SỰ KHÁC BIỆT GIỮA THẨM ĐỊNH TÍN DỤNG DOANH NGHIỆP VÀ TÍN DỤNG CÁ NHÂN
Hầu như chắc chắn rằng thẩm định khoản cho vay giữa doanh nghiệp và cá nhân là khác nhau, thế nhưng thực tế khác nhau như thế nào thì ít ai phân biệt rõ được.
Tín dụng doanh nghiệp là những khoản cho vay tài chính doanh nghiệp phục vụ cho hoạt động sản xuất kinh doanh, mục đích đi vay của doanh nghiệp thường là để đầu tư mua sắm máy móc thiết bị mới, đầu tư khác hay bổ sung vốn lưu động. Vì là doanh nghiệp nên những khoản cho vay tương đối lớn, tùy theo quy mô và mục đích sử dụng vốn của doanh nghiệp thì khoản vay được tài trợ từ phía tổ chức tài chính tín dụng sẽ khác nhau. Vì vậy, quá trình thẩm định khoản vay sẽ kỹ càng hơn, quy trình và giấy tờ cần thiết nhiều hơn nếu doanh nghiệp cần khoản vay lớn hơn.
Còn tín dụng cá nhân là những khoản cho vay tài chính cá nhân phục vụ tiêu dùng cá nhân và gia đình, như mua xe ôtô, các loại xe khác, bất động sản và các vật dụng cá nhân và gia đình. Đương nhiên, những khoản vay này sẽ không quá lớn, nên quá trình thẩm định sẽ rất nhanh và đơn giản, thậm chí trong vòng vài tiếng đồng hồ đã giải ngân xong nếu như khách hàng cung cấp đầy đủ hồ sơ.
Trong thực tế vẫn có trường hợp mà tín dụng doanh nghiệp cũng chính là tín dụng cá nhân. Trường hợp này xảy ra khi người chủ doanh nghiệp vay tiền để cung cấp vốn cho hoạt động sản xuất kinh doanh doanh nghiệp của mình, thường là những doanh nghiệp tư nhân hoặc hộ gia đình, lúc này, tài sản doanh nghiệp cũng chính là tài sản cá nhân [Theo Luật Dân sự 2015, chương VI quy định rằng Hộ gia đình và các tổ chức khác không có tư cách pháp nhân trong quan hệ dân sự]. Chính vì vậy, khi thẩm định cho khoản vay này, nhân viên tín dụng của tổ chức tài chính tín dụng sẽ xem xét kỹ đến tín dụng cá nhân. Không giống như tín dụng cá nhân ở trên, khách hàng muốn vay thì buộc phải có tài sản đảm bảo cho khoản vay của mình vì số tiền vay là tương đối lớn và nhiều rủi ro cho các tổ chức tài chính tín dụng.
Đối với hoạt động kinh doanh của mình, các ngân hàng cũng như công ty tài chính, công ty cho thuê tài chính sẽ phân chia khách hàng ra làm hai mảng chính là tín dụng doanh nghiệp và tín dụng cá nhân. Đối với mỗi loại hình thì mỗi tổ chức tín dụng đưa ra danh sách hồ sơ khác nhau, và tất nhiên là thẩm định tín dụng cho doanh nghiệp sẽ nhiều hơn, có thể kể ra một số loại như: Hồ sơ pháp lý của doanh nghiệp [Giấy đăng ký kinh doanh, Mã số thuế, Điều lệ công ty, Chứng nhận đăng kí mẫu dấu,…], Hồ sơ tài chính [Báo cáo tài chính năm trong 2 năm gần nhất, Tờ khai thuế giá trị gia tăng hàng tháng trong vòng 2 năm gần nhất, Sổ phụ tài khoản ngân hàng trong 6 tháng gần nhất,…], Hồ sơ khác [Đơn thuê tài chính hay vay vốn kinh doanh, Danh sách tài sản cố định – bao gồm giá trị sổ sách và khấu hao, Báo giá tài sản dự kiến thuê tài chính – đối với công ty cho thuê tài chính, Dự án kinh doanh – đối với vay vốn ngân hàng,…],…Nhưng còn những khoản vay tài chính cho cá nhân thì chỉ cần yêu cầu CMND, sao kê bảng lương thôi là đủ rồi! [Loại trừ trường hợp cấp tín dụng cho doanh nghiệp tư nhân hoặc hộ gia đình].
