Tại sao cần xây dựng văn hóa doanh nghiệp
Môi trường sống có quá nhiều yếu tố bất định do chiến tranh, thiên tai, hệ thống luật pháp có nhiều bất cập và thay đổi nhanh đã làm cho đa phần người Việt quen với lối suy nghĩ ngắn hạn, ít quan tâm đến những gì mang tính lâu dài. Điều này thể hiện trong cung cách các doanh nghiệp đầu tư nguồn lực vào các giá trị như thương hiệu, văn hóa, chiến lược…Rất nhiều doanh nghiệp xây dựng thương hiệu theo kiểu chạy theo thời thượng, đầu tư nửa vời. Xây dựng văn hóa thì chú trọng nhiều vào bề nổi như thay đổi đồng phục, bàn ghế, chào hỏi…chứ không đầu tư xây dựng nền tảng triết lý kinh doanh, niềm tin, các giá trị cốt lõi. Việc chưa nhìn nhận đúng tầm quan trọng của văn hóa doanh nghiệp trong cộng đồng kinh doanh thể hiện qua một khảo sát của VCCI. Có tới 92% doanh nghiệp "xếp loại" văn hoá kinh doanh bình thường và kém.
Một yếu tố khác ảnh hưởng đáng kể đến việc xây dựng văn hóa doanh nghiệp là chủ nghĩa cá nhân của người Việt khá mạnh. Người lao động quan tâm nhiều đến lợi ích bản thân và chưa có thái độ đúng đắn trong xây dựng tổ chức, nơi mà họ phải sống 8 giờ trong ngày. Vào nơi làm việc thì lo việc riêng, chat với bạn, luộc điện thoại, chơi game, buôn dưa lê…Ngại học tập vì biết nhiều thì phải làm nhiều. Làm việc tích cực thì bị cho là dại. Kiểu làm việc sáng vác ô đi chờ đến chiều vác ô về rất phổ biến. Chủ nghĩa cá nhân sẽ dẩn đến nạn bè phái. Những người có lợi ích tương đồng sẽ về cùng hội để bảo vệ lợi ích nhóm mình hữu hiệu hơn. Nếu người lao động có những suy nghĩ như thế này thì doanh nghiệp rất khó xây dựng một nền văn hóa lành mạnh.
Lợi ích của văn hóa doanh nghiệp
Để hình dung mức độ ảnh hưởng của văn hóa lên hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp, hãy xem nề nếp của một gia đình tác động đến những thành viên trong gia đình đó như thế nào. Thường gia đình có truyền thống vững chắc trong lãnh vực nào thì con em họ cũng dễ thành công trong lãnh vực đó. Văn hóa doanh nghiệp cũng giống như truyền thống gia đình, nó là nền tảng để định hướng cách thức các cá nhân làm việc và ứng xử với nhau. Không có một văn hóa đặc thù làm nền tảng thì doanh nghiệp không thể nào phát triển bền vững. Các thành quả tài chính đạt được, nếu có, chỉ là tạm thời. Các nghiên cứu đã chỉ ra mối quan hệ của văn hóa và kết quả kinh doanh. Ở Việt Nam cũng có nhiều minh chứng cho quan hệ này như Biti’s, Eurowindow, Rạng Đông…
Văn hóa dựa trên triết lý, niềm tin, và những giá trị tốt đẹp sẽ tạo ra một môi trường làm việc hợp tác, hỗ trợ lẫn nhau để cùng phát triển. Mọi thành viên tích cực làm việc vì họ hiểu công việc của họ đóng góp vào công việc của người khác và vào thành quả chung của doanh nghiệp như thế nào. Mọi cá nhân có một điểm chung là có cùng niềm tin và chung sức xây dựng các giá trị cốt lõi của văn hóa doanh nghiệp. Họ cảm thấy tự hào được là thành viên của một tổ chức như thế. Đây là chất keo bền vững gắn bó mọi thành viên với nhau và giúp doanh nghiệp giữ được nguồn nhân lực liên tục phát triển.
Văn hóa doanh nghiệp còn là một cơ chế tạo ra và củng cố các dạng hành vi hỗ trợ doanh nghiệp đạt được các mục tiêu đã định. Các hành vi tốt được tôn vinh và lưu truyền trong toàn tổ chức, từ đời lãnh đạo này sang đời lãnh đạo khác, tạo thành truyền thống của doanh nghiệp.
