MỤC LỤCMở đầu..……………………………………………………………….2Nội dung……………………………………………………………….2I.Khái niệm Triết học Mác Lê-nin………………………………..….2II.Vai trò của triết học Mác Lê-nin đối với đời sống xã hội………..2III.Vai trò của triết học Mác Lê-nin đối với sự nghiệp đổi mới ởViệt Nam……………………………………………………………………...4Kết luận.……………………………………………………………….9Danh mục tài liệu tham khảo……………………………………….101 MỞ ĐẦUXã hội ngày càng phát triển, đất nước đang trên con đường hội nhập,mở cửa đất nước. Con người cũng ngày càng quan tâm hơn đến các vấn đề vềđời sống xã hội, về sự nghiệp đổi mới của Tổ quốc Việt Nam. Hiện nay, triếthọc, đặc biệt là triết học Mác Lê-nin ngày càng được coi trọng bởi con ngườiđã nhận ra những vai trò thiết thực của nó trong cuộc sống. Sau đây, em chọnĐề số 1: “Vai trò của triết học Mác Lê-nin đối với đời sống xã hội và sựnghiệp đổi mới ở Việt Nam” . Có thể trong q trình làm bài, em cịn nhiềuthiếu sót, rất mong thầy, cơ sẽ cùng đưa ra lời nhận xét và bổ sung để bài viếtcủa em được hoàn chỉnh hơn.NỘI DUNGI.Khái niệm Triết học Mác Lê-ninTriết học là một hình thái ý thức xã hội, là hệ thống quan điểm lí luậnchung nhất về thế giới, về vị trí và vai trị của con người trong thế giới đó, làkhoa học về những quy luật vận động, phát triển chung nhất của thế giới tựnhiên, xã hội và tư duy. Mọi học thuyết triết đều nghiên cứu những vấn đềchung nhất của thế giới tự nhiên, xã hội và mối quan hệ của con người nóichung và tư duy của con người xung quanh nói riêng.Triết học là hạt nhân củathế giới quan. Bản thân triết học chính là thế giới quan. Thế giới quan triếthọc đóng vai trị cốt lõi trong các loại thế giới quan. Mọi thế giới quan dù tựgiác hay không đều bị chi phối bởi một thế giới quan triết học nhất định. Thếgiới quan triết học thế nào sẽ quy định thế giới quan khác và các quan niệmkhác nhau như thế ấy.Triết học Mác Lê-nin là hệ thống quan điểm duy vậtbiện chứng về tự nhiên, xã hội và tư duy- thế giới quan và phương pháp luậnkhoa học, cách mạng của giai cấp công nhân, nhân dân lao động và các lựclượng xã hội tiến bộ trong nhận thức và cải tạo thế giới.II. Vai trò của triết học Mác Lê-nin đối với đời sống xã hội2 Mục đích của triết học Mác Lê-nin là nâng cao hiệu quả của quá trìnhnhận thức và hoạt động thực tiễn phục vụ lợi ích của con người.Triết học MácLê-nin đem lại thế giới quan duy vật biện chứng, là hạt nhân của thế giới quancộng sản. Nó giúp cho con người có cơ sở khoa học để đi sâu nhận thức bảnchất của tự nhiên, xã hội và nhận thức được mục đích ý nghĩa của cuộc sống,nâng cao vai trị tích cực, sáng tạo của con người. Thế giới quan đúng đắn làtiền đề để xác lập nhân sinh quan tích cực.Triết học Mác Lê-nin thể hiện chức năng phương pháp luận chung nhất,phổ biến nhất cho nhận thức và hoạt động thực tiễn. Nó cịn trang bị cho conngười hệ thống các khái niệm, phạm trù, quy luật làm công cụ nhận thức khoahọc, giúp con người phát triển tư duy khoa học, đó là tư duy ở cấp độ phạmtrù, quy luật.Triết học Mác Lê-nin kế thừa và phát triển những thành tựu quantrọng nhất của tư duy triết học nhân loại, nó được các mác và Ph. Ăng-ghensáng tạo ra và V.I.Lê-nin phát triển một cách xuất sắc. Đó là chủ nghĩa duy vậtbiện chứng trong việc xem xét thế giới tự nhiên cũng như xem xét đời sống xãhội và tư duy con người.Với tư cách