SoanBai123 » Văn Mẫu » Văn mẫu lớp 11 » Bình luận về hiện tượng Xuân tóc đỏ trong xã hội ngày nay
Bình luận về hiện tượng Xuân tóc đỏ trong xã hội ngày nay
Phân tích bài thơ chiều tối của Hồ Chí Minh
Đề bài:
Hiện tượng Xuân Tóc Đỏ có còn trong xã hội ngày nay?
Bài làm:
Nhờ tài năng trào phúng sắc sảo và nghệ thuật xây dựng tính cách nhân vật tuyệt vời của nhà văn hiện thực phê phán Vũ Trọng Phụng mà Xuân Tóc Đỏ trong tiểu thuyết Số đỏ nổi tiếng đã trở thành một hình tượng bất hủ có ý nghĩa khái quát rất cao và có sức sống lâu dài. Có thể nói rằng thế hệ con cháu của hắn giờ đây vẫn còn tồn tại trong xã hội của chúng ta.
Xuân Tóc Đỏ là một đứa trẻ mồ côi nghèo khổ và vô giáo dục. Hắn lấy hè đường làm nhà, lấy sấu và cá hồ hoàn Kiếm làm cơm. Hắn lăn lóc kiếm ăn bằng nhiều nghề khác nhau như đánh giày, thổi loa rao thuốc lậu, nhặt bóng ở sân quần vợt… Sau khi bị bắt vì tội dám nhòm trộm một cô đầm thay váy áo và bị nhốt vào bót, Xuân Tóc Đỏ đã lọt vào mắt một mụ me Tây lẳng lơ, dâm đãng là mụ Phó Đoan. Mụ ta đã hào phóng bỏ tiền nộp phạt để chuộc hắn ra, nhằm sử dụng vào mục đích xấu xa của mụ.
Xuân Tóc Đỏ được mụ Phó Đoan dẫn đến giới thiệu với vợ chồng Văn Minh, chủ tiệm may Âu hóa. Nhờ láu cá và những kinh nghiệm từng trải trong chốn giang hồ, cộng với sự nhanh mồm nhanh miệng, chẳng mấy chốc hắn đã chiếm được cảm tình của nhiều người trong đại gia đình của cụ cố Hồng – một nhà tư sản ở Hà Nội.
Chính thói bịp bợm, dối trá và lòng tham của lũ người vô liêm sỉ như vợ chồng Văn Minh, mụ Phó Đoan, cô Tuyết… đã biến Xuân Tóc Đỏ từ kẻ bần tiện, hạ đẳng thành “một thanh niên trí thức tài giỏi, cao quý của giới thượng lưu”. Gã Văn Minh muốn ông nội mau chết để được chia gia tài nên đã cố tình nói dối và tâng bốc Xuân Tóc Đỏ là sinh viên trường thuốc, rất giỏi chữa bệnh. Rồi Xuân Tóc Đỏ cả gan chữa bệnh cho cụ cố bằng những thứ bậy bạ khiến cụ phải lìa trần. Như thế là vô tình hắn đã có “công lớn” với đám con cháu bất hiếu đang mong cụ Tổ mau chết để chia gia tài.
Bình luận về hiện tượng Xuân tóc đỏ trong xã hội ngày nay
Xuân Tóc Đỏ phất lên như diều gặp gió: “sinh viên trường thuốc”, “đốc tờ”, “giáo sư quần vợt”, “nhà ái quốc vĩ đại có công cứu nước…” Hắn còn được quan công sứ mời dùng cơm; được nhà nước bảo hộ tặng Bắc đẩu bội tinh và vua Xiêm ban thưởng trọng hậu. Thật không còn gì bi hài hơn cảnh đại diện của hội Khai trí tiến đức phải đến tận nhà chúc tụng và xin phép Xuân Tóc Đỏ cho đưa vào từ điển những từ cửa miệng mà hắn hay dùng nhự Mẹ kiếp hay Nước mẹ gì… để quốc dân học tập[?!].
