Nhiệm vụ xử lý nợ

Việc kéo dài thí điểm nghị quyết số 42 về xử lý nợ xấu được các đại biểu Quốc hội đồng tình - Ảnh: T.L

Tổng thư ký Quốc hội vừa có báo cáo tổng hợp ý kiến của các vị đại biểu Quốc hội thảo luận ở tổ về báo cáo tổng kết thực hiện nghị quyết số 42/2017 về thí điểm xử lý nợ xấu của các tổ chức tín dụng và tờ trình về việc kéo dài thời hạn áp dụng toàn bộ quy định của nghị quyết số 42.

Báo cáo vừa được hoàn thành ngày 31-5 để gửi các đại biểu Quốc hội, nhằm chuẩn bị cho phiên thảo luận tại hội trường về vấn đề này vào ngày mai (1-6).

Theo tổng hợp, nhiều ý kiến đề nghị cần làm rõ trách nhiệm của việc triển khai và xây dựng kế hoạch thực hiện nghị quyết số 42 và pháp luật về xử lý nợ xấu đúng thời hạn.

Cụ thể, nghị quyết số 42 quy định rõ việc giao Chính phủ trình Quốc hội đề xuất hoàn thiện khuôn khổ pháp lý về xử lý nợ xấu, tài sản bảo đảm tại kỳ họp thứ 3, Quốc hội khóa XV, tức ngay trước khi nghị quyết số 42 hết hiệu lực, nhằm tránh tạo khoảng trống trong hệ thống pháp luật.

Mặc dù Chính phủ đã có báo cáo sơ kết 3 năm thực hiện nghị quyết số 42, được Ủy ban Kinh tế đánh giá, thẩm tra và báo cáo Quốc hội vào năm 2020. Tuy nhiên, đến thời điểm phiên họp thứ 10 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chính phủ mới phần nào hoàn thành hồ sơ trình tổng kết thực hiện nghị quyết số 42 là còn chậm.

Đáng chú ý, quá trình xây dựng nghị quyết còn nhiều ý kiến khác nhau liên quan đến cơ chế thu giữ tài sản đảm bảo. Nhưng đến nay thời gian thí điểm sắp hết (15-8-2022), báo cáo tổng kết lại chủ yếu tập trung vào đánh giá quá trình xây dựng nghị quyết và nêu về tình trạng nợ xấu, trong khi việc tổng kết thí điểm cần phải được đánh giá kỹ hơn để làm cơ sở hoàn thiện chính sách, pháp luật về xử lý nợ xấu.

Có ý kiến cũng lưu ý nợ xấu có nhiều nguyên nhân, cần đánh giá thêm nguyên nhân xuất phát từ sự thiếu đồng bộ trong chính sách. Đồng thời đề nghị phân tích rõ hơn các ngân hàng vẫn lãi lớn trong quá trình xử lý nợ xấu; như vậy quá trình xử lý nợ xấu có làm lợi cho ngân hàng hay không, cũng như thực trạng dư luận bức xúc về cách thu nợ, đòi nợ của các công ty tài chính.

Về sự cần thiết kéo dài thời gian áp dụng nghị quyết số 42, nhiều ý kiến thống nhất với đề xuất này để giúp khơi thông dòng vốn, bảo đảm tính hiệu lực liên tục, tránh khoảng trống pháp lý khi nghị quyết số 42 hết hiệu lực.

Tuy nhiên, một số ý kiến cho rằng các tổ chức tín dụng cần có quy định riêng về xử lý nợ xấu bởi xử lý nợ xấu của tổ chức tín dụng là xử lý nợ xấu của toàn nền kinh tế. Do đó cần kéo dài thực hiện nghị quyết số 42 và sau đó luật hóa trong Luật tổ chức tín dụng hoặc luật mới/văn bản mới với những báo cáo đánh giá kỹ càng, cụ thể để đáp ứng nhu cầu phát triển.

Đồng thời cần làm rõ các khoản nợ xấu hình thành trước 15-8-2017, nay kéo dài đến hết năm 2023 thì có cần phải xem lại phạm vi khoản nợ xấu không; yêu cầu báo cáo cụ thể hơn việc thực hiện các nhiệm vụ của Ủy ban Thường vụ Quốc hội và rà soát toàn bộ việc kéo dài nghị quyết có tác động như thế nào với phạm vi mục tiêu, quan điểm về việc thí điểm nội dung này.

