Khóa luận tốt nghiệpdựa vào kiến thức, kĩ năng của Tiếng Việt [ hoặc bất kì môn học nào nh Toán hayĐạo đức] cần củng cố và rèn luyện để xây dựng thành nội dung các trò chơi.2.4. Trò chơi cần đợc bổ sung vốn:Giáo viên luôn sẵn có một ngân hàng trò chơi [cần su tầm bổ sung thêm tròchơi cho mình], tránh tình trạng cạn vốn. Cần thay đổi hình thức tổ chức gây hứngthú khi tham gia cho ngời chơi.: Nâng dần mức độ phức tạp của trò chơi, nh thêm cácchớng ngại, thay đổi tên gọi của các trò chơi.3 . Cách thức tổ chức.Có nhiều ý kiến xung quanh vấn đề cách thức tổ chức trò chơi học tập trongmôn tiếng Việt. Trong khuôn khổ đề tài, chúng tôi xin đề xuất các bớc tiến hành đatrò chơi học tập vào lớp học nh sau:1]- Mục đích chơi.2]- Chuẩn bị.3]- Tiến hành chơi.4]- Nhận xét đánh giá.3.1. Mục đích chơi:Khi định đa trò chơi vào tiết học thì ngời giáo viên phải trả lời các câu hỏi: Đatrò chơi vào để làm gì ? Sau khi chơi trẻ sẽ thu nhận đợc gì? Từ đó căn cứ vào nộidung bài học và mục đích sử dụng mà giáo viên lựa chọn trò chơi cho phù hợp. vớinội dung, điều kiện và phục vụ lợi ích dạy học nhất định.Ví dụ:Khi dạy bài Tập đọc Ông Mạnh thắng Thần Gió[ Tập đọc lớp 2] ta đa tròchơi: Viết một câu, thay cả đoạn - tóm tắt nội dung câu chuyện trên bằng một câuvà ghi vào sơ đồ.Mục đích:- Dùng trò chơi để củng cố bài học.- Giúp học sinh nắm bắt nội dung từng đoạn bài đọc.3.2. Chuẩn bị.Hoàng Mạnh Hà79Lớp: 43A1 Tiểu học Khóa luận tốt nghiệpĐây là bớc quan trọng, vì khi chuẩn bị chu đáo đã có 50% thành công. Giáoviên sau khi lựa chọn trò chơi, cần hiện thực hoá bằng quá trình chuẩn bị:+ Chuẩn bị về nhân sự: Chơi cả lớp, chơi theo nhóm hay cá nhân? Mỗi đội cửbao nhiêu ngời? Vai trò của giáo viên trong trò chơi [ là chủ trò, trọng tài hay chỉ làngời quan sát]? cử trọng tài, ngời giúp trọng tài [nếu cần thiết].+ Chuẩn bị về phơng pháp và hình thức chơi: Giáo viên lựa chọn phơng pháptổ chức và hình thức chơi phù hợp với bài học, đạt hiệu quả cao nhất.+ Đáp án của trò chơi: Yêu cầu ngời chơi cần đạt đợc một kết quả nhất địnhkhi tham gia chơi. Đó cũng chính là căn cứ để đánh giá trò chơi.+ Dự kiến các tình huống và hớng giải quyết những vấn đề nảy sinh trong lúcdiễn ra trò chơi để có cách xử lí tốt nhất.Ví dụ: Chúng ta tiếp tục ví dụ Ông Mạnh thắng Thần Gió:Giáo viên chuẩn bị: Các băng giấy lớn hoặc bảng phụ ghi sẵn các ô, bút dạ đểhọc sinh điền kết quả.Tiến trình trò chơi: Tóm tắt mỗi đoạn câu chuyện Ông Mạnh thắng ThầnGió bằng một câu và ghi vào sơ đồ sau:Hình thức chơi: Có thể tổ chức cho cả lớp. Chia lớp thành các nhóm lớn [ cácnhóm cử đội trởng ], sau khi hoàn thành thì trng bày kết quả lên bảng.