Ngày nay, chứng ù tai xuất hiện khi đi máy bay đã không còn quá xa lạ với tất cả mọi người. Những ai từng di chuyển trên phương tiện này đều đã ít nhất một lần trải qua nó. Cảm giác khó chịu thường sẽ không kéo dài quá lâu và không đáng lo ngại. Tuy nhiên, vẫn có một số ít trường hợp vẫn phải cần đến sự giúp đỡ của bác sĩ.
Vậy đâu là nguyên nhân dẫn đến chứng ù tai? Làm sao để xử trí chúng? Chúng ta hãy cùng tìm hiểu qua bài viết: “Ù tai khi đi máy bay: một số điều cần biết.”
1. Ù tai khi đi máy bay là gì?
Ù tai khi đi máy bay là triệu chứng gây ra rất nhiều khó chịu cho du khách. Tình trạng này xảy ra khi có sự mất cân bằng giữa áp suất trong tai giữa và áp suất ngoài môi trường. Chúng khiến cho màng nhĩ phải chịu nhiều áp lực và hoạt động không hiệu quả. Kết quả dẫn đến ù tai.
2. Làm thế nào để nhận biết?
Ù tai có thể xảy ra ở một hoặc cả hai bên với các triệu chứng nổi bật như:
- Cảm giác khó chịu hay đau vừa phải ở tai.
- Cảm giác đầy hoặc nghẹt ở tai.
- Ù tai, khó nghe ở mức độ nhẹ/vừa.
Tình trạng này thường không nghiêm trọng và đáp ứng tốt với một số mẹo vặt đơn giản. Tuy nhiên, trong trường hợp nặng, chúng có thể biểu hiện bằng:
3. Vì sao chúng ta bị ù tai?
Tai chúng ta có một bộ phận tên là vòi eustache, thông nối bên trong với môi trường bên ngoài. Chúng có nhiệm vụ điều hòa áp suất, tạo điều kiện cho màng nhĩ hoạt động một cách bình thường.
Khi máy bay cất/hạ cánh, áp suất không khí thay đổi quá nhanh khiến vòi eustache không phản ứng kịp. Vì thế, màng nhĩ cũng không thể hoạt động đúng với chức năng của nó. Kết quả là các triệu chứng của ù tai xuất hiện.
Ngoài ra, một số trường hợp khác cũng có thể dẫn tới ù tai như:
- Khi lặn sâu dưới nước.
- Khi đi thang máy lên một tòa nhà cao tầng.
- Khi lái xe lên một ngọn núi.
- Khi ở gần một vụ nổ.
4. Những ai sẽ có khả năng cao bị ù tai?
Bất cứ tình trạng nào làm tắc vòi eustache hay hạn chế hoạt động của nó đều làm tăng khả năng bị ù tai.
Một số trường hợp thường gặp là:
- Trẻ em: do kích thước vòi eustache nhỏ.
- Đang bị cảm lạnh.
- Mắc các bệnh như viêm xoang, viêm mũi dị ứng, viêm tai giữa.
- Đang ngủ khi máy bay cất/hạ cánh: Bởi vì lúc này chúng ta không làm gì để cân bằng lại áp suất [ngáp, nuốt nước bọt,…]
5. Làm thế nào để không bị ù tai?
Một số mẹo sau đây có thể hữu ích cho bạn:
- Ngáp và nuốt nước bọt trong quá trình máy bay cất và hạ cánh [ví dụ: nhai singum hoặc ngậm kẹo]: những hoạt động này sẽ giúp vòi eustache hoạt động hiệu quả hơn. Từ đó hạn chế các triệu chứng khó chịu của chứng ù tai.
- Thực hiện nghiệm pháp Valsalva: ngậm miệng, lấy tay bịt chặt hai lỗ mũi và thở nhẹ từ từ dồn khí ra mũi. Chúng ta nên lặp lại vài lần, đặc biệt là trong quá trình máy bay cất cánh và hạ cánh.
- Không nên ngủ trong lúc máy bay cất cánh và hạ cánh. Khi đó bạn có thể chủ động thực hiện các mẹo vặt trên khi bắt đầu cảm thấy triệu chứng.
