Sáng ngày 17/11, Bộ Giáo dục và Đào tạo [GD&ĐT] tổ chức tập huấn ”Hướng dẫn giáo viên xây dựng, sử dụng tài liệu, học liệu trực tuyến để hướng dẫn phụ huynh nuôi dưỡng, chăm sóc và giáo dục trẻ em mầm non tại gia đình”. Chương trình tập huấn được tổ chức bằng hình thức trực tuyến, thu hút đông đảo cán bộ quản lý, giáo viên mầm non ở các tỉnh, thành trên cả nước cùng tham gia.
Do tính chất đặc thù của cấp học giáo dục mầm non [GDMN], trẻ mầm non chưa có khả năng học online, giáo viên thông qua các hình thức phù hợp hướng dẫn cha mẹ trẻ chăm sóc, giáo dục trẻ tại gia đình. Để giúp các cơ sở GDMN hỗ trợ, hướng dẫn cha mẹ nuôi dưỡng, chăm sóc, giáo dục trẻ tại gia đình trong thời gian trẻ ở nhà phòng tránh dịch COVID-19, Bộ GD&ĐT ban hành kế hoạch 894/KH-BGDĐT ngày 9/9/2021. Chương trình tập huấn được tổ chức nhằm mục đích hướng dẫn giáo viên thực hiện tốt nhiệm vụ trên.
Phát biểu tại buổi tập huấn, PGS.TS Nguyễn Bá Minh – Vụ trưởng Vụ GDMN, cho biết: GD Mầm non [MN] là cấp học đầu tiên trong hệ thống giáo dục quốc dân, thực hiện việc nuôi dưỡng, chăm sóc trẻ chất lượng, đặt nền móng cho sự phát triển toàn diện của trẻ.
Hiện nay, do diễn biến phức tạp của đợt dịch COVID-19 lần thứ 4, từ sau Tết nguyên đán, nhiều địa phương trẻ phải nghỉ học, không đến trường. Việc trẻ phải nghỉ học ở nhà đã ảnh hưởng đến chất lượng chăm sóc giáo dục trẻ theo chương trình GDMN và sự an toàn của trẻ, đặc biệt là việc chuẩn bị cho trẻ em 5 tuổi sẵn sàng vào lớp 1.
Khi trẻ ở nhà, nhiều trẻ không được tổ chức chế độ sinh hoạt khoa học, hợp lý, không được tiếp cận với các hoạt động giáo dục theo Chương trình GDMN, không có các điều kiện về cơ sở vật chất, thiết bị, đồ dùng để giáo dục trẻ hoạt động trong thời gian dài gây ảnh hưởng rất lớn tới nhận thức của trẻ; Một số gia đình phụ huynh do bận công việc nếu không quan tâm có thể dẫn đến mất an toàn cho trẻ. Nhiều gia đình không có không gian cho trẻ vui chơi, mọi sinh hoạt của trẻ bị xáo trộn.
Nhiều phụ huynh không có kỹ năng, kiến thức chăm sóc trẻ, thời gian chăm sóc trẻ dài, dẫn đến áp lực, căng thẳng mệt mỏi về cả thể chất và tâm lý, dễ gây ra mất an toàn cho trẻ. Nhiều phụ huynh phải sắp xếp công việc để chăm sóc con ở gia đình, ảnh hưởng lớn tới thu nhập và phát triển kinh tế.
Trẻ có thời dài không đến trường, thầy cô cha mẹ cùng vất vả, ảnh hưởng đến nuôi dưỡng các cháu một cách khoa học cũng như việc đảm bảo an toàn nuôi dưỡng cho các cháu.
Để ứng phó tình trạng này từ đầu năm học Bộ GD&ĐT đã chỉ đạo trong quá trình các cháu ở nhà, trường học vẫn hoạt động bình thường, phải có trách nhiệm phân công GV duy trì thường xuyên mối liên hệ với gia đình trẻ để nắm tình hình nuôi dưỡng trẻ, hướng dẫn cha mẹ trẻ thực hiện chế độ dinh dưỡng khoa học, chăm sóc sức khỏe khoa học, đảm bảo an toàn, tổ chức hoạt động vui chơi để đảm bảo chế độ sinh hoạt khoa học, không ảnh hưởng đến sức khỏe tinh thần thể chất
Thời gian qua các địa phương thực hiện rất tốt việc hỗ trợ nuôi dạy trẻ mầm non tại gia đình. Có thể nói đã ứng phó hiệu quả, cô giáo linh hoạt chủ động lập các nhóm zalo làm các clip hướng dẫn cha mẹ nuôi dưỡng giáo dục học sinh phù hợp với điều kiện của gia đình. Tuy nhiên, qua thực hiện có những khó khăn khách quan, để tháo gỡ khó khăn này, nhiều địa phương có giải pháp hỗ trợ, Bộ GD&ĐT đã chuyển về địa phương hơn 20 video và các kênh truyền hình để hướng dẫn nuôi dưỡng trẻ ở nhà theo phương án tốt nhất theo điều kiện mới.
