Nguyên nhân của sức mạnh của niềm tin
Định nghĩa niềm tin trong cuộc sốngTuy có nhiều định nghĩa khác nhau, chúng ta có thể hiểu niềm tin là “cảm thấy an toàn khi bản thân ở trạng thái dễ bị tổn thương”. Show
Khi phụ thuộc vào một người lãnh đạo, thành viên gia đình hoặc bạn bè, chúng ta có thể cảm thấy dễ bị tổn thương – và do đó cần đến sự tin tưởng để kiểm soát nỗi lo này. Khi có niềm tin, mọi thứ sẽ đều diễn ra tốt đẹp; ngược lại, nếu lòng tin bị đánh mất, mối quan hệ của các bên có nguy cơ bị ảnh hưởng nghiêm trọng. Rất dễ để nhận ra khi niềm tin bị đánh mất – đó là lúc chúng ta bị suy giảm mức năng lượng, tinh thần gắn kết và cống hiến. Ta rơi vào trạng thái “đình công nội bộ”, không muốn đồng cảm với người mà ta cảm thấy đã làm tổn thương – hoặc đối xử sai với mình. Tuy có thể không biểu hiện ra bên ngoài, chúng ta – khi đánh mất niềm tin – thường có xu hướng tránh né người thân tín. Ta không sẵn sàng chia sẻ cảm xúc, những điều quan trọng với bản thân, cũng như “lơ là” đối với các nghĩa vụ và trách nhiệm với nhau. Vai trò của niềm tin trong cuộc sốngLà con người, ai cũng có nhu cầu kết nối và tin tưởng người khác. Nếu không, xã hội loài người đã không thể tồn tại đến giờ. Niềm tin là mối dây kết nối mọi người phát học hỏi và phát triển từ nhau. Thông qua đó, chúng ta vươn tới những giới hạn mới mà một mình không thể đạt được. 1. Khai phá tiềm năng cá nhânNếu có thể hết lòng tin tưởng rằng – có ai đó luôn sẵn sàng hỗ trợ trong những thời điểm khó khăn nhất, đó là khi chúng ta được tiếp thêm nguồn sức mạnh để vượt qua khó khăn. Đột nhiên, những điều đã từng làm nản lòng ta, bây giờ trở nên bớt “đáng sợ” hơn. Khi tin tưởng lẫn nhau, mỗi cá nhân có thể đối mặt hiệu quả hơn với những thử thách của thế giới – và phát triển từ những khó khăn đó. 2. Giảm bớt sự cô đơnTrong thế giới đầy bận rộn và ngày càng “cá nhân hóa” như hiện nay, niềm tin trong cuộc sống trở thành nguồn an ủi và động viên tinh thần không thể đáng giá hơn. Rất thường xuyên, chúng ta dễ dàng rơi vào “hố sâu” của sự cô độc, cay đắng và đau khổ – khi nghĩ rằng bản thân không thể yêu thương, hoặc không ai có thể hiểu được mình. Trên thực tế, chính ta đang tự tạo khoảng cách với mọi người – để đảm bảo cảm giác an toàn cho chính mình. Làm như vậy, ta không cho mọi người cơ hội tìm hiểu mình, vì sợ rằng bản thân sẽ bị đánh giá tiêu cực. 3. Con người trở nên trung thực hơnKhi tin tưởng một ai đó, chúng ta sẵn sàng thổ lộ những bí mật sâu kín nhất – sẵn sàng để họ nhìn thấy con người thật của mình, với đầy đủ những điểm mạnh cũng như khiếm khuyết tồi tệ nhất. Nói cách khác, niềm tin là yếu tốt nền tảng để con người trở thành chân thực hơn – không còn phải “đeo mặt nạ” để làm hài lòng người khác. Đó là một trong những trải nghiệm sâu sắc và tự do nhất. Thay vì phải “giả bộ” xã giao, chúng ta nay có thể tìm thấy bình yên và hạnh phúc trong nội tâm. 4. Nuôi dưỡng tư duy tích cựcKhi tin tưởng mọi người xung quanh, quan điểm của chúng ta về thế giới cũng sẽ từ đó thay đổi theo. Nếu một người không có niềm tin trong cuộc sống, họ sẽ có xu hướng tìm kiếm khuyết điểm của người khác, lo sợ rằng điều tồi tệ nhất sẽ xảy ra. Khi chúng ta bắt đầu tin tưởng vào sự “thiện hảo” nơi người khác, cái nhìn của chúng ta về thế giới đột nhiên không còn ảm đạm nữa. Thay vào đó, ta sẽ học được cách tư duy tích cực, tin vào tiềm năng thay đổi và phát triển của tất cả mọi người, cũng như việc ta sẽ luôn nhận được sự hỗ trợ khi cần thiết.
