Reserves trong kế toán là gì

Gian lận báo cáo tài chính, thường được gọi là chế biến sổ sách là cố tình che giấu hoặc bóp méo thực trạng hiệu quả tài chính hoặc tình hình tài chính thực tế của công ty. Dù là nướng hay chiên, việc chế biến này phần lớn được thực hiện nhằm mục đích tiêu cực cụ thể lừa đảo.

Gian lận báo cáo tài chính có thể có nhiều hình thức, bao gồm:

Cookie jar Reserves [ Hũ bánh cookie ngon lành được dự trữ lại ]

Cookie Jar Reserves là kĩ thuật kế toán nhằm giữ lại lợi nhuận trong năm công ty có thành công rực rỡ và đem khoản lợi nhuận này phân bổ cho những năm không ty kinh doanh không thành công, từ đó đem đến mức tăng trưởng lợi nhuận ổn định cho doanh nghiệp. Kế toán hũ cookie có thể được sử dụng để làm phẳng sự biến động trong kết quả tài chính và tạo ấn tượng sai về sự ổn định.

Việc giữ lại lợi nhuận này chỉ có ý nghĩa về mặt kế toán và nhằm mục đích đến đối tượng là nhà đầu tư. Bằng việc thực hiện thủ thuật này, nhà đầu tư sẽ bị đánh lừa rằng công ty đang có mức tăng trưởng đều đặn, từ đó nhà đầu tư sẽ có những quyết định đầu tư sai lầm.

Do những diễn biến trong tương lai luôn có một mức độ không chắc chắn nhất định nên kế toán viên đã dựa vào đây để giữ lại lợi nhuận: ghi nhận chi phí cao cho mức độ không chắc chắn này dưới dạng dự phòng. Và đến lúc cần, họ sẽ đánh giá lại, hoàn nhập lại khoản dự phòng này vào lợi nhuận, thế là lợi nhuận của doanh nghiệp sẽ tăng lại.

Take a big bath [ Gột rửa làm sạch bảng cân đối kế toán ]

Làm sạch bẳng cân đối kế toán là một thuật ngữ kế toán được định nghĩa bởi đội ngũ quản lý của một công ty xóa bỏ những khoản mục treo, che giấu những giao dịch bất thường, cố tình thao túng báo cáo thu nhập của mình để làm cho kết quả kém thậm chí còn tồi tệ hơn để làm cho kết quả trong tương lai có vẻ tốt hơn. Nó thường được thực hiện trong một năm tương đối tồi tệ để một công ty có thể nâng cao thu nhập của năm tiếp theo một cách giả tạo.

Bởi vì cổ phiếu giao dịch dựa trên thu nhập, một báo cáo thu nhập bất lợi có thể khiến cổ phiếu giảm giá đáng kể. Khi thu nhập bị ảnh hưởng tích cực bởi đợt tăng giá lớn trong tương lai, giá cổ phiếu có thể phục hồi và giao dịch thậm chí cao hơn mức nếu không có sự thao túng của kế toán. Làm sạch bảng cân đối kế toán không nhất thiết là bất hợp pháp vì nó có thể được thực hiện một cách hiệu quả trong giới hạn của các quy tắc kế toán hiện hành; tuy nhiên, nó được coi là phi đạo đức.

Big bet on the future [ Những khoản cược lớn trong tương lai ]

Big Bet On The Future như tên gọi của nó, đây là thủ thuật đánh cược vào tương lai thông qua hoạt động mua, bán, sáp nhập công ty thông qua những lỗ hổng chuẩn mực kế toán. Tất cả lợi nhuận dự kiến trong tương lai sẽ được đánh cược vào hiện tại. Do đó, trong tương lai, nếu lợi nhuận thực tế cao hơn thì công ty sẽ tiếp tục có lời, còn không thì sẽ bị lỗ.

B1: Công ty A nắm từ 25% đến 49% cổ phần của công ty B. Vì vậy, B là doanh nghiệp liên kết của A

B2: Công ty B công bố lợi nhuận đột biến

B3: A tăng tỷ lệ sở hữu tại B lên trên 51% bằng việc mua với giá rất cao so với giá trước đó [giá cao do B mới đạt lợi nhuận đột biến.