Nhân vật Xuân Tóc Đỏ là sản phẩm của cái xã hội phong kiến nửa thực dân, dở ta dở Tây đầu thế kỉ XX, khi yếu tố tư bản bắt đầu có những tác động và ảnh hưởng đáng kể đến nếp nghĩ, nếp sống của tầng lớp thị dân khá giả. Nền tảng đạo đức truyền thống bị lung lay, thậm chí đảo lộn trước mãnh lực của đồng tiền, trước trào lưu tư tưởng và văn hóa phương Tây du nhập vào nước ta…
Xét về bản chất, Xuân Tóc Đỏ chẳng có tài cán gì đáng kể ngoài sự láu cá và liều tĩnh của một kẻ vô học. Hắn “thăng tiến” nhanh như vậy là nhờ “công lao” to lớn của cả một lũ người dối trá, gian manh, tham lam và đểu cáng. Cuối cùng thì những đại diện của cái giai cấp tự xưng là “thượng lưu quý tộc” ấy đã phải quỳ mọp dưới chân của tên đại bịp.
Ngày nay, tuy xã hội mới của chúng ta ưu việt hơn xã hội cũ rất nhiều song không phải là đã hết loại người như Xuân Tóc Đỏ. Vì mối lợi bất chính, chúng có thể bất chấp mọi thủ đoạn, kể cả những thủ đoạn xấu xa nhất để làm giàu như gian lận, lừa đảo, buôn lậu, buôn hàng quốc cấm, trốn thuế… Nhờ thế mà chúng giàu lên nhanh chóng, xe hơi, nhà lầu, ăn chơi trác táng. Phong cách chung của đám “Xuân Tóc Đỏ hiện đại” này là hợm tiền hợm của, vênh vênh váo váo, kiêu căng hợm hĩnh đến mức nhố nhăng, lố bịch. Có tiền trong tay, chúng cứ tưởng rằng là có thể mua được tất cả: học thức, danh vọng và sự kính nể, trọng vọng của mọi người.
Không ít kẻ tìm mọi cách lân la, tiếp cận với các vị có chức có quyền ở những nơi công cộng như sân ten-nit hoặc nơi tổ chức các cuộc hội họp… để làm quen, xin chữ kí, rồi xin chụp ảnh chung… để khi cần thiết sẽ sử dụng vào mục đích đen tối. Táo tợn hơn, có kẻ còn dám mạo nhận là con cháu của những vị nổi tiếng ở Trung ương để đi lừa đảo…
Còn hiện tượng “vỏ một đằng ruột một nẻo” thì khá phổ biến ở mọi lĩnh vực, tầng lớp trong xã hội. Những ông “tiến sĩ giấy”, “tiến sĩ một đêm”; những quan chức đầu ngành có tới dăm ba bằng Đại học, kể cả Cao học nhưng thực ra chưa học hết bậc phổ thông… chẳng phải là chuyện hiếm hoi. Những kẻ bất tài nhưng lại giỏi nịnh bợ, luồn lách, đội trên đạp dưới để mưu cầu vinh thân phì gia; những kẻ chưa đỗ ông nghè đã đe hàng tổng hoặc có chút gì đó hơn người đã vội nhìn đời bằng đôi mắt hạt đỗ coi trời bằng vung theo kiểu ếch ngồi đáy giếng… đều là hậu duệ của nhân vật Xuân Tóc Đỏ.
Vượt ra ngoài khuôn khổ cái tên của một cá nhân, Xuân Tóc Đỏ đã trở thành cái tên chung dùng để chỉ loại người thăng tiến rất nhanh không phải nhờ tài năng thực sự của bản thân mà là nhờ những may mắn ngẫu nhiên do yếu tố khách quan đem lại và nhờ thói ranh ma, láu cá, cơ hội… Trước sự thanh lọc nghiệt ngã của thời đại, tin chắc rằng đất sống của loại người này sẽ dần dần bị thu hẹp, nhường chỗ cho những con người chân chính. Với tiểu thuyết Số đỏ, Vũ Trọng Phụng đã để lại cho đời một hình tượng độc đáo là Xuân Tóc Đỏ có ý nghĩa xã hội vô cùng khái quát.
