Hồn trương ba, da hàng thịt 12 pdf

Hồn Trơng Ba, da hàng thịt( Trích ) Lu Quang VũA. Mục tiêu bài học:- Nhận thức đợc bi kịch của Trơng Ba, ngời đang sống với linh hồn của bản thân ở trong thân xác mợn củakẻ khác ( anh hàng thịt ). Con ngời ta không thể sống không là mình, không thể sống giả dối hay vay mợncuộc sống của ngời khác. Từ đó thấy đợc quan hệ hữu cơ giữa thể xác và linh hồn. Giữa linh hồn và thể xácluôn có sự đấu tranh để con ngời trở nên hoàn thiện hơn và có sự hài hòa trong bản thân hơn.- Thấy đợc nghệ thuật kịch của Lu Quang Vũ: t tởng triết học sâu sắc về con ngời đã đợc thể hiện bằng hìnhtợng kịch sinh động, mới lạ, một hình tợng có tính ẩn dụ và đa nghĩa. B. Nội dung bài học: I. Tiểu dẫn:1. Tác giả:- Lu Quang Vũ ( 1948 - 1988 ) sinh tại Phú Thọ, quê gốc ở Đà Nẵng.- Thuở nhỏ, Lu Quang Vũ sống cùng gia đình ở chiến khu Việt Bắc ( cha là Lu Quang Thuận, nhà thơ, nhàviết kịch ).- Hòa bình lập lại năm 1954, về Hà Nội. Năm 1965, ông xung phong vào bộ đội, cuối năm 1970 thì xuấtngũ.- Những năm sau đó làm nhiều nghề khác nhau: vẽ tranh, viết báo, làm thơ,...- Từ năm 1979, ông làm phóng viên tạp chí Sân khấu.2. Sự nghiệp sáng tác:- Lu Quang Vũ là một trong những nhà viết kịch xuất sắc của nớc ta từ sau năm 1975:+ Kịch của ông phản ánh nhiều vấn đề nóng bỏng của đời sống, đóng góp thiết thực vào công cuộcđổi mới đất nớc và góp phần đem đến cho sân khấu Việt Nam đơng đại một sức sống mới. + Kịch Lu Quang Vũ hấp dẫn chủ yếu không phải bằng xung đột xã hội gay gắt mà bằng xung độttrong cách sống và trong quan niệm sống, qua đó khẳng định khát vọng hoàn thiện cuộc sống, hoànthiện con ngời.- Tài năng nghệ thuật Lu Quang Vũ phong phú và đa dạng:+ Tài dựng tình huống kịch, kết hợp tính thời sự và tính muôn thuở, tính kịch và chất thơ.+ Ngôn ngữ trau chuốt, gợi cảm, có chiều sâu cũng là một đặc điểm và thế mạnh của nhà viết kịchkiêm nhà thơ này. - Những tác phẩm đã xuất bản: + Thơ: Hơng cây - Bếp lửa ( in chung cùng Bằng Việt, 1968 ), Mây trắng đời tôi ( 1989 ), Bầy ongtrong đêm sâu ( 1993 ).+ Truyện: Mùa hè đang đến ( 1983 ), Ngời kép đóng hổ ( 1984 ).+ Tiểu luận: Diễn viên và sân khấu ( viết chung với Xuân Quỳnh và Vơng Trí Nhàn ).+ Kịch: hơn 50 kịch bản đã đợc dàn dựng, một số đã đợc in thành sách. Tác phẩm chính: Sống mãituổi 17 ( 1979 ); Hồn Trơng Ba, da hàng thịt ( 1984 ); Khoảnh khắc và vô tận ( 1986 ); Tôi và chúngta ( 1985 ); Lời thế thứ 9 ( 1988 );...- Ông đã đợc nhà nớc tặng Giải thởng Hồ Chí Minh về văn học nghệ thuật ( năm 2000 ).3. Tác phẩm:- Tác phẩm viết theo thể loại kịch:+ Kịch là một trong ba phơng thức cơ bản phản ánh hiện thực bằng hình tợng ( trữ tình, tự sự, kịch ),là một trong bốn thể loại cơ bản của văn họa ( thơ, kí, truyện, kịch ).