Khám phá chùa Phật Tích - Ngôi chùa 1000 năm tuổi miền đất Tiên Du
Du khách khi đến Bắc Ninh không thể không ghé thăm Chùa Phật Tích bởi đây là nơi lưu giữ những giá trị ngàn năm lịch sử. Vậy chúng ta hãy cùng tham gia cuộc hành trình ngược thời gian để chiêm nghiệm.
Chùa Phật Tích ra đời vào thời nhà Lý cách đây hơn 1000 năm vì vậy ngôi chùa có bề dày lịch sử lâu đời nhất ở Việt Nam. Cùng với chùa Yên Tử, chùa Phật Tích được coi là nơi khởi nguồn của Phật giáo Việt Nam. Ngôi chùa là di tích lịch sử văn hóa tiêu biểu của Việt Nam nói chung và Bắc Ninh nói riêng. Hãy cùng VOH tìm hiểu sâu hơn về giá trị của ngôi chùa cổ này nhé!
Đôi nét về chùa Phật Tích
Chùa Phật Tích hay còn gọi là Vạn Phúc Tự. Chùa nằm dưới chân núi Phật Tích, quay về hướng Nam và nhìn ra sông Đuống lấp lánh. Đây là một trong những ngôi chùa có lịch sử lâu đời với kiến trúc mang đậm dấu ấn thời Lý.
Chùa Phật Tích - ngôi chùa cổ linh thiêng đất Bắc Ninh
Lịch sử hình thành
Tương truyền rằng, chùa Phật Tích có nguồn gốc từ Phật giáo Ấn Độ và được xây dựng bởi những vị sư người Ấn vào khoảng thế kỷ đầu trước Công nguyên.
Đến thời nhà Lý, vua Lý Thánh Tông và Nguyên phi Ỷ Lan đã có những đóng góp quan trọng cho chùa Phật Tích. Ngôi chùa được xây dựng với nhiều dãy ngang dọc để phục vụ cho nhu cầu học tập và cầu kinh của người dân. Đến thời nhà Lê, ngôi chùa được xây dựng khang trang với quy mô lớn và có giá trị nghệ thuật cao do đó được đổi tên thành Vạn Phúc.
Khi kháng chiến chống thực dân Pháp bùng nổ, ngôi chùa đã bị thiêu rụi hoàn toàn sau 300 năm tồn tại thịnh vượng và huy hoàng. Chỉ đến khi hòa bình lập lại, chùa Phật Tích được khôi phục và đến năm 1962 chùa được Nhà nước công nhận là Di tích lịch sử - văn hoá.
Chùa Phật Tích ở đâu?
Chùa được xây dựng trên núi Phật Tích, sườn núi Lạn Kha, đoạn cuối của dãy Nguyệt Hằng, thuộc thôn Phật Tích, xã Phật Tích, huyện Tiên Du, tỉnh Bắc Ninh. Chùa Phật Tích nằm cách Hà Nội 20km về hướng Đông. Từ Hà Nội bạn có thể di chuyển đến đây bằng 2 cách:
- Cách 1: Bạn qua cầu Thanh Trì hoặc Vĩnh Tuy, sau đó thẳng hướng Quốc lộ 1A [Đường cao tốc], rẽ vào đường số 295, đi thêm 7km là tới chùa Phật Tích.
- Cách 2: Bạn đi về hướng Đền Đô bằng đường cầu Chương Dương, qua cầu Đuống rồi hướng về thị xã Từ Sơn, Bắc Ninh. ‘
Trên đường đi, bạn sẽ thấy chỉ dẫn hai bên đường nên sẽ không lo bị lạc đâu nhé.
Tham quan nét đẹp kiến trúc
Chùa Phật Tích được xây dựng bằng gạch nhà Lý trên nền móng chân tháp hình vuông. Kỹ thuật xây móng nền tháp theo nghiên cứu gần giống với kỹ thuật xây móng nền gạch theo kiến trúc nhà Lý ở Hoàng thành Thăng Long. Chùa được xây dựng theo lối kiến trúc “Nội công ngoại quốc”. Phần sân chú trọng cảnh sắc thiên nhiên với vườn hoa mẫu đơn khoe sắc.