là một hệ thống nhận thức khoa học có sự thống nhất hữucơ giữa lý luận và phương pháp, triết học Mác Lê-nin là cơ sở triết học củamột thế giới quan khoa học, là nhân tố định hướng cho hoạt động nhận thứcvà hoạt động thực tiễn, là nguyên tắc xuất phát của phương pháp luận. Trongtriết học Mác Lê-nin, lý luận và phương pháp thống nhất hữu cơ với nhau.Chủ nghĩa duy vật là chủ nghĩa duy vật biện chứng và phép biện chứng làphép biện chứng duy vật. sự thống nhất giữa chủ nghĩa duy vật và phép biệnchứng làm cho chủ nghĩa duy vật trở nên triệt để, và phép biện chứng trởthành lý luận khoa học, nhờ đó, tiết học Mác-xít có khả năng nhận thứccđúng đắn cả giới tự nhiên cũng như đời sống xã hội và tư duy con người..3 Nắm vững triết học Mác Lê-nin không chỉ là tiếp nhận một thế giớiquan đúng đắn mà còn là xác định một phương pháp luận khoa học. Nguyêntắc khách quan trong sự xem xét địi hỏi phải biết phân tích cụ thể theo tinhthần biện chứng, đồng thời nó ngăn ngừa thái độ chủ quan tuỳ tiện trong việcvận dụng lý luận vào hoạt động thực tiễn.Trong quan hệ với các khoa học cụ thể, mối quan hệ giữa triết học MácLê-nin và các khoa học cụ thể là mối quan hệ biện chứng, cụ thể là: các khoahọc cụ thể là điều kiện tiên quyết cho sự phát triển của triết học. Đến lượtmình, triết học Mác Lê-nin cung cấp những công cụ, phương pháp luận phổbiến, định hướng sự phát triển của các khoa học cụ thể. Mối quan hệ này càngđặc biệt quan trọng trong kỷ nguyên cách mạng khoa học cơng nghệ.Chính vì vậy, để đẩy mạnh phát triển khoa học cụ thể cũng như bảnthân triết học ,sự hợp tác chặt chẽ giữa những người nghiên cứu lý luận triếthọc , sự hợp tác chặt chẽ giữa những người nghiên cứu lý luận triết học và cácnhà khoa học khác là hết sức cần thiết. điều đó đã được chứng minh bởi lịchsuwr phát triển của khoa học và bản thân triết họcThế giới quan có giá trị định hướng quan trọng cho con người trongnhận thức và hoạt động thực tiễn. Nó gắn bó hết sức mật thiết với cuộc sống,thực tiễn, là các định hướng, cái chỉ đạo cho chúng ta trong hành động, để giảiquyết những vấn đề cụ thể của cuộc sống một cách có hiệu quả, khơng một aicó thể lảng tránh. Ngày nay trong kỷ nguyên cách mạng khoa học cơng nghệ,sự gắn bó càng trở nên dặc biệt qua trọng. trong kỷ nguyên này, cuộc đấutranh chủ nghĩa duy vật và chủ nghĩa duy tâm không bị thủ tiêu mà vẫn tiếptục diễn ra với những nội dung và hình thức biểu hiện mới.III.Vai trị của triết học Mác Lê-nin đối với sự nghiệp đổi mớiở Việt Nam4 Trong hàng loạt nhân tố tạo nên sự thành công của sự nghiệp đổi mới ởViệt Nam hiện nay, triết học Mác Lê-nin có vai trị đặc biệt quan trọng. Trongđiều kiện hiện nay, triết học Mác Lê-nin vẫn giữ được tính khoa học và đúngđắn , vẫn giữ được nguyên giá trị định hướng cho những người cách mạng, nógiúp cho đảng Cộng sản và nhân dân Việt Nam nhận thức đúng các vấn đềcủa thời đại có liên quan chặt chẽ đến sự nghiệp đổi mới; đồng thời là cơ sở lýluận và phương pháp tư duy đúng đắn về con đường phát triển của Việt Nam.Trên cơ sở đó, nắm vững các vấn đề cơ bản của triết học Mác-xít và khơngngừng hồn thiện phương pháp tư duy có ý nghĩa vơ cùng to lớn trong đổimới nhận thức, đổi mới tư duy lý luận.