+ Kịch phản ánh cuộc sống trong những mâu thuẫn, xung đột căng thẳng dẫn đến cuộc đấu tranhgiữa những con ngời ( nhân vật ) và trong bản thân con ngời ( nhân vật ).+ Các nhân vật trong kịch đợc xây dựng đặc biệt và duy nhất bằng hành động và ngôn ngữ đối thoại. - Tác phẩm đợc viết từ năm 1981, đến 1984 mới ra mắt công chúng, đợc coi là vở kịch hay nhất của LuQuang Vũ, đã đợc biểu diễn nhiều lần trên sân khấu trong và ngoài nớc. Từ cốt truyện dân gian quen thuộc,tác giả đã xây dựng đợc một vở kịch dài, đặt ra nhiều vấn đề mới mẻ, có ý nghĩa t tởng, triết lí và nhân vănsâu sắc.* Truyện cổ dân gian: Ngày xa có một ngời tên là Trơng Ba, ngời còn trẻ tuổi nhng đánh cờ tớng rất giỏi. Nớc cờ của anhdễ thờng thiên hạ không có ngời nào địch nổi. Bao nhiêu giải cờ trong những hội hè mùa xuân đều vềtay anh. Tiếng đồn vang khắp nớc, sang đến tận Giang Nam. Buổi ấy ở Trung Quốc có ông Kị Nhcũng nổi tiếng cờ cao. Khi nghe tiếng Trơng Ba, Kị Nh liền xách khăn gói sang Nam tìm đến nhàđịch thủ. Hai ngời đọ tài nhau trong mấy ván vẫn không phân thua đợc. Nhng đến ván thứ ba, TrơngBa dồn Kị Nh vào thế bí. Thấy đối phơng vò đầu suy nghĩ, Trơng Ba kiêu hãnh bảo: Nớc cờ dù có ĐếThích xuống đây cũng không thể gỡ nổi. Bấy giờ Đế Thích là thần cờ, ngời ở thiên đình, bỗng nghe câu nói hỗn xợc của Trơng Ba xúc phạmđến mình, liền cỡi mây xuống trần định cho y biết tay. Trơng Ba và Kị Nh đang đánh, chợt có mộtông cụ già đến ngồi bên cạnh bàn cờ. Ông cụ thủng thỉnh mách cho Kị Nh mấy nớc. Tự nhiên Kị Nhcờ bại thành thắng. Trơng Ba cau có trong bụng tức giận ông già ở đâu đến làm cho mình lâm vào thếbí. Nhng khi nhìn thấy ông cụ râu tóc trắng xoá, mặt mũi không có vẻ là ngời trần tục, chợt hiểu, liềnsụp xuống lạy và rằng: Ngài hẳn là thần Đế Thích đây rồi, tôi ngời trần mắt thịt không biết, xin thứlỗi. Đế Thích cời bảo: Ta nghe nh nhà ngơi tự phụ là cao cờ nên xuống xem cho biết. Trơng Ba liềngiữ Đế Thích lại mua rợu, giết gà khoản đãi rất chu tất. Đế Thích tuy mới gặp nhng cũng rất yêu mếnTrơng Ba. Thấy anh khẩn khoản muốn học nớc cờ của mình, Đế Thích bảo anh:Ta thấy nhà ngơi cóbụng chân thành, vậy ta cho một nén hơng này, mỗi lần cần đến ta thì thắp lên một cây, ta sẽ xuống.Nói đoạn, cỡi mây bay về trời. Từ đó, Trơng Ba thỉnh thoảng lại dọn cờ mời thầy Đế Thích xuống chơi. Hai bên rất tơng đắc. Nh-ng một hôm Trơng Ba bị cái chết mang đi một cách đột ngột. Sau khi chôn cất chồng, ngời vợ dọndẹp nhà cửa. Thấy có nén hơng giắt ở mái nhà, chị ta vô tình lấy xuống đốt lên cắm trớc bàn