Allergic rhinitis là gì
Show
Viêm mũi dị ứng là một trong những loại viêm mũi thường gặp. Tùy theo cơ địa từng người mà tác nhân gây dị ứng sẽ khác nhau, thường thấy nhất là dị ứng với chất bay hơi, khói bụi hoặc phấn hoa. Các chất này tình cờ đi vào đường hô hấp khi bạn hít phải và gây kích ứng tại mũi. Phản ứng dị ứng có thể nhẹ, chỉ xảy ra tại mũi nhưng cũng có khi phản ứng mạnh hơn gây co thắt đường hô hấp hoặc gây ra triệu chứng toàn thân. Tìm hiểu về bệnh có thể giúp bạn kiểm soát tốt và giảm thiểu các triệu chứng khó chịu. Tìm hiểu chungViêm mũi dị ứng là gì?Viêm mũi là tình trạng lớp niêm mạc (màng lót bên trong mũi) bị viêm. Viêm mũi dị ứng là một trong những loại viêm mũi xảy ra khi bạn hít phải dị nguyên (chất gây dị ứng). Đây là một dạng phản ứng của cơ thể để chống lại dị nguyên. Có hai loại viêm mũi dị ứng là theo mùa và quanh năm. Triệu chứng và dấu hiệu nhận biếtDấu hiệu và triệu chứng viêm mũi dị ứngNhững triệu chứng thường gặp của tình trạng này bao gồm:
Bạn có thể trải qua một hoặc nhiều triệu chứng kể trên sau khi tiếp xúc với dị nguyên. Một số biểu hiện như đau đầu tái diễn nhiều lần hay mệt mỏi có khi chỉ xảy ra sau một thời gian dài tiếp xúc với chất gây dị ứng. Khi nào bạn cần gặp bác sĩ?Bạn nên đến gặp bác sĩ ngay nếu:
Nguyên nhân gây bệnhNguyên nhân gây viêm mũi dị ứng là gì?
Khi bạn hít phải dị nguyên, hệ miễn dịch của bạn sẽ sinh ra histamine – một hóa chất tự nhiên để bảo vệ cơ thể bạn khỏi các tác nhân gây hại bên ngoài. Chất này chính là nguyên nhân làm xuất hiện các triệu chứng bệnh. Một số dạng dị ứng thường gặp:
Những yếu tố làm tăng nguy cơ mắc bệnhCó một số nguy cơ khiến cho tình trạng này trở nên tệ hơn, ví dụ như:
Chẩn đoán và điều trịLàm thế nào để chẩn đoán bệnh hiệu quả?Đầu tiên, bác sĩ sẽ hỏi về các triệu chứng của bạn để xác định loại viêm mũi dị ứng là theo mùa hay quanh năm. Sau đó, bạn sẽ được làm thử nghiệm xác định tác nhân gây dị ứng trên da. Qua đó, bác sĩ sẽ biết được nguyên do gây ra viêm mũi dựa trên vùng da có xuất hiện các đốm đỏ nhỏ. Trong trường hợp bạn không thể làm thử nghiệm trên, bác sĩ sẽ yêu cầu bạn xét nghiệm máu, hay còn gọi là thử nghiệm hấp thụ dị ứng phóng xạ (Radioallergosorbent test – RAST). Bằng cách kiểm tra lượng kháng thể miễn dịch IgE để xác định dạng dị ứng cụ thể trong máu. RAST có thể đo được mức độ ảnh hưởng của chất gây dị ứng. Đâu là cách chữa bệnh viêm mũi dị ứng tốt nhất?Dùng thuốc trị viêm mũi dị ứng Bác sĩ có thể kê đơn thuốc để làm giảm các triệu chứng bạn đang có. Các thuốc chữa viêm mũi dị ứng tốt nhất có thể kể đến như sau:
Nếu bạn đang sử dụng các loại thuốc khác, hãy hỏi ý kiến bác sĩ trước khi dùng chung với các thuốc trị viêm mũi dị ứng. Tiêm thuốc chống dị ứng Nếu tình trạng của bạn quá nặng, bác sĩ sẽ đề nghị tiêm thuốc chống dị ứng (liệu pháp miễn dịch). Cách điều trị này bao gồm việc tiêm thuốc chống dị ứng đến khi nào các triệu chứng có thể kiểm soát được. Liệu pháp miễn dịch dưới lưỡi (SLIT) Phương pháp điều trị này gần giống với tiêm thuốc chống dị ứng. Tuy nhiên, thuốc sẽ được đặt dưới lưỡi. Tác dụng phụ có thể gặp bao gồm ngứa miệng hoặc tai, rát họng. Biến chứngViêm mũi dị ứng có nguy hiểm không?Tình trạng này không thể được phòng ngừa hoàn toàn. Tuy nhiên, bạn vẫn có khả năng quản lý và điều trị tốt các triệu chứng để chung sống cùng nó. Một số trường hợp, người bệnh có thể gặp phải một số biến chứng như: Những vấn đề này thường sẽ được điều trị bằng thuốc. Thế nhưng, nếu để chúng diễn biến nghiêm trọng hoặc kéo dài, bạn có thể cần phải làm phẫu thuật. Một số biến chứng khác có khả năng xảy ra ở người bệnh là do tác dụng phụ của thuốc kháng histamine. Bạn có thể gặp phải tình trạng đau đầu, lo âu, mất ngủ hay những vấn đề ở đường tiêu hóa, tiết niệu và hệ tuần hoàn. Phòng ngừaPhòng ngừa bệnh viêm mũi dị ứngĐể ngăn ngừa mắc bệnh, bạn nên tránh các tác nhân gây dị ứng. Ví dụ, bạn nên sử dụng máy lạnh thay vì để cửa sổ mở, việc làm này sẽ giúp bạn tránh tiếp xúc với phấn hoa, khói hoặc bụi. Cách không để mắc bệnh viêm mũi dị ứng tốt nhất là tránh tiếp xúc hoặc hít phải chất gây dị ứng. Có thể phát hiện chất gây dị ứng bằng cách tự bản thân bạn để ý và ghi nhận những khoảng thời gian, địa điểm hoặc tiếp xúc các chất lạ sau khi bị triệu chứng dị ứng. Một cách khác để nhận biết là làm xét nghiệm tìm dị ứng nguyên, tuy nhiên vì mức độ đa dạng của các chất gây dị ứng nên có thể bộ xét nghiệm này không đủ. Do đó, bạn cần hợp tác với bác sĩ và theo dõi xung quanh mình để tìm ra và phòng tránh nguyên nhân dị ứng. Các bài viết của Hello Bacsi chỉ có tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa.