Đáp án trò chơi: Viết một câu, thay cả đoạnHoàng Mạnh Hà79Lớp: 43A1 Tiểu học Khóa luận tốt nghiệp1]Loài ngời từ hang núi rời về đồng bằng, ven biểnsinh sống, nơi Thần Gió hoành hành.Thần Gió gặp ông Mạnh, hung hăng xô ông ngã,rồi bỏ đi trong tiếng cời ngạo nghễ.2]Ba lần bị Thần Gió xổ đổ nhà,ông Mạnh vẫnquyết làm nhà vững chãi, chống trả.3]Nhà ông Mạnh làm xong, Thần Gió lồng lộnxô mà không phá nổi ngôi nhà.4]Thần Gió ăn năn và đợc ông Mạnh an ủi, chủđộng mời chào, kết bạn.5]3.3. Cách tiến hành.Đây là bớc quan trọng có ý nghĩa quyết định nhất đến hiệu quả của quá trìnhsử dụng TCHT. Nếu trong cách tiến hành mà giáo viên không thực hiện đợc ý đồ củamình, hoặc không có sự tham gia tích cực của học sinh coi nh trò chơi phản tác dụng.3.3.1. Giáo viên cần giới thiệu tên của trò chơi:Tên của trò chơi cũng là yếu tố kích thích đợc trí tò mò, trí tởng tợng của họcsinh, đồng thời tên của trò chơi phần nào nói lên đợc nội dung chơi.Ví dụ:Trong môn Tập đọc ta có thể sử dụng một số trò chơi nh: thả thơ: biết mộtcâu, đọc cả đoạn , nghe đọc đoạn, đoán tên bàiChính tả có trò chơi Câu cá viết chữ , cùng đi du lịch , thi tìm tên convật bắt đầu bằng chữ ch hoặc tr3.3.2. Giáo viên giới thiệu đồ dùng để tham gia chơi:Hoàng Mạnh Hà79Lớp: 43A1 Tiểu học Khóa luận tốt nghiệpHầu hết trò chơi đều cần đến đồ dùng, dụng cụ chơi. Sử dụng đồ dùng nh thếnào là hết sức quan trọng vì nó ảnh hởng trực tiếp đến thành tích chơi.3.3.3. Chia đội chơi:Số lợng ngời tham gia chơi, những ngời còn lại làm nhiệm vụ khán giả cổ vũhoặc làm trọng tài thì giáo viên phải cử.3.3.4. Giới thiệu luật chơi:Luật chơi của trò chơi học tập thờng có những yêu cầu sau:+ Đúng: Đội [cá nhân ] nào thực hiện đúng đáp án thì đội [cá nhân] đó mới đợc công nhận kết quả và đợc tính điểm.+ Số lợng: Đội nào thực hiện đợc nhiều hơn, đội đó sẽ chiến thắng.+Tính thẩm mĩ: Mặc dù đợc nhiều điểm, đúng tuy nhiên ngời chơi cũng phảiđảm bảo tính thẩm mĩ khi trình bày kết quả trò chơi.+ Trò chơi thờng có thời gian: Trong 1 khoảng thời gian, với dụng cụ và điềukiện nhất định, các bên đều thực hiện những nhiệm vụ nh nhau bên nào hoàn thànhtrong thời gian ngắn hơn bên đó sẽ chiến thắng.+ Phạm quy: Các trò chơi thờng có những quy định chung để đảm bảo tínhcông bằng, nếu đội chơi nào không thực hiện các quy định đó thì phạm quy [khiohạm quy có thể bị trừ điểm hoặc xử thua cuộc]. Các trờng hợp phạm quy nh xuấtphát trớc khi có lệnh, gian lận trong lúc chơiTrọng tài sẽ căn cứ vào luật chơi đã công bố để phân thắng bại sau khi cuộcchơi kết thúc.3.3.5.Tổ chức cho các đội chơi theo luật:Từng đội thực hiện yêu cầu của mình, trong khi đó các trọng tài quan sát để cóthể đánh giá kết quả khi trò chơi kết thúc. Giáo viên tổ chức cho học sinh tiếp cận tròchơi từ mức độ dễ đến khó. Với những trò chơi mới, hoặc phức tạp, nếu cần thiết cóthể cho các em chơi thử trớc chơi nháp. Sau đó, khi học sinh đã nắm đợc tròchơi thì cho các em chơi thật xé nháp.Hoàng Mạnh Hà79Lớp: 43A1 Tiểu học Khóa luận tốt nghiệp3.4. Nhận xét đánh giá.