Nghị định số 15 quy định giảm 2% thuế suất thuế giá trị gia tăng [VAT] xuống còn 8% bắt đầu có hiệu lực từ ngày 1.2.2022 đến hết năm 2022. Việc giảm thuế này áp dụng đối với các nhóm hàng hóa, dịch vụ đang áp dụng mức thuế suất thuế VAT 10%.
Trong Nghị định, Chính phủ không quy định giảm thuế VAT đồng loạt xuống còn 8% với tất cả các loại hàng hoá, dịch vụ mà đưa ra danh mục loại trừ hàng chục trang, với những hàng hóa, dịch vụ thuộc diện không được giảm, vẫn giữ nguyên mức thuế suất 10%, được quy định chi tiết trong 3 phụ lục đi kèm Nghị định này.
Có thể nói, trong bối cảnh dịch bệnh COVID-19 đang gặp nhiều khó khăn thì đây là chính sách được đánh giá có tác động đến mọi giao dịch trên thị trường, trong đó người bán cũng như người mua đều được hưởng lợi.
Một chính sách có tác động khá lớn đến thị trường nên khi thực đang còn nhiều thắc mắc là điều khó tránh khỏi.
Chẳng hạn, công ty kinh doanh dịch vụ photo, khi xuất hoá đơn có được giảm 2% VAT không vì đầu vào mực in chịu thuế suất VAT 10% mà giấy thì 8%.
Hoặc bia rượu khi bán thương mại thì giữ nguyên 10% nhưng vẫn chai bia đó mà phục vụ khách trên bàn ăn thì lại thành dịch vụ ăn uống hưởng thuế suất 8%...
Cũng có nhiều ý kiến thắc mắc rằng, hợp đồng ký năm 2021 trở về trước, thuế suất VAT 10%, sang năm 2022 mới quyết toán thì có được tính thuế 8% không?
Hay hàng bán tháng 1.2022 nhưng chưa xuất hóa đơn nhưng giao dịch đã hoàn thành, khách đã trả tiền với thuế VAT 10% nhưng xuất hóa đơn trong tháng 2 thì được xuất 10% được không?
Trao đổi với Lao Động, chị T.T.H - Kế toán trưởng một cơ quan có trụ sở tại Hà Nội cho biết, do nhiều danh mục nhóm hàng không được giảm thuế nên các đơn vị phải tự tra xem mình thuộc đối tượng nào.
Chị T.T.H dẫn chứng đơn vị báo chí hoạt động theo giấy phép xuất bản, không có đăng ký kinh doanh nên gặp khó khăn khi xác định mặt hàng có được áp dụng chính sách hay không. Cụ thể, danh mục không được giảm thuế chia ra rất nhiều loại hàng hóa. Ví dụ: Tại mục a, phụ lục 3 của NĐ 15/2022, mục hàng 631103 loại hàng "Dịch vụ thiết kế, tạo không gian và thời gian quảng cáo trên internet".
“Vậy hiện nay, đơn vị khi áp dụng cho loại hình quảng cáo báo điện tử có được giảm thuế hay không?”, chị T.T.H đặt câu hỏi.
Trước ý kiến này, trao đổi với PV Lao Động, một lãnh đạo Văn phòng Tổng cục Thuế [Bộ Tài chính] cho biết về cơ bản để xác định đối tượng được giảm thuế VAT, cơ sở kinh doanh căn cứ vào các hàng hóa, dịch vụ không được giảm thuế VAT ban hành kèm phụ lục của Nghị định 15.
Đối với từng hàng hóa, dịch vụ cụ thể để xác định có thuộc diện được giảm thuế hay không phải căn cứ vào các văn bản pháp luật chuyên ngành của từng loại hàng hóa, dịch vụ. Như đối với loại hình báo chí phải do Bộ Thông tin và Truyền thông căn cứ tình hình thực tế để xác định.
Về loại hình quảng cáo báo điện tử, Tổng cục Thuế đã xin ý kiến Bộ Thông tin và Truyền thông về danh mục ban hành kèm Nghị định 15. Về cơ bản Bộ thông tin và Truyền thông xác định quảng cáo báo điện tử nằm trong mặt hàng về điện tử và không thuộc diện được giảm thuế theo Nghị định 15.
