Bài tập về chỉ số axit của chất béo

+ Chất béo là trieste của glixrol với các axit béo; trong chương trình phổ thông chúng ta chỉ xét 4 chất béo sau:

Axit panmitic [no]: C15H31COOH M=256

Axit stearic [no]: C17H35COOH M=284

Axit oleic [không no]: C17H33COOH M=282

Axit linoleic [không no]: C17H31COOH M=280

+ Một chất béo có 3 gốc COO nên có thể ôm được 3 Na để tạo COONa.

+ Khi tính toán khối lượng muối [xà phòng] thì ta thường dùng bảo toàn khối lượng.

mchat beo + mkiem = mxa phong + mglixerol

+ Với bài toán đốt cháy thì ta có thể dùng BTNT hoặc dồn chất cũng đều tốt.

B. Ví dụ minh họa

Câu 1: Khi thủy phân một triglixerit X, thu được các axit béo gồm axit oleic, axit panmitic, axit stearic. Thể tích khí O2 [đktc] cần để đốt cháy hoàn toàn 8,6 gam X là

  1. 15,680 lít. B. 20,160 lít. C. 17,472 lít. D. 16,128 lít.

*** Định hướng tư duy giải:

Vậy X là CTPT tử là:

${{C}_{55}}{{H}_{104}}{{O}_{6}}$$\xrightarrow{{}}{{n}_{X}}=\frac{8,6}{860}=0,01$$\xrightarrow{Chay}\left\{ \begin{align} & {{n}_{C{{O}_{2}}}}=0,55\left[ mol \right] \\ & {{n}_{{{H}_{2}}O}}=0,52\left[ mol \right] \\ \end{align} \right.$ $\xrightarrow{BTNT\,O}n_{{{O}_{2}}}^{Phan\,ung}=\frac{0,55.2+0,52-0,01.6}{2}=0,78\left[ mol \right]$$\to V=17,472\left[ l\acute{i}t \right]$

*** Giải thích tư duy

Đề bài cho chúng ta biết ba muối nên ta biết 3 axit tương ứng tạo ra chất béo là C17H33COOH; C15H31COOH và C17H35COOH từ đó tính được MCb = 860. Với bài toán chất béo cần lưu ý dữ kiện đề bài cho dưới các dạng muối đã biết CTPT hoặc đã biết số nguyên tử cacbon.

Trên đây là trích một phần giới thiệu về tài liệu. Để xem đầy đủ Phương Pháp Giải Bài Tập [Lý thuyết, Bài tập, Hướng dẫn giải], bạn có thể tải file bên dưới.

Câu hỏi này theo dạng chọn đáp án đúng, sau khi đọc xong câu hỏi, bạn bấm vào một trong số các đáp án mà chương trình đưa ra bên dưới, sau đó bấm vào nút gửi để kiểm tra đáp án và sẵn sàng chuyển sang câu hỏi kế tiếp

Đốt cháy hoàn toàn a mol X [là trieste của glixerol với các axit đơn chức, mạch hở], thu được b mol CO2 và c mol H2O [b – c = 5a]. Hiđro hóa m1 gam X cần 6,72 lít H2 [đktc], thu được 89,00 gam Y [este no]. Đun nóng m1 gam X với dung dịch chứa 0,45 mol NaOH, cô cạn dung dịch sau phản ứng, thu được m2 gam chất rắn. Giá trị của m2 là

  • A 97,20.
  • B 97,80.
  • C 91,20.
  • D 104,40.

Đáp án: A

Phương pháp giải:

Công thức trieste của glixerol và axit đơn chức ,mạch hở là CnH2n-4-2kO6 [k: là số liên kết pi gốc axit]

Bảo toàn khối lượng

Lời giải chi tiết:

Hướng dẫn giải

Công thức trieste của glixerol và axit đơn chức ,mạch hở là CnH2n-4-2kO6 [k: là số liên kết pi gốc axit]

CnH2n-4-2kO6 → nCO2 + [n -2 -k] H2O

x nx x[n - 2 - k] [mol]

nCO2−nH2O=5nX ⇒ nx - x [n – 2 – k] = 5x ⇒ k = 3

⇒ Công thức X là:CnH2n-10O6

CnH2n-10O6 + 3H2 → CnH2n-4O6

x 2x

Số mol H2: 3x = 0,3 ⇒ x = 0,1

Khối lượng X = mX' –mH2 = 89 – 2.0,3 = 88,4

[R-COO]3-C3H5 + 3NaOH → 3R-COONa + C3H5[OH]3

0,1 0,3mol 0,3 mol

Áp dụng định luật bảo toàn:

mchất rắn = mX + mNaOH - mC3H8O3 = 88,4 + 0,45.40 - 92.0,1 = 97,2

Đáp án A

Đáp án - Lời giải

Chủ Đề