+Vào cuối những năm 70 đầu những năm 80 của thế kỷ XX, sau khi đãhồn thành nhiệm vụ giải phóng dân tộc, đất nước nằm trong thế bị bao vây,cấm vận của các lực lượng thù địch; sản xuất xã hội chậm phát triển, đời sốngnhân dân rất khó khăn, đây đó đã manh nha xuất hiện dấu hiệu của cuộckhủng hoảng tồn diện. Lúc đó, tình hình chính trị thế giới có biến động dữdội – sự sụp đổ của chủ nghĩa xã hội ở Liên Xô và Đông Âu, sự thoái trào củaphong trào cách mạng thế giới đã tạo nên một cơn động đất chính trị.Dư chấn của nó, nếu khơng được ngăn chặn, có thể làm cho mọi thànhquả của cách mạng Việt Nam tiêu tan, giống như ở phần đông các nước tronghệ thống xã hội chủ nghĩa thế giới.+Trong bối cảnh đó đại hội VI của đảng [năm 1986] vẫn kiên định chủnghĩa mác lê nin, với tinh thần nhìn thẳng vào sự thật, nói rõ sự thật, đã đề rađường lối đổi mới toàn diện đất nước, đặc biệt nhấn mạnh đổi mới trong tưduy, trước hết là tư duy kinh tế.Năm 1991, Đại hội VII thông qua cương lĩnh xây dựng đất nước trongthời kì quá độ lên Chủ Nghĩa xã hội, khẳng định rõ: “Đảng lấy chủ nghĩa Mác5 Lê-nin và tư tưởng Hồ Chí Minh làm nền tảng tư tưởng, kim chỉ nam chohành động, lấy tập trung dân chủ làm nguyên tắc tổ chức cơ bản.”+Trên cơ sở nền tảng tư tường, kim chỉ nam đó, Đảng ta đã giải quyếtthành công một loạt vấn đề lý luận và thực tiễn mà sự nghiệp đổi mới đặt ra.Những vấn đề về chủ nghĩa xã hội và con đường đi lên xã hội chủ nghĩa đãngày càng rõ hơn. Nhiều vấn đề lý luận, thực tiễn mới đã nhận thức ngày càngđúng đắn qua các kì đại hội và vận dụng sáng tạo vào công cuộc đổi mới, thuđược những thành tựu quan trọng, trở thành xương sống lý luận của sự nghiệpđổi mới. Đó là các vấn đề: kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa;chủ động hội nhập quốc tế và giữ vững độc lập, tự chủ; xây dựng nhà nướcpháp quyền xã hội chủ nghĩa, tiến hành cơng nghiệp hố, hiện đại hố đấtnước; xây dựng và bảo vệ tổ quốc xã hội chủ nghĩa trong điều kiện mới, pháthuy sức mạnh khối đại đoàn kết toàn dân tộc; xây dựng Đảng ngang tầmnhiệm vụ,... Nhờ đó, sự nghiệp đổi mới đất nước của nhân dân ta hai mươilăm năm qua đạt được những thành tựu to lớn, có ý nghĩa lịch sử.Những thành tựu to lớn, có ý nghĩa lịch sử ấy, được mọi người dân ViệtNam cảm nhận rõ ràng, hưởng thụ thật sự trong cuộc sống hàng ngày, được cảthế giới ngưỡng mộ và lạc quan tin tưởng: Việt Nam sẽ trở thành một quốc giacường thịnh trong tương lai. Những ngưỡng mộ và ấn tượng sâu sắc đó củathế giới đối với việt Nam đã nói lên một cách rõ ràng khả năng lãnh đạo kinhtế, xây dựng đất nước của Đảng ta, một Đảng Mác Lê-nin chân chính.+Những thành tựu trong công cuộc đổi mới công cuộc đổi mới đất nướccủa nhân dân ta hai mươi lăm năm qua có được là do sự nghiệp đổi mới đượcdẫn dắt và soi sáng bởi chủ nghĩa Mác Lê-nin; là do Đảng ta luôn trung thànhvà vận dụng sáng tạo chủ nghĩa Mác Lê-nin trong thực tiễn cách mạng.+Triết học Mác Lê-nin có tác dụng to lớn đối với việc nâng cao nănglực tư duy lý luận cho cán bộ, đảng viên, công chức Nhà nước và các thành6 viên, hội viên của xã họi dân sự. Tư duy triết học không chỉ là cơ sở để nângcao tư duy lý luận cho cán bộ, đảng, công chức nhà nước, mà cịn góp phầnxây dựng các đề án trong xây dựng, chỉnh đống đảng để ngang tầm với nhiệmvụ lãnh đạo cách mạng việt nam trong thời kỳ mới. Q trình hồn thiện lýluận và thực tiễn xây dựng nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa ở việt namkhơng thể khơng có sự tham gia của lý ln triết học. Đồng thời, việc pháttriển một xã hội dân sự việt nam lành mạnh, hiện đại, giàu bản sắc dân tộccũng là trách nhiệm nặng nề của tư duy triết học...