Nhiều ý kiến cho rằng, hiện nay mới chỉ có Nghị định mà chưa có thông tư hướng dẫn nên cả doanh nghiệp cũng như cơ quan quản lý thuế khó có thể tiếp cận và triển khai đồng bộ để chính sách mới được áp dụng thực hiện hiệu quả.
Băn khoăn mức thuế GTGT giảm trong hóa đơn
Ngày 28/01/2022, Chính phủ ban hành Nghị định số 15/2022/NĐ-CP quy định chi tiết thi hành chính sách miễn, giảm thuế theo Nghị quyết số 43/2022/NQ-QH15 về chính sách tài khóa, tiền tệ hỗ trợ Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội.
Theo đó, về thuế GTGT: giảm 2% thuế suất thuế GTGT trong năm 2022 đối với các nhóm hàng hóa, dịch vụ đang áp dụng mức thuế suất thuế GTGT 10% [còn 8%] trừ một số hàng hóa, dịch vụ, hiệu lực thi hành từ ngày 1/2/2022 đến hết ngày 31/12/2022.
Tuy nhiên, việc giảm thuế GTGT như thế này đang khiến nhiều doanh nghiệp, cũng như đội ngũ kế toán cảm thấy băn khoăn, lo lắng.
Trên hầu hết các diễn đàn cộng đồng kế toán trong những ngày gần đây “nóng” chuyện xuất hóa đơn theo mức giảm thuế mới đặc biệt đối với các nhà hàng, siêu thị nơi bán nhiều mặt hàng.
Đơn cử như đối với các nhà hàng ăn uống có bán rượu bia sẽ có 2 mức thuế GTGT: mức 8% đối với đồ ăn và 10% đối với đồ uống như rượu, bia. Làm kế toán cho một nhà hàng trên phố cổ Hà Nội, chị Nguyễn Thị Lan cho biết, hóa đơn điện tử yêu cầu xuất chi tiết nhưng mỗi mặt hàng lại một loạt thuế GTGT khiến cho việc xuất hóa đơn khó khăn.
Để tạo thuận lợi cho khách, nhận thiệt về phần mình, chủ nhà hàng M.S đã quyết định toàn bộ hóa đơn của nhà hàng sẽ sử dụng mức thuế GTGT là 8%. Doanh nghiệp sẽ tự bỏ tiền ra bù phần thuế 2% của các mặt hàng áp dụng mức thuế suất 10%.
“Khách hàng không đồng ý việc xuất hai hóa đơn riêng với hai mức thuế GTGT 8% và 10%. Để không gây khó khăn cho khách cũng như tạo thuận lợi cho kế toán, ông chủ quyết định áp dụng cho mức thuế GTGT là 8%. Như vậy, phía nhà hàng mình chịu thiệt đơn, thiệt kép”, chị Hương, kế toán nhà hàng M.S tâm sự.
Ông Nguyễn Văn Thức, Chủ tịch Hội đồng thành viên Công ty TNHH BCTC - Đại lý thuế cho hay, những ngày gần đây nhiều khách hàng của mình đã phải cho kế toán làm thêm giờ để kiểm tra xem mặt hàng nào được giảm thuế, mặt hàng nào giữ nguyên.
“Đối với các nhà hàng ăn uống nếu xuất dịch vụ ăn uống là chuẩn nhất và áp luôn thuế GTGT ở mức 8%. Tuy nhiên, nếu xuất hóa đơn liệt kê các món ăn, rượu bia thì sẽ xuất hóa đơn áp thuế GTGT ở mức 8% hay 10%? Rất nhiều bạn kế toán băn khoăn hỏi tư vấn bên công ty mình và chưa biết thực hiện như thế nào cho chuẩn”, ông Thức nói.
Ông Thức kiến nghị cơ quan thuế cần có hướng dẫn cụ thể, kịp thời để cộng đồng doanh nghiệp, kế toán áp dụng thuận tiện nhất, đáp ứng được mục tiêu của Chương trình giúp doanh nghiệp phục hồi và phát triển.