Trong một số trường hợp, doanh nghiệp trực tiếp bỏ qua bước 2 và thực hiện luôn bước 3.

Throw out the Problem Child [ Ném đứa trẻ hư đi ]

Công ty loại bỏ những phần xấu nhất trên bảng báo cáo tài chính thông qua các giao dịch tài chính với bên thứ 3. Giấu nợ sang bên thứ 3 => làm đẹp báo cáo tài chính [ trước khi phá sản thì những cổ phiếu của công ty này đạt đỉnh như Công ty wirecard hay enron ]

Ví dụ, Gỗ Trường Thành hoàn tất việc thoái hết vốn khỏi CTCP Công nghiệp Gỗ Trường Thành Việc thoái vốn khỏi TTI được cho là động thái của ban lãnh đạo mới nhằm dọn dẹp hệ thống công ty con để tinh gọn hệ thống sở hữu của Gỗ Trường Thành.

Thay đổi chuẩn mực kế toán GAAP [ Change the GAAP ]

Công ty thay đổi những chính sách kế toán nhằm buff lợi nhuận. Change the GAAP là buff lợi nhuận quá khứ lên hiện tại ngược lại Big bet on the future

Vd, HAG, Vì đâu HAGL bất ngờ có khoản lỗ lũy kế 5.000 tỷ đồng từ quá khứ hiện về?

Sale and Lease Back [ Bán và tái thuê ]

Đâu là những điều nhà đầu tư cần lưu ý về hoạt động Sale and Lease Back?

Thủ thuật Bán tái mua, tái thuê là thủ thuật được Lehman Brother áp dụng trước khi xin bảo hộ phá sản. Bán đi và thuê lại, mua lại, họ dùng nó để ghi tăng doanh thu tăng lợi nhuận. Lehman Brother đã sử dụng REPO 105 bán tài sản đi, mua lại tài sản để buff lợi nhuận.

Các ngành thuê tài sản như ngành hàng không, ngành bán lẻ Những ngành chịu ảnh hưởng rất lớn của việc thuê tài sản. Ta có thể thấy rõ lợi ích này trong hiệu quả kinh doanh của hai đối thủ cạnh tranh lớn nhất trong ngành Hàng không Việt Nam hiện tại, đó là VietJet [ VJC ] và Vietnam Airlines [ HVN ].

Use of SPEs [ Thực hiện mục đích đặc biệt ]

SPE [Special Purpose Entity] hay SPV [Special Purpose Vehicle] là 1 dạng của công ty con được lập ra với cơ cấu tài sản đặc thù, đầy đủ trách nhiệm pháp lí để thực hiện một nhiệm vụ nào đó. Thông thường, công ty mẹ sẽ chuyển giao một phần tài sản cho SPE để SPE quản lí nó [thường là một dự án lớn, hợp đồng xây dựng] nhờ vậy tách biệt được trách nhiệm của công ty mẹ với dự án cũng như giúp dự án được quản lí tốt hơn. SPE thường được sử dụng trong các mô hình Holding trong đó công ty mẹ không trực tiếp quản lí dự án mà sẽ giao các dự án cho công ty con, và công ty mẹ sẽ là công ty quản lí các công ty con.

SPE được sử dụng linh hoạt nhằm phục vụ rất nhiều mục đích:

• Huy động vốn và chia sẻ lợi ích, rủi ro:
• Tối ưu hóa hiệu quả tài chính
• Đáp ứng các yêu cầu pháp lý
• Chuyển nhượng tài sản
• Vốn hóa khoản vay

Bên cạnh những mục đích trên, SPE còn được sử dụng như 1 thủ thuật kế toán hiệu quả để hô biến lợi nhuận kế toán. Công ty mẹ sẽ phối hợp với các SPE tiến hành mua bán các sản phẩm qua lại, để tạo ra doanh thu ảo. Để việc mua bán được diễn ra hoàn hảo, SPE cần phải tách biệt trách nhiệm cũng như các vấn đề quản lí với công ty mẹ.

