Academia.edu no longer supports Internet Explorer.
To browse Academia.edu and the wider internet faster and more securely, please take a few seconds to upgrade your browser.
Giá trị thị trường của một cổ phiếu là giá giao dịch của chính cổ phiếu đó trên thị trường công cộng. Cổ phiếu được giao dịch trên các thị trường chứng khoán hoặc thông qua mạng lưới đại lý. Giá trị thị trường của cổ phiếu phản ánh sự kỳ vọng của các nhà đầu tư về hiệu suất hoạt động của một công ty trong tương lai và được theo dõi sát sao bởi các các nhà đầu tư, nhà phân tích và các công ty.
Giá trị thị trường của cổ phiếu thay đổi khi các nhà đầu tư mua và bán cổ phiếu làm cho giá trị cổ phiếu tăng cao hơn hoặc giảm thấp hơn. Các nhà đầu tư luôn nỗ lực để bán cổ phiếu với giá cao hơn lúc họ mua vào nhằm tạo ra lợi nhuận. Giá cổ phiếu có thể thay đổi vì nhiều lý do nhưng yếu tố quan trọng nhất chính là sự kỳ vọng của nhà đầu tư vào thu nhập của công ty trong tương lai. Khi các nhà đầu tư đặt nhiều niềm tin vào thu nhập tiềm năng của một công ty sẽ giúp cổ phiếu của công ty đó tăng giá và ngược lại.
Vốn hóa thị trường là tổng giá trị thị trường của cổ phiếu thường của một công ty. Một nhà đầu tư mua toàn bộ công ty thường phải chi trả số tiền nhiều hơn so với số vốn hóa thị trường để sở hữu tất cả cổ phiếu của công ty đó bởi vì khi một công ty đàm phán bán toàn bộ cổ phiếu luôn đòi hỏi mức phí tiếp quản.
Giá thị trường của cổ phiếu được đo lường một cách hoàn toàn khác so với giá trị sổ sách được ghi nhận trên bảng cân đối của công ty. Giá trị sổ sách bằng vốn chủ sở hữu trừ đi cổ phiếu ưu đãi. Giá trị sổ sách trên mỗi cổ phiếu tương đương với giá trị sổ sách chia cho số lượng cổ phiếu đang lưu hành. Giá trị sổ sách và giá trị thị trường hiếm khi song hành cùng nhau bởi vì giá trị sổ sách dựa trên số liệu kế toán và không dự tính được thu nhập tiềm năng của công ty trong tương lai.
Các nhà đầu tư thường cho rằng giá trị cổ phiếu khác với giá trị thị trường, đây là giá trị cơ bản của một công ty hay còn gọi là giá trị nội tại. Các nhà đầu tư sử dụng nhiều phương pháp khác nhau để tính toán giá trị nội tại và mua cổ phiếu khi giá trị thị trường thấp hơn giá trị nội tại. Giá trị thị trường khác rất nhiều so với giá trị nội tại bởi vì giá trị thị trường của một cổ phiếu có thể bị ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố và những yếu tố này không trực tiếp ảnh hưởng đến việc kinh doanh cơ bản của công ty.
Đình Phú
[Lược dịch]
Nắm chi tiết bản chất giá trị sổ sách của cổ phiếu sẽ giúp nhà đầu tư chủ động hơn trong mọi quyết định. Cùng tìm hiểu với chúng tôi qua bài viết dưới đây nhé!
Giá trị sổ sách của cổ phiếu là gì?
Để hiểu giá trị sổ sách của cổ phiếu, bạn cần nắm rõ giá trị sổ sách là gì. Đây là khái niệm được dùng nhiều trong kế toán. Theo đó, giá trị sổ sách[Book Value] là giá trị của một tài sản theo số dư tài khoản trong bảng cân đối kế toán.
Với mỗi doanh nghiệp, giá trị sổ sách dựa trên chi phí ban đầu của tài sản trừ đi mọi khấu hao. Nếu hiểu theo truyền thống, giá trị sổ sách của doanh nghiệp chính là giá trị tổng tài sản trừ đi các khoản nợ phải trả.