Kiến trúc thời Lý của ngôi chùa được thể hiện qua 3 tầng bậc nền. Những bậc nền này bám vào sườn núi Phật Tích với tổng diện tích lên đến 1.800m2. Phần rìa ngoài được đặt những tảng đá khối hình chữ nhật.
Tương truyền rằng, bậc nền thứ nhất là nơi gặp gỡ mối nhân duyên truyền kỳ “Từ Thức gặp tiên”. Phía bên trái thờ bà Ngọc Am - người cùng với 13 thôn dựng đình trùng tu chùa và bên phải là nhà tổ đệ nhất thờ Chuyết chuyết Lý Thiên Tộ. Một những bảo vật ngàn năm của chùa là Pho tượng của Chuyết công đã kết hỏa lúc đang ngồi thiền.
Bậc nền thứ hai, do bị vùi lấp bởi thời gian nên ngày nay chúng ta không còn được nhìn thấy. Khi đào xuống nền ngôi chùa này để nghiên cứu, các nhà khảo cổ học đã tìm thấy nhiều di vật điêu khắc thời nhà Lý và nền móng của một ngôi tháp gạch hình vuông, mỗi cạnh dài 9.1m.
Nền thứ ba cao nhất, có Long Trì [Ao Rồng], cảnh sắc hữu tình, hồ xanh như ngọc nhưng nay đã cạn nước. Cũng tại nền này, 32 ngọn tháp được xây dựng. Được xây dựng vào thế kỉ 17, đây là nơi cất giữ xá lị của các vị sư đã từng trụ trì ở đây. Khi đến tham quan, du khách sẽ được chiêm ngưỡng ngọn tháp cao nhất - tháp Phổ Quang cao 5.1m gồm đế, khám thờ, hai tầng diềm và mái mui luyện với chóp tròn.
Ngoài ra, chùa Phật Tích còn nổi tiếng bởi những những tác phẩm điêu khắc thời nhà Lý còn được giữ tại chùa cho đến nay. Quan trọng nhất là pho tượng Phật A-di-đà bằng đá xanh đang ngồi thiền định trên tòa sen, bức tượng cao 1,86m; thêm phần bệ thì đạt 2,69 m. Trên bệ và trong những cánh sen, có những hình rồng và hoa lá, một nét đặc trưng của mỹ thuật thời Lý.
Tượng Phật A-di-đà nhìn từ xa
Ngày nay, chùa Phật Tích có 7 gian tiền đường để đón tiếp du khách. Bên cạnh đó là 5 gian thờ chính và 15 gian khác là khu nhà tổ và nhà thờ Thánh Mẫu.
Kinh nghiệm đi chùa Phật Tích
Hàng năm, chùa Phật Tích Bắc Ninh có 2 lễ hội lớn:
- Lễ hội hoa mẫu đơn: Dựa theo tích về chuyện tình Từ Thức và Giáng Tiên, du khách đến đây thưởng thức hoa mẫu đơn vào dịp đầu năm.
- Lễ hội truyền thống chùa Phật Tích: Kéo dài trong 3 ngày từ mùng 3 đến mùng 5, đặc biệt mùng 4 là ngày lễ chính. Đây là lễ hội tưởng nhớ công lao các vị tiền bối khai sinh và tu tạo chùa.
Lễ hội khai xuân ở chùa Phật Tích
Chùa Phật Tích được coi là “Đất tổ của nhà Lý”, nơi linh thiêng để du khách thập phương hành hương cầu một năm bình an, cầu tài cầu lộc, năm mới tốt lành. Khi đến đây, bạn có thể ghé qua những ngôi chùa linh thiêng khác như chùa Bút Tháp, chùa Nôm hay chùa Dâu...
Nguồn ảnh: Internet
Du lịch Hiroshima - thành phố đáng sống nhất nước Nhật: Hiroshima là một nơi khi nhắc tới hầu hết mọi người sẽ liên tưởng đến một thời chiến tranh thảm khốc, hoặc một lịch sử u ám. Tuy nhiên, điều này chỉ còn là quá khứ.