+Đại hội XI của đảng đã rút ra một bài học kinh nghiệm quan trọng:“Trong bất kỳ điều kiện và tình huống nào, phải kiên trì thực hiện đường lốivà mục tiêu đổng mới, kiên định và vận dụng sáng tạo, phát triển chủ nghĩaMác Lê-nin, tư tưởng Hồ Chí Minh, kiên định mục tiêu độc lập dân tộc và chủnghĩa xã hội.+Khẳng định kinh nghiệm nêu lên trong giai đoạn hiện nay là vấn đề cóý nghĩa lý luận và thực tiễn cấp bách, chẳng những góp phần củng cố niềm tinvào chủ nghĩa Mác Lê-nin, vào con đường đi lên xã hội chủ nghĩa mà còntrực tiếp làm thất bại mọi âm mưu, thủ đoạn xuyên tạc, chống phát chủ nghĩamác leenin của các thế lực thù địch. Tầm quan trọng của chủ nghĩa Mác Lênin đối với xã hội Việt Nam được quy định bởi yêu cầu phát triển của sựnghiệp đổi mới và sự vận động của lịch sử cách mạng Việt Nam; bởi yêu cầuphát triển của sự nghiệp đổi mới và sự vận động của lịch sử cách mạng ViệtNam; bởi yêu cầu đấu tranh giai cấp, đấu tranh dân tộc trong thế giới hiệnnay.+Vai trò nền tảng tư tưởng, kim chỉ nam của chủ nghĩa Mác Lê-nin đốivới sự nghiệp đổi mới đất nước của nhân dân ta là khách quan, vốn có chứkhơng phải là do chúng ta cố tình gán ghép như sự bịa đặt của một số người.Vai trò đó khơng phải thể hiện ở câu chữ, ở những mỹ từ mà thể hiện sinh7 động trong cuộc sống, thông qua hoạt động thực tiễn của dân tộc và của đảngcộng sản việt Nam.+Những nguyên lý của chủ nghĩa Mác Lê-nin luôn là ngọn đuốc soiđường cách mạng Việt Nam. Hơn tám thập kỷ qua, dưới sự lãnh đạo của đảngcộng sản Việt Nam, do chủ tịch Hồ Chí Minh sáng lập và rèn luyện, cáchmạng việt Nam đi từ tháng lợi này đến thắng lợi khác, hoàn thành cách mạngdân tộc dân chủ nhân dân, thống nhất Tổ quốc, cả nước đi lên xã hội chủnghĩa. Và ngày nay, trước những biến động phức tạp của tình hình thế giới, sựnghiệp đổi mới đất nước theo định hướng xã hội chủ nghĩa của nhân dân tavẫn tiếp tục phát triển và đạt được những thành tựu rất đáng khích lệ trên tấtcả các lĩnh vực. Thế giới biết đến và ngưỡng mộ Việt Nam khơng phải chỉ vìsự anh dũng ngoan cường của nhân dân ta trong các cuộc kháng chiến chốngngoại xâm mà cịn bởi những thành tựu to lớn và tồn diện của nhân dân tatrong công cuộc đổi mới, đẩy mạnh cơng nghiệp hố, hiện đại hố đất nước;bởi ý chí vươn lên, tinh thần lao động sáng tạo vượt nghèo khó, đưa đất nướctiến lên trên con đường xã hội chủ nghĩa, phấn đấu vì mục tiêu dân giàu nướcmạnh, dân chủ cơng bằng văn minh. Đó là bằng chứng hùng hồn khẳng địnhtính đúng đắn của việc lựa chọn con đường độc lập dân tộc gắn liền với chủnghĩa xã hội, con đường của chủ nghĩa Mác Lê-nin mà Đảng, Bác Hồ và nhândân ta đã lựa chọn.Cương lĩnh xây dựng đất nước trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xãhội tiếp tục khẳng định: “Đảng lấy chủ nghĩa Mác Lê-nin và tư tưởng Hồ ChíMinh làm nền tảng tư tưởng, kim chỉ nam cho hành động của chúng ta khôngphải do ý muốn chủ quan mà là tất yếu khách quan, phản ánh quy luật pháttriển của đất nước, của dân tộc Việt Nam trong thời đại mới; là do bản chấtcách mạng khoa học và giá trị to lớn, bền vững của chủ nghĩa Mác Lê-nin”.Khẳng định điều đó địi hỏi chúng ta càng phải nhận thức đúng bản chất cáchmạng, khoa học của chủ nghĩa Mác Lê-nin, kiên định và vận dụng sáng tạo8 trong sự nghiệp đổi mới, đòi hỏi phải phát triển và đối xử chủ nghĩa đó với tưcách thực sự là nền tảng, kim chỉ nam cho hành động.