Dựa vào những phân tích ở trên, khi có nhu cầu vay cá nhân hay vay doanh nghiệp thì chúng ta nên chuẩn bị hồ sơ trước cho phù hợp vì thẩm định tín dụng doanh nghiệp sẽ rất khác với thẩm định tín dụng cá nhân!
Trong quá trình làm các thủ tục để vay vốn tại ngân hàng thì thẩm định tín dụng là một trong những giai đoạn quan trọng nhất. Chuyên viên thẩm định tín dụng với nhiều kinh nghiệm, sau khi thực hiện các nghiệp vụ chuyên môn sẽ đưa ra quyết định có cho khách hàng vay vốn hay không.
Vậy thẩm định tín dụng là gì mà lại đóng vai trò cực kỳ lớn đến như vậy?
Xem thêm:
- CIC là gì?
- Dư nợ là gì?
- Rủi ro tín dụng là gì?
Thẩm định là gì?
Thẩm định là quá trình xem xét, đánh giá tính khả thi, độ rủi ro và đưa ra kết luận mang tính pháp lý bằng văn bản về một vấn đề nào đó.
Thẩm định tín dụng là gì?
Có thể hiểu thẩm định tín dụng là quá trình con người kiểm tra và đánh giá một dự án có độ rủi ro và độ tin cậy như thế nào, có đủ khả năng trả nợ hay chưa, từ đó đưa ra được quyết định sẽ cho dự án được vay hay là không.
Mục đích của quá trình thẩm định tín dụng
Mục đích cuối cùng của việc thẩm định tính dụng là đánh giá chính xác khả năng trả nợ của khách hàng để hạn chế thấp nhất mức độ rủi ro mất vốn. Để thấy được sự quan trọng của thẩm định tín dụng có thể lưu ý một số điểm sau:
- Giúp đánh giá được mức độ tin cậy sản xuất hoặc dự án đầu tư của phương án sản xuất hoặc dự án đầu tư mà khách hàng đã lập và nộp cho ngân hàng khi làm thủ tục vay vốn.
- Phân tích và đánh giá được mức độ rủi ro của dự án khi quyết định cho vay.
- Giúp cho cán bộ tín dụng và lãnh đạo ngân hàng có thể mạnh dạn quyết định cho vay và giảm được xác suất 2 loại sai lầm trong quyết định cho vay một dự án tồi và từ chối cho vay một dự án tốt.
Phân loại thẩm định tín dụng
Trước khi bắt đầu thẩm định tín dụng với một hồ sơ vay thế chấp, tín chấp, ngân hàng sẽ phân loại thẩm định tín dụng để giúp cho quá trình đánh giá, phân tích diễn ra chính xác, nhanh chóng nhất, giúp cho khách hàng tiết kiệm được nhiều thời gian. Có 4 loại thẩm định tín dụng:
- Thẩm định rủi ro
- Thẩm định tài sản đảm bảo
- Thẩm định tín dụng ngắn hạn
- Thẩm định tín dụng dài hạn
Tìm hiểu Dư nợ là gì?
Quy tắc 5C của thẩm định tín dụng là gì?
Quy tắc 5C là gì?
Quy tắc 5C là bộ các quy tắc được áp dụng vào quá trình thẩm định. Các ngân hàng thường áp dụng quy tắc 5C vào quy trình thẩm định tín dụng để có thể giải quyết các vấn đề xảy ra trong quá trình thẩm định tín dụng một cách tối ưu nhất. Mô hình 5C bao gồm:
- Character – Uy tín, đạo đức khách hàng
- Capacity – Năng lực
- Capital – Vốn
- Collateral – Tài sản đảm bảo
- Conditions – Môi trường
Character – Uy tín, đạo đức khách hàng
Đánh giá thái độ của khách hàng để có thể phê duyệt một khoản vay nhỏ hay không. Đa số ngân hàng sẽ lưu ý về sự hợp tác của khách hàng trong quá trình giao dịch.
Tuy nhiên, trình độ học vấn, phẩm chất hay kinh nghiệm kinh doanh cũng là một yếu tố được cân nhắc.