10 lợi ích của niềm tin trong công việc và cuộc sốngDù là trong mối quan hệ cá nhân, công việc hay xã hội, niềm tin luôn giữ vai trò rất quan trọng vì 10 lý do sau đây: 1. Mang lại sự an toàn về tâm lýTiến sĩ Amy Edmonson, giáo sư Trường Kinh doanh Harvard, mô tả khái niệm “an toàn tâm lý” (psychological safety) là khả năng được là chính mình mà không sợ gặp phải những hậu quả tiêu cực. Khái niệm này có mối liên quan rất mật thiết đến niềm tin trong môi trường doanh nghiệp và tổ chức. Khi có sự tin tưởng giữa các thành viên trong nhóm, mỗi người sẽ đạt được trạng thái an toàn về mặt tâm lý. Nói cách khác, họ sẵn sàng nói lên ý kiến cá nhân – mà không sợ bị mất danh tiếng hoặc công việc. An toàn tâm lý cũng có ý nghĩa vô cùng quan trọng trong các mối quan hệ cá nhân. Lấy ví dụ, khi một đứa trẻ tin tưởng cha mẹ, nó sẽ sẵn sàng thổ lộ mọi tâm tư tình cảm chân thực nhất – mà không sợ rằng hành vi hoặc lời nói của nó sẽ khiến cha mẹ ngừng yêu thương. 2. Khuyến khích tư duy cầu tiếnTrong môi trường làm việc, tư duy cầu tiến – thể hiện qua tinh thần sẵn sàng đặt câu hỏi và chấp nhận rủi ro – là nền tảng dẫn tới sự đổi mới. Khi đội nhóm không tin tưởng lẫn nhau, nhiều khả năng các thành viên sẽ tránh đặt câu hỏi và ngại phải chấp nhận rủi ro – sợ rằng những gì họ nói ra sẽ không được tôn trọng. Trong các mối quan hệ cá nhân, tinh thần trên đây cũng quan trọng không kém. Mọi người cần phải được bày tỏ mối quan tâm của mình, yêu cầu những gì họ muốn, cũng như đặt câu hỏi về các quyết định chung. Điều này khuyến khích đôi bên cùng nỗ lực để hiểu biết nhau nhiều hơn. 3. Tăng cường năng lực ra quyết địnhNiềm tin là cơ sở giúp quá trình ra quyết định diễn ra nhanh chóng hơn. Khi đó, mọi thành viên đều ý thức rằng người ra quyết định luôn hành động theo ý định tốt nhất. Họ đã chứng tỏ bản thân có năng lực trong quá khứ. Không ai cần phải đánh giá lại – vì vậy, mọi hoạt động đều diễn ra nhanh hơn. Trong nhiều môi trường, ra quyết định nhanh chóng là yêu cầu cần thiết để công việc và cuộc sống trở nên tốt đẹp hơn. 4. Thúc đẩy hoạt động giao tiếpGiao tiếp tốt là cầu nối quan trọng trong mọi mối quan hệ – dù đó là giữa hai cá nhân hay giữa các bộ phận khác nhau của tổ chức. Nếu không có sự tin tưởng giữa các thành viên, quá trình giao tiếp này sẽ bị ảnh hưởng tiêu cực. Người ta lo sợ rằng những gì họi nói ra có thể không được tôn trọng – thậm chí bị sử dụng làm “cớ” để chống lại họ. Hệ quả là mọi người sẽ che giấu thông tin, dẫn tới những hậu quả như hiểu lầm và thiếu gắn kết nội bộ.