Lập hóa đơn như thế nào cho đúng?
Cục Thuế Hà Nội hướng dẫn về việc lập hóa đơn đối với các đối tượng được giảm thuế suất thuế GTGT theo Nghị quyết số 43/2022/QH15 ngày 11/01/2022 trong năm 2022 như sau:
Đối với cơ sở kinh doanh tính thuế GTGT theo phương pháp khấu trừ, khi lập hoá đơn GTGT cung cấp hàng hóa, dịch vụ thuộc đối tượng giảm thuế GTGT, tại dòng thuế suất thuế GTGT ghi “8%”; tiền thuế GTGT; tổng số tiền người mua phải thanh toán. Căn cứ hóa đơn GTGT, cơ sở kinh doanh bán hàng hóa, dịch vụ kê khai thuế GTGT đầu ra, cơ sở kinh doanh mua hàng hóa, dịch vụ kê khai khấu trừ thuế GTGT đầu vào theo số thuế đã giảm ghi trên hóa đơn GTGT.
Đối với cơ sở kinh doanh tính thuế GTGT theo phương pháp tỷ lệ % trên doanh thu, khi lập hoá đơn bán hàng cung cấp hàng hóa, dịch vụ thuộc đối tượng giảm thuế GTGT, tại cột “Thành tiền” ghi đầy đủ tiền hàng hóa, dịch vụ trước khi giảm, tại dòng “Cộng tiền hàng hóa, dịch vụ” ghi theo số đã giảm 20% mức tỷ lệ % trên doanh thu, đồng thời ghi chú: “đã giảm… [số tiền] tương ứng 20% mức tỷ lệ % để tính thuế GTGT theo Nghị quyết số 43/2022/QH15.
Cơ sở kinh doanh phải lập hóa đơn riêng cho hàng hóa, dịch vụ được giảm thuế GTGT. Trường hợp cơ sở kinh doanh không lập hóa đơn riêng cho hàng hóa, dịch vụ được giảm thuế GTGT thì không được giảm thuế GTGT.
Trường hợp cơ sở kinh doanh đã lập hóa đơn và đã kê khai theo mức thuế suất hoặc mức tỷ lệ % để tính thuế GTGT chưa được giảm theo quy định tại Nghị định này thì người bán và người mua phải lập biên bản hoặc có thỏa thuận bằng văn bản ghi rõ sai sót, đồng thời người bán lập hóa đơn điều chỉnh sai sót và giao hóa đơn điều chỉnh cho người mua. Căn cứ vào hóa đơn điều chỉnh, người bán kê khai điều chỉnh thuế đầu ra, người mua kê khai điều chỉnh thuế đầu vào [nếu có].
Trường hợp cơ sở kinh doanh hàng hóa, dịch vụ thuộc đối tượng được giảm thuế giá trị gia tăng đã phát hành hóa đơn đặt in dưới hình thức vé có in sẵn mệnh giá chưa sử dụng hết [nếu có] và có nhu cầu tiếp tục sử dụng thì cơ sở kinh doanh thực hiện đóng dấu theo giá đã giảm 2% thuế suất thuế GTGT hoặc giá đã giảm 20% mức tỷ lệ % bên cạnh tiêu thức giá in sẵn để tiếp tục sử dụng.
"Cơ sở kinh doanh quy định thực hiện kê khai các hàng hóa, dịch vụ được giảm thuế GTGT theo Mẫu số 01 tại Phụ lục IV ban hành kèm theo Nghị định15/2022/NĐ-CP cùng với Tờ khai thuế giá trị gia tăng", Cục Thuế Hà Nội khuyến cáo.