Đây là khâu cuối cùng trong quá trình tổ chức trò chơi. Giáo viên trớc hết tổchức cho học sinh tự nhận xét, đánh giá những gì mà các đội chơi đạt đợc, sau đógiáo viên mới đa ra kết luận cuối cùng. ý kiến của giáo viên phải chính xác, côngbằng, khách quan, không thiên vị [ những nhận xét này thờng mang ý nghĩa khuyếnkhích động viên là chính ]. Và một việc làm không thể thiếu đợc là rút ra kết luận,bài học từ trò chơi.4. Giới thiệu một số trò chơi.4.1. Trò chơi trong phân môn Học Vần.Khi dạy các bài trong phân môn Học vần, giáo viên có thể tổ chức cho họcsinh một vài trò chơi nhẹ nhàng đơn giản. Nên bố trí trò chơi sau khi đã hoàn thànhviệc dạy và học bài mới, thời điểm thích hợp nhất là sau mục luyện nói và trớc củngcố dặn dò.a] Trò chơi : Nhận diện dấu và âmMục đích:- Dùng cho loạt bài làm quen với âm và chữ- Giúp học sinh nhận diện nhanh dấu và âm đi kèm.Chuẩn bị:Giáo viên chuẩn bị các tấm bìa nhỏ ghi sẵn: 5 dấu thanh và các tiếng đã học.[Ví dụ: a, o, co, da, đa,].Giáo viên chia lớp thành nhiều nhóm.Cách chơi: Có nhiều cách và nhiều mức độ.Mức độ 1: Một nhóm giữ toàn bộ các miếng bìa [Nhóm A], nhóm kia thìkhông [Nhóm B]. Khi nhóm A giơ ra các miếng bìa có âm và dấu thanh, nhóm Bphải đọc lên.Đánh giá: Nếu nhóm B đọc đúng đợc 1 điểm nếu sai thì nhóm A đợc 1 điểm.Nếu bên nào đợc 3 điểm trớc, bên đó thắng. Sau đó đổi bên, tiếp tục chơi.Hoàng Mạnh Hà79Lớp: 43A1 Tiểu học Khóa luận tốt nghiệpMức độ 2: Nhóm A giữ miếng bìa ghi các tiếng, nhóm B giữ miếng bìa ghi dấuthanh. Khi nhóm A giơ bìa lên, nhóm B cũng giơ bìa. Nhóm A phải đọc từ đó. Nếunhóm A đọc đúng thì đợc 1 điểm nếu đọc sai thì nhóm B đợc 1 điểm. Kết quả đánhgiá nh đã nêu ở phần trên.Mức độ 3: Chia làm ba nhóm: Nhóm A giữ bìa ghi tiếng, nhóm B giữ bìa ghidấu thanh, nhóm C không giữ gì cả. Nhóm A và B giơ bìa, nhóm C phải đọc từ đó.Nếu đọc đúng thì nhóm C đợc 1 điểm, đọc sai A và B đợc 1 điểm. Kết quả đánh giágiống nh ở trên, luân phiên nhiệm vụ giữa 3 nhóm.Mức độ 4: Chia làm ba nhóm: Nhóm A giữ bìa ghi tiếng, nhóm B giữ bìa ghithanh, nhóm C không giữ gì cả. A, B giơ bìa lên, nhóm C phải đọc từ đó. Vì chỉ có36 tiếng say đây là có nghĩa: a, à, ã, ả, á, a, o, ọ, ca, cà, cá, cả, co, cò, có, cỏ, cọ, da,dà, dả, dã, dạ, do, dò, dọ, đa, đà, đá, đả, đã, đo, đò, đó, đỏ, đõ, đọ. Nêu trò chơi diễnra theo nhiều cách:+ Vì A giơ bìa đầu tiên nêu khả năng khó dần từ A C. Nhóm B phải đa dấuthành phù hợp với âm vần mà A đã đa ra. C đọc lên và làm nhiệm vụ quan toà phánxem B có đúng không. Cô giáo làm nhiệm vụ phán xử cuối cùng và cho điiểm.