Nội dung bài 8 trọng lực, đơn vị lực chương 1 vật lý 6. Bài học giúp bạn trả lời câu hỏi: Trọng lực [hay trọng lượng] của vật là gì? Nêu được phương và chiều của trọng lực. Từ đó nêu được: đơn vị đo cường độ của lực là Niutơn.
Con: Bố ơi! Tại sao người đứng ở Nam Cực không bị rơi ra ngoài Trái Đất?
Bố: Con không biết là Trái Đất hút tất cả mọi vật, kể cả các vật ở Nam Cực à.
1. Thí nghiệm
a. Treo một vật nặng vào một lò xo, ta thấy lò xo bị dãn ra [Hình 8.1].
Lò xo tác dụng lực vào quả nặng không? Lực đó có phương và chiều như thế nào? Tại sao quả nặng vẫn đứng yên.
- Xem: giải bài tập C1 trang 27 sgk vật lý lớp 6
b. Cầm một viên phấn trên cao, rồi đột nhiên buông tay ra.
Điều gì chứng tỏ có một lực tác dụng lên viên phấn? Lực đó có phương và chiều như thế nào?
- Xem: giải bài tập C2 trang 27 sgk vật lý lớp 6
Tìm từ thích hợp trong khung để điền vào chỗ trống trong các câu sau:
– Lò xo bị dãn dài ra đã tác dụng vào quả nặng một lực kéo lên phía trên. Thế mà quả nặng vẫn đứng yên. Vậy phải có một lực nữa tác dụng vào quả nặng hướng xuống phía dưới để [1] ……….. với lực của lò xo. Lực này do [2] ………… tác dụng lên quả nặng.
– Khi viên phấn được buông ra, nó bắt đầu rơi xuống. Chuyển động của nó đã bị [3] ………. Vậy phải có một [4] ……….. viên phấn xuống phía dưới. Lực này do [5] ……….. tác dụng lên viên phấn.
– lực hút – Trái Đất – cân bằng
– biến đổi
- Xem: giải bài tập C3 trang 28 sgk vật lý lớp 6
2. Kết luận
a. Trái Đất tác dụng lực hút lên mọi vật. Lực này gọi là trọng lực.
b. Người ta gọi cường độ [độ lớn] của trọng lực tác dụng lên một vật là trọng lượng của vật đó.
1. Phương và chiều của trọng lực
Dây dọi [Hình 8.2] là dụng cụ mà thợ nề [thợ xây] dùng để xác định phương thẳng đứng. Dây dọi gồm một quả nặng treo vào đầu một sợi dây mềm. Phương của dây dọi là phương thẳng đứng.
Dùng từ thích hợp trong khung để điền vào chỗ trống trong các câu sau:
a. Khi quả nặng treo trên dây dọi đứng yên thì trọng lực tác dụng vào quả nặng đã [1] ……….. với lực kéo của sợi dây. Do đó, phương của trọng lực cũng là phương của [2] ………, tức là phương [3] ………….
b. Căn cứ vào hai thí nghiệm ở hình 8.1 và 8.2 ta có thể kết luận là chiều của trọng lực hướng [4] ………..
– thẳng đứng – từ trên xuống dưới – cân bằng
– dây dọi
- Xem: giải bài tập C4 trang 28 sgk vật lý lớp 6
2. Kết luận
Tìm từ thích hợp để điền vào chỗ trống trong các câu sau:
Trọng lực có phương [1]… và có chiều [2]…
- Xem: giải bài tập C5 trang 29 sgk vật lý lớp 6
– Để đo cường độ của lực, hệ thống đơn vị đo lượng hợp pháp của Việt Nam dùng đơn vị niutơn [kí hiệu N].
– Trọng lượng của quả cân 100g được tính tròn là 1 niutơn.
– Trọng lượng của quả cân 1kg là 10N.
Treo một dây dọi phía trên mặt nước đứng yên của một chậu nước. Mặt nước là mặt nằm ngang.
Hãy dùng 1 thước eke để tìm hiểu mối liên hệ giữa phương thẳng đứng và mặt nằm ngang.
- Xem: giải bài tập C6 trang 29 sgk vật lý lớp 6
Có thể bạn biết rồi
– Trọng lượng của một vật là cường độ của lực hút của Trái Đất lên vật đó. Do đó, trọng lượng của vật phụ thuộc vào vị trí của vật trên Trái Đất. Chẳng hạn, khi lên cao thì trọng lượng của vật sẽ giảm đi chút ít. Trái lại, khối lượng của một vật không thay đổi theo vị trí đặt vật, vì khối lượng chỉ lượng chất chứa trong vật.
– Thực ra, trọng lượng của quả cân 100g chỉ có 0,98N. Tuy nhiên, nếu không yêu cầu độ chính xác cao, ta có thể lấy tròn trọng lượng của quả cân 100g là 1N.
– Khi đổ bộ lên Mặt Trăng thì trọng lượng trên Mặt Trăng của nhà du hành vũ trụ [tức là lực hút của Mặt Trăng lên người đó] chỉ bằng 1/6 trọng lượng của người đó trên Trái Đất, còn khối lượng của người đó không đổi.
Ở trên là lý thuyết bài 8 trọng lực, đơn vị lực chương I cơ học. Bài học giúp bạn trả lời câu hỏi: Trọng lực [hay trọng lượng] của vật là gì? Biết vận dụng kiến thức thu nhận được vào thực tế và kĩ thuật: Sử dụng dây dọi để xác định phương thẳng đứng.
