Hiện nay, tỉ lệ suy giảm thị lực ở trẻ nhỏ, học sinh và trẻ vị thành niên đang là vấn đề cấp bách ở tất cả các quốc gia, Việt Nam cũng không phải là ngoại lệ. Vậy để giảm bớt mắt nhược thị thì cần có các bài tập nào? Dưới đây, Lily & WeCare sẽ phân tích cho các bạn tại sao mắt lại bị nhược thì và các bài tập khắc phục cho mắt.
Nhược thị là gì?
Nhược thị – là một bệnh mà khi đó một trong hai mắt hầu như [hoặc một phần] không thực hiện các chức năng thị giác. Khi hai mắt phải nhìn thấy những hình ảnh quá khác xa nhau, khiến não bộ không thể kết hợp chúng lại thành một hình thống nhất và kết quả là não sẽ không tiếp nhận thông tin của một mắt và mắt đó dần dần sẽ không làm việc nữa. Nếu một cơ quan mà không làm việc thì nó cũng sẽ bị suy yếu dần.
Nhược thị là hiện tượng mắt trẻ kém phát triển hơn so với sinh lý bình thường và bác sĩ có thể dễ dàng phát hiện ra trẻ bị nhược thị lúc làm các xét nghiệm và khám cho trẻ, nhưng bố mẹ lại không thể tự phát hiện ra con mình bị nhược thị.
Do vậy, khi phát hiện con bạn có dấu hiệu nhìn kém hơn bình thường, bạn nên cho trẻ đi khám bác sĩ mắt ngay để có thể sớm phát hiện ra nguyên nhân gây nhược thị mắt và có phương pháp điều trị sớm để giúp phòng tránh nhược thị cho trẻ.
Nguyên nhân dẫn đến mắt nhược thị
Nguyên nhân hàng đầu dẫn đến giảm thị lực của trẻ là các loại tật khúc xạ - thủ phạm chính của nạn “Cận thị học đường” đang chiếm trên 60% trẻ em ở độ tuổi đến trường. Tật khúc xạ được dùng để chỉ các bệnh như: cận thị, viễn thị và loạn thị.
Nguyên nhân gây nên nhược thị cho trẻ trong những trường hợp này chính là do trẻ có tật khúc xạ nhưng không được đeo kính ngay từ đầu, đặc biệt là các trường hợp bị viễn thị, loạn thị bẩm sinh. Vì vậy, ngoài việc đeo kính thì trẻ còn cần được điều trị nhược thị đúng cách, nhằm khôi phục thị lực hoàn toàn cho trẻ. Phương pháp điều trị nhược thị nội khoa giúp kích thích cho mắt phát triển một cách tối đa, nhờ vậy thị lực của trẻ sẽ tăng lên.
Thông thường, các bậc phụ huynh chỉ đưa con đi khám bệnh khi trẻ kêu là nhìn mờ hay phát hiện thấy trẻ ngồi gần màn hình khi xem tivi, khi lên lớp trẻ không nhìn rõ bảng ...và khi đến bác sĩ khám thì mới phát hiện ra trẻ có tật khúc xạ nào đó. Nhưng thật đáng tiếc khi đó thường thị lực của trẻ đã bị suy giảm đáng kể, trong rất nhiều trường hợp, ngoài tật khúc xạ mắt trẻ còn bị thêm chứng nhược thị nữa.
Khi mang thai có dùng được thuốc nhỏ mắt hay không?
Đi máy bay sẽ cực kỳ nguy hiểm nếu mắt bạn mắc các bệnh sau
Các bệnh về mắt thường gặp ở trẻ sơ sinh
Mẹ bầu bị bệnh đau mắt đỏ có ảnh hưởng đến thai nhi hay không?
Mổ mắt ở đâu tốt nhất tại Hà Nội?
Các bài tập cho mắt nhược thị
Cách tập luyện cho mắt nhược thị rất là đơn giản.
Đeo miếng che mắt
Ta dùng một băng che mắt bên lành lại và tập nhìn mắt bên nhược thị với độ kính nào thấp nhất mà cho thị lực cao nhất. Tập luyện càng nhiều, càng lâu càng tốt. Những lúc mà không cần dùng đến mắt lành để nhìn rõ thì hãy ưu tiên nhìn bằng mắt nhược thị. Sau một thời gian dài tập luyện mắt nhược thị có thể phục hồi.
Để chẩn đoán sụp mi, người ta dựa vào mức độ bờ mi mắt trên phủ xuống nhãn cầu. Bình thường bờ mi phủ xuống che lấp tròng đen khoảng 1mm khi mắt nhìn thẳng phía trước. Khi bờ mi che phủ lấp quá 1mm tròng đen là sụp mi.
