Bài ca đi học được viết ở nhịp mấy
c. Gõ đệm cho bài hát
TẬP ĐỌC NHẠC Bài số 1
Modérato (vừa phải) 1. Tìm hiểu: - Cho HS quan sát bản nhạc và nêu quãng nhảy xa nhất trong bài. - HS đồng thanh đọc tên nốt nhạc trên bảng phụ (không nên đọc trên sách để hìnhthành năng lực thuộc tên nốt nhạc). - Nhận xét quãng nhảy xa nhất trong bài là Mi-La. - GV chia các chỗ lấy hơi trong bài. 2. Thực hành đọc nhạc Hướng dẫn HS thực hiện các hoạt động để hoàn thành bài đọc nhạc. a. Đọc gam, quãng: (có thể dùng đàn theo cùng HS đọc) - Trước khi đọc gam, yêu cầu HS chỉ ra các khoảng cách 1 cung và nửa cung giữa các bậc trong gam. Lưu ý: Gam Đô trưởng cần luôn luôn vẽ khung cấu tạo để HS hình thành các khoảng cách 1 cung và nửa cung trong tiềm thức. - Hướng dẫn HS đọc gam Đô trưởng đi lên và đi xuống với trường độ nốt đen, tốc độ chậm, gõ phách theo đều đặn. Nhắc HS cảm nhận khoảng cách 1 cung và nửa cung khi đọc gam. Gam Đô trưởng đã đọc nhiều ở lớp 6 song nếu cần thiết có thể đọc riêng 2 quãng mi - pha và si - đô nhiều lần hơn nếu HS đọc chưa chính xác. - Đọc gam với trường độ nốt móc đơn. Ôn lại cách thực hiện móc đơn: phân tích thời điểm gõ xuống và nhấc lên để HS hiểu móc đơn bằng nửa phách thì thực hiện thế nào. Chú ý hướng dẫn HS gõ phách theo, đọc đều đặn, nhịp nhàng để cảm nhận rõ cách thực hiện 2 móc đơn trong 1 phách. - Luyện đọc quãng 2 trong giọng Đô trưởng: Đọc mẫu (với những lớp chưa bao giờ luyện quãng) để HS làm theo. Chú ý thực hiện đúng trường độ nốt trắng.
Lưu ý: + Luyện quãng để về lâu dài, hình thành cảm giác về cao độ trong tiềm thức HS nên cũng như đọc gam, cần đọc ở tất cả các giờ TĐN, trước khi vào bài TĐN. Giai đoạn đầu khi luyện quãng có thể hoàn toàn theo phương pháp truyền khẩu. + Phân bố thời gian sao cho hài hòa, là bài đầu nên luyện đọc gam kỹ để HS thấu hiểu. Để lên được các nốt cao và đỡ tốn sức, hướng dẫn HS đọc nhẹ nhàng, kết hợp với kỹ thuật hát và HS nữ nên đọc bằng phương pháp chuyển giọng.