- Nếu có thể, đừng đi máy bay khi sức khỏe đang không tốt [ví dụ như bị ngạt mũi, cảm lạnh, viêm xoang,..]. Nếu đã có phẫu thuật ở tai thời gian gần đây, hãy hỏi bác sĩ trước khi quyết định.
- Dùng thuốc xịt mũi không cần kê đơn: nếu bị ngạt mũi, bạn có thể sử dụng các loại thuốc xịt mũi không cần kê đơn. Thời điểm thích hợp là trước khi máy bay cất cánh và hạ cánh từ 30 phút tới 1 giờ. Tuy nhiên, cần thận trọng tránh sử dụng quá liều bởi chúng cũng có thể khiến ngạt mũi nặng hơn.
- Thử sử dụng nút tai: chúng sẽ giúp cân bằng lại áp suất lên màng nhĩ trong quá trình cất cánh và hạ cánh. Tuy nhiên, cũng cần đồng thời thực hiện các động tác ngáp hay nuốt nước bọt để đạt được hiệu quả cao hơn.
6. Khi nào thì cần tìm gặp bác sĩ?
Trong phần lớn trường hợp, ù tai sẽ cải thiện theo thời gian. Tuy nhiên, không phải lúc nào cũng vậy. Các triệu chứng có thể tồn tại kéo dài hoặc trở nên trầm trọng hơn, kể cả khi đã áp dụng các phương pháp kể trên. Khi đó, bạn cần được điều trị để giúp cân bằng lại áp suất và làm giảm bớt sự khó chịu.
Chứng ù tai là tình trạng màng nhĩ bị stress, khiến chúng không thể hoạt động bình thường. Triệu chứng xuất hiện khi có chênh lệch áp suât bên trong tai và môi trường bên ngoài. Cụ thể thì thời điểm thường xảy ra ù tai nhất là khi máy bay cất cánh và hạ cánh. Tuy vậy, một số trường hợp khác cũng có thể gây ra triệu chứng này như lái xe lên vùng núi cao, đi thang máy…
Chứng ù tai thường sẽ cải thiện theo thời gian. Một số mẹo vặt có thể áp dụng để làm giảm triệu chứng như ngáp hoặc nuốt nước bọt, nhai singum,… Nếu tình trạng ù tai vẫn kéo dài hoặc trở nên trầm trọng hơn, hãy đến gặp bác sĩ để được tư vấn!
Hầu hết mọi người khi đi máy bay đều mắc phải hội chứng ù tai, nhất là lúc cất và hạ cánh. Đây là hiện tượng rất phổ biến nhưng với những người mắc bệnh về hệ hô hấp, tai mũi họng mãn tính lại có phần nguy hiểm nếu không khắc phục đúng cách. Vì vậy, trước các chuyến khởi hành, bạn nên biết được các mẹo chữa ù tai khi đi máy bay đúng, kịp thời vừa an toàn vừa không gây khó chịu trong suốt hành trình.
Đa phần mọi người khi đi máy bay đều trải qua cảm giác bị ù tai vô cùng khó chịu, mặc dù có thể cải thiện bằng các phương pháp khác nhau nhưng không phải ai cũng làm đúng cách. Một số trường hợp còn bị ù tai nặng vì xử lý phản khoa học, thậm chí phải đến bác sĩ kiểm tra tai sau khi hạ cánh vì bên trong đau nhức, khó chịu.
Ù tai khi đi máy bay thông thường có các biểu hiện như:
Bỗng nhiên nghe kém, âm thanh giống như có thứ gì cản lại, có cảm giác chèn ép bên trong khoang tai. Sau đó là các cơn đau nhẹ xảy ra chớp nhoáng rồi chấm dứt ngay trong khoảng vài giây đến vài chục giây.
Ù tai khi đi máy bay nặng nguy hiểm có các triệu chứng sau:
Ù tai liên tục dù máy bay đã ổn định độ cao, bên trong đau nhức ngay cả khi nghe tốt trở lại, cơn đau còn có dấu hiệu tăng lên. Bắt đầu có dấu hiệu chóng mặt, choáng, tăng áp lực bên trong tai, thậm chí là chảy máu ở tai.
