Đất hiếm là gì và tại sao chúng hiếm? đây có lẽ là thắc mắc của rất nhiều người. Hôm nay, chúng ta cùng công ty Tân Bình tìm hiểu rõ qua bài viết dưới đây nhé.
1. Đất hiếm là gì?
Đất hiếm là một nhóm gồm 17 nguyên tố đất hiếm [Rare Earth Element], có hàm lượng ít trong vỏ Trái Đất và rất khó để tách chúng ra từng nguyên tố riêng biệt.
Các nguyên tố đất hiếm đều là kim loại và nhóm này thường được gọi là "kim loại đất hiếm". Những kim loại này có nhiều đặc tính giống nhau, và điều đó thường khiến chúng được tìm thấy cùng nhau trong các trầm tích địa chất . Chúng còn được gọi là "ôxít đất hiếm" vì nhiều trong số chúng thường được bán dưới dạng hợp chất ôxít.
Đất hiếm là gì?
Dưới đây là danh sách 17 nguyên tố đất hiếm [REE]:
| 21 | Sc | Scandi | từ tiếng Latinh Scandia [Scandinavie], nơi quặng đất hiếm này đầu tiên được phát hiện. |
| 39 | Y | Ytri | từ làng Ytterby, Thụy Điển, nơi phát hiện quặng đất hiếm này đầu tiên. |
| 57 | La | Lantan | trong tiếng Hy Lạp "lanthanon", nghĩa là Tôi ẩn nấp. |
| 58 | Ce | Xeri | Theo tên hành tinh lùn Ceres. |
| 59 | Pr | Praseodymi | theo từ tiếng Hy Lạp "praso", có nghĩa là "tỏi tây" [hay hành poa rô], và từ "didymos", nghĩa là "sinh đôi". |
| 60 | Nd | Neodymi | theo từ Hy Lạp "neo", nghĩa là mới, và "didymos", nghĩa sinh đôi. |
| 61 | Pm | Promethi | theo tên vị thần Titan Prômêtê của thần thoại Hy Lạp, vị thần đã đem lửa cho con người. |
| 62 | Sm | Samarium | theo tên Vasili Samarsky-Bykhovets, người đã phát hiện ra quặng samarskite đất hiếm. |
| 63 | Eu | Europi | theo tên Châu Âu. |
| 64 | Gd | Gadolini | theo tên của Johan Gadolin [1760–1852], để thể hiện sự kính trọng với những nghiên cứu về đất hiếm của ông. |
| 65 | Tb | Terbi | theo tên làng Ytterby, Thụy Điển. |
| 66 | Dy | Dysprosi | theo từ Hy Lạp "dysprositos", nghĩa là khó tiếp cận. |
| 67 | Ho | Holmi | theo tên thành phố Stockholm [trong tiếng Latinh, "Holmia"], quê hương của một trong số những người tìm ra nó. |
| 68 | Er | Erbi | theo tên làng Ytterby, Thụy Điển. |
| 69 | Tm | Thuli | theo tên vùng đất trong thần thoại Thule. |
| 70 | Yb | Yterbi | theo tên làng Ytterby, Thụy Điển. |
| 71 | Lu | Luteti | theo tên Lutetia, tên trước kia của thành phố Paris. |
Theo Wikipedia
2. Tại sao gọi là đất hiếm?
Nguyên tố đất hiếm không quá "hiếm" như tên gọi của nó. Tuy nhiên, những kim loại này rất khó khai thác vì rất bất thường khi tìm thấy chúng ở nồng độ đủ cao để khai thác kinh tế. Tức chúng được phân bố với trữ lượng thấp, khai thác rất khó khăn dẫn đến chi phí khá đắt đỏ.
Trên hết, nếu tìm thấy chúng trong quặng, tất cả chúng đều trộn lẫn với nhau và tách chúng ra có thể là một thách thức. Chúng đều có cùng kích thước, có điểm nóng chảy giống nhau và có xu hướng tạo thành cation hóa trị ba [có nghĩa là chúng cũng trông giống hệt nhau về mặt điện hóa]. Trên thực tế, phải mất nhiều thập kỷ để xác định chính xác và tách biệt các nguyên tố đất hiếm với nhau.
Bên cạnh đó, khi khai thác đất hiếm đòi hỏi phải có kỹ thuật cao và có thể gây ô nhiễm và tàn phá môi trường xung quanh.
Đồng thời, hiện nay những nguyên tố đất hiếm này đóng một vai trò quan trọng trong một số ngành công nghệ đang bùng nổ và mang lại nhiều lợi nhuận. Liên minh Châu Âu và Hoa Kỳ đều dán nhãn các nguyên tố đất hiếm là “vật liệu quan trọng”, một tiêu đề hữu ích nhưng đáng ngại. Cho đến nay, chỉ có một số quốc gia có thể khai thác chúng; Trung Quốc đã thống trị thị trường này từ những năm 1990 và ngày nay cung cấp khoảng 85% nguyên liệu đất hiếm trên thế giới. [nguồn internet].