Sử dụng dược phẩm cho mắt
Dược phẩm— thường là thuốc nhỏ mắt —có thể được dùng để làm mờ tầm nhìn của mắt lành giúp kích thích chức năng thị giác của mắt yếu. Cách chữa trị này hoạt động dựa theo nguyên tắc giống với cách chữa bằng miếng che mắt— bằng cách buộc mắt "yếu" phải thường xuyên tăng tầm nhìn của nó.
Sử dụng kính thuốc hợp lý
Sử dụng kính thuốc theo chỉ định của bác sĩ chuyên khoa, nhằm cải thiện độ tập trung và điều chỉnh độ lệch của mắt.
Việc chẩn đoán sớm và điều trị đúng cách bệnh nhược thị rất quan trọng. Khi trẻ còn nhỏ, hiệu quả điều trị sẽ càng cao. Do vậy, các bậc phụ huynh nên đưa con em mình đến các cơ sơ y tế để được chẩn đoán và điều trị dưới sự chỉ đạo và hướng dẫn của các y bác sĩ, các chuyên gia về mắt càng sớm càng tốt.
Chắc hẳn cụm từ nhược thị các bạn đã nghe khá nhiều. Nhưng chưa hẳn đã hiểu đúng và đủ về nó. Theo bác sĩ đây là 1 bệnh về mắt. Khi bị nhược thị, mắt trẻ sẽ kém phát triển hơn bình thường, 1 trong 2 mắt bị mất chức năng thị giác.
Nguyên nhân khiến trẻ bị nhược thị là do trẻ bị tật khúc xạ nhưng không đeo kính ngay từ đầu. Thực tế, phụ huynh chỉ phát hiện ra mắt con có vấn đề khi thấy trẻ xem phim phải ngồi quá gần màn hình, viết bài cúi rạp hoặc khi con nói lên lớp không nhìn rõ chữ trên bảng. Lúc này đến gặp bác sĩ kiểm tra thì thị lực của trẻ đã giảm đáng kể khiến trẻ mắc chứng nhược thị. Do vậy cần quan sát trẻ thường xuyên và khám theo dõi chữa tật khúc xạ mắt ngay khi trẻ có dấu hiệu mắc các bệnh này.
Nhược thị có thể chữa khỏi hoàn toàn nếu được phát hiện sớm, chỉ cần xác định được nguyên nhân, tình trạng bệnh, các bác sĩ sẽ đưa ra phương pháp điều trị với các bài tập luyện tập về mắt.
Mắt nhược thị thường xảy ra ở độ tuổi 5-15 tuổi [Nguồn: icare.vn]
2. Tác dụng của các bài tập luyện mắt chữa nhược thị
Khi đến kiểm tra, bác sĩ sẽ đưa ra các bài tập cho mắt nhược thị để giúp cải thiện tình trạng. Tuy nhiên các bậc phụ huynh cần nhớ nhé! Các bài tập này chỉ có tác dụng cải thiện thị lực thôi, không thể chữa hoàn toàn tật khúc xạ của mắt được, con vẫn phải đeo kính chứ chưa thể bỏ được ngay. Bố mẹ cần phải theo dõi sát sao và khuyến khích cổ vũ trẻ thường xuyên luyện tập để mắt phục hồi nhanh và thị lực tăng cường. Để đạt hiệu quả tốt nhất trong việc điều trị, phụ huynh nên tham khảo ý kiến của chuyên gia và kết hợp với các hoạt động ngoài trời giúp mắt trẻ thư giãn nhất.
3. Các bài tập cho mắt nhược thị
Cũng khá giống với một số bài tập mắt cận thị tại nhà hiệu quả bạn có thể tập luyện chữa nhược thị rất đơn giản thực hiện.
3.1. Cách tập mắt nhược thị với nến đèn
Phụ huynh nên để con ngồi trong phòng tối, không dùng điện mà chỉ thắp 1 cây nến sáng. Dạy con phải ngồi tĩnh tâm, mắt nhìn thằng vào ngọn nến đang cháy. Thời gian đầu khá khó khăn với các con, có thể nước mắt chảy giàn giụa nhưng bố mẹ cần phải dặn con không được chớp mắt cho đến khi mỏi mắt quá mới nhắm mắt lại để mắt nghỉ ngơi. Làm như vậy khoảng 3 lần ngày trong khoảng 10-15 phút. Bài tập cho mắt nhược thị với nến nên thực hiện vào buổi tối là tốt nhất.