Giảm thuế GTGT từ 10% xuống 8% trong năm 2022
Ngày 11/01/2022, Quốc hội đã thông qua Nghị quyết 43/2022/QH15 về chính sách tài khóa, tiền tệ hỗ trợ Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội với một số nội dung nổi bật sau đây:
1. Giảm thuế GTGT từ 10% xuống 8% trong năm 2022
Theo đó, giảm 2% thuế suất thuế giá trị gia tăng trong năm 2022, áp dụng đối với các nhóm hàng hóa, dịch vụ đang áp dụng mức thuế suất thuế giá trị gia tăng 10% [còn 8%],
Trừ một số nhóm hàng hóa, dịch vụ sau: viễn thông, công nghệ thông tin, hoạt động tài chính, ngân hàng, chứng khoán, bảo hiểm, kinh doanh bất động sản, kim loại, sản phẩm từ kim loại đúc sẵn, sản phẩm khai khoáng [không kể khai thác than], than cốc, dầu mỏ tinh chế, sản phẩm hoá chất, sản phẩm hàng hóa và dịch vụ chịu thuế tiêu thụ đặc biệt;
>> Đã có Nghị định 15/2022/NĐ-CP giảm thuế GTGT xuống 8% từ 01/02/2022
>> Hướng dẫn lập hóa đơn GTGT khi giảm thuế GTGT từ 10% xuống 8%
Bên cạnh đó, cho phép tính vào chi phí được trừ khi xác định thu nhập chịu thuế thu nhập doanh nghiệp đối với khoản chi ủng hộ, tài trợ của doanh nghiệp, tổ chức cho các hoạt động phòng, chống dịch COVID-19 tại Việt Nam cho kỳ tính thuế năm 2022.
2. Tăng chi đầu tư phát triển từ nguồn NSNN tối đa 176.000 tỷ đồng
Về chính sách đầu tư phát triển trong gói tài khóa, Nghị quyết 43/2022/QH15 nêu rõ tăng chi đầu tư phát triển từ nguồn ngân sách nhà nước tối đa 176.000 tỷ đồng, tập trung trong 2 năm 2022 và 2023, bao gồm:
Về y tế, bố trí tối đa 14.000 tỷ đồng để đầu tư xây mới, cải tạo, nâng cấp, hiện đại hóa hệ thống y tế cơ sở, y tế dự phòng, trung tâm kiểm soát bệnh tật cấp vùng, nâng cao năng lực phòng, chống dịch bệnh, sản xuất vaccine trong nước và thuốc điều trị Covid-19...
Về hỗ trợ doanh nghiệp, hợp tác xã, hộ kinh doanh, Nghị quyết nêu việc hỗ trợ lãi suất [2%/năm] tối đa 40.000 tỷ đồng thông qua hệ thống các ngân hàng thương mại cho một số ngành, lĩnh vực quan trọng, các doanh nghiệp, hợp tác xã, hộ kinh doanh có khả năng trả nợ, có khả năng phục hồi; cho vay cải tạo chung cư cũ, xây dựng nhà ở xã hội, nhà cho công nhân thuê và thuê mua.
Cấp vốn điều lệ cho Quỹ hỗ trợ phát triển du lịch tối đa 300 tỷ đồng.
Về đầu tư phát triển kết cấu hạ tầng, bổ sung tối đa 113.550 tỷ đồng vốn đầu tư từ ngân sách nhà nước để phát triển kết cấu hạ tầng giao thông, công nghệ thông tin, chuyển đổi số, thích ứng biến đổi khí hậu, khắc phục hậu quả thiên tai...
3. Hỗ trợ tiền thuê nhà
Ngoài ra, Nghị quyết 43/2022/QH15 cũng quy định rõ về chính sách tài khóa khác trong gói hỗ trợ lần này như hỗ trợ tiền thuê nhà cho người lao động có quan hệ lao động, đang ở thuê, ở trọ.
Đối tượng là người lao động làm việc trong các khu công nghiệp, khu chế xuất, khu vực kinh tế trọng điểm [sử dụng khoảng 6.600 tỷ đồng từ nguồn tăng thu, tiết kiệm chi ngân sách trung ương năm 2021].
Đồng thời tăng hạn mức bảo lãnh Chính phủ đối với trái phiếu phát hành trong nước cho Ngân hàng Chính sách Xã hội tối đa 38.400 tỷ đồng để cho vay hỗ trợ giải quyết việc làm; học sinh, sinh viên; các cơ sở giáo dục mầm non, tiểu học ngoài công lập.
Các cá nhân vay mua, thuê mua nhà ở xã hội, xây dựng mới hoặc cải tạo, sửa chữa nhà ở theo chính sách về nhà ở xã hội... cũng nằm trong nhóm được vay gói tín dụng nêu trên.