Một doanh nghiệp có văn hóa mạnh sẽ tạo được sự khác biệt so với các đối thủ cạnh tranh. Đây là lợi thế rất lớn để doanh nghiệp xây dựng hệ thống nhận dạng thương hiệu cho mình. Văn hóa mạnh thống nhất được các thành viên trong tổ chức cũng sẽ giúp doanh nghiệp dễ định hướng kinh doanh vào phục vụ khách hàng. Đây là lợi thế tuyệt đối trong môi trường kinh doanh cạnh tranh ngày càng ác liệt như hiện nay.
Các bước xây dựng văn hóa doanh nghiệp
- Giới thiệu các khái niệm cơ bản, các loại văn hóa tổ chức, chuyển dạng văn hóa, năng lực văn hóa và cách xây dựng tổ chức có năng lực văn hóa
- Phân tích để hiểu môi trường kinh doanh và các thế lực sẽ ảnh hưởng đến chiến lược tương lai. Công cụ sử dụng: PEST, FIVE FORCES
- Tổ chức workshop với sự tham gia của các lãnh đạo để phát triển tầm nhìn được chia sẻ về những gì công ty cần phải đạt đến. Xác định các giá trị cốt lõi làm nền tảng cho nhận dạng kinh doanh, mục đích chính và thành công và những cái mà bạn không thể thỏa hiệp. Tầm nhìn và các giá trị cốt lõi cho ta định hướng để xây dựng văn hóa doanh nghiệp. Công cụ sử dụng: Đường cuộc đời, Cognitive map
- Đánh giá văn hóa hiện tại và đối chiếu với định hướng ở bước 3 để xác định các yếu tố văn hóa cần phải thay đổi. Công cụ sử dụng: Mô hình 7S, mô hình Denison
- Xác định các thay đổi cần xảy ra để thu hẹp các khoảng cách giữa văn hóa hiện nay và cái mình muốn đạt tới. Giới thiệu các khái niệm và công cụ để quản lý sự thay đổi
- Xác định vai trò của lãnh đạo cấp cao trong việc thúc đẩy thay đổi văn hóa. Lãnh đạo là người khởi xướng và bảo trợ cho các chương trình thay đổi, là chỗ dựa tinh thần và nơi hỗ trợ nguồn lực trong suốt quá trình thay đổi
- Phác thảo kế hoạch thực hiện với các mục tiêu can thiệp, thời gian, các cột mốc quan trọng và trách nhiệm
- Truyền đạt nhu cầu thay đổi và kế hoạch thay đổi, đả thông tư tưởng và tạo động lực cho giới hữu quan quan trọng
- Nhận dạng trở ngại và các nguồn kháng cự, phát triển chiến lược vượt qua
- Thể chế hóa, mô hình và củng cố các thay đổi về văn hóa. Lãnh đạo phải làm gương cho những hành vi được khuyến khích. Hệ thống động viên, khen thưởng phải được thiết kế đồng bộ với mô hình văn hóa mới.
- Thường xuyên đánh giá lại văn hóa tổ chức và thiết lập chuẩn mực cho việc học tập liên tục và sự chuyển đổi. Các giá trị văn hóa tốt phải được duy trì và truyền bá cho các thành viên mới
Phạm vi và chi phí:
Chi phí: Căn cứ vào số giờ làm việc của chuyên gia theo phạm vi công việc và yêu cầu của dự án hai bên đã thỏa thuận.
17:46' - 07/03/2019
BNEWS Hội nghị đánh giá tình hình triển khai Cuộc vận động xây dựng văn hóa doanh nghiệp do Thủ tướng Chính phủ phát động giai đoạn 2016-2018 đã diễn ra ngày 7/3 tại Hà Nội.
Tại hội nghị, Chủ tịch Hiệp hội Phát triển văn hóa doanh nghiệp Việt Nam Hồ Anh Tuấn nếu rõ: Trong giai đoạn 2016-2018 Hiệp hội đã chú trọng kiện toàn bộ máy tổ chức; không ngừng mở rộng mạng lưới hoạt động.
Bên cạnh đó, Hiệp hội đã hoàn thiện quy chế tổ chức, hoạt động cùng một số văn bản khác. Các văn bản này là cơ sở pháp lý quan trọng cho hoạt động của hiệp hội, góp phần tạo sự phát triển bền vững, hướng đi đúng đắn cho hiệp hội… Bên cạnh những thuận lợi, Hiệp hội Phát triển văn hóa doanh nghiệp Việt Nam nhận thấy còn nhiều khó khăn trong hoạt động. Đầu tiên là nhận thức về vai trò, vị trí, tầm quan trọng của văn hóa doanh nghiệp trong xã hội có lúc, có nơi chưa đầy đủ, đúng tầm.