-Nếu B đúng, C phán là sai thì B đợc 2 điểm, A đợc 1 điểm, C đợc 0 điểm.-Nếu B đúng, C phán là đúng thì B đợc 2 điểm, A đợc 1 điểm, C đợc 3 điểm.-Nếu B sai, C phán là đúng thì B đợc 1 điểm, A đợc 1 điểm, C đợc 0 điểm.-Nếu B sai, C phán là sai thì B đợc 0 điểm, A đợc 1 điểm, C đợc 3 điểm.Nhóm nào đợc 5 điểm trớc, nhóm đó thắng. Tiếp tục chơi và đổi nhiệm vụgiữa các nhóm.+ B giơ bìa có dấu thanh trớc, A đa bìa có âm đã học sau C đọc lên và phánđoán đúng hay sai:- Nếu A đúng, C phán là sai thì A đợc 2 điểm, B đợc 1 điểm, C đợc 0 điểm.-Nếu A đúng, C phán là đúng thì A đợc 2 điểm, B đợc 1 điểm, C đợc 3 điểm.-Nếu A sai, C phán là đúng thì A đợc 1 điểm, B đợc 1 điểm, C đợc 0 điểm.-Nếu A sai, C phán là sai thì A đợc 0 điểm, B đợc 1 điểm, C đợc 3 điểm.Hoàng Mạnh Hà79Lớp: 43A1 Tiểu học Khóa luận tốt nghiệpNhóm nào đợc 5 điểm trớc, nhóm đó thắng. Tiếp tục chơi và đổi nhiệm vụgiữa các nhóm.c] Trò chơi: Tìm nhóm từ viết lạc.Mục đích:- Củng cố các vần đã học.- Rèn luyện năng lực quan sát, phát hiện yếu tố lạc [không cùng một tiêu chí]trong một nhóm từ.Chuẩn bị: Bảng cài lớn: 1 thẻ chữ; 24 thẻ chữ ghi:Nhóm 1: rau cải, bà cháu, lau sậy, châu chấu, cây câu, nải chuối.Nhóm 2: ngôi sao, trái đào, cái cầu,thổi sáo, chào cờ, múi bởi.Nhóm 3: gió reo, cái kéo, cây khế, leo trèo, chú mèo, chạy nhảy.Nhóm 4: ngày hội, nhảy dây, máy bay, cây cối, vây cá, cối xayCách tiến hành:- Giáo viên cho lần lợt các nhóm học sinh cử đại diện lên bảng nhặt các từ viếtlạc trong các nhóm trên [mỗi nhóm đợc chia theo quy ớc của giáo viên]. Trongkhoảng thời gian nh nhau nhóm nào thực hiện đúng , dủ thì nhóm đó thắng cuộc. Cóthể nâng mức độ khó lên khi yêu cầu đặt câu với những tù lạc nhóm.4.2.Trò chơi trong phân môn Tập đọca] Trò chơi: Điền từ đúngMục đích:- Dùng khi dạy bài Tập đọc Vì bây giờ mẹ mới về.- Dùng khi dạy phần Ôn các vần t, c.- Giúp nhận biết một số từ viết với các vần t, c, iêm.- Giúp nhận biết cách phân nhóm từ theo vần.Chuẩn bị:Phiếu học tập in sẵn đề bài.Hoàng Mạnh Hà79Lớp: 43A1 Tiểu học Khóa luận tốt nghiệpChọn từ đúng từ 5 từ đánh số bên dới để điền vào ô trống trong hình vuông ôchữ dới đây.bứt lákiếm hiệp?thức khuyaxiêm áonáo nứchộp mứtthiêm thiếp12đứt dây4mức độday dứtniếm họarăng sứt3niêm phong5Đáp án- Các từ trong bảng chữ có tiếng mang 3 vần: t, c, iêm- Các hàng ngang và dọc của ô chữ hình vuông đều có đủ các từ ngữ có tiếngmang 3 vần đó.