1. Chính sách dân số
a. Tình hình dân số nước ta
- Dân số đông
- Quy mô dân số lớ
- Mật độ dân số cao
- Dân cư phân bố không hợp lí
- Giảm sinh chưa hiệu quả, chất lượng dân số thấp.
b. Mục tiêu và phương hướng cơ bản để thực hiện chính sách dân số
- Mục tiêu:
- Giảm tốc độ gia tăng dân số
- Ổn định quy mô, cơ cấu dân số, phân bố dân cư hợp lí
- Nâng cao chất lượng dân số nhằm phát huy nguồn lực cho đất nước.
- Phương hướng:
- Tăng cường công tác lãnh đạo và quản lí
- Làm tốt công tác thông tin, tuyên truyền và giáo dục
- Nâng cao hiểu biết của người dân
- Nhà nước đầu tư đúng mức, thực hiện xã hội hóa công tác dân số, tạo điều kiện để mọi gia đình, cá nhân tự nguyện tham gia công tác dân số.
2. Chính sách giải quyết việc làm
a. Tình hình nước ta
- Thiếu việc làm ở thành thị và nông thôn
- Thu nhập thấp
- Số người trong độ tuổi lao động tăng
- Chất lượng nguồn nhân lực còn thấp
- Số người đổ về thành thị kiếm việc làm ngày càng tăng
- Tỉ lệ thất nghiệp cao.
b. Mục tiêu và phương hướng cơ bản
- Mục tiêu:
- Tập trung sức giải quyết việc làm ở thành thị và nông thông
- Phát triển nguồn nhân lực
- Mở rộng thị trường lao động
- Giảm tỉ lệ thất nghiệp
- Tăng tỉ lệ người lao động qua đào tạo.
- Phương hướng:
- Thức đẩy phát triển sản xuất và dịch vụ
- Khuyến khích làm giàu theo pháp luật
- Đẩy mạnh xuất khẩu lao động
- Sử dụng hiệu quả nguồn vốn hiện có.
3. Trách nhiệm của công dân
- Chấp hành chính sách dân số, pháp luật về dân số
- Chấp hành chính sách giải quyết việc làm và pháp luật về lao động
- Động viên người thân và những người khác chấp hành
- Có ý chí vươn lên nắm bắt khoa học kĩ thuật tiên tiến, định hướng đúng đắn nghề nghiệp.
B. Bài tập và hướng dẫn giải
Câu 1: Nêu tình hình dân số ở nước ta và tác động của nó đối với mọi mặt của đời sống xã hội. Hãy tìm hiểu về mật độ dân số ở địa phương em và so sánh với mật độ dân số trung bình của cả nước.
=> Xem hướng dẫn giải
Câu 3: Em hãy giải thích và nêu lên thái độ của mình đối với những quan niệm sau: Trời sinh voi, trời sinh cỏ; Đông con hơn nhiều của; Trọng nam khinh nữ.
=> Xem hướng dẫn giải
Câu 4: Nêu tình hình việc làm và mục tiêu của chính sách giải quyết việc làm ở nước. Hãy tìm hiểu và nhận xét tình hình việc làm ở địa phương em.
=> Xem hướng dẫn giải
Câu 5: Trình bày phương hướng cơ bản nhằm giải quyết vấn đề việc làm ở nước ta hiện nay.
=> Xem hướng dẫn giải
Câu 6: Em suy nghĩ như thế nào về trách nhiệm của mình đối với chính sách dân số và giải quyết việc làm?
=> Xem hướng dẫn giải
Trắc nghiệm công dân 11 bài 11: Chính sách dân số và giải quyết việc làm [P2]
Giải Bài Tập Giáo Dục Công Dân 11 – Bài 11: Chính sách dân số và giải quyết việc làm giúp HS giải bài tập, hiểu được những chuẩn mực đạo đức và pháp luật cơ bản, phổ thông, thiết thực, phù hợp với lứa tuổi HS trong các quan hệ với bản thân, với người khác, với công việc và với môi trường sống:
Xem thêm các sách tham khảo liên quan:
- Giải Giáo Dục Công Dân Lớp 11
- Sách Giáo Viên Giáo Dục Công Dân Lớp 11
Trả lời:
– Tình hình dân số ở nước ta:
+ Một là, quy mô dân số nước ta rất lớn, mật độ dân số cao so với khu vực và thế giới. dân số nước ta năm đầu năm 2018 khoảng trên 95 triệu người; mật độ trung bình 308 người/ km2; chiếm 1,27% dân số thế giới.
+ Hai là, đất nước đang trong thời kỳ cơ cấu dân số vàng, nhưng đối mặt với xu hướng già hóa trong tương lai gần. Số người trong độ tuổi lao động tăng dần, tuy nhiên độ tuổi ngoài lao động đang chiếm tỉ lệ ngày càng cao.
+ Ba là, cơ cấu giới tính trẻ sơ sinh có biểu hiện mất cân đối nghiêm trọng, số trẻ sinh ra là con thứ ba có xu hướng gia tăng.
+ Bốn là, dân số nước ta phân bố không đều, cư dân đô thị ngày càng tăng. Tập trung đông dân là các đồng bằng, đô thị, vùng kinh tế trọng điểm; thưa thớt ở khu vực đồi núi, nông thôn. Hiện nay khoảng 34,7% dân số sống ở thành thị.