Các ý kiến của đại biểu dự hội nghị cũng nêu rõ: Trong hệ thống doanh nghiệp, trừ một số doanh nghiệp lớn, thương hiệu uy tín đã xây dựng được văn hóa doanh nghiệp đúng tầm thì nhiều doanh nghiệp vẫn chưa chú trọng đến việc này.
Nhiều doanh nghiệp tự nhận là đã có văn hóa doanh nghiệp do người lãnh đạo doanh nghiệp quy định nhưng thực chất họ chưa hiểu rõ bản chất văn hóa doanh nghiệp. Ở nhiều doanh nghiệp văn hóa của doanh nghiệp chưa đáp ứng được mục tiêu phát triển kinh doanh, thậm chí chính là rào cản lớn cho sự sáng tạo – yếu tố rất cần để doanh nghiệp phát triển bền vững… Do đó, trong thời gian tới, Hiệp hội Phát triển văn hóa doanh nghiệp Việt Nam sẽ tăng cường công tác truyền thông nhằm nâng cao nhận thức cho xã hội, doanh nghiệp để tạo ra sự thay đổi trong nhận thức, hành động liên quan đến xây dựng, phát triển văn hóa doanh nghiệp, đáp ứng yêu cầu thực tiễn.
Hiệp hội Phát triển văn hóa doanh nghiệp Việt Nam thời gian qua đã ký kết triển khai Cuộc vận động “Xây dựng văn hóa doanh nghiệp” do Thủ tướng phát động tại 33 tỉnh, thành phố. Nhưng trên thực tế việc triển khai chương trình phối hợp với địa phương để đến với doanh nghiệp còn lúng túng, bất cập, chưa có lộ trình, bước đi bài bản, hiệu quả.
Trong thời gian tới Hiệp hội tiếp tục triển khai cuộc vận động ở 30 tỉnh, thành phố còn lại ở ba khu vực: Đồng bằng Bắc Bộ [chín tỉnh, thành phố]; Đông Nam Bộ [8 tỉnh, thành phố], Tây Nam Bộ [13 tỉnh, thành phố]. Hiệp hội cũng đề xuất tổ chức Diễn đàn “Chính phủ với văn hóa doanh nghiệp”; tổ chức Festival văn hóa doanh nghiệp Việt Nam lần đầu tiên vào tháng 11/2019...
Hiệp hội Phát triển văn hóa doanh nghiệp Việt Nam là tổ chức xã hội – nghề nghiệp tự nguyện, phi lợi nhuận nhằm mục đích tập hợp, đoàn kết các doanh nhân, doanh nghiệp và công dân Việt Nam quan tâm đến việc xây dựng và phát triển văn hóa doanh nghiệp, đề cao tinh thần thượng tôn pháp luật, đạo đức kinh doanh, trách nhiệm xã hội, cạnh tranh lành mạnh…
Nhiệm vụ cốt yếu và cũng là lý do tồn tại của Hiệp hội là xây dựng và phát triển văn hóa doanh nghiệp, văn hóa doanh nhân Việt Nam nhằm thúc đẩy sự phát triển bền vững của đất nước và hội nhập quốc tế có hiệu quả.
Trong giai đoạn 2016-2018, Hiệp hội Phát triển văn hóa doanh nghiệp Việt Nam đã chủ động tiến hành nhiều công việc để triển khai Quyết định của Thủ tướng Chính phủ về Ngày Văn hóa doanh nghiệp Việt Nam và Cuộc vận động “Xây dựng văn hóa doanh nghiệp” do Thủ tướng phát động.
Trong đó, các đơn vị chức năng đã xây dựng bộ tiêu chí “Văn hóa doanh nghiệp Việt Nam” để có đánh giá cụ thể về doanh nghiệp, căn cứ để trao tặng danh hiệu “Doanh nghiệp văn hóa tiêu biểu”. Diễn đàn quốc tế với chủ đề “Văn hóa doanh nghiệp – Nền tảng để phát triển bền vững” cũng được tổ chức, đồng thời ra mắt Đại sứ Văn hóa doanh nghiệp.
Festival Văn hóa doanh nghiệp “Bản sắc và hội nhập”cũng được tổ chức tại Hà Nội với nhiều hoạt động thu hút sự tham gia của nhiều doanh nghiệp. Hiệp hội rất chú trọng công tác nghiên cứu khoa học, đào tạo, tư vấn thông qua hoạt động của Viện Văn hóa kinh doanh…/.
Xem thêm:
>>Bước tiến mới trong nỗ lực đưa ZTE trở lại hoạt động kinh doanh
>>Ra mắt Tạp chí Văn hóa doanh nghiệp Việt Nam