Viêm mũi dị ứng là một trong những bệnh thường gặp ở chuyên khoa Tai Mũi Họng và Dị ứng trên thế giới cũng như ở nước ta. Theo một thống kê ở 10 nước Châu Âu tỷ lệ mắc viêm mũi dị ứng dao động từ 12-34%; 20 % dân số thế giới và 40% trẻ em bị viêm mũi dị ứng. Bệnh có xu hướng ngày càng gia tăng do môi trường ngày càng ô nhiễm, nhất là ô nhiễm khói bụi – một nguyên nhân gây dị ứng. Bệnh có chiều hướng gia tăng vì mức độ ô nhiễm môi trường ngày một tăng, khí hậu ngày càng biến đổi bất thường. II. HIỂU RÕ VỀ BỆNH VIÊM MŨI DỊ ỨNGViêm mũi dị ứng là biểu hiện tại chỗ ở mũi của bệnh dị ứng toàn thân do niêm mạc mũi trở nên quá nhạy cảm với các tác nhân gây bệnh (dị nguyên), khi niêm mạc mũi tiếp xúc với dị nguyên thì gây nên phản ứng quá mẫn mà biểu hiện tại chỗ là niêm mạc hốc mũi. Triệu chứng dị ứng tái diễn không có quy luật, chỉ cần tiếp xúc với dị nguyên là bệnh xuất hiện. Viêm mũi dị ứng là bệnh của di truyền miễn dịch. III. PHÂN LOẠI VIÊM MŨI DỊ ỨNG THEO ARIA (ALLERGIC RHINITIS AND ITS IMPACT ON ASTHMA)Từng cơn: Dưới 4 ngày/ tuần hoặc dưới 4 tuần liên tiếp.
Khám một bệnh nhân viêm mũi dị ứng tại Bệnh viện 199 - RAST (Radioallergo sorbent test): Dị nguyên được gắn vào đĩa giấy cho ủ với huyết thanh nghiên cứu. Sau khi rửa sạch dị nguyên, người ta cho thêm vào đĩa giấy huyết thanh chống IgE được đánh dấu bằng chất đồng vị phóng xạ I125. Số lượng chất phóng xạ đánh dấu tỷ lệ thuận với số lượng IgE trong huyết thanh chống dị nguyên nghiên cứu.
Phản ứng phân hủy dưỡng bào 3.3. Các xét nghiệm daĐây là những phương pháp khám nghiệm xác định về mặt lâm sàng, phản ứng tức thời của IgE đối với một dị nguyên.Thử một hay nhiều dị nguyên vào da. 3.4. Dùng dị nguyên kích thích trực tiếpLà phương pháp đưa trực tiếp dị nguyên vào mũi cho kết quả xem dị nguyên đó có gây tác động tức thời với niêm mạc mũi hay không. IV. VIÊM MŨI DỊ ỨNG – ĐIỀU TRỊ NHƯ THẾ NÀO?Điều trị viêm mũi dị ứng gồm 4 lĩnh vực: kiểm soát môi trường, thuốc, miễn dịch trị liệu và can thiệp phẫu thuật. 4.1. Kiểm soát môi trườngCách ly người bệnh ra khỏi môi trường có dị ứng nguyên gây bệnh, đây là cách cho hiệu quả nhất. 4.2. Các thuốcBảng. Chọn lựa thuốc đối với viêm mũi dị ứng (tác dụng trên triệu chứng)
- Thu nhỏ cuốn mũi dưới. 4.4. Miễn dịch điều trị- Còn được gọi là giải mẫn cảm dị ứng, tạo hiện tượng dung nạp bằng cách cho người bệnh tiếp xúc thường xuyên với các chất gây dị ứng.
|