thờchồng. thiên đình, thần Đế Thích nhận đợc mùi hơng liền xuống ngay. Thấy vắng mặt Trơng Ba,Đế Thích ngạc nhiên: Trơng Ba đâu ? Vợ Trơng Ba sụt sịt: Nhà tôi chết đã gần một tháng nay rồi ! -Chết rồi ! Sao lúc mới tắt thở không gọi ta xuống ngay để đến bây giờ làm thế nào đợc nữa. Suy nghĩmột chút, Đế Thích lại hỏi thêm: Trong xóm hiện nay có ai mới chết không ? Vợ Trơng Ba đáp: Cómột ngời hàng thịt mới chết tối hôm qua. Thần Đế Thích bảo chị ta dẫn mình đến nhà ngời hàng thịtmà bảo: Ta sẽ kiếm cách làm cho chồng nhà ngơi sống lại. Nói xong, thần hoá phép rồi trở về trời. Nói chuyện nhà ngời hàng thịt lúc đó, mọi ngời đang xúm lại linh sàng khóc kể lể thì tự nhiên thấyngời chết ngồi nhổm dậy. Hắn ta vứt tất cả mọi đồ khâm liệm rồi chẳng nói chẳng rằng đi thẳng mộtmạch về nhà Trơng Ba. Vợ Trơng Ba thấy ngời hàng thịt biết là Đế Thích đã làm cho chồng mìnhsống lại, mừng rỡ và đón vào. Giữa lúc đó, vợ ngời hàng bán thịt cũng chạy theo níu lấy chồng, nhngkhông những bị vợ Trơng Ba giằng lại mà ngay chính chồng mình cũng nhất định không chịu về. Đôibên cãi cọ nhau cuối cùng biến thành cuộc đấu khẩu kịch liệt. Xóm làng không biết phân xử ra sao,đành đem việc đó lên quan. Quan cho đòi các nhà hàng xóm tới hỏi cung thì ai cũng bảo ngời sống lại đó là anh hàng thịt. Nh-ng chỉ vợ Trơng Ba thì nhất định nhận là chồng mình. Quan hỏi rằng: Chồng chị ngày thờng hay làmgì ? Thị đáp: Chồng tôi chỉ thạo đánh cờ mà thôi. Quan lại hỏi ngời hàng thịt: Chồng chị ngày thờnghay làm nghề gì ? Thị đáp: Chồng tôi chỉ thạo nghề mổ lợn. Nghe đoạn, quan sai đem một con lợn vào công đờng cho anh hàng thịt mổ, nhng anh ta lúng túngkhông biết làm thế nào cả. Quan lại sai mấy ngời giỏi cờ vào tỉ thí với ngời hàng thịt thì không ngờcon ngời đó đi những nớc cờ rất cao không ai địch nổi. Quan bèn phán cho về nhà Trơng Ba. Vì thếmới có câu: Hồn Trơng Ba, da hàng thịt.- Cốt truyện: vở kịch gồm 7 đoạn+ Đoạn 1: Nam Tào, Bắc Đẩu và Đế Thích trên thiên đình. Nam Tào, Bắc Đẩu đang ngồi chấm ngời phải chếttrong ngày. Đế Thích đến tỏ ý muốn xuống hạ giới để tìm ngời cao cờ đánh cho vui. Vì vội đi dự tiệcở bên dinh Thái Thợng nên Nam Tào vội gạch bừa tên Trơng Ba.+ Đoạn 2: Trơng Ba đang chăm vờn và trò chuyện cùng vợ, cháu gái nội, con trai, con dâu thì Trởng Hoạt đếnchơi cờ. Đế Thích xuất hiện, giúp Trởng Hoạt gỡ thế cờ. Đế Thích cho Trơng Ba mấy nén hơng bảocần gì thì thắp một nén là Đế Thích xuống, thắp ba nén thì có thể lên thiên đình gặp Đế Thích. Sauđó, Trơng Ba thấy ngời khó chịu và chết.