- Chỉ cho HS thấy rõ những đặc điểm để nhận biết giọng của bài như hóa biểu không dấu, kết bài ở nốt Đô là giọng Đô trưởng. - Đọc riêng cao độ: (GV chỉ tên nốt trên bảng phụ, không dùng đàn, HS nhìn bảng và đọc theo, chỉ những cao độ khó mới dùng đàn hỗ trợ). Lưu ý hướng dẫn trong sách HS: Đọc đúng cao độ nhảy quãng ở ô nhịp 3 và 10. Đặc biệt, kiểm soát chặt chẽ không để HS ghi ký hiệu viết tắt tiếng Việt dưới tên nốt nhạc. - Đọc tên nốt nhạc theo trường độ (không đọc cao độ), chỉ những cao độ khó mới dùng hỗ trợ đọc mẫu. Chỉ dẫn HS hiểu được bản chất cách gõ nốt móc đơn. Lưu ý trong sách HS: Các nốt móc đơn liên tiếp cần đọc đều đặn, ổn định tốc độ. (Một số nốt nhạc đầu tiên, GV đọc mẫu, sau đó để HS tự đọc). - Ghép cao độ với trường độ theo từng câu (gợi ý để HS tự đọc, nếu HS không làm được thì dùng nhạc cụ hỗ trợ theo phương pháp: đàn giai điệu trước, HS nghe và đọc theo). - Hoàn thiện cả bài, chú ý đọc có phách mạnh, nhẹ của nhịp 2/4. Đọc đúng nhịp độ vừa phải (modérato). - Để thêm sự sinh động và nâng cao năng lực điều khiển nhóm, có thể cho HS vừa đọc vừa kết hợp đánh nhịp 2/4. Lưu ý: phương pháp thực hiện chủ yếu để cả tập thể lớp đọc, khi tương đối hoàn thiện mới yêu cầu nhóm, cá nhân đọc. Lưu ý này được thực hiện cho tất cả các bài đọc nhạc. 3. Gõ đệm cho bài Tập đọc nhạc GV chọn 1 trong 2 phương án để hướng dẫn HS: * Phương án 1: Vừa đọc nhạc vừa gõ theo phách. Chú ý phách mạnh, nhẹ và âm thanh không bị thô. Phương án này sử dụng với lớp có đa số HS năng khiếu không tốt. * Phương án 2 (Nên chọn luyện tập gõ theo phương án này để HS phát triển tốt về năng lực thực hiện tiết tấu): - Sử dụng thanh phách, song loan… hoặc bộ gõ cơ thể (vỗ tay, vỗ vào vai…, có thể kết hợp 2 HS thành một cặp, vỗ tay vào nhau) để thực hiện gõ đệm theo âm hình tiết tấu dưới đây:
Đen đơn đơn -Luyện gõ riêng tiết tấu: + Đọc tiết tấu (trước khi gõ): Đen-đơn đơnI Đen-đơn đơnI Đen-đơn đơnI Đen… + Tay gõ, miệng đọc theo + Gõ kết hợp đọc thầm: Tay gõ, đọc thầm trong đầu - Gõ đệm: Chia lớp thành hai nhóm: nhóm gõ, nhóm đọc nhạc. Lưu ý: giữ nhịp đều cho cả hai nhóm. Đối với những lớp/nhóm HS có khả năng tốt, có thể cho vừa đọc nhạc vừa gõ. Lưu ý này được thực hiện cho tất cả các bài đọc nhạc.
a. Luyện thẩm âm với dạng chỉ có cao độ: Giáo viên đàn một số cao độ trong giọng Đô trưởng (chủ yếu với các âm ổn định) và cho HS hát nhắc lại bằng âm “la”. Khi HS hát sai, GV đàn lại và làm mẫu để HS làm theo. Luyện tập chủ yếu theo hình thức tập thể. Có thể tách ra kiểm tra nhóm hoặc cá nhân. - Bài nghe nối tiếp 2 âm: Chú ý: GV đàn chậm từng mẫu âm. HS nhắc lại xong mẫu âm này, GV đàn sang mẫu âm khác.: b. Luyện tiết tấu: Giáo viên gõ một số tiết tấu đơn giản cho HS nghe và thực hiện gõ lại. Chú ý: gõ rõ ràng, đều đặn, tốc độ vừa phải để HS dễ nghe và gõ lại. Luyện tập chủ yếu theo hình thức tập thể, có thể tách ra kiểm tra nhóm hoặc cá nhân. Lưu ý: Việc luyện thẩm âm-tiết tấu thực hiện chủ yếu theo tập thể lớp, mỗi lần luyện khoảng 5-7’. Bất cứ khi nào có thời gian, GV đều có thể thực hiện hoạt động này, không nhất thiết cứ phải trong nội dung Tập đọc nhạc. NHẠC LÝ Nhịp lấy đà – tên nốt nhạc bằng chữ cái Hướng dẫn HS nhận biết được đặc điểm của nhịp lấy đà, biết các ký hiệu chữ cái của nốt nhạc. |