Ù tai khi đi máy bay xảy ra rất thường xuyên. Ảnh: Internet
Việc thay đổi áp suất đột ngột vì máy bay cất và hạ cánh rất dễ làm áp lực bên trong tai biến động đột ngột ảnh hưởng đến các dây thần kinh cộng hưởng âm thanh, màng nhĩ. Nếu không biết các mẹo chữa ù tai khi đi máy bay đúng cách, bạn sẽ phải đối mặt với nhiều hệ lụy, thậm chí là tổn thương màng nhĩ, đặc biệt là với những người đang mắc bệnh liên quan đến tai – mũi – họng.
Ù tai khi đi máy bay có thực sự nguy hiểm?
Bởi vì hiện tượng ù tai khi đi máy bay rất phổ biến, mang tính tức thời nên hầu hết mọi người đều xem nhẹ nó, không có quá nhiều quan tâm. Trên thực tế, chứng ù tai không được xử lý đúng cách sẽ làm tắc nghẽn vòi eustache trong lỗ tai. Điều này xảy ra liên tục sẽ tạo thành một bệnh mãn tính, làm bạn dễ bị ù tai hơn dù không đi máy bay. Nếu chữa ù tai khi đi máy bay đúng cách, bạn có thể đối mặt với các hệ lụy như viêm tai giữa, hẹp vòi eustache, viêm xoang mũi, viêm xoang trán, viêm mũi dị ứng.
Ngược lại, những người đã có tiền sử mắc các bệnh kể trên mà để chứng ù tai lâu khi đang ngồi trên máy bay sẽ gây nên nhiều nguy hại hơn nữa.
Ù tai khi đi máy bay có để lại biến chứng không?
Chính vì quá xem nhẹ chứng ù tai khi đi máy bay mà nhiều người, đặc biệt là người mắc các bệnh về tai – mũi – họng, phải chịu các biến chứng về sau. Cụ thể, biến chứng phổ biến phải kể đến là suy giảm, thậm chí là mất thính lực, nếu nhẹ thì có thể sẽ mắc ù tai mạn tính [không thể chữa được].
Nên xử lý tốt các cơn ù tai tránh để lại hệ lụy. Ảnh: Internet
Các mẹo chữa ù tai khi đi máy bay hiệu quả nhất
Nuốt nước bọt liên tục
Một trong những mẹo mà nhiều người sử dụng nhất để xử lý ngay cơn ù tai khó chịu khi đi máy bay chính là nuốt nước bọt liên tục nhiều lần đến khi trở lại trạng thái bình thường.
Theo giải thích từ nghiên cứu khoa học, hành động nuốt liên tục sẽ kích thích tuyến nước bọt tiết ra nhiều hơn, đồng thời đẩy mạnh hoạt động của vòi eustache. Nhờ hai hoạt động này, lượng áp suất đang bị chênh lệch trong khoang tai sẽ được cân bằng lập tức, loại bỏ cơn ù tai hiệu quả.
Nhiều chuyên gia khuyên rằng đừng nuốt nước bọt một cách vô tội vạ, hành động nà có thể làm tổn thương màng nhĩ. Thay vào đó, bạn nên kết hợp mẹo chữa ù tai này đồng thời với việc bịt mũi lại để bảo vệ các dây thần kinh bên trong tai.
Ngáp để giảm đau tai
Ngoài nuốt nước bọt, ngáp cũng là một mẹo chữa ù tai khi đi máy bay hữu hiệu, nhanh chóng. Không chỉ chữa ù tai, ngáp còn giúp bạn xoa dịu cơn đau nhức tai nếu có. Khi ngáp, việc làm thoát toàn bộ khí trong phổi và bụng sẽ làm vòi enstache thông thoáng, giảm áp lực trong tai nên chữa ù tai tức thời.
Mặc dù hiệu quả nhưng ngáp là hành động mà không phải ai cũng có thể thực hiện ngay được ngay lập tức. Một mẹo ha dành cho bạn chính là nên hít thật sâu và lâu trước khi mô phỏng một cơn ngáp dài.