+ Đoạn 3 ( Cảnh thiên đình ): Nam Tào, Bắc đẩu và Đế Thích đang trò chuyện thì vợ Trơng Ba lên ( bà ta vô tình thắp ba nén h-ơng cho chồng ). Bà đòi trả mạng sống cho chồng. Nhân có anh hàng thịt mới chết, thân xác cha tanrữa, Nam Tào, Bắc Đẩu cho hồn Trơng Ba nhập vào xác anh hàng thịt để sống lại.+ Đoạn 4 ( Nhà ngời hàng thịt ): Gia đình ngời hàng thịt đang ngồi bên quan tài thì ngời hàng thịt đội nắp quan tài lên, đòi về nhàTrơng Ba, không chịu ở lại nhà hàng thịt. Vợ Trơng Ba đến xem phép màu nghiệm ứng để đónchồng. Lúc đầu mọi ngời đều ngỡ ngàng nhng hồn Trơng Ba đã nói đợc những điều chỉ có Trơng Baxa mới biết, nên vợ Trơng Ba nhận chồng, Trởng Hoạt nhận bạn. Hồn Trơng Ba ( trong xác anhhàng thịt ) về nhà Trơng Ba.+ Đoạn 5 ( Hồn Trơng Ba và bà vợ ): Phản ứng của những ngời trong gia đình Trơng Ba về việc hồn Trơng Ba mang xác anh hàng thịt:bà vợ băn khoăn vì thân xác chồng khác xa nhiều quá. Bà cũng thắc mắc về việc chồng phải sanggiúp chị hàng thịt mổ lợn mặc dù vụng về. Còn anh con trai thì hi vọng với sức vóc mới, bố có thểcùng đi buôn lậu với mình. Hồn Trơng Ba đã tát con với sức mạnh của cánh tay anh hàng thịt. Lí trởng vào bắt hồn Trơng Ba phải về nhà hàng thịt. Anh con trai hối lộ, lí trởng xử: ban ngày ởnhà Trơng Ba, đêm về hàng thịt. Anh con trai lại có lời, lí trởng cho phép Trơng Ba chỉ phải ở nhàhàng thịt đến nửa đêm thì đợc về.+ Đoạn 6 ( Nhà ngời hàng thịt ): Trời đã khuya. Hồn Trơng Ba giúp chị hàng thịt mổ lợn, pha thịt xong, chuẩn bị về thì chị ta giữ lạimời rợu rồi mời ở lại. Hồn Trơng Ba lúc đầu định xuôi theo nhng đã đấu tranh t tởng, gỡ tay chị ta,về nhà.+ Đoạn 7 ( Nhà Trơng Ba ): Trởng Hoạt sang phê phán Trơng Ba bắt đầu đổi tính: uống rợu, đòi ăn ngon, nớc cờ đi cũng khác.Lí trởng lại đến sách nhiễu. Cháu gái nội không nhận ông, ngời con dâu cũng than phiền bố chồngthay đổi. Một cuộc đối thoại giữa hồn Trơng Ba và xác hàng thịt diễn ra, qua đó xác hàng thị khẳngđịnh thế lấn tới của thân xác y đối với hồn Trơng Ba. Hồn Trơng Ba đốt một nén hơng gọi Đế Thích giải thoát cho mình. Lúc đó cu Tị nhà hàng xóm bịốm nặng, sắp chết. Đế Thích bảo hồn Trơng Ba nhập vào xác cu Tị nhng Trơng Ba từ chối, xin cho cuTị sống, còn mình xin trả lại xác cho hàng thịt và chấp nhận cái chết.+ Đoạn kết: Hồn Trơng Ba nhập vào màu xanh cây vờn trò chuyện với vợ. Cu Tị và bé Gái ăn na và trồng hạtcho nó mọc thành cây mới.* So sánh giữa truyện cổ dân gian và sự sáng tạo của Lu Quang Vũ:- Truyện cổ dân gian ngắn gọn, mang một t tởng triết học có phần cơ bản đúng nhng hơi đơn giản, đềcao linh hồn, tuyệt đối hoá linh hồn, không để ý đến mối quan hệ giữa thể xác và linh hồn.