Giá trị dinh dưỡng của thức ăn phụ thuộc vào yếu tố nào

Giá trị dinh dưỡng của protein thức ăn phụ thuộc vào chất lượng và số lượng protein trong đó. Chất lượng của protein được quyết định chủ yếu bởi thành phần acid amin và mức độ sử dụng của chúng trong cơ thể. Những yếu tố sau đây ảnh hưởng đến giá trị dinh dưỡng của protein

Khi năng lượng cung cấp không đầy đủ thì hiệu quả sử dụng protein bị giảm sút, triệu chứng thiếu đạm xuất hiện nhanh chóng khi năng lượng cung cấp dưới nhu cầu.

Các vitamin và muối khoáng cần thiết cho chuyển hoá và phát triển, đồng thời giữ vai trò nhất định trong sử dụng protein thức ăn. Để điều trị tình trạng thiếu protein, một số vitamin và chất khoáng có tầm quan trọng như: niacine, kali và phosphor.

Cơ thể không hoàn toàn sử dụng acid amin có trong thức ăn. Lượng đó thường giảm vì những lý do sau:

- Sự tiêu hoá và hấp thu không hoàn toàn

- Sự có mặt của một số chất ức chế các men tiêu hoá ở một số thức ăn

- Sự biến chất protein và các acid amin do nhiệt hoặc các tác dụng khác

Tỷ lệ hấp thu các acid amin rất cao ở phần lớn các protein động vật nhưng ở protein thực vật thường kém hơn. Ở chế độ ăn hoàn toàn nguồn gốc thực vật, lượng nitơ của phân lên tới 20% lượng nitơ ăn vào hoặc hơn. Khi chưa bị nhiệt làm giảm hoạt tính, các chất ức chế đặc hiệu các men tiêu hoá cũng làm giảm tiêu hoá và hấp thu protein. Tác dụng nhiệt quá mạnh cũng làm giảm mức độ sử dụng và hấp thu protein. Tác dụng này hay gặp nhất là ở thức ăn giàu glucid. Lysine và các acid amin chứa lưu hùynh chịu ảnh hưởng nhiều nhất.

Tất cả các acid amin cần thiết phải có mặt đầy đủ, đúng lúc với tỷ lệ thích hợp để tham gia vào quá trình tổng hợp protein. Nếu một trong các acid amin đó có với lượng không đầy đủ, nó tạo thành "yếu tố hạn chế", nghĩa là cơ thể chỉ sử dụng tất cả các acid amin khác ở mức độ cân đối với "yếu tố hạn chế" này, phần còn lại sẽ bị tiêu phí đi. "Protein chuẩn" là protein trong đó các acid amin ở tỷ lệ cân đối nhất, thích hợp nhất cho tổng hợp tế bào, thường chọn protein trứng làm chuẩn.

I - Nhu cầu dinh dưỡng của cơ thể Nhu cầu năng lượng ở mỗi người không giống nhau, vì vậy nhu cầu cung cấp chất dinh dưỡng bằng con đường ăn uống cũng khác nhau.

I - Nhu cầu dinh dưỡng của cơ thể

Nhu cầu năng lượng ở mỗi người không giống nhau, vì vậy nhu cầu cung cấp chất dinh dưỡng bằng con đường ăn uống cũng khác nhau.

Việc cung cấp chất dinh dưỡng cho cơ thể cần đảm bảo cân đối thành phần các chất: prôtêin, lipit, gluxit. Nhu cầu prôtêin [đặc biệt là prôtêin động vật] ở trẻ em cao hơn người lớn.

Ăn uống không đầy đủ sẽ dẫn tới tình trạng suy dinh dưỡng.

Việt Nam đang cố gắng phấn đấu giảm tỉ lệ suy dinh dưỡng ở trẻ em [bảng 36-1].

Bảng 36-1. Tỉ lệ % trẻ em Việt Nam [dưới 5 tuổi] bị suy dinh dưỡng qua các năm.

[Theo tài liệu của Vụ Bảo vệ bà mẹ và trẻ em - Bộ Y tế, 2001]

Một số trẻ em ăn uống quá nhiều loại thực phẩm giàu năng lượng để hấp thụ [sôcôla, mỡ động vật...] mà lại ít vận động đã dẫn tới bệnh béo phì.

