Trong thời kỳ đẩy mạnh toàn cầu hóa và hội nhập kinh tế như hiện nay thì hoạt động thương mại giữa các quốc gia diễn ra ngày càng sôi nổi. Để thuận tiện hơn trong giao dịch, nhiều phương thức thanh toán quốc tế đã ra đời. Bài viết dưới đây, Xuất nhập khẩu Đại Dương sẽ giới thiệu đến bạn các phương thức thanh toán quốc tế phổ biến nhất hiện nay nhé.
Contents
Thanh toán quốc tế là việc thực hiện các nghĩa vụ chi trả và quyền hưởng lợi về tiền tệ phát sinh. Dựa trên cơ sở những hoạt động kinh tế và phi kinh tế giữa, cá nhân, doanh nghiệp hay quốc gia này đối với tổ chức quốc tế thông quan quan hệ giữa ngân hàng của các nước liên quan.
Nói cách khác thì thanh toán quốc tế là hoạt động thanh toán giữa các bên tham gia vào hợp đồng mua bán quốc tế hoặc hợp đồng dịch vụ có yếu tố nước ngoài. Việc thanh toán loại chi phí này sẽ được thực hiện chủ yếu bởi các ngân hàng và gắn liền với việc đổi tiền theo tỷ giá ngoại hối.
Hoạt động thanh toán quốc tế có thể kể đến ở một số mặt như sau:
- Chủ thể tham gia vào hoạt động thanh toán quốc tế ở những quốc gia khác nhau. Trong mỗi giao dịch thanh toán quốc tế sẽ có liên quan đến ít nhất hai quốc gia và phổ biến nhất vẫn là có từ ba quốc gia tham gia trở lên.
- Ngôn ngữ được sử dụng trong tất cả các hoạt động thanh toán quốc tế hiện nay hầu hết là tiếng Anh. Để thực hiện các giao dịch thanh toán quốc tế thì đòi hỏi người thanh toán phải có trình độ chuyên môn và kỹ năng tương xứng với trình độ quốc tế.
- Đồng tiền được những doanh nghiệp sử dụng chung trong các hoạt động thanh toán quốc tế sẽ tồn tại dưới các phương tiện thanh toán như: thẻ, séc, hối phiếu…. Đồng tiền sử dụng có thể là tiền của nước bên mua, bên bán hoặc tiền của một quốc gia thứ ba. Tuy nhiên, phổ biến nhất vẫn là sử dụng ngoại tệ được tự do chuyển đổi.
- Thanh toán quốc tế sẽ có liên quan đến hệ thống pháp luật của nhiều quốc gia khác nhau và cũng có thể khác biệt nhau. Vì vậy, các bên tham gia hợp đồng thường sẽ chọn những quy định mang tính thống nhất hoặc dựa theo thông lệ quốc tế.
Tác dụng của phương thức thanh toán quốc tế
Hiện nay, phương thức thanh toán quốc tế có tác dụng hữu ích đối với việc trao đổi, mua bán hàng hóa giữa nhiều doanh nghiệp thuộc các quốc gia khác nhau.
Giúp cho hoạt động xuất nhập khẩu của các nước tham gia trở nên thuận tiện, đảm bảo được quyền lợi cho cả người bán và người mua.
Bên cạnh đó phương thức thanh toán quốc tế cũng mang đến nhiều tác dụng tốt cho nền kinh tế. Hoạt động này sẽ góp phần mở rộng và thúc đẩy quan hệ kinh tế đối ngoại. Đồng thời, giúp tăng cường vị thế của các quốc gia trên trường quốc tế.
Ngoài ra, hoạt động thanh toán quốc tế cũng sẽ tạo cầu nối quan trọng giữa các quốc gia trong quan hệ thanh toán.
Các phương thức thanh toán quốc tế cũng mang lại những tác động tích cực cho những ngân hàng thương mại. Hoạt động thanh toán này sẽ tạo ra doanh thu dịch vụ của ngành. Bên cạnh đó, nó còn giúp thúc đẩy các hoạt động khác của ngân hàng cũng sẽ phát triển theo.
Các phương thức thanh toán quốc tế phổ biến nhất hiện nay
Trong hoạt động ngoại thương hiện nay có nhiều hình thức thanh toán khác nhau. Sau đây là một số phương thức thanh toán quốc tế phổ biến nhất:
Letter of credit – Phương thức thanh toán tín dụng chứng từ
Phương thức thanh toán tín dụng chứng từ thực chất là thỏa thuận mà trong đó ngân hàng mở thư tín dụng có thể đáp ứng được mọi nhu cầu của người xin mở thư tín dụng.
Đồng thời cam kết cho phép ngân hàng chi trả hay chấp nhận yêu cầu của người hưởng lợi. Việc thanh toán chỉ được diễn ra khi những điều kiện và quy định có trong thư tín dụng được thực hiện một cách đúng, đầy đủ.
Thư tín dụng chính là văn bản được ngân hàng phát hành theo yêu cầu của người nhập khẩu. Ngân hàng sẽ cam kết thanh toán cho người xuất khẩu một khoản tiền nhất định.