- Lu Quang Vũ có kế thừa t tởng truyện cổ dân gian. Ông cũng nhấn mạnh vai trò cao hơn của linhhồn so với thể xác. Tuy nhiên, Lu Quang Vũ không dừng lại ở đó. Vở kịch cho thấy sự tồn tại độc lậpcủa thân xác đối với linh hồn, sự chi phối của thân xác đối với linh hồn cùng những phiền toái du sựkhông hoà hợp, không thống nhất linh hồn và thân xác: hay nói một cách khác, sự không ổn trongviệc mợn thân xác của ngời khác khiến cho mình không còn là mình nữa. Một linh hồn dù tốt đẹp khimợn sự sống của thân xác cũng không hạnh phúc bởi nó mang mặc cảm dằn vặt giả dối ích kỉ. Chakể những phiền toái về quan hệ, về nhân thân, nó còn đứng trớc một nguy cơ: Thân xác mợn vớinhững nhu cầu riêng và thói quen của nó, sẽ chi phối làm biến đổi linh hồn trú ngụ vốn tốt đẹp và cónhiều nét đặc sắc.- Tóm tắt nội dung: Ông Trơng Ba giỏi đánh cờ bị Nam Tào bắt chết nhầm. Vì muốn sửa sai, Nam Tào và Đế Thích cho hồnTrơng Ba sống lại nhập vàp xác anh hàng thịt vừa mới chết. Trơng Ba mang thân xác anh hàng thịt nhng tâmhôn là Trơng Ba. Gia đình Trơng Ba cũng nhận ra điều đó. Nhng xác Trơng Ba là của anh hàng thịt nên gâyra nhiều điều phiền toái. Lí trởng sách nhiễu, chị hàng thịt đòi chồng, gia đình Trơng Ba cũng cảm thấy ôngxa lạ,... Bản thân Trơng Ba cũng không đợc thoải mái, đặc biệt thân xác anh hàng thịt làm ông nhiễm một sốthói xấu, một số nhu cầu vốn không phải của ông. Trớc nguy cơ tha hóa về nhân cách và trớc sự phiền toáido mợn xác của kẻ khác, Trơng Ba quyết định trả lại xác cho anh hàng thịt, nghĩa là chấp nhận cái chết.- Văn bản dới đây bao gồm phần lớn đoạn VII, đoạn cuối của vở kịch. Đoạn VII là đoạn cuối, mâu thuẫn kịch đợc đẩy lên cao trào để giải quyết. Muốn thế, phải đa hồn TrơngBa vào sự đau khổ cực độ: bị những ngời thân chê trách xa lánh, tự mình ý thức đợc sự tha hoá của mình, bịthân xác của anh hàng thịt sỉ nhục, bị cờng hào nhũng nhiễu, nhìn thấy con trai h hỏng mà không dạy dỗ đ-ợc,... Tất cả những cái đó làm cho hồn Trơng Ba vốn cao khiết không thể chịu đựng đợc nữa. Và hồn TrơngBa đã quyết định trả lại xác cho anh hàng thịt và chấp nhận cái chết. II. Đọc hiểu văn bản:1. Nhân vật Trơng Ba: a. Bản chất của cuộc đối thoại giữa hồn Trơng Ba và xác anh hàng thịt:- Hành động kịch đẩy mâu thuẫn, xung đột tới cao trào. Một đoạn văn sinh động đầy ý nghĩa triết lí. Bi kchca con ngi ang sng vi linh hn ca bn thõn trong thõn xỏc mn ca k khỏc ( anh hng tht ). Xáchàng thịt tỏ ra lấn lớt hồn Trơng Ba, sỉ nhục hồn Trơng Ba. Hồn Trơng Ba đau khổ đến cực độ và thấy khôngthể chịu đựng đợc nữa:+ Xác hàng thịt muốn khẳng định vai trò, vị trí và tầm quan trọng của mình: ...