Tại Hội thảo ngày 20/6/2022, Thứ trưởng Nguyễn Thị Hà nhấn mạnh việc trẻ em phải lao động sớm đã và đang để lại hậu quả nặng nề, ảnh hưởng đến sự phát triển hài hòa của trẻ em, cản trở việc tiếp cận và thụ hưởng nền giáo dục phù hợp, cản trở việc chuẩn bị một tương lai tốt hơn cho chính các em. Đồng thời, điều đó cũng làm mất đi các quyền của trẻ em và tác động tiêu cực đến phát triển kinh tế, xã hội, nhất là chất lượng của nguồn nhân lực trong tương lai.
Theo Thứ trưởng, trong thời gian qua, công tác phòng ngừa, giảm thiểu LĐTE luôn được Đảng, Quốc hội, Chính phủ quan tâm đầu tư. Việt Nam đã tham gia, phê chuẩn các điều ước quốc tế nhằm bảo đảm thực hiện quyền trẻ em, là nước đầu tiên ở Châu Á và nước thứ 2 trên thế giới phê chuẩn Công ước của Liên hợp quốc về quyền trẻ em. Việt Nam cũng đã phê chuẩn Công ước số 182 của ILO về việc cấm và những hành động tức thời để loại bỏ những hình thức LĐTE tồi tệ nhất, Công ước số 138 của ILO về tuổi tối thiểu làm việc. Thủ tướng Chính phủ đã ban hành quyết định số 782/QĐ-TTg phê duyệt Chương trình phòng ngừa và giảm thiểu LĐTE trái quy định pháp luật giai đoạn 2021-2025, định hướng đến năm 2030. Đặc biệt, trong đại dịch Covid-19 vừa qua, với sự quan tâm của Đảng, Nhà nước, sự chỉ đạo của Chính phủ, Bộ Lao động - TB&XH đã kịp thời tham mưu ban hành và triển khai nhiều chính sách, giải pháp hỗ trợ khẩn cấp trước mắt cũng như lâu dài cho trẻ em bị nhiễm Covid-19, trẻ em mồ côi do Covid-19, hỗ trợ người lao động và người sử dụng lao động gặp khó khăn do đại dịch Covid-19.
Cho đến nay hầu hết các đơn vị, địa phương đã xây dựng kế hoạch và chỉ đạo triển khai thực hiện Quyết định số 782/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ; hệ thống luật pháp, chính sách liên quan đến LĐTE ngày càng hoàn thiện; công tác phòng ngừa, giảm thiểu LĐTE đã huy động được sự tham gia của của các cơ quan, tổ chức liên quan, doanh nghiệp và toàn xã hội; việc thực hiện mục tiêu phòng ngừa, giảm thiểu LĐTE được lồng ghép trong chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo; Việt Nam đã tăng cường hội nhập quốc tế trong công tác phòng ngừa LĐTE và trở thành một trong 26 quốc gia tiên phong tham gia liên minh 8.7. Kinh nghiệm giải quyết LĐTE của Việt Nam đặc biệt là kinh nghiệm trong việc cải thiện khả năng tiếp cận giáo dục đồng thời giải quyết vấn đề LĐTE đã được chia sẻ trong Hội nghị toàn cầu về phòng ngừa, giảm thiểu LĐTE tại Nam Phi năm 2022. Sự quan tâm hỗ trợ tích cực về kỹ thuật và nguồn lực của Bộ Lao động Hoa kỳ, tổ chức ILO, tổ chức UNICEF và các tổ chức trong và ngoài nước đã góp phần cho sự thành công trong công tác phòng ngừa, giảm thiểu LĐTE tại Việt Nam.
Tuy nhiên, công tác phòng ngừa, giảm thiểu LĐTE vẫn còn nhiều khó khăn, thách thức, đặc biệt là trong bối cảnh đại dịch Covid-19, LĐTE có nguy cơ tăng trở lại; LĐTE tập trung trong lĩnh vực nông nghiệp, ở những nơi khó can thiệp, nhất là trong hộ gia đình, các cơ sở sản xuất, kinh doanh nhỏ lẻ, khu vực phi chính thức và có nguy cơ cao tham gia chuỗi cung ứng; LĐTE ảnh hưởng tiêu cực đến việc học tập, phát triển thể chất và tâm lý của trẻ em do tiếp xúc môi trường độc hại nguy hiểm. Nhận thức của các cấp, các ngành, cán bộ cơ sở, người sử dụng lao động, cha mẹ, người chăm sóc trẻ em và trẻ em về phòng ngừa LĐTE còn hạn chế; Công tác thanh tra, kiểm tra giám sát về LĐTE còn hạn chế; cơ sở dữ liệu về LĐTE còn thiếu.