Chùa Ngọc Hoàng [Phước Hải Tự] - Ngôi chùa nổi tiếng về cầu con cái, tình duyên: Lạc lõng giữa lòng thành phố xa hoa, chùa Ngọc Hoàng vẫn giữ được dáng vẻ cổ kính, linh thiêng, bao trùm bởi không gian tĩnh lặng đầy trang nghiêm.
Bắc Ninh một mảnh đất cổ lâu đời với nhiều nét truyền thống văn hóa đặc sắc. Mảnh đất này còn có nhiều cảnh đẹp và địa điểm du lịch hấp dẫn. NếmTV sẽ giới thiệu cho các bạn một địa điểm du lịch tâm linh nổi tiếng ở Bắc Ninh – đó là chùa Phật Tích.
Chùa Phật tích nằm ở đâu?
Chùa Phật Tích còn có tên gọi khác là chùa Vạn Phúc.
Đến Bắc Ninh và hỏi địa chỉ chùa Phật Tích hay Vạn Phúc thì ai cũng biết, ngôi chùa có vị trí rất đặc biệt nằm ở sườn núi Lạn Kha thuộc xã Phật Tích – huyện Tiên Du – tỉnh Bắc Ninh.
Chùa Phật Tích Bắc Ninh có kiến trúc cổ của thời Lý, được thể hiện qua ba bậc nền bạt vào sườn núi. Các nền hình chữ nhật dài khoảng 60 m, rộng khoảng 33 m, mặt ngoài bố trí các tảng đá hình khối hộp chữ nhật, là điểm hành hương Phật giáo nổi tiếng được nhiều du khách ghé thăm.
Cách đi đến chùa Phật Tích Bắc Ninh
- Xe bus: Chùa Phật Tích chỉ cách Tp Hà Nội 20km nên bạn hoàn toàn có thể đến chùa nhanh chóng và tiết kiệm bằng xe bus: tại bến xe Gia Lâm – Long Biên – Hà Nội, bạn có thể bắt xe bus số 54 hoặc 203 để đến chùa Phật Tích.
- Phương tiện tự túc: các bạn cũng có thể tự đi xe máy đến chùa Phật Tích với cung đường như sau : cầu Vĩnh Tuy [ hoặc Chương Dương] sau đó lên quốc lộ 1 đi thẳng là đến.
Các lễ hội chùa Phật Tích
Lễ hội Khán hoa mẫu đơn
Lễ hội đã tồn tại và phát triển qua hàng nghìn năm, gắn liền với ngôi chùa Phật Tích có bề dày lịch sử và tâm linh, đây là nơi khởi nguồn của Phật giáo Việt Nam gắn với câu chuyện tình cảm động Từ Thức gặp tiên.
Theo huyền thoại, xưa kia, vùng núi Phật Tích và vườn chùa Phật Tích trồng nhiều hoa mẫu đơn. Hằng năm, mỗi khi xuân về, hoa mẫu đơn nở đỏ rực cả một góc trời. Người người đổ về đây trẩy hội, ngắm hoa, vãn cảnh chùa.
Trên trời, nàng tiên Giáng Hương thấy cảnh trần gian tuyệt đẹp, đã xin giáng trần dự hội chùa nhưng vô tình, nàng đánh gãy một cành hoa mẫu đơn giữa cửa chùa nên bị chú tiểu giữ lại.
Chàng Từ Thức bèn xin chuộc tội cho nàng. Cảm động với nghĩa cử cao đẹp của chàng trai hào hoa, phong nhã, nàng Giáng Hương đã ngỏ lời hò hẹn với chàng và đã mời chàng về chốn “bồng lai” xin kết duyên vợ chồng.
Từ đó câu chuyện tình thơ mộng “Từ Thức gặp tiên” đã sống mãi với lễ hội Khán hoa mẫu đơn của chùa Phật Tích.
Lễ hội Phật Tích
Lễ hội chính của chùa Phật Tích diễn ra vào dịp tết nguyên đán đầu năm, lễ hội kéo dài trong 3 ngày từ mùng 3 – 5, trong đó ngày chính hội là vào mùng 4.
Chùa Phật Tích vốn đã là ngôi chùa rất linh thiêng. Nhân dịp lễ hội đầu năm, chùa đón hàng ngàn du khách thập phương về hành hương.
