Gan nhiễm mỡ là bệnh lý có thể xuất hiện ở mọi đối tượng: người béo phì, người gầy, kể cả ở trẻ em. Đây là căn bệnh ngày càng phổ biến do lối sống công nghiệp, áp lực công việc, áp lực học hành, stress, ít vận động, ăn thức ăn nhanh…
Bác sĩ CKII. Đồng Quang Tráng, Trưởng đơn vị Tiêu hóa, Bệnh viện Lê Văn Thịnh [TP.HCM] cho biết, có 2 nhóm nguyên nhân gây bệnh: do rượu và không do rượu.
Việc sử dụng bia rượu dẫn đến nhiều tác hại với cơ thể, trong đó có bệnh lý gan nhiễm mỡ. Ở nhóm nguyên nhân không do rượu, bao gồm chế độ ăn uống nhiều chất béo, nhiều cholesterol, bệnh tiểu đường, rối loạn lipid máu, cao huyết áp, béo phì…
Biểu hiện của gan nhiễm mỡ rất âm thầm nên có thể bị bỏ qua ở giai đoạn sớm. Khi người bệnh bị gan nhiễm mỡ độ 3 sẽ xuất hiện các triệu chứng như mệt mỏi, chán ăn, sút cân, vàng da, vàng mắt, đau tức hạ sườn phải, gan to, chướng bụng….
Giai đoạn này, mỡ chiếm 25-30% trọng lượng gan.
Điều trị gan nhiễm mỡ độ 3
Bệnh lý gan nhiễm mỡ có 3 mức độ.
Gan nhiễm mỡ độ 1: giai đoạn đầu của bệnh, thường không có biểu hiện.
Gan nhiễm mỡ độ 2: lượng chất béo tích tụ ở cơ quan này tăng đáng kể, chức năng gan suy giảm, gan bắt đầu tổn thương. Bệnh sẽ diễn tiến nhanh chóng sang giai đoạn 3 nếu không điều trị.
Gan nhiễm mỡ độ 3: mức độ nghiêm trọng nhất. Gan bắt đầu xơ hóa, viêm hoại tử gan, diễn tiến lâu dài đến xơ gan, ung thư gan. Điều trị gan nhiễm mỡ độ 3 khó khăn, tốn nhiều thời gian và không thể phục hồi hoàn toàn.
Bệnh nhân sẽ được chỉ định thực hiện các xét nghiệm, cận lâm sàng hoặc siêu âm kỹ thuật cao để đánh giá chính xác mức độ gan nhiễm mỡ.
Gan nhiễm mỡ độ 3 nghĩa là chất béo tích tụ đã có mặt ở mọi nơi trong cơ quan này. Các tế bào gan bị ảnh hưởng nặng nề, các mao mạch khó khăn khi vận chuyển máu và các chất đi nuôi cơ thể. Nguy cơ người bệnh bị tắc nghẽn mạch máu.
Bệnh nhân có tình trạng viêm hoại tử gan, xơ gan, biểu hiện bằng chỉ số men gan tăng cao, có thể phải nhập viện điều trị.
Bác sĩ Đồng Quang Tráng khẳng định, ưu tiên hàng đầu lúc này là thay đổi lối sống, tình trạng gan nhiễm mỡ sẽ cải thiện. Nếu không, bệnh diễn tiến nguy hiểm thành xơ gan, thậm chí có thể phải ghép gan.
Việc dùng thuốc trên người mắc bệnh gan nói chung và gan nhiễm mỡ độ 3 nói riêng phải tuân thủ nghiêm ngặt chỉ định của bác sĩ. Lá gan là cơ quan lọc và thải độc, nếu sử dụng thuốc không phù hợp, lá gan sẽ càng suy kiệt.
Chế độ ăn uống cho người bệnh gan nhiễm mỡ độ 3
Gan nhiễm mỡ độ 3 khó có thể phục hồi hoàn toàn nhưng bắt buộc phải cải thiện lối sống để bảo vệ lá gan không diễn tiễn xấu hơn. Lối sống lành mạnh có hiệu quả rõ rệt giảm lượng mỡ trong gan.