Mỏ khai thác đất hiếm [Nguồn internet]
3. Ứng dụng của đất hiếm
Các nguyên tố đất hiếm được ứng dụng trong rất nhiều ngành trên thế thới,đặc biệt là ngành công nghiệp công nghệ. Chúng là một thành phần quan trọng trong các thiết bị công nghệ. Cụ thể như sau:
3.1. Trong nông nghiệp
Đất hiểm được sử dụng bổ sung vào phân bón cho cây trồng giúp tăng năng suất và chống chịu sâu bệnh. Chúng còn được sử dụng như một chất thử nghiệm bổ sung vào thức ăn trong chăn nuôi.
Ngoài ra, đất hiếm còn được sử dụng để chống mối mọt cho cây trồng, đặc biệt trong các khu bảo tồn các di tích lịch sử.
3.2. Trong công nghiệp
- Ngành công nghiệp kính sử dụng nhiều nhất: Kính khúc xạ cao,
- Sử dụng trong nhiều thiết bị mà mọi người sử dụng hàng ngày như bộ nhớ máy tính, DVD, pin sạc, điện thoại di động, đèn huỳnh quang và rất nhiều thiết bị khác.
- Nhiều động cơ và máy phát điện có chứa nam châm làm bằng nguyên tố đất hiếm.
- Đất hiếm được sử dụng làm phốt pho, chất xúc tác và các hợp chất đánh bóng.
Ứng dụng của đất hiếm [Nguồn intenet]
- Chúng được sử dụng để kiểm soát ô nhiễm không khí, trong các màn hình chiếu sáng trên thiết bị điện tử và đánh bóng thủy tinh chất lượng quang học
- Nguyên tố đất hiếm là thành phần chính để tạo ra các hợp kim rất cứng được sử dụng trong xe bọc thép và đạn vỡ khi va chạm. Sử dụng kính nhìn đêm, vũ khí dẫn đường chính xác, thiết bị liên lạc, thiết bị GPS, pin và các thiết bị điện tử quốc phòng khác.
-Ngoài ra, đất hiếm được tìm thấy trong động cơ máy bay,ống nhòm, hay chất phụ gia trong hệ thống khí thải xe hơi nhằm giảm phát thải.
3.3. Trong y tế
Đất hiếm được ứng dụng trong sản xuất các thiết bị phẫu thuật, máy tạo nhịp tim, thuốc trị ung thư, thuốc viêm khớp.
Đất hiếm trong y tế
Ngoài 3 lĩnh vực chính thì đất hiềm còn được tìm thấy trong nhiều thiết bị như trong ống nhòm, động cơ của máy bay hoặc các chất phụ gia làm giảm khí thải ra môi trường
Trên đây là những thông tin chi tiết về đất hiếm, hi vọng qua bài viết này có thể giúp các bạn hiểu rõ hơn về đất hiếm là gì, vì sao chúng hiếm và các ứng dụng của nó?. Cảm ơn các bạn đã xem bài viết này của công ty Tân Bình.
Đất nước ta không ngừng đi lên trong thời kỳ công nghiệp hóa – hiện đại hóa. Vì thế, chúng ta không ngừng tiếp thu những kiến thức mới trong cuộc sống. Tuy nhiên, bạn đã biết đất hiếm là gì? Cùng Phú Gia Thịnh khám phá về loại đất quý giá này nhé!
Đất hiếm là gì? đó là một loại khoáng sản đặc biệt được xem là một kho báu có tiềm năng khai thác kinh tế cao. Đất hiếm thuộc nhóm nguyên tố hiếm có hàm lượng rất ít trong vỏ trái đất. Các nguyên tố trong đất hiếm rất khó tách ra để phân loại riêng biệt. 17 nguyên tố trong đất hiếm ký kiệu viết tắt là: Xeri [Ce], Dysprosi [Dy], Erbi [Er], Holmi [Ho], Neodymi [Nd], Samari [Sm]…
Đất hiếm là gì
Đất hiếm đóng vai trò quan trọng trong cuộc sống và sản xuất mà ban đầu chúng ta không ngờ đến. Đặc biệt ở lĩnh vực công nghệ kỹ thuật được ứng dụng rất đa dạng. Đất hiếm có lịch sử lâu đời ở khắp nơi trên bề mặt trái đất. Tuy nhiên, số lượng phân bố ít, đầu tư khai thác đắt đó. Chính vì thế, mà tại sao đến ngày nay nhiều người vẫn chưa biết đến khái niệm đất hiếm là gì.
Các lớp trầm tích, mỏ quặng, cát đen là những nơi tìm thấy được đất hiếm. Đặc điểm đất hiếm trong sa khoáng chủ yếu ở dạng monazit, xenotim là loại phosphate đất hiếm. Tồn tại ở thể ít hơn là silicat đất hiếm gồm 2 loại: trong lục địa và ven biển.