Sau những tác động của Covid-19 đối với những nhóm đối tượng dễ bị tổn thương nhất trong xã hội, với những gia đình đang phải đối mặt với cú sốc về kinh tế thì an sinh xã hội có vai trò đặc biệt quan trọng. Việc xây dựng và thực hiện các gói an sinh xã hội đối với các hộ gia đình có thể giúp cho nhiều gia đình và nhiều trẻ em sẽ được giúp đỡ để không trở thành LĐTE. Trẻ em sẽ được tạo điều kiện tốt nhất để được đến trường, được học hành đầy đủ vì điều này trước hết mang lại lợi ích cho các em và cả xã hội trong tương lai.
Nhằm nâng cao kiến thức, kỹ năng cho cán bộ các cấp trong thực hiện lĩnh vực phòng ngừa, giảm thiểu LĐTE, ngày 22-24/6/2022, Cục Trẻ em đã phối hợp với Tổ chức Lao động quốc tế [ILO] triển khai khóa tập huấn về Phòng ngừa, giảm thiểu LĐTE và giám sát Chương trình Phòng ngừa, giảm thiểu trẻ em lao động trái quy định của pháp luật. Qua khóa tập huấn cán bộ các cấp, các ngành thực hiện công tác phòng ngừa, giảm thiểu LĐTE đã có được kiến thức về: trẻ em, LĐTE, thực trạng, nguyên nhân LĐTE, mối liên hệ giữa hậu quả của LĐTE; các quy định của pháp luật quốc tế và Việt Nam trong việc ngăn ngừa và giảm thiểu LĐTE; chính sách, pháp luật Việt Nam về phòng ngừa, giảm thiểu LĐTE; Phối hợp, lồng ghép hành động phòng ngừa, giảm thiểu LĐTE; kỹ năng can thiệp, trợ giúp LĐTE; cách triển khai mô hình phát hiện sớm, hỗ trợ, can thiệp LĐTE, trẻ em có nguy cơ trở thành LĐTE; Nắm được, thực hành và góp ý cho Bộ chỉ số theo dõi, giám sát cho chương trình phòng ngừa, giảm thiểu LĐTE.
Để công tác phòng ngừa, giảm thiểu LĐTE trên địa bàn tỉnh đạt hiệu quả, UBND tỉnh đã đưa ra các mục tiêu cụ thể tại Kế hoạch số 310/KH-UBND ngày 05/7/2021 và Kế hoạch số 376/KH-UBND ngày 05/8/2021. Từng bước thực hiện mục tiêu đã đề ra, trong năm 2022, Sở Lao động - TB&XH đã đặt ra chỉ tiêu: 100% trẻ em có nguy cơ lao động trái quy định pháp luật và trẻ em bị mua bán vì mục đích bóc lột sức lao động khi có thông báo được hỗ trợ, can thiệp kịp thời, được quản lý, theo dõi; 95% công chức, viên chức cấp tỉnh, huyện và 95% cán bộ, công chức cấp xã ngành Lao động - TB&XH, các cơ quan, tổ chức có liên quan đến vấn đề LĐTE được tập huấn kiến thức, kỹ năng về quản lý, phòng ngừa, phát hiện, hỗ trợ, can thiệp giảm thiểu LĐTE. Đồng thời, Sở Lao động - TB&XH đưa ra các giải pháp thực hiện: Truyền thông, giáo dục, vận động xã hội về LĐTE bằng nhiều hình thức khác nhau; Tổ chức tập huấn và cử cán bộ các cấp tham gia tập huấn ở Trung ương nhằm nâng cao năng lực; lồng ghép kiểm tra, giám sát LĐTE trong công tác trẻ em nói chung...