+ Năm là, chất lượng dân số Việt Nam tuy có được cải thiện nhưng vẫn chưa cao, chưa đáp ứng nhu cầu về nguồn nhân lực chất lượng cao cho sự nghiệp công nghiệp hóa hiện đại hóa đất nước.
– Tác động của dân số với mọi mặt của đời sống xã hội: Cản trở tốc độ phát triển kinh tế xã hội, gây khó khăn lớn trong việc nâng cao chất lượng cuộc sống, giải quyết việc làm và thu nhập, làm cạn kiệt tài nguyên, ô nhiễm môi trường, an sinh xã hội.
Trả lời:
– Mục tiêu: Tiếp tục giảm tốc độ gia tăng dân số, sớm ổn định quy mô, cơ cấu dân số và phân bố dân cư hợp lí, nâng cao chất lượng dân số nhằm phát triển nguồn nhân lực cho đất nước.
– Phương hướng:
+ Tăng cường công tác lãnh đạo và quản lí.
+ Làm tốt công tác thông tin, tuyên truyền, giáo dục về dân số, kế hoạch hóa gia đình.
+ Nâng cao sự hiểu biết của người dân về vai trò của gia đình, bình đẳng giới, sức khỏe sinh sản.
+ Nhà nước đầu tư đúng mức, tranh thủ các nguồn lực trong và ngoài nước, thực hiện xã hội hóa công tác dân số.
Trả lời:
– “Trời sinh voi, trời sinh cỏ”:
+ Giải thích: Đây chính là quy luật của tự nhiên, vạn vật đã hiện hữu tất có cách tồn tại. Bố mẹ chỉ cần sinh con ra chắc chắn con cái sẽ được chăm sóc nuôi dưỡng, không cần lo lắng điều kiện vật chất và tinh thần.
+ Đánh giá: quan niệm này thể hiện sự thiếu trách nhiệm đối với con cái và đối với xã hội.
– “Đông con hơn nhiều của”:
+ Giải thích: Có nhiều con tốt hơn có nhiều của cải vật chất. Có nhiều con cái khi về già sẽ có người chăm sóc, hơn là nhiều của cải nhưng không có con cái ở bên.
+ Đánh giá: Không đồng ý với quan điểm đó vì có nhiều con sẽ trở thành gánh nặng kinh tế đối với cha mẹ, con cái không có đủ điều kiện học hành, khó phát triển dẫn đến khả năng kinh tế kém, phải bươn chải cuộc sống, cũng không có điều kiện chăm sóc cha mẹ được tốt nhất.
– Trọng nam khinh nữ
+ Giải thích: Con trai có sức khỏe và là chỗ dựa tốt hơn con gái. Do vậy, chỉ nên sinh con trai, không nên sinh con gái.
+ Đánh giá: đây là tư duy hoàn toàn sai lầm sai lầm, con nào cũng đáng quý như nhau. Quan trọng là cách nuôi dạy cho tốt.
Trả lời:
* Tình hình việc làm ở nước ta:
– Sự đa dạng hóa các thành phần kinh tế, các ngành sản xuất, dịch vụ đã tạo ra mỗi năm gần 1 triệu việc làm mới ở nước ta.
– Tuy vậy, tình trạng thiếu việc làm ở nước ta vẫn là vấn đề bức xúc ở cả nông thôn và thành thị.
* Mục tiêu của chính sách giải quyết việc làm là:
– Tập trung sức giải quyết việc làm ở cả thành thị và nông thôn, phát triển nguồn nhân lực, mở rộng thị trường lao động, giảm tỉ lệ thất nghiệp và tăng tỉ lệ người lao động đã qua đào tạo nghề.
* Tình hình việc làm ở địa phương em:
– Thị trường lao động dồi dào hay không [có nhiều nhà máy, xí nghiệp, khu công nghiệp không?]
+ Có nhiều lao động đã qua đào tạo không? [trình độ học vấn của người dân]
+ Có nhiều người thiếu việc làm, thất nghiệp không?
Trả lời:
– Phân bố lại dân cư và nguồn lao động, thực hiện tốt chính sách dân số, sức khỏe sinh sản.
– Thúc đẩy phát triển sản xuất và dịch vụ.
– Khuyến khích làm giàu theo pháp luật, tự do hành nghề.
– Đẩy mạnh xuất khẩu lao động.
– Sử dụng có hiệu quả nguồn vốn trong chương trình mục tiêu quốc gia để giải quyết việc làm, cải thiện điều kiện làm việc cho người lao động.
Trả lời:
– Chấp hành chính sách dân số, pháp luật về dân số
– Chấp hành chính sách giải quyết việc làm và pháp luật về lao động.
– Động viên người thân trong gia đình và những người khác cùng chấp hành, đồng thời đấu tranh chống những hành vi vi phạm chính sách dân số và giải quyết việc làm.
– Có ý chí vươn lên nắm bắt khoa học kĩ thuật tiên tiến, định hướng nghề nghiệp đúng đắn để tích cực, chủ động tìm việc làm, tăng thu nhập cho bản thân và gia đình, góp phần thúc đẩy sự phát triển chung của đất nước.