Làm sao để chữa mù màu?

Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi ThS.BS Hoàng Thanh Nga - Khoa khám bệnh và Nội khoa, Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Hạ Long.

Mù màu hay còn gọi là loạn sắc giác, rối loạn sắc giác là một trong những bệnh lý về mắt khiến cho người bệnh có thể nhìn thấy mọi vật xung quanh nhưng không thể phân biệt được màu sắc của chúng nên sẽ gặp nhiều khó khăn trong công việc và sinh hoạt hàng ngày.

1. Các con số thống kê về bệnh mù màu

Mù màu là bệnh lý có nhiều người mắc phải trong xã hội, dạng mù màu phổ biến nhất là màu màu đỏ và màu xanh lá, thường gặp phải ở nam giới nhiều hơn nữ giới. Theo thống kê thì có khoảng 8% nam giới ở Bắc Âu và khoảng 3% nam giới nguồn gốc Châu Á và Châu Phi bị mù màu đỏ và xanh lá. Trong khi đó, đối với nữ giới thì con số đó chỉ ở khoảng 0,5% trên toàn thế giới.

Tỷ lệ mù màu vàng và màu xanh dương chỉ ở khoảng dưới 1/10.000. Số người bị mù màu hoàn toàn rất hiếm và chỉ ở khoảng 1/40.000 (trên toàn thế giới). Những người có nguồn gốc từ Thái Bình Dương sẽ có nguy cơ bị mù màu hoàn toàn nhiều hơn.

Ở mỗi người bệnh khác nhau thì triệu chứng của bệnh mù màu sẽ có sự khác nhau, có người triệu chứng nặng và người triệu chứng nhẹ. Tuy nhiên, tất cả đều có chung một điểm là không thể phân biệt rõ ràng màu sắc hoặc gặp phải sự nhầm lẫn khi nhận diện các loại màu sắc giữa:

• Các đồ dùng, đồ vật có màu màu đỏ - màu xanh lá
• Các đồ dùng, đồ vật có màu xanh lá - xanh dương
• Không thể nhận ra màu sắc nào trong số các màu

Trẻ em có dấu hiệu mù màu khi:

• Thường xuyên dùng sai màu khi vẽ
• Gặp vấn đề khi phân biệt các loại màu hoặc đồ dùng có các màu khác nhau
• Trong môi trường ánh sáng yếu thì khó phân biệt màu sắc
• Có sự nhạy cảm với ánh sáng
• Với những trang sách có nhiều màu sắc thường không đọc được
• Trẻ thường kêu đau đầu, đau mắt khi nhìn vào đồ vật có màu đỏ trên nền xanh lá và ngược lại
• Trẻ không hứng thú với trò chơi đếm đồ vật có nhiều màu sắc khác nhau hoặc không muốn tô nhiều màu sắc khác nhau

Trẻ không hứng thú với trò chơi đếm đồ vật có nhiều màu sắc khác nhau

3. Bệnh mù màu có chữa được không?

Có rất nhiều thắc mắc không biết bệnh mù màu có chữa được không. Tuy nhiên, tính đến thời điểm hiện tại thì bệnh mù màu vẫn chưa có phương pháp điều trị dứt điểm bệnh mù màu, đặc biệt với trường hợp mù màu do di truyền.

Vì chưa có phương pháp điều trị dứt điểm nên những người bị mù màu thường sẽ phải học cách thích nghi và sống chung với bệnh tật. Khi đã quen với tình trạng bệnh thì có thể việc nhầm lẫn màu sắc chỉ là những bất tiện nhỏ trong cuộc sống. Thực tế, có rất nhiều người bệnh không biết bản thân bị mù màu cho đến khi trưởng thành. Một số cách để người bệnh có thể sống chung với bệnh mù màu chính là:

• Học cách ghi nhớ thứ tự màu sắc của các đồ vật, những thứ quen thuộc trong cuộc sống hàng ngày.
• Nhờ người có thị lực bình thường gắn nhãn màu sắc cho quần áo của mình và sắp xếp các đồ dụng để dễ dàng khi kết hợp với nhau.
• Sử dụng các ứng dụng trên điện thoại thông minh hoặc máy tính dành riêng cho người bị mù màu.
• Trường hợp người mù màu là một đứa trẻ thì cần nói chuyện với giáo viên để giúp trẻ nhận diện màu sắc tốt hơn vì trẻ bị mù màu thường gặp khó khăn khi nhìn chữ trên bảng xanh lá hoặc khi đọc bài được in trên trang sách nhiều màu, nhiều mực.
• Sử dụng kính cho người mù màu

Những người bị mù màu có thể là mù màu đỏ, mù màu xanh hoặc mù cả màu đỏ và màu xanh hoặc mù hoàn toàn mọi màu sắc. Mặc dù chưa có biện pháp điều trị dứt điểm bệnh mù màu nhưng có thể chẩn đoán trước sinh, do đó cần thăm khám trước khi có ý định sinh con để loại trừ khả năng mắc bệnh mù màu ở đứa trẻ.

Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để được giảm ngay 15% phí khám khi đặt hẹn khám lần đầu trên toàn hệ thống Vinmec (áp dụng từ 17/10 - 31/12/2022). Quý khách cũng có thể quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn tư vấn từ xa qua video với các bác sĩ Vinmec mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.

XEM THÊM:

• Làm thế nào mắt người nhìn thấy mọi thứ?
• Phân loại và cách điều trị chứng rung giật nhãn cầu
• Mù ban ngày là bệnh gì?

Bệnh mù màu khiến người bệnh gặp nhiều khó khăn trong sinh hoạt, học tập và làm việc. Vì thế cần có cách phòng tránh cũng như các giải pháp khắc phục hiệu quả.

Nội Dung Bài Viết

• 1 Mù màu là sự khiếm khuyết thị giác màu sắc
• 2 Điều trị chứng mù màu
  • 2.1 Nơi trợ giúp
  • 2.2 Điều cần nhớ
• 3 Cách khắc phục tình trạng mù màu
• 4 Các phòng tránh bệnh mù màu

Mù màu là sự khiếm khuyết thị giác màu sắc

Mù màu, hay nói chính xác hơn là sự khiếm khuyết thị giác màu sắc (sắc giác), là tình trạng người bệnh gặp khó khăn trong việc phân biệt màu sắc, điều này khiến cho họ không thể thấy được một hoặc một số màu sắc, hay nhìn một số màu khác với người bình thường.

Rất hiếm người mù màu bị rối loạn với tất cả các màu sắc, các màu khiến họ khó phân biệt được thường là: đỏ, xanh lá cây, xanh biển, hoặc màu được pha lẫn giữa các màu này.

Mù màu thường là hậu quả của một rối loạn di truyền, và gây ảnh hưởng cho nam nhiều hơn so với nữ. Tỷ suất mắc bệnh mù màu ở trẻ trai là 1-2/20.

Mù màu gây ảnh hưởng đến hoạt động hàng ngày của bệnh nhân, làm giảm chất lượng cuộc sống.

Điều trị chứng mù màu

Nhìn chung không có cách chữa khỏi chứng mù màu. Tuy nhiên, vài loại kính lọc và kính tiếp xúc nhuộm màu sẽ giúp cho người mù màu phân biệt các màu sắc khác nhau tốt hơn.

Chuyên viên khúc xạ sẽ cung cấp kính tiếp xúc nhuộm đơn sắc đỏ để đeo vào mắt ưu thế. Điều này có thể làm cho người mang kính vượt qua được 1 số bài kiểm tra mù màu, nhưng họ cần 1 ít sử dụng thực tế.