Theo đó, người bệnh gan nhiễm mỡ độ 3 cần bỏ tuyệt đối rượu bia, các đồ uống có hại cho gan. Hạn chế thực phẩm chế biến nhiều dầu mỡ, không ăn đồ cay nóng, sử dụng dầu thực vật.
Người bệnh cần hạn chế ngồi lâu, giảm stress, tránh thức khuya, tránh ăn vào buổi tối do tăng tích lũy mỡ.
Người bị gan nhiễm mỡ độ 3 nên tăng cường uống nhiều nước, ăn nhiều rau củ, chất xơ, vitamin, chăm vận động. Rau củ quả tươi xanh và trái cây chứa một lượng lớn vitamin và khoáng chất giúp cải thiện sức khỏe lá gan đang bị tổn thương.
Người bệnh cần có chế độ tập luyện thể dục thể thao phù hợp, duy trì đều đặn, giúp ổn định cân nặng, thể lực dẻo dai.
Con 12 tuổi bị gan nhiễm mỡ, cha mẹ vội vàng sửa saiNam sinh đến khám trong thể trạng béo phì, cơ thể mệt mỏi, da xấu và mẩn ngứa không rõ nguyên nhân. Siêu âm cho thấy em đã bị bệnh gan nhiễm mỡ.
Thầm lặng như gan nhiễm mỡ: nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trịRượu bia, đái tháo đường, thói quen thức khuya… có thể gây ra gan nhiễm mỡ. Tuy nhiên, bệnh không có biểu hiện rõ rệt ở giai đoạn đầu khiến người bệnh chủ quan, lơ là.
Trong cơ thể người gan là tạng lớn thứ 2 có nhiệm vụ xử lý hầu như tất cả những gì chúng ta ăn hoặc uống vào, đồng thời lọc các chất độc có trong máu. Nếu gan chứa quá nhiều mỡ, chức năng gan sẽ bị ảnh hưởng nghiêm trọng và có thể gây nên bệnh xơ gan.
Hiện nay trên thế giới, tình trạng gan nhiễm mỡ đang ngày càng phổ biến mà không liên quan đến viêm gan hoặc có tổn thương nào khác ở gan. Nguyên nhân chính gây bệnh là do thói quen ăn uống không lành mạnh. Nếu không phát hiện kịp thời, bệnh sẽ tiến triển theo chiều hướng xấu. Gan nhiễm mỡ cấp độ 3 là giai đoạn cuối cùng của bệnh với hậu quả rất nặng nề, khó chữa khỏi. Vậy điều trị căn bệnh này như thế nào? Cách phòng ngừa bệnh gan nhiễm mỡ ra sao?
Gan nhiễm mỡ cấp độ 3 là như thế nào?
Hình ảnh gan nhiễm mỡ độ 3
Gan nhiễm mỡ là căn bệnh có lẽ ai cũng đã nghe qua. Tuy nhiên, gan nhiễm mỡ cấp độ 3 là gì không phải ai cũng biết. Rất nhiều người đã và đang phải đối mặt với căn bệnh gan nhiễm mỡ giai đoạn 3 do không biết cách phòng tránh. Hậu quả cuối cùng là dẫn đến ung thư gan, xơ gan và có thể gây tử vong.
Gan nhiễm mỡ cấp độ 3 có tính chất nguy hiểm nhất trong tất cả các cấp độ của bệnh. Nếu có kết quả xét nghiệm dương tính với tình trạng gan nhiễm mỡ độ 3, nó đồng nghĩa với việc chất béo tích tụ trong gan đã xâm chiếm toàn bộ cơ quan này và dẫn tới viêm gan.
Lúc này các mao mạch, bao gồm cả động mạch và tĩnh mạch, đều gặp khó khăn trong việc vận chuyển máu cùng các chất dinh dưỡng đi nuôi cơ thể. Từ đó người bệnh có nguy cơ rất cao mắc phải tình trạng tắc nghẽn mạch máu và tăng áp tĩnh mạch cửa.
Tình trạng máu ứ lại trong hệ thống tĩnh mạch cửa khiến máu phải chuyển hướng vào tĩnh mạch rốn và các mao mạch khác ở thành bụng. Hệ quả là những mạch máu này nổi hiện rõ trên bề mặt da ở vùng bụng. Ngoài ra, bệnh nhân còn có thể mắc chứng vàng da hoặc vàng mắt.