Đất hiếm là thành phần để chế tạo nam châm vĩnh cửu trong các máy phát điện. Máy vô tuyến truyền hình cũng dùng đất hiếm để chế tạo các đền cathode. Nhiều nhà nghiên cứu mới đây còn chỉ ra rằng đất hiếm có công dụng làm vật liệu siêu dẫn cực tốt. Các ion trong đất hiếm còn được ứng dụng vào các vật liệu phát quang.
Ứng dụng đất hiếm trong công nghiệp
Trong ngành công nghiệp kính, nguyên tố hóa học của đất hiếm được ứng dụng triệt để. Công nghệ laser hồng ngoại trong quân sự cũng tận dụng nguồn nguyên liệu này. Vậy đất hiếm là gì? Đất hiếm dùng để là gì? Có lẽ tới đây, bạn cũng đã dần mường tượng được trong đầu mình về nó.
Đất hiếm đóng 1 thành phần quan trong trong phân bón cây trồng. Cụ thể hơn là những chế phẩm phân bón vi lượng giúp tăng năng suất, chống chịu sâu bệnh. Song song, đất hiếm đang được thử nghiệm để bổ sung vào thức ăn chăn nuôi. Ứng dụng của đất hiếm còn giúp diệt mối mọt trong các cây mục lâu năm.
Nhiều khi chúng ta không để ý đến ứng dụng của đất hiếm trong y tế. Vì thế, khi nhắc đến đất hiếm là gì, ta chỉ nghĩ ngay đến 1 khoáng sản hiếm.
Đất hiếm dùng để sản xuất thiết bị y tế, thuốc trị ung thư, thuốc viêm khớp. Đất hiếm còn được tìm thấy trong ống nhòm, động cơ máy bay, vũ khí. Các chất phụ gia trong hệ thống khí thải xe hơi còn tìm thấy đất hiếm. Nó giúp hệ thống này giảm phát thải. Ttong đó, Trung Quốc là nước nằm trong danh sách sở hữu đất hiếm dồi trên thế giới. Tuy nhiên, với việc rò rỉ thông tin tạm ngưng xuất khẩu đất hiếm khiến các nước Châu Âu đặt ra câu hỏi vì sao trước động thái từ Trung Quốc.
Đất hiếm là gì và ở Việt Nam có đất hiếm hay không là câu hỏi được nhiều người quan tâm bình luận hiện nay. Theo thông tin của các nhà địa chất, Việt Nam có trữ lượng đất hiếm 11 triệu tấn.
Dự báo tình trạng trong tương lai, họ có thể khai thác một lượng lên đến 22 triệu tấn. Đất hiếm phân bổ ở đâu? chủ yếu ở vùng Tây Bắc gồm: vùng Nậm Xe, Đông Pao, Mường Hung và Yên Bái.
Việt Nam có đất hiếm không
Một số mỏ có thể khai thác silicat đất hiếm ở vùng Bắc Bù Khạng như: Pom Lâu – Bản Tằm, Châu Bình, Bản Gió. Các mỏ có khoáng vật đất hiếm monazit, xenotim bao gồm: Cẩm Hòa, Kỳ Ninh, Kỳ Khang, Cẩm Thượng, Kẻ Sung, Cát Khánh, Hàm Tân…
Tuy nhiên, gặp nhiều khó khăn do công nghệ khai thác còn lạc hậu dẫn đến tổn thất tài nguyên lớn. Đồng thời, công suất máy móc thấp không tách được hết các thành phần nguyên tố hiếm.
Từ đó, có những mỏ tổn thất lên đến 60% và dừng lại ở khai thác nhỏ lẻ. Vấn đề môi trường trong khai thác đất hiếm thực sự đáng quan tâm. Bộ Tài nguyên và Môi trường cần chú ý xem xét kỹ càng về việc khai thác tài nguyên đất hiếm, cũng như tránh gây tác hại đến môi trường.
Trong thực tế, đất hiếm ở Việt Nam vẫn được khai thác để ứng dụng vào đời sống con người. Đất hiếm là gì? Đơn giản như tên gọi của nó là một loại khoáng sản quý trong đất.
Chính phủ và Bộ Tài nguyên Và Môi trường vẫn đang dò xét về vấn đề khai thác đất hiếm, cắt giảm tối ưu các trường hợp không cần thiết. Xem thêm các loại đất thuộc bất động sản khác tại Phú Gia Thịnh. Bạn có thể không sở hữu được đất hiếm nhưng hãy có 1 căn hộ chung cư cho mình.
Tham khảo thêm:
Tôi là Đinh Quang Vĩnh, hiện là Co-Founder và là Marketing Manager tại Phú Gia Thịnh Corp, chịu trách nhiệm cho việc lên chiến lược thúc đẩy doanh số 2 mảng Vận hành và Marketing SEO tại PGTCorp. Với kiến thức và kinh nghiệm, tôi hy vọng sẽ mang lại giá trị hữu ích từ thông tin thị trường đến sản phẩm và giúp khách hàng lựa chọn được giá trị BĐS tốt nhất.