3.2. Bài tập chữa nhược thị với bút
Với bài tập này đơn giản hơn 1 chút. Bé chỉ cần cầm 1 chiếc bút bất kỳ rồi đưa thẳng tay ra trước mặt, để tay di chuyển sang trái, sang phải. Trong quá trình đó, bé cần phải để mắt di chuyển theo, khi nào mỏi mắt thì bé dừng lại nghỉ ngơi, thư giãn. Sau đó phụ huynh có thể giúp con thực hiện các biện pháp massage cho mắt để con không cảm thấy quá khó chịu. Để bé di chuyển bút từ trái sang phải khoảng 10 lần trong 1 lần tập, làm 3-5 phút trong 1 lần tập và 1 ngày cần làm khoảng 2-4 lần.
3.3. Bài tập mắt với dây
Với bài tập cho mắt nhược thị với dây này, cần có 1 người ngồi bên để hỗ trợ trẻ. Mẹ hoặc bố ngồi đối diện với con, khoảng cách giữa 2 người chừng khoảng 1m. Mẹ cầm 1 đầu dây cho con, để lên ngang tầm với con có thể đặt lên mũi cũng được, cách chừng khoảng 1cm. Đầu dây còn lại để bé cầm, đồng thời di chuyển tấm bìa để kiểm tra thị lực. Mẹ nên chú ý để chỉnh cho con, sao cho tấm bìa phải kề sát sợi dây, di chuyển từ xa rồi vào gần, đến khi bạn không đọc được chữ trên tấm bìa thì dừng lại. Lúc này, hãy dùng bút để đánh dấu điểm dừng đó trên dây. Điểm dừng càng xa mắt thì thị lực của các bé sẽ càng tốt!
Bài tập mắt chữa nhược thị với dây cần 1 người để hỗ trợ [Nguồn: matdepchoem.edu.vn]
3.4. Bài tập mắt với màn hình máy tính
Đây là phần mềm hỗ trợ điều trị nhược thị bằng máy tính đầu tiên tại Việt Nam. Phần mềm do các bác sĩ tại bệnh viện mắt trung ương Hà Nội nghiên cứu trong khoảng 3 năm. Hiện tại phần mềm được ứng dụng rộng rãi trên toàn quốc và đạt hiệu quả rất khả quan.
Mỗi ngày, tại phòng khám phục hồi chức năng tại khoa mắt trẻ em của bệnh viện có khoảng hơn 70 lượt bệnh nhân trong độ tuổi từ 5-13 tới để thực hiện các bài tập cho mắt nhược thị. Tại đây, các em sẽ được y bác sĩ hướng dẫn tận tình, giúp khả năng phục hồi nhanh hơn.
Phương pháp điều trị bằng máy tính này thực hiện khá đơn giản. Bệnh nhân ngồi trước màn hình máy tính có các bài tập thiết kế dành riêng cho mắt nhược thị. Các bài tập này đã được nhiều nhà khoa học nghiên cứu, giúp mắt vận động, điều tiết hoặc kích xạ phản ứng nhanh hơn. Phần mềm này có rất nhiều bài tập khác nhau để bệnh nhân điều trị, phù hợp với tình trạng mắt mức độ nhược thị nặng hay nhẹ của bệnh nhân.
Ban đầu, bệnh nhân sẽ làm quen với các bài tập nhẹ nhàng sau tăng dần đều lên. Mỗi ngày các em cần tập luyện khoảng từ 15-60 phút, chia theo nhiều lần để tránh mỏi mắt. khoảng 15 phút/ lần. Có rất nhiều bài tập khá vui nhộn thu hút sự chú ý của các em như hứng trứng gà, tìm gà bay…
Phương pháp điều trị bằng máy tính không chỉ được phổ cập rộng rãi tại các bệnh viện chuyên khoa mắt ở Việt Nam mà còn được các nước trên thế giới áp dụng như Nga hay Singapore. Mỗi quốc gia, các bác sĩ, chuyên gia sẽ lựa chọn hình ảnh phù hợp với nét văn hóa của đất nước mình, phù hợp với tâm lý trẻ nhỏ.
3.5. Bài tập mắt với thiết bị chuyên dụng
Ngoài các bài tập cho mắt nhược thị tại nhà hay tại bệnh viện thì phụ huynh có thể đưa con đến tập tại 1 số trung tâm tập mắt uy tín như Morelight nữa nhé! Tại các trung tâm, các học viên sẽ được có những bài tập riêng phù hợp với mức độ nhược thị của từng em để hiệu quả điều trị đạt được cao nhất. Khi tập luyện phương pháp này, các em sẽ sử dụng các dụng cụ chuyên dụng như kính chuyên dụng để luyện tập theo các bước cụ thể như:
Bước 1: Các em sẽ được tham gia các trò chơi như vẽ, chơi cờ caro, xếp hình hoặc đánh cờ tướng …. Trò chơi khá phong phú đa dạng phù hợp với từng độ tuổi, giúp trẻ có hứng thú trong việc luyện tập hơn. Với các trò chơi này tế bào thần kinh võng mạc và hệ thống trung khu thần kinh thị giác được kích thích nhanh hơn, tăng điều tiết khúc xạ cho mắt.