Nguyên nhân gây ra bệnh gan nhiễm mỡ cấp độ 3
Ăn nhiều đồ ăn nhanh, đồ dầu mỡ là nguyên nhân dễ mắc bệnh gan nhiễm mỡ
Muốn điều trị bệnh dứt điểm thì phải tìm ra được nguyên nhân gây bệnh. Các chuyên gia y tế hàng đầu đã rút ra được các nguyên nhân chính dẫn đến bệnh gan nhiễm mỡ, cụ thể là:
- Sự chủ quan về sức khỏe: Biểu hiện của bệnh gan nhiễm mỡ thường không rõ ràng nên người bệnh sẽ thường không để ý từ đó không phát hiện ra bệnh. Do đó, bệnh cứ âm thầm phát triển và đến khi những triệu chứng rõ ràng thì bệnh đã tiến triển đến giai đoạn 3.
- Chế độ ăn uống không khoa học: Nhiệm vụ chính của gan là lọc chất độc hại và hỗ trợ cho hệ tiêu hóa. Nếu chúng ta không ăn uống hợp lý thì sẽ gây rất nhiều áp lực lên gan, khiến gan hoạt động quá sức. Ăn quá nhiều thức ăn chứa dầu mỡ, đường bột thì lượng mỡ trong gan tích trữ bị tăng, khi quá giới hạn sẽ mắc gan nhiễm mỡ. Hơn nữa, việc sử dụng các chất kích thích như bia rượu cũng gây ức chế gan, hạn chế các hoạt động của gan. Do đó, cần phải cân bằng thực đơn giữa các bữa ăn.
- Sử dụng thuốc kháng sinh bừa bãi: Các loại thuốc kháng sinh sẽ làm gan phải làm việc nhiều hơn. Một số người sử dụng thuốc kháng sinh bừa bãi dẫn đến gan phải làm việc quá mức, làm giảm quá trình chuyển hóa chất béo dẫn đến lượng mỡ trong gan tăng lên. Do đó, muốn sử dụng thuốc kháng sinh phải có sự chỉ dẫn của bác sĩ.
- Bệnh lý trong cơ thể: Những người mắc chứng béo phì, tiểu đường hay bị cao huyết áp sẽ có nguy cơ mắc gan nhiễm mỡ độ 3 cao hơn những người khác.
Những triệu chứng của bệnh gan nhiễm mỡ giai đoạn 3
Da bị vàng là một dấu hiệu của bệnh gan nhiễm mỡ
So với cấp độ 1 và 2, khi bệnh gan nhiễm mỡ tiến triển đến giai đoạn 3 đã có những triệu chứng cụ thể và rõ rệt hơn rất nhiều và không khó để nhận ra các dấu hiệu của bệnh như:
- Da bị vàng: Gan nhiễm mỡ khiến chức năng lọc thải chất độc của gan bị suy yếu. Điều này làm cho Bilirubin [chỉ số sắc tố mật] tăng lên gây vàng da. Ngoài ra, nếu gặp một người có biểu hiện da bị vàng lạ thường thì 90% mắc bệnh về gan. Người bị gan nhiễm mỡ càng nặng, sắc vàng trên da và mắt càng được biểu lộ rõ nét hơn.
- Cơ thể luôn trong trạng thái mệt mỏi: Mô mỡ bao quanh tế bào gan gây cản trở quá trình trao đổi chất và chuyển hóa năng lượng diễn ra ở gan khiến cơ thể bị thiếu chất. Khi gan bị suy giảm chức năng thì hệ tiêu hóa cũng bị ảnh hưởng. Tình trạng này kéo dài sẽ dẫn đến cảm giác mệt mỏi, thiếu sức sống, buồn nôn.
- Gan to: Việc tích tụ lưỡng mỡ lớn khiến kích thước gan tăng lên. Gan to chèn ép lên các cơ quan bộ phận khác khiến cơ thể khó chịu và nặng nề.
- Chướng bụng: Hoạt động tiết dịch mật của gan bị giảm sút do nhiễm mỡ ảnh hưởng đến hệ tiêu hóa. Các thức ăn bị ứ đọng lại bởi bộ máy tiêu hóa không làm tốt nhiệm vụ sẽ gây tình trạng đầy bụng, chướng bụng.
