Tập luyện thể dục thể thao giúp cho mọi người có một sức khỏe tốt hơn. Tuy nhiên nếu như chúng ta luyện tập không đúng có thể gây ra những chấn thương, ảnh hưởng xấu tới sức khỏe.
Ảnh minh họa
1. Căng cơ
Căng cơ là một chấn thương thể thao thường gặp nhất. Đây là tình trạng cơ hoặc gân bị giãn căng hoặc bị rách. Thường gặp ở các cơ là cơ đùi sau, cơ tứ đầu [cơ đùi trước], cơ háng, cơ bắp chân, cơ bả vai và cơ lưng. Biểu hiện: Sưng, đau nhức và khó cử động tại vùng cơ bị căng. Trong trường hợp cơ bị căng ít, người bệnh sẽ thấy đỡ hơn khi cơ được nghỉ ngơi vài ngày. Trường hợp nặng hơn, bệnh nhân có thể bị đau trong nhiều ngày, khiến cho việc vận động gặp khó khăn. Khi bị căng cơ, người bệnh có thể dùng đá để chườm và băng ép vùng cơ bị căng lại. Trong trường hợp đau nhiều, bạn có thể sử dụng thuốc giảm đau. Nếu như tình trạng căng cơ không giảm, các triệu chứng tăng lên, người bệnh nên đến các cơ sở y tế ngay.
2. Bong gân
Bong gân là chấn thương xảy ra ở dây chằng - là mô nối hai hoặc nhiều xương tại một khớp. Khi bị bong gân có nghĩa là có một hoặc nhiều dây chằng bị giãn hoặc rách. Bong gân là tình trạng tổn thương thường gặp phải khi vận động quá mức gây ảnh hưởng đến xương khớp. Tình trạng này hay xảy ra ở vùng cổ chân, khi bàn chân quay vào trong làm dây chằng phía ngoài mắt cá bị căng quá mức dẫn tới bong gân mắt cá chân. Biểu hiện: sưng tím, tụ máu tại vị trí dây chằng bị tổn thương, khi ấn vào sẽ thấy đau, rất khó chịu, hạn chế vận động tại vùng bị tổn thương. Nếu gặp phải chấn thương này, người bệnh nên đi khám để kiểm tra, đánh giá mức độ tổn thương, từ đó có hướng điều trị phù hợp.
3. Chấn thương ở đầu gối
- Rách dây chằng chéo trước: Dây chằng chéo trước tham gia vào việc giữ ổn định khớp gối. Chấn thương rách dây chằng chéo trước có thể gặp phải khi: đặt chân xuống sàn nhà sai tư thế, đổi hướng quá nhanh, dừng lại đột ngột… Biểu hiện: sưng đau tại chỗ, hạn chế vận động khớp gối, khiến cho việc đi lại gặp nhiều khó khăn. Khi bị chấn thương này cần phải tiến hành phẫu thuật để tái tạo lại và tập vật lý trị liệu để phục hồi khả năng vận động khớp gối.
- Rách dây chằng bên trong gối: Dây chằng bên trong gối nằm ở mặt trong đầu gối, là bộ phận liên kết giữa xương đùi và xương chày. Chấn thương rách dây chằng bên trong gối thường xảy ra khi khớp gối bị đẩy sang một bên quá mức khi di chuyển hoặc khi bị tổn thương đầu gối. Biểu hiện: sưng, đau nhức tại khớp gối, khớp gối mất ổn định. Điều trị chấn thương này bằng cách chườm đá, băng ép và tập vật lý trị liệu. Trường hợp tổn thương gây ảnh hưởng đến các cấu trúc khác như sụn chêm, dây chằng, thì bạn có thể phải điều trị bằng phương pháp phẫu thuật.
- Hội chứng bánh chè - đùi: Có thể gặp phải hội chứng bánh chè - đùi do tập thể dục thể thao như chạy bộ, chơi bóng chuyền, bóng rổ. Việc chuyển động lặp đi lặp lại của xương bánh chè vào xương đùi có thể gây ra tổn thương với sụn bên dưới.
Biểu hiện thường gặp là đau nhưng phải sau một thời gian bị chấn thương bệnh nhân mới cảm nhận được các cơn đau. Khi bị chấn thương này, bệnh nhân cần tiếp tục luyện tập, tuy nhiên nên có sự hướng dẫn của các chuyên gia vật lý trị liệu.
3. Chấn thương ở vai và cánh tay
- Viêm gân khớp vai: Khớp vai là khớp có biên độ vận động lớn nhất trong cơ thể, nên rất dễ bị chấn thương. Chấn thương ở vùng vai chiếm khoảng 1/10 tổng số các chấn thương thể thao. Nguyên nhân thường do sự quá tải hoặc do việc lặp đi lặp lại động tác ném và đẩy. Khớp vai dễ gặp chấn thương nhất, song cũng là khớp gặp nhiều khó khăn nhất trong việc phục hồi chức năng.
- Viêm gân chóp xoay: Viêm gân chóp xoay là loại viêm gân khớp vai thường gặp nhất. Khi bị viêm gân chóp xoay sẽ gây đau, làm giảm hoặc mất vận động khớp vai. Nếu không được điều trị đúng, tính trạng này sẽ trở thành mạn tính, khi đó sẽ rất khó điều trị. Biểu hiện: Triệu chứng thường xảy ra một cách từ từ, người bệnh không nhớ rõ nguyên nhân do đâu. Bệnh nhân có đau vùng vai, đau có thể lan lên cổ hoặc lan xuống dưới mặt trước cánh tay. Đau tăng lên khi thực hiện các động tác như giơ tay qua đầu phát bóng, xì mách trong bóng chuyền, cầu lông, tennis, bơi lội,... hay khi thực hiện động tác ném trong môn bóng ném, ném lao,...
- Viêm đầu dài gân nhị đầu: Nguyên nhân do vận động khớp vai quá mạnh, lặp đi lặp lại nhiều lần; tăng cường độ, tần suất hoặc thời gian tập luyện thể dục thể thao một cách đột ngột. Chấn thương thường gặp trong các môn thể thao như cầu lông, bơi thuyền, tennis, golf, thể dục dụng cụ, bơi lội, bóng ném, ném lao,... Biểu hiện: bệnh nhân xuất hiện đau ở mặt trước vai, đau lan xuống khuỷu tay.
- Viêm lồi cầu ngoài xương cánh tay: Nguyên nhân do vận động quá mức, khi chơi các môn thể thao có những động tác chuyển động lặp đi lặp lại như đánh gôn, tennis, cầu lông, bóng bàn,... Biểu hiện: đau nhức phía bên ngoài khuỷu tay, triệu chứng đau sẽ đỡ khi được nghỉ ngơi. Nếu như bệnh nhân vẫn tiếp tục vận động sẽ làm cho tình trạng chấn thương nghiêm trọng hơn.