4. Cơ cấu lại thời hạn trả nợ và giữ nguyên nhóm nợ
Về chính sách tiền tệ, Nghị quyết 43/2022/QH15 cũng nêu rõ sẽ điều hành đồng bộ, linh hoạt các công cụ chính sách tiền tệ để góp phần giữ vững ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, bảo đảm an toàn hệ thống các tổ chức tín dụng, hỗ trợ tích cực cho phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội.
Đồng thời nghiên cứu để giữ ổn định tỷ lệ tối đa vốn ngắn hạn cho vay trung và dài hạn, tính toán hợp lý tỷ lệ dự trữ bắt buộc, thực hiện nghiệp vụ thị trường mở, tái cấp vốn, chỉ đạo các tổ chức tín dụng tiếp tục tiết giảm chi phí hoạt động để phấn đấu giảm lãi suất cho vay khoảng 0,5%-1% trong 2 năm 2022 và 2023, nhất là đối với lĩnh vực ưu tiên.
Tiếp tục cơ cấu lại thời hạn trả nợ và giữ nguyên nhóm nợ, miễn, giảm lãi vay đối với khách hàng bị ảnh hưởng bởi dịch Covid-19, theo dõi sát diễn biến kinh tế, tiền tệ để có giải pháp hỗ trợ doanh nghiệp, người dân phù hợp, đồng thời bảo đảm an toàn hoạt động của hệ thống các tổ chức tín dụng.
Sử dụng tối đa 46.000 tỷ đồng từ các nguồn tài chính hợp pháp khác để nhập khẩu vaccine, thuốc điều trị và thiết bị, vật tư y tế phục vụ phòng, chống dịch Covid-19 trong trường hợp cần thiết.
Tiếp tục tái cấp vốn đối với Ngân hàng Chính sách Xã hội để cho người sử dụng lao động vay trả lương ngừng việc, trả lương phục hồi sản xuất cho người lao động, bảo đảm tính khả thi và tổ chức triển khai nhanh trong thực tế. Cân đối giải pháp về tiền tệ hỗ trợ Chương trình với tổng thể phương án cơ cấu lại các ngân hàng được kiểm soát đặc biệt.
Nghị quyết cũng cho phép áp dụng các chính sách khác để thực hiện Chương trình tập trung trong 2 năm 2022 và 2023, bao gồm sử dụng khoảng 5.000 tỷ đồng từ Quỹ Dịch vụ viễn thông công ích Việt Nam để phát triển hạ tầng viễn thông, internet, trong đó sử dụng 1.000 tỷ đồng để trang bị máy tính bảng thực hiện Chương trình "Sóng và máy tính cho em"; Giải quyết các vướng mắc trong quy định về nội dung chi và quản lý Quỹ Phát triển khoa học và công nghệ của doanh nghiệp; sử dụng khoảng 5.000 tỷ đồng để đổi mới công nghệ, ươm tạo công nghệ, ươm tạo doanh nghiệp khoa học công nghệ, thương mại hóa kết quả nghiên cứu khoa học và phát triển công nghệ...
Nghị quyết 43/2022/QH15 có hiệu lực từ ngày 11/01/2022 đến ngày 31/12/2023.
>>> Xem thêm: Cung cấp dịch vụ, hàng hóa với thuế suất 10% trong tháng 01/2022 nhưng đến tháng 02/2022 mới lập hóa đơn thì có được giảm thuế giá trị gia tăng không?
Lập hóa đơn thu tiền trước ngày 01/02/2022 với thuế suất 10% có được áp dụng chính sách giảm thuế giá trị gia tăng?
Hàng hóa, dịch vụ chịu thuế tiêu thụ đặc biệt có được giảm thuế giá trị gia tăng theo Nghị định 15/2022/NĐ-CP?
Châu Thanh
Nội dung nêu trên là phần giải đáp, tư vấn của chúng tôi dành cho khách hàng của THƯ VIỆN PHÁP LUẬT. Nếu quý khách còn vướng mắc, vui lòng gửi về Email .