Giá trị sổ sách của cổ phiếu được viết tắt là BVPS [Book Value Per Share]. Đây là phần giá trị được xác định theo giá trị sổ sách tính trên một cổ phiếu đang lưu hành.
Chỉ số BVPS được tính theo công thức sau:
BVPS = [Vốn chủ sở hữu – Tài sản vô hình] / Tổng số lượng cổ phiếu đang lưu hành
Trường hợp doanh nghiệp có nợ, được tính như sau:
BVPS = [Vốn chủ sở hữu – Tài sản vô hình – Nợ] / Số lượng cổ phiếu phát hành
Trong đó:
- Tài sản vô hình = Nguyên giá – Giá trị hao mòn lũy kế.
- Nợ phải trả = Nợ dài hạn + Nợ ngắn hạn.
Ý nghĩa của chỉ số BVPS đối với nhà đầu tư
Với các nhà đầu tư, chỉ số BVPS có ý nghĩa vô cùng quan trọng. BVPV chính là yếu tố cấu thành nên chỉ số P/B. Đây là hệ số giá trị sổ sách [P/B – Price per Book Value] được dùng để so sánh giá trị cổ phiếu trên thị trường với giá trị đích thực của doanh nghiệp.
Hệ số P/B được tính theo công thức:
P/B = Giá thị trường của cổ phiếu / Giá trị sổ sách trên một cổ phiếu
Hoặc
P/B = Vốn hóa cổ phiếu /Giá trị sổ sách
Các nhà đầu tư sẽ dựa vào hệ số P/ B để so sánh giá thị trường với giá trị sổ sách của cổ phiếu. Qua đó, nhà đầu tư sẽ biết được tình hình thị trường ở thời điểm hiện tại.
- P/B > 1, giá trị cổ phiếu trên thị trường lớn hơn giá trị sổ sách.
- P/B = 1, giá trị cổ phiếu trên thị trường tương đồng với giá trị sổ sách.
- P/B < 1 , giá trị cổ phiếu trên thị trường thấp hơn với giá trị sổ sách.
Trường hợp hệ số P/B cao cho thấy cổ phiếu đang tốt. Thị trường cũng kỳ vọng nhiều về triển vọng phát triển của doanh nghiệp. Nhưng, điều này cũng có thể là do doanh nghiệp sử dụng nợ vay nhiều.
Hệ số P/B thấp có nghĩa cổ phiếu đang được định giá thấp hoặc cũng có thể do doanh nghiệp đang gặp vấn đề trong hoạt động sản xuất kinh doanh. Tuy nhiên, hệ số P/B thấp chưa hẳn đã xấu bởi công ty sở hữu giá trị tài sản lớn hoặc ít nợ vay cũng ảnh hưởng đến chỉ số này.
Các yếu tố ảnh hưởng đến giá trị sổ sách của cổ phiếu
Giá trị sổ sách của cổ phiếu luôn có sự biến chuyển. Nó có thể tăng hoặc giảm tùy vào định hướng kinh doanh, quyết định của doanh nghiệp. Đương nhiên, với bất cứ doanh nghiệp nào cũng muốn giá trị của cổ phiếu luôn là tốt nhất. Tuy nhiên, có nhiều yếu tố ảnh hưởng đến mức giá trị này. Cụ thể:
Lợi nhuận ròng
Lợi nhuận ròng chính là lợi nhuận thực tế của doanh nghiệp sau hạch toán tất cả các chi phí và thuế. Khi công ty tạo ra lợi nhuận ròng, giá trị sổ sách của cổ phiếu sẽ tăng. Đó là bởi lợi nhuận ròng được chuyển sang vốn chủ hoặc lợi nhuận giữ lại phục vụ cho kế hoạch kinh doanh.
Vì thế, các công ty, doanh nghiệp tạo ra lợi nhuận ròng lớn, giá trị sổ sách của cổ phiếu sẽ ngày càng tăng. Đương nhiên, đây chính là điều các nhà đầu tư cổ phiếu luôn mong nhất.