Nhắc đến Nam Cao người ta nhớ ngay đến Chí Phèo. Nhắc đến Ngô Tất Tố người ta không thể nào quên Chị Dậu. Còn Vũ Trọng Phụng lại ghi dấu trong lòng người đọc với Xuân Tóc Đỏ - Nhân vật chính trong tiểu thuyết Số đỏ, một kẻ cơ hội bò dần vào giới thượng lưu bằng nhiều mánh khóe mà bất cứ một con người bình thường nào cũng không nghĩ ra được. Có thể nói Xuân Tóc Đỏ làm nên thành công cho số đỏ.
Cái tên Xuân Tóc Đỏ gắn liền với nguồn gốc xuất thân và quãng đời chẳng lấy gì làm đẹp đẽ của hắn. Sinh ra thuộc tầng lớp dưới đáy xã hội, mồ côi cả cha lẫn mẹ. Xuân đi ở cho nhà bác họ, nhưng mới chín, mười tuổi, Xuân đã có hành động bỉ ổi, bị bác đánh và đuổi đi. Không nhà, không cửa, không người thân thích, hắn sống lang thang bằng đủ mọi nghề của một kẻ ma cà bông: Thằng Xuân lấy đầu hè xó chợ làm nhà, lây sấu ở các phố, lấy cá ở Hồ Hoàn Kiếm làm cơm. Nó bán phá xa, bán nhật trình, chạy cờ rạp hát... Cảnh ngộ đó tạo cho nó lên một đứa hoàn toàn vô giáo dục, tuy nó tinh quái lắm, thạo đời lăm. Thế nhưng, trong cái xã hội thực dân tư sản thời Vũ Trọng Phụng với đông đúc những me Tây, nhà giàu hãnh tiến, gái tân mất nết... Xuân Tóc Đỏ gặp số đỏ đến lạ kì.
Khởi đầu chuỗi ngày dài may mắn của đời Xuân Tóc Đỏ bắt nguồn từ một hành động chẳng lấy gì làm tốt đẹp. Hắn dòm trộm một cô đầm thay váy và bị bắt quả tang. Người ta nhốt hắn vắo bót lồi xềnh xệch ra sân mà tát, mà sỉ vả. Nhưng số đỏ đã mỉm cười với hắn. Nhờ hành động dòm trộm ấy, Xuân Tóc Đỏ đã lọt vào mắt xanh của bà Phó Đoan - một me Tây góa chồng dâm đãng. Bà Phó Đoan bỏ tiền nộp phạt cho cảnh sát, bảo lãnh cho Xuân ra tù với mục đích biến hắn thành công cụ thỏa mãn thói dâm ô của bà. Ngày đầu đến nhà bà Phó Đoan, bước chân đầu tiên vào xã hội thượng lưu, Xuân Tóc Đỏ có chút ngờ nghệch, nhưng Xuân nhanh chóng thích nghi, nhập vào xã hội đó để tiến thân.
Xuân sau khi được bà Phó Đoan cứu khỏi cảnh tù tội, được bà giới thiệu với tiệm may Âu hóa của vợ chồng Văn Minh - một thành viên của xã hội thượng lưu. Bước vào đây, Xuân đã gặp được nhiều sự may mắn ngẫu nhiên. Hắn bập bõm học những mốt y phục: Ngây thơ, Lời hứa, Chờ một phút... rồi nhờ vào cái tài lẻo mép của hắn, hắn được những kẻ thượng lưu dốt nát đánh giá rất cao Xuân bắt đầu tham dự vào cải cách xã hội, hắn thực sự đi vào cái thế giới giàu sang, điều mà trước đó, Xuân Tóc Đỏ mơ cũng không thấy nổi.
Lúc đầu do đột ngột bị ném vào cái xã hội thượng lưu, quá xa lạ với môi trường sống quen thuộc, Xuân hoàn toàn bị động trước cái số đỏ của mình nên hoặc không khai thác được, hoặc bỏ lỡ dịp may bày sẵn như lần đầu đến nhà bà Phó Đoan. Rồi sau đó, Xuân vốn tinh quái và thạo đời, Xuân nhanh chóng hiểu ra rằng cái xã hội sang trọng mà hắn lọt vào được cũng như cái xã hội lem luốc của hắn bề ngoài tuy khác nhau nhưng cùng chung một bản chất, dâm ô, đểu cáng, hám danh, bịp bợp. Và khi đã hiểu Xuân quyết định dành cho mình một vị trí trong xã hội đó. Hắn đã thực sự thành công.