5. Nuôi dưỡng sự tự tinThiếu đi niềm tin trong cuộc sống, chúng ta rất khó để tin rằng người khác sẽ tôn trọng ý kiến và giá trị của mình. Đây là nguyên nhân gây suy giảm nghiêm trọng sự tự tin của chính mình. Ta sẽ không dám chấp nhận nhiều rủi ro, cũng như ngại ngần thể hiện năng lực sáng tạo của mình. Ngược lại, trong một môi trường tin cậy và an toàn, mọi người có thể là chính mình và được công nhận vì điều đó. Qua đó, họ học được cách tin tưởng vào chính mình cũng như mọi người, sẵn sàng cởi mở và thổ lộ hơn. 6. Cải thiện hiệu suất chungNhư đã đề cập phía trên, niềm tin trong cuộc sống là cơ sở thúc đẩy mọi người chấp nhận rủi ro, quyết định nhanh chóng và tự tin hơn – nhờ đó, quá trình làm việc cũng trở nên hiệu quả hơn. Khi không có sự tin tưởng lẫn nhau, mọi công việc sẽ mất nhiều thời giờ hơn, ít thống nhất và dễ gây căng thẳng hơn. Quản lý vi mô (micro-management) sẽ trở thành tiêu chuẩn chung – khiến doanh nghiệp hoạt động kém hiệu quả, gây ra những hậu quả về tài chính và nguy cơ sụp đổ trong tương lai. 7. Xây dựng những kết nối có ý nghĩaNiềm tin là “xương sống” của các mối quan hệ lành mạnh. Khi bạn tin tưởng rằng một ai đó luôn tôn trọng và yêu thương mình, bạn sẽ sẵn sàng cởi mở với họ hơn. Sự cởi mở là yếu tố nuôi dưỡng mối dây kết nối thực sự. Với mỗi trải nghiệm chứng tỏ mức độ đáng tin cậy của một người, những người khác sẽ cảm thấy thoải mái và an toàn xung quanh họ hơn. 8. Giảm bớt áp lựcDù là ở nơi làm việc hay trong các mối quan hệ cá nhân, sự thiếu tin tưởng sẽ khiến bạn “mệt mỏi” về mặt tinh thần. Bạn cảm thấy lo lắng rằng lời nói/ hành vi của mình có khi nào sẽ “phản bội” lại bản thân – nghi ngại rằng ai đó luôn chuẩn bị “đâm sau lưng”. Thật căng thẳng biết bao nếu phải rơi vào tình trạng đó! Ngược lại, trong một môi trường có sự tin tưởng, chúng ta sẽ dễ dàng cảm thấy thư giãn và an toàn hơn. Áp lực trong công việc/ cuộc sống cũng sẽ từ đó giảm bớt đi. 9. Khuyến khích cảm xúc lạc quanNếu bạn từng gặp một người tự nhận mình là bi quan, khả năng lớn là họ chưa trải qua nhiều mối quan hệ hoặc môi trường có sự tin tưởng lẫn nhau. Niềm tin trong cuộc sống giúp chúng ta hiểu rằng: thế giới không phải tất cả đều nguy hiểm hay “xấu xí”. Luôn có những con người với mục đích tốt mà ta có thể tin tưởng được. Sự lạc quan mang lại rất nhiều lợi ích cho bản thân – cả về phương diện thể chất lẫn tinh thần. 10. Mang lại giá trị cho cộng đồngKhi sự tin tưởng trở thành chuẩn mực văn hóa chung, cộng đồng từ đó cũng sẽ trở nên lành mạnh và hạnh phúc hơn. Dan Buettner, tác giả của tác phẩm The Blue Zones of Happiness, đã phát hiện ra rằng khi lòng tin xã hội ở dưới mức 30%, mức sống của một quốc gia sẽ rơi vào trạng thái “bế tắc” và không thể phát triển. Ý nghĩa của xây dựng niềm tin trong doanh nghiệpTrong môi trường làm việc, sự tin tưởng là yếu tố rất cần thiết – để mọi người cảm thấy háo hức khi là một phần của doanh nghiệp, cùng chia sẻ mục đích chung và sẵn sàng “phụ thuộc” vào nhau. Niềm tin là “chất xúc tác” thúc đẩy mỗi thành viên sẵn sàng đóng góp những gì cần thiết, sẵn sàng cống hiến tài năng, năng lượng, cũng như suy nghĩ trung thực của bản thân về phương thức hoạt động và quan hệ đội nhóm. Nếu mức độ tin cậy thấp, mọi người sẽ hạn chế tham gia vào công việc chung, giảm bớt tinh thần cống hiến và sẵn sàng chia sẻ. Họ có thể tự nghĩ: “Đây là tất cả những gì bạn xứng đáng có được” hoặc “Tôi chỉ có thể làm được nhiêu đó thôi”. Một tổ chức không có sự tin tưởng sẽ luôn đầy rẫy những hành vi “đâm sau lưng”, sự sợ hãi và nghi ngờ lẫn nhau. Nếu sếp không tin tưởng nhân viên sẽ làm mọi việc đúng đắn, bạn sẽ gặp rất nhiều khó khăn trong công việd. Sếp có thể sẽ luôn kiểm tra, sửa chữa những “sai lầm” và “sơ suất”, liên tục nhắc nhở bạn phải làm điều này hoặc điều kia. Đồng nghiệp không tin tưởng nhau sẽ dành nhiều thời gian để dò xét sau lưng – hơn là làm những công việc hữu ích. Tình trạng chính trị công sở là nguyên nhân gây suy giảm hiệu suất công việc, gia tăng chi phí quản lý và kiểm soát cho doanh nghiệp.