Lỗ ròng
Lỗ ròng là khi chi phí vượt quá thu nhập hoặc tổng doanh thu được tạo ra trong một khoảng thời gian. Có thể hiểu nôm na, lỗ ròng chính là “thu vượt chi” ở các doanh nghiệp. Khi doanh nghiệp rơi vào tình trạng này chính là thời điểm làm ăn thua lỗ, có nghĩa lợi nhuận ròng âm.
Trường hợp doanh nghiệp bị lỗ ròng không nhất định phải phá sản. Doanh nghiệp có thể sử dụng các khoản vay để duy trì. Đồng thời, số tiền tương tự sẽ được chuyển sang bảng cân đối kế toán, khiến khoản dự trữ sẽ giảm xuống. Điều này đồng nghĩa với việc giá trị sổ sách bị giảm.
Cổ tức
Cổ tức là một phần lợi nhuận sau thuế được chia cho các cổ đông của công ty. Lợi nhuận này có thể được lấy từ lãi ròng hoặc nguồn dự trữ của công ty.
Doanh nghiệp có thể trả cổ tức bằng tiền thông qua chuyển khoản hoặc trả cổ tức bằng cổ phiếu. Nhưng dù chi trả bằng hình thức nào thì thời điểm trả cổ tức, giá trị sổ sách của công ty sẽ bị giảm.
Mua lại cổ phần
Nhiều thời điểm, doanh nghiệp sẽ mua cổ phần của chính mình từ thị trường. Cổ phần này có thể của các cổ đông hoặc của nhà đầu tư tự do. Số tiền doanh nghiệp sử dụng để mua cổ phiếu sẽ được điều chỉnh trong tài khoản bằng cách giảm giá trị sổ sách của công ty.
Hạn chế của giá trị sổ sách của một cổ phiếu
Áp dụng hệ số P/B vào việc đánh giá giá trị của một cổ phiếu không phải là ưu việt nhất. Hình thức đánh giá này vẫn còn tồn tại nhiều mặt hạn chế. Nhất là với các doanh nghiệp phụ thuộc nhiều vào tài sản vô hình, hệ số P/B sẽ không thực sự phù hợp.
Độ trễ về thời gian
Giá trị sổ sách của cổ phiếu là con số động liên tục thay đổi. Tuy nhiên, các nhà đầu tư không phải lúc nào cũng nắm được sự thay đổi này. Chỉ sau khi công ty cổ phần phát hành báo cáo tài chính, nhà đầu tư mới nắm được giá trị sổ sách thực.
Không chính xác tuyệt đối
Giá trị cổ phiếu theo sổ sách được dựa trên nhiều hạng mục kế toán thu chi, công nợ. Những hạng mục này có thể điều chỉnh, thay đổi trong quá trình tổng hợp. Điều này ảnh hưởng trực tiếp tới giá trị của cổ phiếu. Theo đó, giá trị sổ sách của cổ phiếu mà doanh nghiệp đưa ra ở từng thời điểm chỉ mang tính tương đối.
Không phải tiêu chí đánh giá doanh nghiệp
Giá trị sổ sách chỉ là một phần để đánh giá năng lực, tình hình kinh doanh của công ty. Đây không phải tiêu chí toàn diện để xác định công ty đang lỗ hay lãi. Đồng thời cũng không phải cơ sở xác định tài sản đảm bảo cho khoản vay nào đó. Vì thế, ngoài hệ số P/B, nhà đầu tư nên dựa trên nhiều phương pháp để định giá cổ phiếu.
Để định giá cổ phiếu chính xác, nhà đầu tư có thể dựa vào hệ số P/B và P/E. Trong đó, hệ số P/E sẽ giúp nhà đầu tư tính toán dựa trên lợi nhuận của doanh nghiệp. Kết quả này sẽ phản ánh rõ hơn về năng lực trong sản xuất và kinh doanh của công ty.
Kết luận
Trên đây, Taichinhz đã giới thiệu cơ bản về giá trị sổ sách của cổ phiếu doanh nghiệp. Nhà đầu tư có thể dựa vào đây để làm căn cứ định giá tài sản sở hữu. Nếu cần tư vấn chi tiết hơn, bạn đừng ngại liên hệ trực tiếp với chúng tôi ngay hôm nay.