Ông không tách rakhỏi tôi đợc đâu, dù tôi chỉ là thân xác ; Chính vì âm u, đui mù mà tôi có sức mạnh ghê ghớm, lắmkhi át cả cái linh hồn cao khiết của ông đấy ; Nhờ tôi ông có thể làm lụng, cuốc xới. Ông nhìn ngắmtrời đất, cây cối, những ngời thân,... Nhờ đôi mắt của tôi, ông cảm nhận thế giới này qua những giácquan của tôi...Khi muốn hành hạ tâm hồn con ngời, ngời ta xúc phạm thể xác...+ Hồn Trơng Ba lại phủ nhận vai trò của thể xác mà khẳng định sự thanh sạch của tâm hồn khác xavới những thú tục thấp hèn: Mày chỉ là cái vỏ bên ngoài, không có ý nghĩ gì hết, không có t tởng,không có cảm xúc [...] Hoặc nếu có, thì chỉ là những thứ thấp kém, mà bất cứ con thú nào cũng có đ-ợc: thèm ăn ngon, thèm rợu thịt,... Đây là một ẩn dụ, xác anh hàng thịt ẩn dụ về thể xác của con ngời còn hồn Trơng Ba thì ẩn dụ vềlinh hồn của con ngời.- Tỏc gi ó sỏng to ra mt tỡnh hung n d, cú sc lụi cun v gi suy ngh sõu sc, gi ti ngi cthụng ip: con ngi khụng th sng khụng l mỡnh, khụng th sng gi di hay vay mn cuc sng cangi khỏc. Con ngi khụng th ch sng bng th xỏc, th xỏc v linh hn l hai thc th cú quan h hu cvi nhau. Thể xác có tính độc lập tơng đối, có tiếng nói của nó, có khả năng tác động vào linh hồn; linh hồnphải đấu tranh với những đòi hỏi không chính đáng của thể xác để hng ti s hoàn thiện nhân cách, xỏcnh mt cỏch sng ỳng n, cao quớ. Sống thực sự cho đúng nghĩa con ng ời không đơn giản. Khisống không đ ợc l mình thì cuộc sống cũng trở nên vô nghĩa Điều này làm ta liên tởng đến mối quan hệ giữa nội dung và hình thức trong mỗi sự vật của cuộc sống: khinội dung và hình thức phù hợp với nhau thì sự vật tồn tại và phát triển, khi nội dung và hình thức không phùhợp với nhau thì sự phát triển bị kìm hãm, giá trị, thậm chí sự tồn tại của sự vật bị đe doạ. Hình thức là ph -ơng tiện biểu hiện nội dung song nội dung lại đóng vai trò chủ đạo, quyết định. Và nh vậy, cần có sự thốngnhất giữa nội dung và hình thức là hai mặt của thực tại của tự nhiên và xã hội cũng nh con ngời phải có sựhài hòa giữa linh hồn và thể xác. * Tóm lại, đoạn đối thoại giữa hồn Trơng Ba và xác anh hàng thịt vừa là làm cho hành động kịch đẩy mâuthuẫn lên cao vừa là một đoạn văn sinh động mang đầy ý nghĩa triết lí sâu sắc.b. Tính cách của nhân vật Trơng Ba: - Đoạn trích là đỉnh điểm của xung đột kịch, những căng thẳng dồn nén cao độ đẩy đến chỗ không thể khônggiải quyết. Hồn Trơng Ba đã bị dồn vào sự đau khổ tột cùng nhất, đau khổ đến mức không thể chịu đựng đợchơn nữa và mong muốn có một sự thay đổi: + Trơng Ba tự ý thức đợc sự tha hóa của chính mình và những ngời xung quanh cũng nhận ra điều đó:vợ muốn bỏ đi để ông đợc thảnh thơi...với cô vợ ngời hàng thịt, cháu nội không nhận ông vì ông nộiđời nào thô lỗ phũ phàng nh vậy và ngay cả con dâu, ngời thông cảm với hồn Trơng Ba hơn cả thìcũng thấy bố chồng mỗi ngày một đổi khác dần, mất mát dần, tất cả nh lệch lạc, nhòa mờ đi,...