Ở tiệm may Âu hóa vài ngày, Xuân đã được mụ Phó Đoan khen là được việc ở đâu vui vẻ đây, thịnh vượng đấy. Văn Minh vợ cũng khen hết lời: Hắn thông minh lắm! Mới vào đây có vài ngày mà khách khứa xem ý ai cũng mến. Còn Văn Minh chồng thì ôn tồn nhận xét “được cái hắn cũng mồm mép nhanh nhẩu”. Các bà, các cô thì thích hắn vì hắn khéo nịnh, khéo hót, có người khen Xuân là phong nhã, hiểu biết nhiều. Nhưng Xuân thực chất là một tên láu cá, xảo quyệt. Hắn dĩ sử dụng tất cả những gì thu lượm được trong cõi đời lăn lóc dưới đáy xã hội đế tiến thân. Đó là một sự trào phúng đặc sắc của nhà văn. Với Xuân, hắn chỉ có tính thông minh, kiểu con vẹt và triết lí của một cái đầu rỗng tuếch!
Xuân, tên ma cà bông ngày xưa chuyên thổi loa quảng cáo thuốc lậu ngày nào, nhờ thế đã thuộc lòng được mớ kiến thức bập bõm, lộn xộn bỗng trở thành sinh viên trường thuốc, đốc tờ Xuân. Ngồi hóng chuyện giữa cụ cố Hồng, bà Phó Đoan, vợ chồng Văn Minh về bệnh tình của cụ tổ, hắn đem những điều này góp ý vào. Ngay sau đó, hắn thành sinh viên trường thuốc qua sự bịp bợm cửa Văn Minh đang tìm một thầy thuốc rởm để cụ tổ chết đi. Trước sự “thông thạo” về y lí của Xuân, cả bà Phó Đoan và vợ chồng Văn Minh đều kinh hoàng, không hiểu duyên cớ vì đâu, cụ cố Hồng kính cẩn hỏi Xuân: Bẩm ngài ngài làm gì mà giỏi về y lí như vậy ạ ?
Tiểu thuyết Số đỏ kết thúc khi Xuân đã leo lên nấc thang cuối cùng của danh vọng Xuân - vĩ nhân; anh hùng cứu quốc đang diễn thuyết trước đông đảo quần chúng, gọi quần chúng là mi. Bằng hành động bịp bợm của nước Xiêm để tránh họa chiến tranh. Trong cái xã hội tư sản nhố nhăng đó, kẻ vô học như Xuân được biểu dương, tán tụng đến không ngờ.
Xây dựng nhân vật điển hình Xuân Tóc Đỏ, Vũ Trọng Phụng đã thể hiện một tài năng trào phúng bậc thầy. Có thể xem mỗi chương trong số đỏ là một màm kịch mà các xung đột diễn ra đầy kịch tính. Trong xã hội đó, kẻ vô học đào luyện trong nền văn hóa vỉa hè trở thành anh hùng cứu quốc, vĩ nhân, quả là sự châm biếm sâu cay. Qua nhân vật này, tác giả thể hiện sự tố cáo mạnh mẽ đối với xã hội đương thời - xã hội tư sản đầy rẫy thói dâm ô, bịp bợm vô liêm sỉ mà Xuân Tóc Đỏ là một điển hình.
Hình tượng nhân vật Xuân Tóc Đỏ là một sáng tạo độc đáo của Vũ Trọng Phụng. Giữa những nhân vật về người nông dân quen thuộc như: Chị Dậu, Chí Phèo... những tên địa chủ như: Bá Kiến, Nghị Quế,… Xuân Tóc Đỏ quả là độc nhất vô nhị trong văn học hiện thực trào phúng trước Cách mạng tháng Tám.