Bài Tập Liên Quan:
Hay nhất
Trọng lực là lực hút của trái đất tác dụng lên một vật, có phương thẳng đứng và có chiều hướng về phía trái đất. Trọng lực được xác định bằng tích khối lượng của vật với gia tốc rơi tự do tại nơi đặt vật đó. [với chương trình Vật lý 8, trọng lựcđược xác định bằng công thức
Câu hỏi: Công của trọng lực có đặc điểm gì?
Lời giải:
Công của trọng lực có đặc điểm:
+ Trọng lực có phương thẳng đứng và có chiều hướng về phía Trái Đất. Trọng lực có điểm đặt tại tâm của vật.
+ Trọng lực là lực hút của Trái Đất.
Cùng Top lời giải tìm hiểu chi tiết về công của trọng lực có đặc điểm gì nhé!
Trọng lực là gì?
- Trọng lực là một trong những loại lực cơ bản nhất trong lĩnh vực vật lý cơ học. Bản chất của trọng lực chính là lực hút của Trái Đất lên một vật bất kỳ.
-Đơn vị đo của trọng lực được hệ thống đơn vị đo lường quốc tế SI công nhận là Newton, ký hiệu là N.
-Đơn vị được đặt tên theo nhà bác học Isaac Newton – Người đã tìm ra Định luật vạn vật hấp dẫn, mở một cánh cửa mới cho ngành vật lý cơ học.
-Theo hệ thống đơn vị đo lường, đơn vị đo này sẽ được quy đổi như sau:
100 g = 1 N
1 kg = 10 N
Lực hấp dẫn
-Lực hấp dẫn hay còn được gọi là Tương tác hấp dẫn là một hiện tượng khi mà các vật chất có khối lượng hoặc mang năng lượng đều bị hút lại nhau. Tất cả các vật chất đều có hiện tượng tương hấp dẫn từ các hành tinh, ngôi sao và thậm chí cả ánh sáng.
-Mọi hành tinh trong vũ trụ đều được bao quanh bởi một trường được gọi là trường hấp dẫn. Theo khái niệm vật lý của Newton, chúng ta có thể hiểu rằng, mọi vật nằm trong trường hấp dẫn sẽ chịu lực hấp dẫn của hành tinh đó.
-Lực hấp dẫn của Trái Đất chính là nguyên nhân tạo ra trọng lượng cho mọi vật. Còn lực hấp dẫn của Mặt Trăng tác động lên nước biển tạo nên hiện tượng thủy triều.
Trọng lượng là gì?
Trọng lượng của một vật chính là độ lớn của trọng lực/lực hấp dẫn tác dụng lên vật thể đó. Trọng lượng của vật được ký hiệu bằng chữP.
Phân biệt trọng lực với trọng lượng
Loại lực |
Giống nhau |
Khác nhau |
| Trọng lực | Chúng đều là do lực hút của Trái Đất tạo thành | Là lực hấp dẫn, lực hút của Trái Đất tác động lên 1 vật thể bất kỳ. |
| Trọng lượng | Là lực mà lực hút Trái Đất tác động lên vật thể đó hoặc là độ lớn của trọng lực ̣tác dụng lên 1 vật. |
Công thức tính trọng lực là gì?
Trọng lực được tính dựa trên công thức như sau: P = mg
Trong đó:
– m là khối lượng của vật được tính bằng kg
– g là gia tốc của vật, đơn vị gia tốc là m/s2
– Gia tốc được tính theo đơn vị “mét” [m] khi đó gia tốc trọng trường trên bề mặt trái đất là 9.8m/s2. “Mét” trở thành đơn vị quy chuẩn và được sử dụng phổ biến.
– Nếu bạn sử dụng feet thì giá trị gia tốc trọng trường bạn cần sử dụng là 32,2 f/s2 về bản chất giá trị này không hoàn toàn thay đổi mà chỉ quy theo feet thay là mét.
Trọng trường là gì?
- Trọng trường chính là gia tốc Trái Đất tác dụng lên tất cả các vật chất trên bề mặt hoặc gần bề mặt của Trái Đất. Đây là một khái niệm vật lý quan trọng được nghiên cứu trong lĩnh vực địa vật lý và trong lĩnh vực khoa học vũ trụ.
- Trọng trường là một hằng số được ký hiệu bằng chữg.
g = 9.81 m/s2
Công thức tính công của trọng lực
Để tính công của trọng lực Trái Đất trong trường hợp khi xét một vật được thả tự do từ độ cao h2 xuống độ cao h1 so với bề mặt Trái Đất, ta cần sử dụng công thức sau:
A = FScosα
Trong đó:
+ Flà độ lớn của lực tác động lên vật [N]
+ Slà khoảng cách giữa hai điểm từ h2 tới h1 [m]
+ αlà góc rơi của vật thể. Trong trường hợp đang xét, gócα = 0 do vật rơi theo phương thẳng đứng
+ Alà công của trọng lực [J]
- Gia tốc trọng trường của Mặt trăng chỉ có giá trị khoảng 1.622 m/s2. Giá trị này chỉ bằng ⅙ so với gia tốc trọng trường của Trái Đất. Chính vì vậy, bạn có thể thấy các phi hành gia gần như bay trong không khí khi bước trên bề mặt của mặt trăng.
-Gia tốc trọng trường của Mặt trời gấp tới 28 lần so với tại Trái Đất. Nếu bạn có thể bước lên Mặt trời, cơ thể bạn sẽ nặng hơn tới 28 lần so với cân nặng thực.
-Trọng lực là nguyên nhân của nhiều hiện tượng thiên nhiên trong đời sống như mưa rơi, tuyết rơi, hiện tượng mưa sao băng, …