Các công ty sử dụng các mục đích đặc biệt SPEs nhằm tạo ra doanh thu ảo, giấu nợ. Họ tạo ra doanh thu ảo , lợi nhuận ảo, tạo ra các tài sản ảo như hàng tồn kho.

Vd, Gỗ trường thành tạo ra 1 tỷ hàng tồn kho [ không có thật], sau đó bị biến mất trên bảng cân đối kế toán

Above the Line, Below the Line [ Lợi nhuận bền vững ở phía trên, lợi nhuận kém bền vững thì ở phía dưới ]

Trên thị trường việt nam, cổ phiếu được gọi là con tàu ma đã áp dụng thủ thuật này, nhắm đánh lạc hướng nhà đầu tư về lợi nhuận. Đáng ra họ ghi lợi nhuận bên dưới, thì họ buff hết lợi nhuận lên trên doanh thu hoạt động chính và khiến NĐT không thể hiểu được doanh thu đang ở đâu

Cherry Picking

Cherry Picking: Cách hái Cherry, kỹ thuật áp dụng để điều chỉnh lợi nhuận theo ý muốn. Họ sử dụng cherry picking như hàng tồn kho, khoản chứng khoán đầu tư để nhằm tăng lợi nhuận.

Holding Gain

Lãi nắm giữ [lỗ nắm giữ] thường được định nghĩa là các khoản tăng [giảm] chi phí thay thế của tài sản nắm giữ trong một thời kỳ nhất định. Lãi và lỗ nắm giữ được cộng dồn cho chủ sở hữu tài sản và nợ phải trả hoàn toàn là kết quả của việc nắm giữ tài sản hoặc nợ phải trả theo thời gian, mà không biến đổi chúng theo bất kỳ cách nào.

Ví dụ: nếu một công ty giữ các chai rượu trong kho và loại rượu cụ thể đó trở nên đắt hơn trên thị trường, thì chi phí thay thế của rượu trong kho sẽ tăng lên vì công ty đó sẽ trở nên đắt hơn để thay thế lượng rượu dự trữ hiện tại của mình. . Vì vậy, chỉ cần giữ rượu trong kho, tài sản của công ty đã tăng giá trị.

Có nhiều loại lãi nắm giữ khác nhau và các loại phụ thuộc vào hệ thống kế toán mà công ty sử dụng hoặc có thể sử dụng. Lợi nhuận nắm giữ được sử dụng thường xuyên nhất trong kế toán lạm phát và đo lường thu nhập. Ví dụ, lãi hoặc lỗ nắm giữ có thể do khấu hao, cổ phiếu, điều chỉnh bánh răng hoặc điều chỉnh vốn lưu động tiền tệ.

• Các bất thường về kế toán, chẳng hạn như tăng doanh thu mà không có sự tăng trưởng tương ứng trong dòng tiền.
• Doanh số bán hàng tăng trưởng ổn định trong khi các đối thủ cạnh tranh đang gặp khó khăn.
• Một sự đột biến đáng kể về hiệu quả hoạt động của một công ty trong kỳ báo cáo cuối cùng của năm tài chính.
• Các phương pháp khấu hao và ước tính thời gian sử dụng hữu ích của tài sản không tương ứng với giá trị của toàn ngành.
• Quản trị nội bộ công ty yếu kém, làm tăng khả năng xảy ra gian lận báo cáo tài chính mà không được kiểm soát.
• Tần suất quá lớn của các giao dịch phức tạp của bên thứ ba, nhiều giao dịch trong số đó không tạo thêm giá trị hữu hình và có thể được sử dụng để che giấu khoản nợ trong bảng cân đối kế toán.
• Việc thay thế đột ngột kiểm toán viên dẫn đến thiếu giấy tờ.
• Một khoản tiền bồi thường quản lý không cân xứng thu được từ tiền thưởng dựa trên các mục tiêu ngắn hạn, khuyến khích hành vi gian lận.

Đọc thêm:

• Bảng Báo cáo lưu chuyển tiềntệ
• Mô hình phân tích tài chính Dupont và các nhân tố tác động đến tăng trưởng doanhnghiệp
• Bảng Cân đối kếtoán