Đặc biệt, một số ý kiến đề nghị Chính phủ và Ngân hàng Nhà nước phải có cam kết, lộ trình, giải pháp và gắn với trách nhiệm cụ thể nếu tiếp tục kéo dài nghị quyết số 42; dự liệu được những vấn đề có thể phát sinh trong thời gian kéo dài thời hạn áp dụng, bảo đảm tính liên tục, lâu dài, hiệu quả trong xử lý nợ xấu.

Ngày 30/6, UBND tỉnh ban hành Kế hoạch số 450/KH-UBND triển khai thực hiện Đề án “Cơ cấu lại hệ thống các tổ chức tín dụng gắn với xử lý nợ xấu giai đoạn 2021-2025” trên địa bàn tỉnh Nghệ An.

Kế hoạch được xây dựng nhằm xác định rõ nhiệm vụ chủ yếu của các Sở, ngành, địa phương và các tổ chức liên quan trong việc thực hiện cơ cấu lại hệ thống các tổ chức tín dụng, xử lý nợ xấu trên địa bàn, đảm bảo triển khai kịp thời, đồng bộ, có hiệu quả Đề án “Cơ cấu lại hệ thống các tổ chức tín dụng gắn với xử lý nợ xấu giai đoạn 2021-2025” (Đề án).

Trong đó, Ngân hàng Nhà nước chi nhánh tỉnh Nghệ An được giao triển khai kịp thời các văn ban chỉ đạo của Ngân hàng Nhà nước (NHNN) Việt Nam, UBND tỉnh về các giải pháp cơ cấu lại hệ thống các tổ chức tín dụng (TCTD), các giải pháp xử lý nợ xấu của các TCTD theo tinh thần Quyết định số 689/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ đến các TCTD, chi nhánh TCTD trên địa bàn.

Cùng với đó, phối hợp với các cơ quan thông tin, truyền thông thực hiện phổ biến, tuyên truyền về các chủ trương, chính sách, quy định của pháp luật, diễn biến về tiền tệ, hoạt động ngân hàng và cơ cấu lại hệ thống các TCTD gắn với xử lý nợ xấu để nâng cao nhận thức, trách nhiệm của các cá nhân, tổ chức có liên quan tại địa phương nhằm tạo sự ủng hộ, đồng thuận trong nhân dân. Thực hiện phê duyệt, theo dõi, giám sát việc thực hiện Phương án cơ cấu lại gắn với xử lý nợ xấu giai đoạn 2021-2025 của TCTD trên địa bàn theo phân cấp ủy quyền của NHNN Việt Nam; chỉ đạo, đôn đốc các TCTD, chi nhánh TCTD trên địa bàn tích cực thực hiện đồng bộ các giải pháp xử lý nợ xấu được nêu tại Đề án.  

NHNN chi nhánh tỉnh Nghệ An tăng cường công tác quản lý nhà nước đối với hoạt động tiền tệ, ngân hàng đảm bảo an toàn hệ thống, duy trì môi trường kinh doanh ổn định, an toàn cho các TCTD, chi nhánh TCTD trên địa bàn. Đồng thời tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra giám sát các đơn vị trong việc thực hiện các quy định của pháp luật về cấp tín dụng, an toàn hoạt động và phân loại nợ, trích lập dự phòng rủi ro, về công tác xử lý nợ xấu; thường xuyên theo dõi, nắm bắt tiến độ và đánh giá kết quả thực hiện của các TCTD, chủ động xử lý theo thẩm quyền hoặc đề xuất cấp có thẩm quyền xử lý kịp thời các vấn đề phát sinh nhằm đảm bảo triển khai hiệu quả Đề án.