II. Giá trị dinh dưỡng của thức ăn

Giá trị dinh dưỡng của thức ăn biểu hiện ở thành phần các chất hữu cơ [prôtêin, lipit, gluxit], muối khoáng, vitamin và năng lượng tính bằng calo chứa trong nó.

1 gam protein được ôxi hóa hoàn toàn giải phóng 4,1 kcal.

1 gam lipit được ôxi hóa hoàn toàn giải phóng 9,3 kcal.

1 gam gluxit được ôxi hóa hoàn toàn giải phóng 4,3 kcal.

III. Khẩu phần và nguyên tắc lập khẩu phần

Khẩu phần là lượng thức ăn cung cấp cho cơ thể trong một ngày.

Loigiaihay.com

Luyện Bài Tập Trắc nghiệm Sinh lớp 8 - Xem ngay

12/12/2021 385

A. Chỉ phụ thuộc vào thành phần các chất chứa trong thức ăn

B. Chỉ phụ thuộc vào năng lượng chứa trong thức ăn

C. Phụ thuộc vào thành phần và năng lượng các chất chứa trong thức ăn

Đáp án chính xác

D. Khả năng hấp thu chất dinh dưỡng của cơ thể

Chọn đáp án: C

Giải thích: giá trịnh dinh dưỡng của thức ăn phụ thuộc vào thành phần sinh dưỡng của các chất và năng lượng chứa trong nó => cần phối hợp các loại thức ăn hợp lí để cung cấp đầy đủ nhu cầu dinh dưỡng của cơ thể

CÂU HỎI HOT CÙNG CHỦ ĐỀ

Những nguyên tắc khi lập khẩu phần ăn?

Xem đáp án » 12/12/2021 2,270

Sắp xếp theo thứ tự thường xuyên xuất hiện trong khẩu phần dinh dưỡng của người việt?

Xem đáp án » 12/12/2021 326

Người béo phì nên ăn loại thực phẩm nào dưới đây?

Xem đáp án » 12/12/2021 182

Bữa ăn hợp lý dựa trên nhu cầu dinh dưỡng của cơ thể nhằm đáp ứng được yêu cầu?

Xem đáp án » 12/12/2021 177

Năng lượng cần thiết của trẻ em trong thời gian một ngày khoảng bao nhiêu?

Xem đáp án » 12/12/2021 173

Thế nào là bữa ăn hợp lí, có chất lượng? Cần làm gì để nâng cao chất lượng bữa ăn trong gia đình

Xem đáp án » 12/12/2021 169

Vì sao nhu cầu dinh dưỡng khác nhau tùy người? Cho một vài ví dụ cụ thể

Xem đáp án » 12/12/2021 151

Nhu cầu dinh dưỡng phụ thuộc vào yếu tố nào?

Xem đáp án » 12/12/2021 138

Năng lượng cần thiết của người lớn trong thời gian một ngày khoảng bao nhiêu?

Xem đáp án » 12/12/2021 137

Tại sao trẻ sơ sinh chỉ cần bú mẹ vẫn phát triển được?

Xem đáp án » 12/12/2021 117

Điều gì sẽ xảy ra khi cơ thể không đủ chất dinh dưỡng?

Xem đáp án » 12/12/2021 100

- Khẩu phần ăn uống của người mới khỏi ốm có gì khác với người bình thường ? Tại sao ?

- Vì sao trong khẩu phần ăn uống nên tăng cường rau và hoa quả tươi?

- Để xây dựng một khẩu phần ăn uống hợp lý ta cần dựa trên những căn cứ nào?

Xem đáp án » 12/12/2021 64

- Nhu cầu dinh dưỡng của trẻ em, người trưởng thành , người già khác nhau như thế nào? Vì sao có sự khác nhau đó ?

- Vì sao trẻ em bị suy dinh dưỡng ở những nước đang phát triển có tỉ lệ cao ?

- Sự khác nhau về nhu cầu dinh dưỡng ở mỗi cơ thể phụ thuộc vào những yếu tố nào ?

Xem đáp án » 12/12/2021 56

- Những loại thực phẩm nào giàu chất đường bột?

- Những loại thực phẩm nào giàu chất béo?

- Những loại thực phẩm nào giàu protein ?

- Sự phối hợp các loại thức ăn trong bữa ăn có ý nghĩa gì ?

Xem đáp án » 12/12/2021 56