Người bị khởi tố hình sự gọi là gì năm 2024
|
Khởi tố vụ án hình sự là giai đoạn quan trọng trong quá trình tố tụng hình sự. Vậy, khởi tố vụ án hình sự là gì? Khởi tố vụ án hình sự khác gì với khởi bố bị can? Show Khởi tố vụ án hình sự là gì?Khởi tố là giai đoạn đầu tiên trong tố tụng hình sự thể hiện qua Quyết định khởi tố. Đây là bước mà cơ quan tư pháp hình sự sẽ tiến hành xác định có hay không có dấu hiệu tội phạm. Theo đó, khởi tố hình sự là giai đoạn tố tụng đặc biệt, bắt đầu cho các hoạt động điều tra nên ở giai đoạn này sẽ xác định các tiền đề pháp luật về nội dung và hình thức đối với việc điều tra vụ án. Giai đoạn này bắt đầu từ thời điểm nhận được thông tin về hành vi phạm tội cho đến khi cơ quan có thẩm quyền quyết định khởi tố hay không khởi tố. Theo Từ điển luật học định nghĩa về khởi tố vụ án hình sự như sau: “Khởi tố vụ án hình sự là một giai đoạn tố tụng độc lập, mở đầu các hoạt động điều tra. Trong giai đoạn này, cơ quan có thẩm quyền khởi tố tiến hành các hoạt động để xác định dấu hiệu của tội phạm”. Ngoài ra cũng tồn tại một số khái niệm khác liên quan đến khởi tố vụ án hình sự như sau: - “Khởi tố vụ án hình sự là giai đoạn mở đầu của tố tụng hình sự, trong đó, cơ quan có thẩm quyền xác định sự việc xảy ra có hay không có dấu hiệu tội phạm để quyết định khởi tố hoặc không khởi tố vụ án hình sự”; Hay: - “Khởi tố vụ án hình sự là việc các cơ quan có thẩm quyền xác định có hay không có dấu hiệu tội phạm để ra quyết định khởi tố vụ án hình sự hoặc quyết định không khởi tố vụ án hình sự, làm cơ sở cho các hoạt động tố tụng tiếp theo của quá trình giải quyết vụ án hình sự”... Mặc dù có sự khác nhau giữa các quan điểm về định nghĩa khởi tố vụ án hình sự, tuy nhiên đều có thể hiểu rằng khởi tố vụ án hình sự là giai đoạn đầu tiên của hoạt động tố tụng hình sự. Trong đó, các cơ quan có thẩm quyền tiến hành tố tụng điều tra, xác minh xem có hay không có dấu hiệu của tội phạm, sau đó ban hành Quyết định khởi tố vụ án hình sự nếu thấy có dấu hiệu của tội phạm. Trường hợp không có dấu hiệu của tội phạm, cơ quan có thẩm quyền sẽ không tiến hành khởi tố vụ án hình sự. Phân biệt khởi tố vụ án hình sự và khởi tố bị canKhởi tố vụ án hình sự và khởi tố bị can đều là hành vi của tố tụng hình sự. Trên thực tế có không ít người nhầm lẫn giữa hai giai đoạn tố tụng này. Dưới đây là một số điểm khác biệt giữa khởi tố vụ án hình sự và khởi tố bị can. Tiêu chí Khởi tố vụ án Khởi tố bị can Đối tượng của quyết định khởi tố Về hành vi có dấu hiệu phạm tội Người hoặc pháp nhân có dấu hiệu phạm tội Căn cứ khởi tố Chỉ được khởi tố vụ án khi đã xác định có dấu hiệu tội phạm. Việc xác định dấu hiệu tội phạm dựa trên những căn cứ: - Tố giác của cá nhân; - Tin báo của cơ quan, tổ chức, cá nhân; - Tin báo trên phương tiện thông tin đại chúng; - Kiến nghị khởi tố của cơ quan nhà nước; - Cơ quan có thẩm quyền tiến hành tố tụng trực tiếp phát hiện dấu hiệu tội phạm; - Người phạm tội tự thú. Sau khi đã có quyết định khởi tố vụ án và có đủ căn cứ để xác định một người hoặc pháp nhân đã thực hiện hành vi phạm tội thì Cơ quan điều tra ra quyết định khởi tố bị bị can. Thẩm quyền ra quyết định khởi tố - Cơ quan điều tra; - Cơ quan được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động điều tra; - Viện kiểm sát; - Hội đồng xét xử. - Giai đoạn điều tra; - Giai đoạn truy tố. Kết thúc khởi tố Được tính từ khi ra quyết định khởi tố vụ án hình sự hoặc quyết định không khởi tố vụ án hình sự. Khởi tố bị can không phải là giai đoạn tố tụng mà chỉ là hành vi tố tụng tại giai đoạn điều tra. Trên đây là giải đáp về khởi tố vụ án hình sự. Nếu còn vấn đề vướng mắc, bạn đọc vui lòng liên hệ 19006192 để được LuatVietnam hỗ trợ, giải đáp. Theo quy định trên, khởi tố vụ án hình sự là một bước trong quá trình tố tụng để giải quyết vụ án hình sự nói chung và trong giai đoạn khởi tố nói riêng. Khởi tố vụ án được thực hiện khi đã xác định có dấu hiệu tội phạm theo các căn cứ nêu trên. Còn khởi tố bị can được tiến hành khi có đủ căn cứ để xác định một người hoặc pháp nhân đã thực hiện hành vi mà Bộ luật hình sự quy định là tội phạm. Phân biệt giữa khởi tố bị can và khởi tố vụ án hình sự? Viện Kiểm sát có quyền ra quyết định khởi tố bị can khi nào? Viện Kiểm sát có quyền ra quyết định khởi tố bị can khi nào?Theo quy định tại khoản 4 Điều 179 về khởi tố bị can như sau: Khởi tố bị can ... 