Không chỉ có thế, khi gan nhiễm mỡ độ 3, bạn sẽ cảm thấy chán ăn, nôn nao, nổi u trên da và cân nặng bị giảm sút...
Ai dễ bị bệnh gan nhiễm mỡ?
Người làm việc trong văn phòng phải ngồi nhiều, ít vận động rất dễ mắc bệnh gan nhiễm mỡ
Gan nhiễm mỡ là một trong những căn bệnh diễn tiến trong âm thầm, dấu hiệu bệnh gan nhiễm mỡ cũng không rõ ràng. Vì thế nên có rất nhiều người bệnh chỉ phát hiện mình mắc bệnh khi đi khám sức khỏe định kỳ hoặc tầm soát một bệnh khác được chuyên gia chẩn đoán gan nhiễm mỡ trong khi không có triệu chứng bất thường. Tuy nhiên, các bác sĩ đã liệt kê ra nhóm nguy cơ mắc gan nhiễm mỡ, bao gồm:
- Người thường xuyên sử dụng rượu bia: Người thường xuyên sử dụng rượu bia là đối tượng rất dễ mắc bệnh gan nhiễm mỡ cấp độ 3. Bởi chất cồn trong rượu bia sẽ làm gia tăng việc tiêu hủy lipid ở các mô ngoại biên và gia tăng lượng acid béo tự do từ mô mỡ đến gan, vì vậy tăng tích lũy triglyceride tại gan. Ngoài ra, nó còn khiến tế bào Kupffer - một đại thực bào nằm ở xoang gan bị kích hoạt làm gián đoạn quá trình oxy hóa acid béo, từ đó làm tăng tích lũy và giảm ly giải chất béo, gây mỡ hóa tế bào gan.
- Người cao tuổi: Khả năng trao đổi chất trong cơ thể sẽ kém dần đi khi chúng ta càng nhiều tuổi. Đi kèm theo đó là chứng lười vận động càng khiến nguy cơ tích trữ chất béo trong gan tăng lên dẫn đến việc mắc bệnh gan nhiễm mỡ là điều dễ dàng gặp phải.
- Người thích ăn đồ nhanh: Trong các món chiên xào nhiều dầu mỡ hoặc các món thức ăn nhanh có chứa hàm lượng lớn chất béo. Ăn nhiều loại thực phẩm này sẽ làm tăng gánh nặng cho gan. Việc hấp thu và hợp thành chất béo của gan tăng lên, nguy cơ tích trữ mỡ càng cao từ đó sẽ rất dễ mắc bệnh gan nhiễm mỡ.
- Người ít vận động: Những người ít vận động dễ gây nên hiện tượng béo phì, làm quá trình trao đổi chất bị kém đi, khiến mỡ bị tích tụ lại nhiều. Đặc biệt là đối tượng dân văn phòng thường phải ngồi nhiều, ít có thời gian vận động dẫn đến nhiều bệnh khác nhau, trong đó có bệnh gan nhiễm mỡ.
- Người có thói quen nhịn đói, giảm cân quá nhanh: Lượng đường trong máu giảm ở người hay nhịn đói hoặc ở người giảm cân quá nhanh sẽ khiến cơ thể phải tăng phân giải mỡ để cung cấp năng lượng cho cơ thể. Khi mỡ phân giải nhiều, lượng acid béo đi vào trong máu nhiều dẫn đến tích trữ mỡ trong gan.
- Người có tiền sử bệnh viêm gan: Khi hoạt động của gan chưa hồi phục do một số bệnh lý nào đó của gan như viêm gan siêu vi, nếu không có chế độ dinh dưỡng và vận động khoa học, gan rất dễ tích tụ chất béo.
Vì sao gan nhiễm mỡ cấp độ 3 cần phải nhập viện để điều trị?