Điều gì cấu thành niềm tin trong cuộc sống?Niềm tin có thể mang ý nghĩa khác nhau đối với mỗi người chúng ta. Chuyên gia giáo dục Brené Brown từng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc chia nhỏ khái niệm niềm tin thành những phẩm chất và hành vi cụ thể hơn. Dựa trên kết quả nghiên cứu của mình, Brown đã tổng hợp 6 yếu tố chính góp phần xây dựng và duy trì lòng tin trong mối quan hệ với đối tác, bạn bè, thành viên gia đình và đồng nghiệp – đọc tắt là BRAVING: B = Boundaries (Ranh giới)
R = Reliability (Độ tin cậy)
A = Accountability (Trách nhiệm giải trình)
V = Vault (Bảo mật)
I = Integrity (Chính trực)
N = Non-judgment (Không phán xét)
G = Generosity (Rộng lượng)
Bí quyết xây dựng niềm tin trong cuộc sốngTrong phần lớn trường hợp, không ai sẵn sàng chia sẻ sự thiếu niềm tin của mình. Vì vậy, nhà lãnh đạo hoặc người thân yêu của họ thường sẽ không ý thức được điều đó – hoặc chỉ nhận ra khi mọi sự đã quá trễ. Thực trạng trên đây đặt ra một vấn đề “nan giải” đối với các mối quan hệ, đội nhóm và tổ chức. Làm thế nào bạn có thể sửa chữa một cái gì đó không được bày tỏ hoặc chia sẻ? Làm thế nào để bạn biết rằng niềm tin đã bị đánh mất? Niềm tin thường liên quan mật thiết đến lãnh đạo và quyền lực – nhưng không phải là hệ quả tất yếu của nó. Ở cương vị lãnh đạo, bạn phải giành được sự tin tưởng của các thành viên để đảm bảo tinh thần cống hiến và lòng trung thành của họ. Thật vậy, bất kỳ mối quan hệ nào – dù là giữa người lãnh đạo với nhân viên, chuyên gia coaching với khách hàng, hay mối quan hệ giữa vợ / chồng, anh chị em và bạn bè – đều cần đến niềm tin chân thực để có thể tồn tại và phát triển bền vững. Tuy nhiên, ngay cả khi đã giành được niềm tin, bạn vẫn có thể đánh mất nó. Nếu các thành viên trong đội nhóm hoặc mối quan hệ mất lòng tin vào nhau, sẽ phải mất rất nhiều công sức để khôi phục lại
Xây dựng niềm tin trong cuộc sống – 6 yêu cầu nền tảngVì lòng tin rất quan trọng trong cả mối quan hệ công việc và cá nhân, làm thế nào chúng ta có thể theo dõi, xây dựng và hàn gắn niềm tin khi rạn nứt? Nhìn chung, sự tin tưởng cần được xem như một phản ứng tự nhiên đối với những phẩm chất sau đây nơi một cá nhân, đội nhóm hoặc tổ chức: 1. Sự tin cậyKhi một cá nhân/ đội nhóm luôn trung thực với lời nói của họ và thực hiện những gì đã cam kết, họ sẽ khuyến khích và thu phục được niềm tin nơi người khác. 2. Tính minh bạchMọi người luôn lo lắng về những điều họ chưa biết, cũng như có xu hướng cho rằng điều tồi tệ nhất đang xảy ra – khi họ không được cập nhật thông tin mới. Khi ban giám đốc họp bí mật hoặc không chia sẻ thông tin quan trọng, các thành viên trong nhóm có thể dễ dàng đánh mất lòng tin vào họ. Ngược lại, khi mọi người chia sẻ suy nghĩ, cảm xúc và mối quan tâm của họ – hoặc khi một tổ chức, thông qua người lãnh đạo, thông báo với các thành viên về những gì đang xảy ra, mọi người sẽ biết được họ đang ở đâu. Niềm tin cũng sẽ từ đó “triển nở” trong lòng tổ chức. 3. Năng lựcĐây là một yếu tố khác không thể thiếu để xây dựng niềm tin trong cuộc sống. Nếu bạn nghĩ rằng một cá nhân, nhà lãnh