Nơi trợ giúp

• Bác sĩ của bạn
• Bác sĩ nhãn khoa
• Chuyên gia khúc xạ

Điều cần nhớ

• Người bị mù màu thường gặp khó khăn với màu xanh lá, cam, vàng và đỏ.
• Chứng mù màu thường do di truyền và gặp ở nam nhiều hơn nữ
• Chứng mù màu gây ra do sự khiếm khuyết vài tế bào cảm thụ màu sắc chuyên biệt ở phần sau của mắt.

Cách khắc phục tình trạng mù màu

Hiện nay, chưa có một biện pháp nào có thể chữa khỏi mù màu hoàn toàn.

Trẻ bị mù màu cần được thông báo đến giáo viên về những khó khăn mà trẻ gặp phải trong việc phân biệt màu sắc, để được hỗ trợ tại trường học.

Mù màu do nguyên nhân sử dụng thuốc hoặc do biến chứng của một bệnh nền có thể được cải thiện khi ngừng thuốc hoặc điều trị bệnh nguyên.

Kính lọc màu: đây là một loại kính mới được các nhà khoa học phát triển với tính năng tăng độ tương phản giữa những màu bệnh nhân không phân biệt được. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng kính này chỉ có tác dụng điều trị hỗ trợ triệu chứng, chứ không thể điều trị mù màu được.

Điều quan trọng là người bị mù màu cần học cách sống chung với tình trạng kém phân biệt sắc giác này.

Ghi nhớ thứ tự của đèn giao thông có thể giúp bệnh nhân tuân thủ luật khi tham gia giao thông trong tình trạng không thể phân biệt được các màu sắc của đèn.

Các ứng dụng trên điện thoại thông minh có thể hữu ích để giúp người mù màu nhận diện được các màu sắc.

Các phòng tránh bệnh mù màu

Bệnh mù màu tuy không nguy hiểm, trầm trọng nhưng gây ảnh hưởng đến cuộc sống và công việc của người bệnh, nhất khi tham gia giao thông. Trường hợp của anh Nguyễn Thế Pháp (30 tuổi, ở thôn 17, xã Ea Bar, huyện Buôn Đôn) là một ví dụ.

Anh Pháp bị mù màu đỏ và xanh nên trong một lần tham gia giao thông, khi có tín hiệu đèn đỏ báo dừng anh vẫn tiếp tục cho xe chạy và suýt gây tai nạn giao thông nghiêm trọng. Từ đó, mỗi khi đi đến khu vực có tín hiệu đèn, anh đều được vợ hoặc người khác đưa đi. Còn bà Lương Thị Hoàng (65 tuổi, ở thôn 3, xã Ea M’nang, huyện Cư M’gar) có 5 người con (3 trai, 2 gái) thì có 3 người con trai bị bệnh mù màu.

Bà tâm sự: “Con trai lớn nhà tôi học rất giỏi, ước mơ làm các công việc trong lực lượng vũ trang. Năm 2015 đăng ký thi vào ngành công an nhưng do mắc bệnh mù màu nên bị loại ngay từ lúc kiểm tra sức khỏe”.

Hiện y học chưa có phương pháp chữa bệnh mù màu, tuy nhiên có thể phòng bệnh bằng cách: có thể chẩn đoán trước sinh, kiểm tra sức khỏe, chăm sóc mắt thường xuyên, kiểm tra bộ nhiễm sắc thể trước khi lập gia đình để xem có ai mắc bệnh không, tránh con cái sau này mắc bệnh.

Bảo vệ mắt khi tiếp xúc với hóa chất; tránh các chấn thương vùng mắt và vùng đầu, dễ gây tổn thương thị giác.

Tuyệt đối không được tự ý sử dụng thuốc mà phải tuân theo chỉ định của bác sĩ tại các bệnh viện mắt chuyên khoa, vì tự ý sử dụng thuốc có thể gây biến chứng không chỉ cho mắt mà còn có thể ảnh hưởng đến các cơ quan khác trong cơ thể.