Đối với gan nhiễm mỡ cấp độ 1 và 2 thì có thể uống thuốc theo đơn của bác sĩ, kết hợp với chế độ ăn uống lành mạnh. Tuy nhiên, khi đã bị gan nhiễm mỡ cấp độ 3 thì cần phải nhập viện để điều trị. Vì lúc này, bệnh đã tiến triển nặng và nhiều cơ quan khác bị ảnh hưởng. Nếu cứ duy trì tình trạng này có thể ảnh hưởng đến tính mạng người bệnh. Chính vì vậy, khi bệnh nhân bị gan nhiễm mỡ cấp độ 3 và có dấu hiệu gan bị tổn thương, các bác sĩ thường yêu cầu nhập viện để tiện theo dõi và chữa trị.
Điều trị gan nhiễm mỡ cấp độ 3
Khi đã bị gan nhiễm mỡ cấp độ 3 thì cần phải nhập viện để điều trị
Cho đến thời điểm hiện tại, Bộ Y tế chưa có vacxin hay một phương pháp điều trị gan nhiễm mỡ tối ưu nhất. Việc điều trị chỉ có thể làm giảm bớt các triệu chứng của bệnh cũng như ngăn chặn bệnh phát triển lên. Để ngăn chặn bệnh phát triển ngày càng nặng cũng như tránh các trường hợp xấu nhất thì người bệnh phải nắm được phương pháp điều trị.
Chẩn đoán bệnh
Khi thấy có các biểu hiện như bị vàng da, cơ thể mệt mỏi hay vùng gan bị đau tức thì khả năng bạn đã bị gan nhiễm mỡ độ 3. Để biết được kết quả chính xác thì bạn hãy đến gặp bác sĩ để tiến hành kiểm tra, chẩn đoán. Có hai phương pháp y học thường dùng để chẩn đoán bệnh gan nhiễm mỡ là sinh thiết gan và siêu âm gan.
- Sinh thiết gan: Phương pháp này cần chích gan của người bệnh để lấy một ít tế bào gan. Tế bào này sẽ được mang đi làm xét nghiệm, phân tích và cho ra kết quả là tình trạng người bệnh đang mắc phải.
- Siêu âm gan: Dựa vào sự thay đổi độ sáng, các bác sĩ sẽ kết luận được tình trạng của gan. Cụ thể, nếu gan bị nhiễm mỡ độ 3 thì khi quan sát sẽ thấy được sự tăng âm lan tỏa của các nhu mô cũng như độ hút âm mạnh. Cơ hoành và các đường tĩnh mạch của gan bị mờ đi.
Điều chỉnh chế độ ăn uống
Bệnh gan nhiễm mỡ liên quan mật thiết đến vấn đề ăn uống, sinh hoạt hàng ngày. Do đó muốn điều trị gan nhiễm mỡ thì trước tiên, người bệnh phải cân bằng lại chế độ ăn uống. Bạn có thể thực hiện ăn uống đảm bảo theo các tiêu chí sau:
- Bổ sung thêm các loại trái cây tươi, các loại rau xanh để cung cấp các chất cần thiết cho hoạt động của gan. Những thực phẩm này vừa tốt cho cơ thể vừa giúp cân bằng lại hoạt động của gan.
- Hạn chế sử dụng các thực phẩm có hàm lượng cholesterol cao như nội tạng động vật hay lòng đỏ trứng.
- Tuyệt đối không sử dụng rượu, bia, thuốc lá, các chất kích thích.
- Sắp xếp công việc và học tập hợp lý, không thức khuya, chú ý nghỉ ngơi để giải tỏa các căng thẳng, mệt mỏi.
Trên đây là những chia sẻ về vấn đề gan nhiễm mỡ cấp độ 3. Gan nhiễm mỡ độ cấp độ 3 là giai đoạn nặng nhất và là nấc thang cuối cùng dẫn đến các bệnh gan nghiêm trọng. Vậy nên, tất cả chúng ta hãy dành thời gian theo dõi và chăm sóc sức khỏe của gan, đồng thời xây dựng cho mình một thói quen sinh hoạt lành mạnh để ngăn chặn những nguy cơ gây hại gan các bạn.
Để được giải đáp bất kỳ thắc mắc nào liên quan đến sức khỏe hoặc các dịch vụ thăm khám tại Phòng khám đa khoa Đinh Trọng Sơn xin quý khách vui lòng liên hệ qua số hotline 02563.827.999 để được tư vấn.