4. Trường hợp phát hiện có người đã thực hiện hành vi mà Bộ luật hình sự quy định là tội phạm chưa bị khởi tố thì Viện kiểm sát yêu cầu Cơ quan điều tra ra quyết định khởi tố bị can hoặc trực tiếp ra quyết định khởi tố bị can nếu đã yêu cầu nhưng Cơ quan điều tra không thực hiện. Trong thời hạn 24 giờ kể từ khi ra quyết định khởi tố bị can, Viện kiểm sát phải gửi cho Cơ quan điều tra để tiến hành điều tra. Sau khi nhận hồ sơ và kết luận điều tra nếu Viện kiểm sát phát hiện có người khác đã thực hiện hành vi mà Bộ luật hình sự quy định là tội phạm trong vụ án chưa bị khởi tố thì Viện kiểm sát ra quyết định khởi tố bị can và trả hồ sơ cho Cơ quan điều tra để điều tra bổ sung. ... Theo đó, Viện Kiểm sát được quyền ra quyết định khởi tố bị can khi phát hiện có người đã thực hiện hành vi mà Bộ luật Hình sự quy định là tội phạm nhưng chưa bị khởi tố và đã yêu cầu Cơ quan điều tra ra quyết định khởi tố nhưng cơ quan này không thực hiện. Và trong thời hạn 24 giờ kể từ khi ra quyết định khởi tố bị can, Viện kiểm sát phải gửi quyết định cho Cơ quan điều tra để tiến hành điều tra. Trường hợp nào thay đổi quyết định khởi tố bị can?Căn cứ vào Điều 180 quy định như sau: Thay đổi hoặc bổ sung quyết định khởi tố bị can 1. Cơ quan điều tra, Viện kiểm sát thay đổi quyết định khởi tố bị can khi thuộc một trong các trường hợp: a) Khi tiến hành điều tra nếu có căn cứ xác định hành vi của bị can không phạm vào tội đã bị khởi tố; b) Quyết định khởi tố ghi không đúng họ, tên, tuổi, nhân thân của bị can. 2. Cơ quan điều tra, Viện kiểm sát phải bổ sung quyết định khởi tố bị can nếu có căn cứ xác định bị can còn thực hiện hành vi khác mà Bộ luật hình sự quy định là tội phạm. 3. Trong thời hạn 24 giờ kể từ khi ra quyết định thay đổi hoặc bổ sung quyết định khởi tố bị can, Cơ quan điều tra phải gửi quyết định này và tài liệu có liên quan đến việc thay đổi hoặc bổ sung đó cho Viện kiểm sát cùng cấp để xét phê chuẩn. Trong thời hạn 03 ngày kể từ ngày nhận được quyết định thay đổi hoặc bổ sung quyết định khởi tố bị can, Viện kiểm sát phải quyết định phê chuẩn hoặc quyết định hủy bỏ quyết định thay đổi hoặc bổ sung quyết định khởi tố bị can hoặc yêu cầu bổ sung chứng cứ, tài liệu làm căn cứ để quyết định việc phê chuẩn và gửi ngay cho Cơ quan điều tra. Trường hợp Viện kiểm sát yêu cầu bổ sung chứng cứ, tài liệu thì trong thời hạn 03 ngày kể từ ngày nhận được chứng cứ, tài liệu bổ sung, Viện kiểm sát ra quyết định phê chuẩn hoặc hủy bỏ quyết định thay đổi hoặc bổ sung quyết định khởi tố bị can. Trong thời hạn 24 giờ kể từ khi Viện kiểm sát ra quyết định thay đổi hoặc bổ sung quyết định khởi tố bị can, Viện kiểm sát phải gửi cho Cơ quan điều tra để tiến hành điều tra. 4. Sau khi nhận được quyết định phê chuẩn hoặc quyết định hủy bỏ quyết định thay đổi hoặc bổ sung quyết định khởi tố bị can, quyết định thay đổi hoặc bổ sung quyết định khởi tố bị can của Viện kiểm sát, Cơ quan điều tra phải giao ngay quyết định này cho người đã bị khởi tố. Việc giao, nhận các quyết định nêu trên được lập biên bản theo quy định tại Điều 133 của Bộ luật này. Theo đó, cơ quan điều tra, Viện kiểm sát thay đổi quyết định khởi tố bị can khi thuộc một trong các trường hợp: - Khi tiến hành điều tra nếu có căn cứ xác định hành vi của bị can không phạm vào tội đã bị khởi tố; - Quyết định khởi tố ghi không đúng họ, tên, tuổi, nhân thân của bị can. Nguyễn Trần Hoàng Quyên - Đây là nội dung tóm tắt, thông báo văn bản mới dành cho khách hàng của Law Net Nếu quý khách còn vướng mắc vui lòng gửi về Email:[email protected] - Nội dung bài viết chỉ mang tính chất tham khảo; - Bài viết có thể được sưu tầm từ nhiều nguồn khác nhau; - Điều khoản được áp dụng có thể đã hết hiệu lực tại thời điểm bạn đang đọc; - Mọi ý kiến thắc mắc về bản quyền của bài viết vui lòng liên hệ qua địa chỉ mail [email protected]; |