Đi chùa lễ phật đầu năm là một nét văn hóa đặc sắc của người Việt Nam, mọi người đến chùa cầu nguyện năm mới an lành sức khỏe, công việc thuận lợi, cầu gia đình an khang thịnh vượng.
Trong những ngày diễn ra lễ hội thường xuyên diễn ra các chương trình biểu diễn dân ca quan họ trên thuyền, giao lưu nghệ thuật trên quảng trường Đại phật tượng, các trò chơi dân gian truyền thống.
| Khám phá 1 ngôi chùa nổi tiếng khác “Chùa Bút Tháp Bắc Ninh – Du lịch tâm linh về miền Quan họ“
Một số địa điểm nổi tiếng gần chùa Phật Tích Bắc Ninh
Đi chùa Phật Tích xong, nếu còn thời gian các bạn có thể ghé vào những địa điểm du lịch nổi tiếng ở gần ở gần đó.
Đình Bảng
Đình Bảng là một ngôi đình nằm ở làng Đình Bảng, thị xã Từ Sơn, tỉnh Bắc Ninh. Ngôi đình được xây dựng từ năm 1700 và đến năm 1736 mới được hoàn thành, đây là ngôi đình cổ xưa nổi tiếng nhất ở Bắc Ninh.
Bên trong chính điện là một bức cửa võng lớn, được trang trí với các chữ triện, các con vật như rồng, phượng, ngựa, sư tử, mây, các cây trong bộ tứ quý. Phía trên của bức cửa võng là trần gỗ che kín mái gian giữa được trang trí bằng một con chim phượng xoè rộng cánh.
Đền Đô
Đền Đô là một điểm du lịch nổi tiếng khi đi du lịch Bắc Ninh. Đây là một ngôi đền cổ có từ lâu đời, được xây dựng từ thời Lý Công Uẩn. Đền Đô tọa lạc tại làng Đình Bảng, Từ Sơn, Bắc Ninh.
Lễ hội đền Đô diễn ra vào giữa tháng 3 âm lịch, thu hút đông đảo du khách thập phương khắp nơi đến tham dự. Với không gian rộng và được chia thành các biệt khu: đại điện, hậu cung, thủy đình, văn bia,… đến với Đền Đô, các bạn sẽ có cơ hội tìm hiểu về một thời quá khứ xa xưa của dân tộc.
Chùa Dâu
Chùa Dâu có vị trí ở xã Thanh Khương, huyện Thuận Thành. Chùa nằm ở chính trung tâm khu di tích lịch sử văn hóa tiêu biểu của xứ Kinh Bắc, gồm có thành cổ Luy Lâu, đền thờ, lăng mộ Sĩ Tiếp, gồm hệ thống chùa chiền, đền đài, dinh thự, bảo tháp…
Du khách đến chùa Dâu không chỉ đơn thuần là để cầu an mà còn là để được tận mắt ngắm nhìn kiến trúc độc đáo của “đệ nhất cổ tự trời Nam” [ngôi chùa cổ nhất Việt Nam].
Chùa Bút Tháp
Nói đến Bắc Ninh, ta không thể không nói đến chùa Bút Tháp. Chùa Bút Tháp nằm ở bên đê hữu ngạn dòng sông Đuống thuộc huyện Thuận Thành. Ngôi chùa cổ nổi tiếng với tượng Phật Bà Quan nghìn mắt nghìn tay bằng gỗ lớn nhất ở nước ta.
Chùa có khuôn viên rộng với kiến trúc quy mô cổ hoàn chỉnh nhất còn sót lại cho đến ngày nay. Mặc dù đã trải qua những lần trùng tu, sửa chữa nhưng chùa vẫn giữ được những nét nguyên sơ hấp dẫn của nó.
Chúc các bạn có một chuyến đi về chùa Phật Tích đầu năm thật vui vẻ và thú vị!
© Bản quyền hình ảnh: Trong bài viết có sử dụng hình ảnh được tổng hợp từ nhiều nguồn trên Internet [Google Image, Instagram, Facebook,…]. Bản quyền những hình ảnh này thuộc về chính tác giả của bức ảnh. Xem chính sách bản quyền, TẠI ĐÂY!