có sự tiếp xúc các răng với nhauTật nghiến răng được định nghĩa là “hoạt động lặp đi lặp lại của cơ hàm, đặc trưng bởi sự siết chặt hoặc nghiến của răng và/hoặc bởi sự giằng và đẩy của hàm dưới”. Hoạt động này có thể tạo nên âm thanh ken két hoặc không. Nghiến răng không thực hiện chức năng của hệ thống nhai và có thể gây chấn thương khớp cắn. Khớp cắn ảnh hưởng lên chức năng của cơ, qua đó tác động đến khớp thái dương hàm. Do đó, bất kỳ sự thay đổi nào trong khớp cắn đều ảnh hưởng đến cả cơ và khớp. Sai khớp cắn chính là một trong những nguyên nhân phổ biến nhất gây tật nghiến răng. Hậu quả của nó có thể gây ra đau khớp thái dương hàm. Phân loạiTật nghiến răng có thể được phân loại theo một số tiêu chí sau. 1. Thời điểm xảy ra
2. Theo nguyên nhân gây nghiến răngNguyên phát: Thường không có nguyên nhân rõ ràng. Thứ phát: xuất hiện sau:
3. Theo loại hoạt động cơ
90% trường hợp nghiến răng khi ngủ thuộc dạng co cơ biến thiên hoặc kết hợp. Trong khi đó, nghiến răng lúc thức chủ yếu là co cơ liên tục. 4. Theo quá trình xảy ra
Thường khó phân biệt được 2 loại này. 5. Theo mức độ nghiêm trọng
Nguyên nhân gây ra nghiến răngBệnh được cho là đa nguyên nhân, dù chưa biết rõ. Nghiến răng là một thói quen trong tiềm thức hay còn gọi là vô thức. Các yếu tố có thể góp phần gây bệnh bao gồm: 1. Yếu tố tâm lý xã hội
Các nghiên cứu báo cáo cho thấy yếu tố tâm lý có nguy cơ ảnh hưởng đáng kể đến bệnh, chủ yếu là lối sống căng thẳng. Bằng chứng về vấn đề này đang gia tăng nhưng vẫn chưa có kết luận. Căng thẳng cảm xúc được coi là yếu tố kích hoạt chính. Nghiến răng ban đêm có thể là sự đáp ứng đối với căng thẳng ban ngày đã hoặc đang diễn ra. Căng thẳng có thể xảy ra ở những người làm việc nhiều, bị áp bức; sinh viên đang trong mùa thi. Căng thẳng đi kèm với lo âu, sự kìm nén có thể kích hoạt các hoạt động của não bộ. Điều này làm tăng kích thích thần kinh, có thể gây nên tất cả các phản ứng của nghiến răng. Stress có thể là một trong các nhân tố tác động
2. Yếu tố di truyềnNhững người có thành viên trong gia đình đang hoặc từng mắc bệnh nghiến răng khi ngủ có nguy cơ cũng bị bệnh này. Nghiên cứu cho thấy rằng có thể có một mức độ liên quan đến di truyền trong việc phát triển tật nghiến răng. 21 – 50% những người bị nghiến răng ban đêm có thành viên trong gia đình từng mắc bệnh trước đây. Điều này cho thấy yếu tố di truyền có liên quan đến bệnh. 3. Các loại thuốc và chất kích thíchMột số tác dụng phụ của các loại thuốc và thuốc gây nghiện làm tăng nguy cơ nghiến răng như:
4. Yếu tố tại chỗCản trở cắn khớp có thể là vấn đề gây bệnh. Chúng cản trở đường đi của vận động nhai bình thường. Nguyên nhân có thể ở một răng hoặc một nhóm răng. Ví dụ: Khi răng khôn hàm trên mất, răng khôn hàm dưới mọc trồi. Lúc cắn lại, hàm dưới phải đưa ra trước nhiều hơn để đóng hàm. Điều này làm sai lệch vận động hàm bình thường. 5. Yếu tố toàn thânDị ứng: Do nhiễm ký sinh trùng đường ruột, rối loạn tiêu hóa hay dị ứng thức ăn. Đây là những nguyên nhân có thể của nghiến răng trầm trọng ở trẻ em (Marks, 1980). Rối loạn dinh dưỡng, tiết niệu, nội tiết cũng là những yếu tố thuận lợi gây bệnh, phổ biến ở trẻ em hơn người lớn. Tình trạng thiếu vitamin, mất cân bằng enzym cũng có ảnh hưởng đến bệnh. Các rối loạn thần kinh trung ương có thể liên quan đến bệnh:
6. Yếu tố nghề nghiệpMột số nghề nghiệp có đòi hỏi đặc biệt có thể gây nên nghiến răng hay cắn chặt răng. Ví dụ: Nghệ sĩ piano cắn chặt răng lúc giữ đàn khi chơi; công nhân khuân vác cắn chặt răng để gồng sức; nghệ sĩ biểu diễn xiếc dùng răng để giữ người trên không trung… 7. Yếu tố bản năngMột số nghiên cứu cho rằng các thói quen này thuộc về bản năng, là hoạt động tập tính của loài có vú. Mục đích của nó là để duy trì sự sắc bén của hàm răng. Nghiến răng là một bệnh lý răng miệng thường gặp. Bạn có thể tìm hiểu các bệnh lý khác trong bài viết: 21 vấn đề và bệnh răng miệng thường gặp. Khá nhiều người nghiến răng vì thói quenDấu hiệu và triệu chứngMột số dấu hiệu và triệu chứng giúp bạn nhận biết bệnh nghiến răng:
Hậu quả của nghiến răngNghiến răng mức độ nặng có thể gây ra những tình trạng sau:
Chẩn đoán nghiến răngViệc chẩn đoán bệnh nghiến răng phải dựa vào cả khai thác các triệu chứng và thăm khám lâm sàng. Một số phương pháp hỗ trợ khác cũng cần thiết để đánh giá chính xác bệnh. 1. Khai thác bệnh sử, trả lời bảng câu hỏiBác sĩ sẽ đưa ra một số câu hỏi cũng như ghi nhận các thông tin liên quan đến vấn đề nghiến răng:
2. Thăm khám lâm sàng
3. Các phương pháp hỗ trợ chẩn đoán nghiến răng khác
Điều trị nghiến răngBệnh nghiến răng có thể gặp ở rất nhiều người. Tuy nhiên, nếu bệnh ở mức độ nhẹ, không ảnh hưởng cuộc sống thì có thể không cần điều trị. Việc điều trị nghiến răng là cần thiết khi xuất hiện những biểu hiện sau:
Do tính chất đa yếu tố của nghiến răng, việc điều trị bệnh cần tiếp cận từ nhiều hướng. Bước 1: Loại bỏ các yếu tố nguy cơ gây bệnh
Bước 2: Thảo luận và trao đổi với bệnh nhân, giúp bệnh nhân hiểu rõ tình trạng cũng như tính chất bệnh. Bước 3: Tiến hành các điều trị. 1. Điều trị giấc ngủ, điều trị tâm lýNghiến răng liên quan đến giấc ngủ. Bạn cần thăm khám các chuyên gia giấc ngủ để được tư vấn và kiểm tra mức độ nghiến. Trong một số trường hợp, nghiến răng có thể đi kèm với ngưng thở khi ngủ. Nghiến răng ban đêm có thể được giảm bớt bằng cách ngủ nằm ngửa mà không có gối. Cải thiện giấc ngủ có thể giảm bớt tình trạng nghiến răngNghiến răng liên quan đến tâm lý: Các chuyên gia tâm lý/bác sĩ sẽ giúp bạn giải tỏa căng thẳng, lo lắng bằng các liệu pháp tâm lý khác nhau.
2. Điều trị thuốcHiện nay, việc điều trị bằng thuốc cho thấy không hoặc ít hiệu quả và vẫn đang được nghiên cứu thêm. Một số thuốc được sử dụng hỗ trợ cho điều trị nghiến răng gồm:
3. Điều trị nha khoaĐiều trị nha khoa có thể không làm ngưng nghiến răng. Các điều trị này nhằm cải thiện tình trạng mòn răng và ngăn ngừa sự phá hủy trầm trọng.
Nghiến răng là thói quen cận chức năng, chiếm tỷ lệ lớn trong dân số. Các dấu hiệu và triệu chứng của bệnh có thể dễ thấy. Tuy nhiên, cơ chế và nguyên nhân thật sự vẫn chưa rõ ràng. Hiện tại, vẫn chưa có phương pháp nào điều trị triệt để bệnh. Các hướng điều trị chủ yếu nhằm giảm sự gây hại, giảm ảnh hưởng của nghiến răng lên hệ thống nhai. Việc duy trì lối sống tốt, kiểm tra sức khỏe thường xuyên giúp phát hiện và ngăn chặn sớm sự phá hủy của bệnh. |