Ngáp vừa giảm ù tai vừa giảm đau. Ảnh: Internet
Nhai kẹo cao su
Nếu là người thường xuyên di chuyển bằng máy bay, chắc chắn bạn nên trang bị kẹo cao su bên mình để chữa và ngăn ngừa ù tai khi thay đổi áp suất đột ngột. Nhai kẹo cao su làm khung xương hàm hoạt động liên tục, tiết nước bọt nhiều nên cơ thể có xu hướng nuốt nhiều hơn. Trong khi đó, nuốt nước bọt lại là mẹo chữa ù tại vô cùng hiệu quả.
Dùng bông nút tai
Nhằm giảm thiểu tối đa các cơn ù tai, ngăn chặn sự thay đổi áp suất, nhiều người chọn cách sử dụng nút bịt tai khi đi máy bay. Cách sử dụng phụ kiện bảo vệ đôi tai này rất đơn giản, bạn chỉ cần chọn loại phù hợp, nhét đúng hướng dẫn vào tai trước khi máy bay cất cánh là được.
Trên thực tế, một số người dù đã dùng nút bịt nhưng tai vẫn có hiện tượng ù lúc máy bay lên độ cao ổn định, để xử lý, mẹo hay nhất vẫn là nuốt hoặc ngáp.
Nút bịt tai giảm ù tai hiệu quả. Ảnh: Internet
Dùng thuốc thông mũi
Mẹo chữa ù tai khi đi máy bay hiệu quả tiếp theo mà bài viết muốn gợi ý đến bạn chính là dùng thuốc thông mũi. Với những người bị viêm xoang hay viêm mũi dị ứng, áp suất thay đổi không chỉ là nghẹt khoang mũi mà còn gia tăng khả năng bị ù tai. Do đó, sử dụng thuốc xịt thông mũi trước khi máy bay cất cánh 30 phút sẽ giúp hạn chế ù tai vượt trội.
Phương pháp Frenzel Maneuver
Đối với những trường hợp ù tai nặng, kéo dài và không thể xử lý bằng các mẹo thông thường, Frenzel maneuver được xe là lựa chọn tuyệt vời mà bạn nên dùng đến. Thực hiện như sau: Dùng tay bịt kín hai lỗ mũi rồi hít không khí vào từ từ đến khi miệng căng phồng lên. Lúc này, ngậm chặt miệng rồi đưa không khí xuống cổ họng thật nhẹ nhàng. Bước tiếp theo, bạn đưa vòm miệng vào trong khoang miệng rồi dùng lưỡi điều tiết không khí về cổ họng. Sau quy trình này, cảm giác ù tai và đau nhức sẽ giảm đi đáng kể.
Một số lưu ý nếu bị ù tai sau chuyến bay
- Một số hành khách dù đã hạ cánh, di chuyển ra nơi lấy hành lý rồi nhưng ù tai vẫn dai dẳng không chấm dứt rất dễ làm tổn thương màng nhĩ. Nếu gặp phải trường hợp này, bạn nên lưu ý nhưng điều sau đây:
- Nếu chuyến bay tiếp theo chỉ cách chuyến bay vừa kết thúc nửa ngày hay một ngày, bạn nên cân nhắc dời lịch để đảm bảo tai được khỏe mạnh, hạn chế gây áp lực lên màng nhĩ.
- Tai đau nhức dữ dội, hãy đến ngay các cơ sở y tế gần nhất để kiểm tra, tránh các hệ lụy sau này.
- Hạn chế các loại đồ uống có cồn, chất kích thích, caffein trong thời gian sau đó. Những đồ uống hay các chất kể trên làm mạch máu co thắt ảnh hưởng đến tình trạng thính giác.
- Không nên ngủ say trên máy bay nếu bạn là người có bệnh ù tai mạn tính, như vậy rất nguy hiểm, gia tăng tỉ lệ mất thính giác.
Trên đây chính là các mẹo chữa ù tai khi đi máy bay hiệu quả và an toàn mà bạn nên áp dụng nhằm bảo vệ sức khỏe trong các chuyến đi.