Bước 2: Các em sẽ được làm quen với bằng thị lực chuyên dụng để tăng sự điều tiết của thể mi. Đây là phần nằm giữ mống mắt và hắc mạc, nhô lên ngay ở màng bồ đào. Thể mi làm nhiệm vụ điều tiết mắt, giúp thị lực mắt tốt hơn, có thể nhìn thấy các vật thể ở xa và tiết ra thủy dịch nhờ các tế bào lập phương ở mí.
Bước 3: Bước này các em sẽ được chơi tâng bóng bàn. Trò này sẽ giúp các cơ vận nhãn và điều tiết tốt hơn.
4. Các phương pháp điều trị dành cho mắt nhược thị
Ngoài các bài tập cho mắt nhược thị phục hồi thị lực thì các bạn còn có thể tham khảo các phương pháp điều trị dưới đây để quá trình phục hồi nhanh hơn.
4.1. Đeo miếng che một bên mắt
Nếu phụ huynh phát hiện con mình bị nhược thị sớm, khi tình trạng bệnh vẫn ở mức độ nhẹ thì hãy thử dùng phương pháp đeo miếng che một bên mắt tốt đi. Như vậy, não bộ buộc phải chú ý đến tín hiệu thị giác từ mắt nhược thị đồng thời giúp mắt phát triển thị lực bình thường nhất. Các em có thể che mắt trong vài giờ mỗi ngày hoặc nếu không cảm thấy khó chịu hay bất tiện quá thì có thể che cả ngày. Làm như vậy trong vòng nhiều tháng liên tục đảm bảo thị lực mắt 2 bên sẽ tốt hơn đấy!
Còn nếu trong quá trình đeo như vậy, trẻ cảm thấy khó chịu thì các bậc phụ huynh có thể cho con sử dụng kính áp tròng có thiết kế ngăn không cho ánh sáng vào bên mắt tốt. Như vậy không ảnh hưởng đến vẻ ngoài nhưng vẫn điều trị nhược thị được. Tuy nhiên, giá thành của kính áp tròng loại này khá cao đấy nhé!
Đeo miếng che một bên mắt tốt sẽ giúp mắt nhược thị vận động nhiều hơn [Nguồn: thegioinhankhoa.blogspot.com]
4.2. Sử dụng thuốc nhỏ mắt Atropin theo chỉ định bác sĩ
Trong quá trình điều trị việc sử dụng thuốc nhỏ mắt là điều cần thiết. Ưu điểm của việc dùng thuốc Atropin là phụ huynh không cần phải theo dõi sát sao việc trẻ có mang miếng che mắt hay không. Thuốc này có tác dụng làm mờ thị lực ở mắt tốt, buộc mắt nhược thị phải hoạt động nhiều hơn.
Theo kết quả của nhiều nghiên cứu, dùng thuốc Atropin cho hiệu quả điều trị tốt ngang với với che mắt. Tuy nhiên, dùng thuốc Atropin sẽ có tác dụng phụ. Nhiều trường hợp mắt bị nhạy cảm với ánh sáng, mặt đỏ bừng thậm chị bị liệt cơ mi. Vì thế trước khi sử dụng, các bạn cần được sự cho phép của bác sĩ, dùng đúng cách và đúng liều lượng quy định.
4.3. Phẫu thuật điều chỉnh
Phẫu thuật điều chỉnh là phương pháp điều trị hiệu quả cho kết quả nhanh chóng nhất hiện nay! Nhiều trẻ bị nhược thị là do gặp các dị tật về mắt như mắt lé, sụp mí, đục thủy tinh thể. Vì vậy phẫu thuật cơ mắt sẽ giúp trẻ em khắc phục được cả những vấn đề này luôn.
4.4. Đeo kính thuốc điều chỉnh
Ngoài ra các bạn có thể mua gọng kính cận chất liệu an toàn và cắt kính thuốc cho con theo chỉ định của các bác sĩ chuyên khoa. Chúng sẽ giúp các em cải thiện độ tập trung và điều chỉnh thị lực của 2 mắt phù hợp nhất.
Bạn có thể điều trị nhược thị bằng cách đeo kính thuốc theo chỉ định của các bác sĩ [Nguồn: kinhmatviet.com]
Nhược thị càng điều trị sớm càng tốt! Vậy nên khi phát hiện con gặp bệnh này, các bậc phụ huynh nên đưa con đi kiểm tra, và để con làm quen với các bài tập cho mắt nhược thị ngay. Đăng ký gói khám mắt Ortho K hiện đại và an toàn, chữa trị bệnh về mắt hiệu quả. Ngoài ra cũng đừng quên kết hợp sử dụng các loại thực phẩm chức năng tốt cho mắt!