+ Trơng Ba bị cờng hào nhũng nhiễu, nhìn thấy con trai h hỏng mà không dạy dỗ đợc, bị những ngờithân trê trách, xa lánh,.. Trơng Ba là một ngời có nhân cách trong sáng. Con ngời ấy sống ngay thẳng, trung thực, hết lòngthơng yêu vợ con, coi việc mang lại hạnh phúc cho những ngời thân yêu là lẽ sống của đời mình,dũng cảm đối mặt với những cái xấu xa, kiên cờng giữ vững phẩm giá của mình để mình đợc sốngthành thực là mình. Chính vì vậy, Trơng Ba vô cùng đau khổ khi ý thức đợc sự lệch lạc về nhân cáchcủa chính bản thân mình. - Trơng Ba cũng nhận thức đợc về cuộc sống hiện tại của chính mình: Ông tởng tôi ham sống lắm hay sao ?Nhng sống thế này, còn khổ hơn là chết. Mà không phải chỉ một mình tôi khổ ! Những ngời thân của tôi sẽcòn phải khổ vì tôi ! Còn lấy lí lẽ gì khuyên thằng con tôi đi vào con đờng ngay thẳng đợc ? Cuộc sống giảtạo này có lợi cho ai ? Họa chăng chỉ có lão lí trởng và đám trơng tuần hỉ hả thu lợi lộc ! Đúng, chỉ bọnkhốn khiếp là lợi lộc. Lối sống của Trơng Ba vốn cao khiết, và biết giữ nhân cách, sống là phải vì những ngời xung quanh,không a dua theo những thứ giả tạo, lợi lộc nên ông không thể chịu đợc hơn nữa, không thể khuất phục trớcthể xác, trớc những cái xấu xa và tự đánh mất mình. Qua lời đối thoại của Trơng Ba và Đế Thích đã chochúng ta thấy rất rõ lối sống cao đẹp đó của Trơng Ba. - Trớc sự thuyết phục của Đế Thích nhng Trơng Ba đã kiên quyết từ chối: đâu cũng đợc, chứ không ở đâynữa. Nếu ông không giúp, tôi sẽ... tôi sẽ... nhảy xuống sông hay đâm một nhát dao và cổ, lúc đó thì hồn tôichẳng còn, xác anh hàng thịt cũng mất. Từ đây, Trơng Ba đi tới một quyết định sáng suốt, đúng đắn, dũngcảm và rất đạo đức khi quyết định sẽ trả lại thân xác cho anh hàng thịt, chấp nhận cái chết vĩnh viễn, để hìnhảnh Trơng Ba đợc sống trong mọi ngời mãi mãi nh bản chất vốn có của Trơng Ba: Tôi muốn đợc là tôi toànvẹn. - Trơng Ba là một con ngời giàu tình yêu thơng và nhân ái khi đứng trớc cuộc thử thách cuối cùng, lúc đốimặt với cái chết, trớc sự lựa chọn: nhập vào xác cu Tị, một em bé hàng xóm vừa chết. Hồn Trơng Ba rất th-ơng cu Tị đó là một đứa bé ngoan, bạn thân của cái Gái, cháu nội yêu quý của ông. + Trơng Ba nhận thức sâu sắc rằng không thể hòa nhập giữa xác của một em nhỏ mới 10 tuổi với mộtông già gần 60 tuổi: Nhập vào cu Tị... Tôi, một ông già gần 60, cu Tị thì cha bắt đầu cuộc đời, cònđang tuổi ăn, tuổi lớn, chạy nhảy vô t,... có ổn không nhỉ ?