+“Bây giờ học thuyết nhiều, chủ nghĩa nhiều nhưng chủ nghĩa chânchính nhất, chắc chắn nhất, cách mạng nhất là chủ nghĩa Lê-nin”. Lời chỉ giáocủa chủ tịch Hồ Chí Minh nhắc nhở chúng ta phải trung thành, kiên định chủnghĩa Mác Lê-nin, với lý tưởng xã hội chủ nghĩa mà nhân dân ta đang thựchiện. Mặc dù có những biến động to lớn của tình hình, sự tiến cơng của cácthế lực thù địch nhưng chủ nghĩa Mác Lê-nin, cùng với tư tưởng Hồ Chí Minhvẫn là cơ sở, phương pháp luận để giải quyết và soi sáng những vấn đề cơ bảncủa thời đại chúng ta, của sự nghiệp đổi mới ở Việt Nam. Trong giai đoạnhiện nay, chúng ta cần quán triệt sâu sắc quan điểm của Đại hội XI: “Đảngphải nắm vững, vận dụng sự sáng tạo của chủ nghĩa Mác Lê-nin và tư tưởngHồ Chí Minh, khơng ngừng làm giàu trí tuệ, nâng cao bản lĩnh chính trị, phẩmchất, đạo đức và năng lực tổ chức để đủ sức giải quyết các vấn đề do thực tiễncách mạng đề ra”+Làm thế nào để phát triển đất nước mà vẫn giữ được mình trong điềukiện tồn cầu hố và tình hình chính trị, qn sự trên thế giới rất phức tạp nhưhiện nay là vấn đề đặc biệt hệ trọng đối với Đảng, nhà nước và nhân dân ta.Nội dung cơ bản của câu trả lời cho vấn đề nêu trên nằm ở việc chúng ta kiênđịnh mục tiêu độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội, trung thành vàvận dụng sáng tạo chủ nghĩa Mác Lê-nin. Dù trong thế kỉ này sẽ có nhữngbiến động bất trắc khó lường nhưng chủ nghĩa Mác Lê-nin vẫn tiếp tục soisáng những vấn đề cơ bản của thời đại và sự nghiệp đổi mới của chúng ta, vẫnlà nền tảng tư tưởng và kim chỉ nam cho hành động của Đảng và nhân dân ta;độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội vẫn là giá trị cơ bản của nhânloại, là con đường, mục tiêu, lý tưởng mà Đảng và nhân dân ta phấn đấu.Chỉcó đi theo con đường cách mạng dưới ánh sáng của chủ nghĩaMác Lê-nin, thì9 dân tộc Việt Nam mới có thể ngẩng cao đầu, vững bước tiến lên trong thế kỉXX.KẾT LUẬNNhư vậy, các ý tưởng đổi mới đất nước, con người và tổ chức thực hiệnsự đổi mới ở Việt Nam theo những mục tiêu nhất định: làm cho đời sống xãhội ngày càng tốt đẹp văn minh, đổi mới hoàn thiện và đồng bộ nhất thiết phảicó tư duy lý luận, trong đó tư duy triết học là chìa khố phương pháp luậnkhoa học. Từ những thành công của chúng ta trong 20 năm đổi mới vừa qua,có thể khẳng định rằng, Triết học Mác Lê-nin có vai trịto lớn và đặc biệt quantrọng đối với đời sống xã hội và sự nghiệp đổi mới ở Việt Nam.DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO1. Giáo trình triết học Mác Lê-nin, Bộ Giáo dục và Đào tạo, Nxb.Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2019.2. Đảng Cộng sản Việt Nam, văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốclần thứ XI, Nxb. CTQD, H.2011, trang 21.3. Đảng cộng sản Hồ Chí Minh, Sđd, trang 88.4. Hồ Chí Minh, tồn tập, tập 2, nxb. CTQG, 2000, trang 268.5. Đảng Cộng sản Việt Nam, Sđd, trang 66.6. Tạp chí triết học, số 8 [183], Lê Văn Quang, tháng 8-2006.10