Capacity – Năng lực
Đây có thể nói là chỉ tiêu quan trọng nhất của mô hình 5C trong thẩm định tín dụng. Phía ngân hàng sẽ dựa trên các bảng báo cáo tài chính, khả năng điều hành trong quá khứ và hoạt động kinh doanh của khách hàng hiện tại trên thị trường có tính khả thi về việc chi trả nợ vay trong tương lai.
Tóm lại, đây là bước giúp ngân hàng biết được khách hàng sẽ trả nợ bằng cách nào một cách chính xác nhất.
Capital – Vốn
Tăng mức độ tin cậy của ngân hàng nếu khách hàng có vốn chủ sở hữu lớn, đảm bảo trạng thái cân bằng cho các khoản vay tín chấp ngân hàng.
Collateral – Tài sản đảm bảo
Có thể hiểu theo nghĩa khác đây là tài sản thế chấp để đảm bảo với phía ngân hàng. Khi khách hàng phá sản, không có khả năng chi trả thì ngân hàng sẽ xử lý phần tài sản này để quy ra giá trị và thanh toán các khoản nợ còn thiếu.
Conditions – Môi trường
Là quá trình ngân hàng phân tích môi trường bên trong, bên ngoài của nền kinh tế có ảnh hưởng nhiều đến quá trình kinh doanh của khách hàng hay không. Với những khách hàng là các doanh nghiệp, công ty không bị ảnh hưởng quá nhiều, hoạt động ổn định thì sẽ được ưu tiên hơn.
Tìm hiểu giải ngân là gì?
Kỹ năng cần thiết của một nhân viên thẩm định tín dụng
Những nhân viên thẩm định tín dụng không phải chỉ biết đến mỗi khái niệm thẩm định tín dụng là gì mà có thể thực hiện được công việc.
Họ phải trải qua thời gian học tập, tiếp thu nhiều kiến thức, đặc biệt là nâng cao kỹ năng để hoàn thành công việc một cách tốt nhất. Vậy những kỹ năng cần có của một nhân viên thẩm định tín dụng là gì?
Đó chính là:
- Sự am hiểu về chuyên môn nghiệp vụ
- Có thể phân tích và đánh giá được khả năng vay vốn, trả nợ hợp đồng vay tiền trả góp của khách hàng
- Am hiểu về các quy định của pháp luật về hồ sơ, giấy tờ, các quy trình trong vay vốn, vay tiền online 24/24 và trả nợ,…
- Sự hiểu biết và cái nhìn nhạy bén về nền kinh tế cả bên trong và bên ngoài
Đây chính là những kỹ năng mà một chuyên viên thẩm định tín dụng lâu năm nào cũng có, với kỹ năng và kinh nghiệm của mình, họ sẽ giúp cho ngân hàng giảm thiểu được rủi ro khi cho vay tiền nhanh về mức tối thiểu.
Khi thẩm định cho vay khách hàng cá nhân thì điều gì là quan trọng nhất?
Theo một số ý kiến thì những vấn đề dưới đây nên được ưu tiên khi thẩm định tín dụng:
- 1. Lý lịch pháp lý [ có tiền án , tiền sự ? Hộ khểu , tình trạng hôn nhân , giấy phép hành nghề ..]
- 2. Tình hình tài chính và Phương Án Kinh Doanh[ có dư nợ tín dụng tại các Ngân hàng nào ? , tình hình trả nợ , thu nhập cá nhân , thu nhập người đồng trả nợ , kế hoạch sử dụng vốn , phương án kinh doanh có khả thi …]
- 3. Tài sản đảm bảo [ có tranh chấp , phong toả , giải toả , thuộc diện đền bù ??? Tài sản chung hay riêng …]
Kết luận
Bài viết trên đã nêu tổng quát về khái niệm thẩm định tín dụng là gì, phân loại cũng như nêu lên những điều cần làm trong quá trình thẩm định. Đặc biệt, cung cấp những thông tin về kỹ năng của một nhân viên tư vấn cần có.
Hy vọng với những thông tin trên sẽ giúp ích với những bạn đọc có nhu cầu vay vốn kinh doanh hay mong muốn trở thành một chuyên viên thẩm định tín dụng trong tương lai.
Xem thêm:
Thông tin được biên tập bởi: banktop.vn