Ô trống thuộc hàng ngang 3. Hàng ngang 3 đã có các từ hộp mứt - biếm họa.Vậy còn thiếu từ ngữ mang vần c.Trong 5 từ đánh số bên dới chỉ có từ số 1 mang vần c : thức khuya, thứckhuya chính là từ cần điền vào chỗ trống.b] Trò chơi: Đi học .Mục đích:- Dùng khi dạy bài Tập đọc Đi học.- Dùng khi dạy phần Tìm hiểu bài đọc và luyện đọc.- Giúp nhận biết cảnh đẹp trên đờng đến trờng theo tình cảm của em bé trongbài thơ.Chuẩn bị:Phiếu học tập in sẵn đề bài:Hoàng Mạnh Hà79Lớp: 43A1 Tiểu học Khóa luận tốt nghiệpTìm hiểu trong bài thơ những chi tiết cho thấy cảnh đẹp trên đờng đến trờngtheo con mắt nhìn của em bé trong bài thơ. Điền những chi tiết đó vào chỗ trốngtrong sơ đồ.hoasuốiđường đếntrườngcây4. Đáp án.Hoàng Mạnh Hà79Lớp: 43A1 Tiểu học Khóa luận tốt nghiệphoaHương rừngthơm đồi vắngsuốiNước suối trongthầm thìđường đếntrườngcâyCọ xòe ôche nắngc] Trò chơi: Đọc thơ truyền điện .Mục đích:-Rèn kỹ năng đọc thuộc nhanh những câu thơ trong bài mà HS đã thuộc lòng[HTL] ở SGK Tiếng Việt 2.- Luyện trí nhớ và phản xạ nhanh nhạy, kịp thời ; góp phần cảm nhận về ý câuthơ trong bài.Chuẩn bị:- HS học thuộc một số bài thơ [bài HTL] ở SGK Tiếng Việt 2.- Lập các nhóm chơi có số ngời bằng nhau.- GV[hoặc cử một HS] làm trọng tài; công bố bài thơ sẽ đọc theo lối truyềnđiện và quy định số dòng thơ cho mỗi lần đọc.Cách tiến hành1] Trọng tài công bố tên bài thơ [bài HTL] sẽ đọc truyền điện; nêu cách đọcHoàng Mạnh Hà79Lớp: 43A1 Tiểu học Khóa luận tốt nghiệp[ dựa vào từng bài cụ thể để quy định mỗi HS đọc một hay 2,3 dòng thơ saucho rõ ý ].VD: Bài Tiếng chổi tre - SGK Tiếng Việt 2, tập hai , Tr.121,122 cần đọc nh sau:[1] Những đêm hè[7] Chị lao côngKhi ve veNh sắtĐã ngủ/Nh đồng[2] Tôi lắng ngheTrên đờng Trần Phú/[3] Tiếng chổi treXao xácHàng me[4] Tiếng chổi treĐêm hèQuét rác/[8] Chị lao côngĐêm đôngQuét rác/[9] Nhớ em ngheTiếng chổi treChị quét/[ 10] Những đêm hèĐêm đông gió rét /[5] Những đêm đông[11] Tiếng chổi treKhi cơn giôngSớm tốiVừa tắt/Đi về/[6] Tôi đứng trông[12] Giữ sạch lềTrên đờng lặng ngắt/Đẹp lốiEm nghe!/2] Hai nhóm cử đại diện bắt thăm [ hoặc oẳn tù tì ] để giành quyền đọc trớc,sau đó tiến hành nh sau:- Đại diện nhóm đọc trớc [ A1] sẽ đứng lên đọc những dòng thơ thuộc cụm thứnhất theo quy định của trọng tài rồi chỉ định thật nhanh [Truyền điện] một bạn bấtkỳ của nhóm đối diện [B1]. Bạn đợc chỉ định phải đứng dậy thật nhanh để đọc tiếpnhững dòng thơ thuộc cụm thứ hai của bài; nếu đọc đúng và trôi chảy thì sẽ đợc chỉđịnh ngay một bạn ở nhóm kia [A2] đọc tiếp những dòng thơ thuộc cụm thứ ba cứnh vậy cho đến hết bài.Hoàng Mạnh Hà79Lớp: 43A1 Tiểu học