Số tiền này chỉ được ngân hàng thanh toán khi người xuất khẩu có thể thực hiện đúng những điều khoản có trong nội dung thư tín dụng đã ban hành.
Open Account – Phương thức ghi sổ
Phương thức thanh toán ghi sổ được hiểu là người xuất khẩu hàng hóa sau khi đã hoàn tất các giao dịch sẽ ghi nợ tài khoản cho phía nhập khẩu vào một cuốn sổ theo dõi.
Bên phía người nhập khẩu sẽ thông qua sổ ghi nợ này để theo dõi và thanh toán nợ cho phía nhà xuất khẩu đúng theo định kỳ đã được hai bên thỏa thuận trước đó.
Đối với phương thức thanh toán ghi sổ này sẽ có một số đặc điểm cơ bản đó chính là sẽ không có sự tham gia của ngân hàng với chức năng là mở tài khoản và thanh toán.
Đồng nghĩa là hình thức thanh toán hàng hóa chỉ có sự tham gia của bên mua và bên bán. Điều đặc biệt trong phương thức ghi sổ là bên mua và bán phải thực sự tin tưởng lẫn nhau.
Đa phần phương thức thanh toán ghi sổ chỉ được áp dụng trong buôn bán hàng thường xuyên trong thời gian nhất định. Cước phí thanh toán đối với phương thức này sẽ cao hơn.
Phần chênh lệch này chính là tiền lãi phát sinh của tiền nợ ghi sổ trong khoảng thời gian bằng định kỳ thanh toán, được tính theo mức lãi suất thỏa thuận.
Collection – Phương thức nhờ thu
Phương thức thanh toán nhờ thu được hiểu là việc nhà xuất khẩu hàng hóa sẽ nhờ ngân hàng thu tiền hộ từ nhà nhập khẩu. Những công cụ thanh toán được sử dụng trong phương thức nhờ thu thường là một trong bốn loại sau: Bill of Exchange – Hối phiếu, International Cheque – Séc hóa đơn, Promissory Note – Kỳ phiếu thương mại và Financial Invoice – Hóa đơn thu tiền.
Hiện nay, phương thức thanh toán thu tiền hộ được chia thành hai loại cụ thể đó là: Clean Collection – Phương thức nhờ thu trơn và Documentary Collection – Phương thức nhờ thu kèm chứng từ:
Clean Collection – Phương thức nhờ thu trơn: Đây là phương thức được sử dụng khi nhà nhập khẩu yêu cầu ngân hàng thu hộ tiền dựa trên cơ sở hối phiếu. Phần chứng từ sẽ được nhà xuất khẩu gửi trực tiếp cho nhà nhập khẩu.
Trong trường hợp này, ngân hàng chỉ giữ vai trò trung gian trong việc thanh toán. Hình thức thanh toán nhờ thu hộ trơn sẽ có một số điểm bất lợi đối với nhà xuất khẩu. Vì khi chứng từ đã được giao cho bên phía nhà nhập khẩu nên họ sẽ có thể dễ dàng trì hoãn việc thanh toán tiền.
Documentary Collection – Phương thức nhờ thu kèm chứng từ: Đây là hình thức thanh toán được sử dụng phổ biến hơn, nhà xuất khẩu sẽ không gửi bộ chứng từ cho bên nhập khẩu. Thay vào đó nhà xuất khẩu sẽ gửi tiền kèm bộ chứng từ cho ngân hàng để đơn vị này chuyển cho nhà nhập khẩu.
Trong trường hợp thanh toán này, nếu nhà nhập khẩu muốn nhận được bộ chứng từ thì sẽ phải thanh toán tiền ngay [D/P] hoặc chấp nhận thanh toán [D/A] thì mới nhận được bộ chứng từ. Sử dụng phương thức thanh toán nhờ thu hộ kèm chứng từ sẽ đảm bảo quyền lợi cho người xuất khẩu.
Với đơn vị nhập khẩu hoặc các đơn vị được ủy thác nhập khẩu sẽ đều bị ràng buộc về điều khoản thanh toán và nhận chứng từ với ngân hàng. Tuy nhiên, cũng có một số ít trường hợp nhà nhập khẩu trì hoãn thanh toán với ngân hàng, thì phía nhà xuất khẩu hàng hóa sẽ phải chịu các thiệt hại về chi phí lưu kho và ứ đọng hàng hóa.
Các phương thức thanh toán quốc tế được thực hiện nhằm đảm bảo quyền lợi của bên mua và bên bán, nhằm thúc đẩy kinh tế của các quốc gia. Khi tham gia thanh toán quốc tế, dù là bên mua hay bên bán thì cũng cần phải hết sức cẩn trọng đối với các điều khoản thanh toán. Tuy nhiên, các bạn cần lưu ý, những hình thức thanh toán trên chỉ giúp cho việc giao hàng và nhận tiền được diễn ra, không thể đảm bảo về chất lượng hàng hóa.