+ Trơng Ba nghĩ về ngời thân và những ngời hàng xóm cũng sẽ rơi vào bi kịch nh xác anh hàng thịt:Tôi không phải là con chị, chị ấy sẽ không nguôi thơng nhớ con... Có khi tôi còn phải sang nhà chịLụa ở... Rồi còn hàng xóm, lí trởng, trơng tuần... Bao nhiêu sự rắc rối. Bà vợ tôi, các con tôi sẽ nghĩngợi, xử sự thế nào khi chồng mình, bố mình mang thân một thằng bé lên 10 ? Làm trẻ con khôngphải dễ ! Mà cái Gái nhà tôi, nó sẽ nghĩ thế nào nhỉ ?+ Trơng Ba cũng nhận thức đợc quy luật tuần hoàn của tự nhiên đó là sinh ra, lớn lên, già đi rồi sẽchết ( sinh, lão, bệnh, tử ): Chẳng bao lâu nữa, bà nhà tôi, bạn bè cũng lứa với tôi nh bác TrởngHoạt lần lợt nằm xuống, mình tôi vẫn phải sống suốt bao năm tháng dằng dặc. Mình tôi giữa đámngời hậu sinh. Những gì chúng thích thì tôi ghét, những gì tôi thích thì chúng chẳng a. Tôi sẽ nh ôngkhách ngồi dai ở nhà ngời ta, mọi khách khứa đã về cả rồi, mình vẫn dầm dề nán lại. Tôi sẽ bơ vơ,lạc lõng hoặc sẽ trở nên thảm hại đáng ghét nh kẻ tham lam, một kẻ lí ra phải chết từ lâu mà vẫn cứsống, cứ trẻ khỏe, cứ ngang nhiên hởng thụ mọi thứ lộc trời ! Vô lí lắm ! Không !- Chính tình cảm thơng yêu với một em bé cha bắt đầu cuộc đời và sự cảm thông sâu sắc với một bà mẹ mấtcon nên Trơng Ba không thể cớp đi thân xác của cu Tị: Tôi không thể cớp cái thân thể non nớt của cu Tị.Tiếng chị Lụa gào khóc nghe đứt ruột ! Mất đa con, chị ấy làm sao sống đợc ? + Trơng Ba đã cầu xin Đế Thích cho cu Tị đợc sống lại vì ông không thể tái diễn bị kịch sống trongthân xác mợn của ngời khác: Không thể bên trong một đằng bên ngoài một nẻo đợc. Tôi muốn đợc làtôi toàn vẹn. Vì thế ông đã xin cho cu Tị đợc sống lại, còn mình thì xin đợc chết, cho dù Đế Thích cónói rõ cho ông thấy tất cả sự h vô khủng khiếp của cái chết: Ông hãy đa hồn cu Tị về nhập lại vàoxác nó, cho nó đợc sống lại [...] Ông hãy cứu nó ! Ông phải cứu nó ! Ông có biết đứa con đối với ng-ời mẹ là thế nào không ? Còn to hơn cả ý muốn bà Tây Vơng Mẫu nhà ông. Ông Đế Thích, vì trẻ conông ạ, vì trẻ con ! Ông giúp tôi lần cuối cùng. Tôi sẽ không bao giờ làm phiền ông nữa, không đòiông điều gì nữa ! Và cuối cùng, Đế Thích cũng thấu hiểu nỗi lòng của Trơng Ba nên đã nhận lời giúpmong muốn cuối cùng của ông thành hiện thực: Vì lòng quý mến ông, tôi sẽ làm cu Tị sống lại, dù cóbị phạt nặng. Hành động này là sự thể hiện rõ nét nhất quan niệm sống của Trơng Ba, đồng thời cũng khẳngđịnh nhân cách cao thợng của ông và t tởng nhân văn cao cả của tác phẩm.+ Nhng ngay sau đó, Đế Thích lại hỏi Trơng Ba muốn nhập vào thân thể của ai để Đế Thích giúpông toại nguyện nhng Trơng Ba đã trả lời một cách rất cơng quyết và thẳng thắn: Tôi không nhập vào