đạo hoặc tổ chức không có khả năng hoàn thành trách nhiệm, bạn sẽ không tin tưởng họ. Vì vậy, ngay cả khi một người có ý định tốt hay ý định tốt – và ta có ấn tượng tốt về họ, họ cũng không thể chiếm được lòng tin của chúng ta nếu không có khả năng thực hiện những gì đã hứa. 4. Chân thành, liêm chính và trung thựcMọi người thường có thể cảm nhận được khi ai đó nói điều gì không thống nhất với những gì họ đang suy nghĩ bên trong. Khi một nhà lãnh đạo thiếu chân thực, mọi người sẽ không tin những gì họ đang nói. Ví dụ, thật khó để tin tưởng khi ai đó nói rằng họ muốn lắng nghe, nhưng lại không cho bạn cơ hội để nói. Hoặc ai đó nói rằng họ quan tâm đến mọi người – nhưng lại luôn chuẩn bị kế hoạch sa thải. Khi đó, lòng tin chung sẽ bị “xói mòn” đi. 5. Công bằngMột số người có xu hướng hành động như thể nhu cầu và mong muốn của người khác không quan trọng, hoặc họ không thực sự lắng nghe/ tôn trọng cả hai bên. Niềm tin không thể phát triển trong một mối quan hệ mà tất cả chỉ hướng về một người – hoặc trong một môi trường làm việc mà tất cả năng lượng đều tập trung vào công ty hoặc nhà lãnh đạo. 6. Cởi mở và thân thiệnNếu một người không bao giờ tự nhận mình sai, không chịu xin lỗi hoặc thừa nhận sai lầm của họ, thì những người khác sẽ không cảm thấy thoải mái khi tỏ thái độ không đồng ý hoặc chia sẻ suy nghĩ của họ. Một nhà lãnh đạo “không bao giờ sai” không bao giờ thấy được sự thực từ người khác. Tuy nhiên, một lời xin lỗi kịp thời hoặc thừa nhận sai là công cụ rất mạnh mẽ để xây dựng/khôi phục lại lòng tin.
Danh ngôn về niềm tin trong cuộc sốngTổng hợp những câu nói hay về niềm tin:
(Tạm dịch: Chất keo kết dính tất cả các mối quan hệ với nhau – bao gồm cả mối quan hệ giữa người lãnh đạo và người được dẫn dắt – là sự tin tưởng, và lòng tin bắt nguồn từ sự chính trực)
(Tạm dịch: Niềm tin cũng giống như huyết áp. Nó tồn tại một cách im lặng, đóng vai trò tối quan trọng đối với sức khỏe, và nếu bị lạm dụng sẽ có thể gây ra hậu quả chết người)
(Tạm dịch: Chỉ cần tin tưởng vào bản thân, rồi bạn sẽ biết được cách sống)
(Tạm dịch: Đối với tôi, những nhà lãnh đạo tài năng nhất không bao giờ sử dụng chữ ‘Tôi’. Và đó không phải là vì họ đã luyện tập để không nói ‘Tôi’. Họ không nghĩ ‘tôi.’ Họ nghĩ ‘chúng tôi’; họ tư duy từ quan điểm của ‘đội’. Họ hiểu công việc của họ là làm cho đội nhóm phát huy hiệu quả. Họ nhận trách nhiệm, nhưng ‘chúng tôi’ mới được ghi công …. Đây là điều tạo nên niềm tin, giúp bạn hoàn thành nhiệm vụ)
(Tạm dịch: Niềm tin là chất “bôi trơn” giúp tổ chức có thể hoạt động hiệu quả) Lời kếtTrên đây là tổng hợp những chia sẻ về vai trò của niềm tin trong cuộc sống – cũng như bí quyết để xây dựng sự tin tưởng trong các mối quan hệ cá nhân cũng như công việc. Chúng tôi hy vọng bạn đọc sẽ tìm thấy những thông tin bổ ích từ phần chia sẻ trên đây. Nếu bạn đọc quan tâm và muốn tìm hiểu thêm về bí quyết xây dựng niềm tin trong công việc và cuộc sống, vui lòng tham khảo ngay các khóa học coaching skills của ITD World – thiết kế và phụ trách bởi đội ngũ chuyên gia hàng chục năm kinh nghiệm của chúng tôi. |