Đồng thời, phối hợp với các Sở, ngành liên quan, UBND các huyện, thành phố, thị xã giúp UBND tỉnh theo dõi, nắm bắt khó khăn, vướng mắc phát sinh trong quá trình tái cơ cấu và xử lý nợ xấu tại các TCTD; phối hợp với các cơ quan Công an, Tòa án nhân dân, Viện Kiểm sát nhân dân, Cơ quan thi hành án dân sự các cấp trong việc xử lý các vụ án có liên quan đến hoạt động ngân hàng để tạo điều kiện xử lý nhanh nợ xấu của các TCTD, chi nhánh TCTD trên địa bàn. Phối hợp, trao đổi, cung cấp thông tin, số liệu trong lĩnh vực tiền tệ, ngân hàng với các cơ quan chức năng để có biện pháp ngăn ngừa, hạn chế và xử lý vi phạm theo quy định của pháp luật.

Công an tỉnh phối hợp chặt chẽ với NHNN chi nhánh tỉnh Nghệ An, các sở, ngành, cơ quan có liên quan trong việc phòng ngừa, phát hiện và điều tra, xử lý các vi phạm pháp luật trong lĩnh vực tiền tệ và hoạt động ngân hàng. Chỉ đạo công an các cấp tăng cường phối hợp, hỗ trợ các TCTD, công ty quản lý tài sản của TCTD Việt Nam đảm bảo an ninh trật tự trong việc thu giữ, xử lý tài sản để thu hồi nợ. Đồng thời chỉ đạo cơ quan điều tra các cấp phối hợp chặt chẽ với các cơ quan, tổ chức đẩy nhanh việc điều tra, xét xử và thi hành án nghiêm minh đối với các vụ án liên quan đến ngân hàng, đặc biệt là thực hiện đầy đủ nghĩa vụ trả nợ của cổ đông lớn và người có liên quan để đảm bảo quyền, lợi ích hợp pháp của TCTD, người gửi tiền và hạn chế tối đa tổn thất của xã hội.

Cục Thi hành án dân sự chỉ đạo các cơ quan thi hành án dân sự cấp huyện trên địa bàn tổ chức thi hành kịp thời, hiệu quả và đúng quy định pháp luật đối với các bản án liên quan đến tín dụng ngân hàng. Trong đó chú trọng rà soát, tìm giải pháp thi hành dứt điểm các vụ việc có điều kiện thi hành nhưng còn tồn đọng kéo dài. Phối hợp với NHNN chi nhánh tỉnh Nghệ An trong việc theo dõi, chỉ đạo tháo gỡ khó khăn, vướng mắc của hai ngành trong công tác thi hành án dân sự tín dụng ngân hàng, qua đó đẩy nhanh quá trình thi hành án các vụ án tín dụng ngân hàng, sớm thu hồi nợ xấu cho các TCTD, chi nhánh TCTD trên địa bàn.

UBND các huyện, thành phố, thị xã chỉ đạo UBND cấp xã, phường, thị trấn nơi có quỹ tín dụng nhân dân (QTDND) tăng cường công tác quản lý, giám sát hoạt động QTDND trên địa bàn, kịp thời xử lý các sự cố phát sinh tại QTDND, tạo điều kiện thuận lợi giúp QTDND xử lý các tồn đọng, khó khăn trong hoạt động... Qua đó hỗ trợ các QTDND trên địa bàn thực hiện tốt phương án cơ cấu lại và xử lý nợ xấu giai đoạn 2021-2025. Chủ động công tác tuyên truyền, ổn định tâm lý người dân, đảm bảo tình hình an ninh, trật tự trên địa bàn khi có vấn đề phát sinh; đấu tranh ngăn chặn kịp thời các thông tin sai lệch gây tâm lý hoang mang, ảnh hưởng đến an toàn hoạt động của hệ thống QTDND.

UBND tỉnh yêu cầu các Sở, ngành, cơ quan, đơn vị có liên quan và UBND các huyện, thành phố, thị xã định kỳ trước ngày 10/11 hàng năm theo chức năng, nhiệm vụ được giao báo cáo kết quả thực hiện, những khó khăn, vướng mắc và đề xuất giải pháp gửi về NHNN chi nhánh tỉnh Nghệ An. Các đơn vị, địa phương chịu trách nhiệm trước UBND tỉnh về các số liệu thuộc phạm vi, trách nhiệm quản lý nhà nước được giao.