Để ứng phó với dịch, các cơ sở GDMN đã xây dựng kho học liệu, tuy nhiên kỹ năng xây dựng còn hạn chế, kiểm duyệt thế nào cho phù hợp với lứa tuổi, an toàn về văn hóa tinh thần thể chất với trẻ. Để khắc phục điều này, Bộ GD&ĐT sẽ hướng dẫn cán bộ, giáo viên xây dựng và lựa chọn sao cho phù hợp nuôi dương trong điều kiện hiện nay; Tập huấn cũng hướng dẫn CBGV cách sử dụng các phần mềm tương tác để tổ chức GV trao đổi nghiệp vụ với đồng nghiệp, GV với phụ huynh sao cho phù hợp và đa dạng.
PGS.TS Nguyễn Bá Minh đặc biệt nhấn mạnh: Chương trình tập huấn này sẽ tập trung vào các nhóm vấn đề: Hướng dẫn cha mẹ nuôi dưỡng chăm sóc sức khỏe của trẻ phù hợp trong thời gian dịch trẻ nghỉ học; Hướng dẫn để đảm bảo an toàn trong các hoàn cảnh nuôi dạy trẻ; Nuôi dạy trẻ sao cho phù hợp, để trẻ 5 tuổi sẵn sàng vào lớp 1. Đây là các vấn đề hết sức quan trọng, mong rằng các cán bộ quản lý, giáo viên nắm chắc vấn đề để thực hiện tốt các nhiệm vụ, mục tiêu giáo dục trẻ an toàn, chất lượng.
BÀI VIẾT “HƯỚNG DẪN CHĂM SÓC - GIÁO DỤC TRẺ TẠI NHÀ TRONG MÙA DỊCH COVID 19”
Trước diễn biến phức tạp của dịch Covid-19, học sinh phải nghỉ học thời gian dài ảnh hưởng đến nề nếp sinh hoạt, học tập của các con, trường MN Thụy Phúc đã thực hiện giải pháp tạm thời là học online tại nhà và chú trọng trang bị một số kiến thức cho trẻ mẫu giáo 5 tuổi. Đây là độ tuổi quan trọng cần được chú ý vì các con chuẩn bị lên lớp 1.
Để kịp thời nắm bắt tình hình của học sinh trong thời gian nghỉ học, Ban giám hiệu đã chỉ đạo giáo viên các nhóm/ lớp lập nhóm zalo chung của lớp để thông tin, tuyên truyền đến phụ huynh học sinh phối hợp thực hiện một số nội dung như: Hằng ngày cha mẹ cần tăng cường cho trẻ vệ sinh tay sạch sẽ trước khi ăn, sau khi chơi, sau khi đi vệ sinh. Nếu như cho trẻ ra ngoài, các phụ huynh nên chú ý về trang phục cho trẻ đảm bảo giữ sức khỏe, đeo khẩu trang đầy đủ, nên cho trẻ ăn uống tại nhà với các thức ăn bảo đảm vệ sinh, tuân thủ ăn chín, uống sôi, ăn uống đầy đủ các chất dinh dưỡng, đặc biệt quan tâm đến trẻ suy dinh dưỡng, trẻ béo phì để cân đối chế độ ăn phù hợp. Khi trẻ có biểu hiện ho, sốt, cần cho trẻ đi khám tại các cơ sở y tế. Tăng cường công tác truyền thông trên zalo, trang thông tin điện tử của trường để phụ huynh kịp thời nắm bắt các thông tin trong thời gian học sinh nghỉ học.
Nội dung các bài học do đội ngũ giáo viên của Trường MN Thụy Phúc xây dựng theo hướng ngắn gọn, xúc tích, dễ hiểu, giúp trẻ củng cố và nâng cao kiến thức theo chương trình của Bộ Giáo dục Đào tạo. Hình thức này giúp trẻ có được sự tương tác với giáo viên, rèn nề nếp và hình thành thói quen tự học, thích nghi với sự thay đổi trong cuộc sống. Bên cạnh đó, đây cũng là một xu hướng mới cho trẻ làm quen, tiếp cận và thực hành với kĩ năng sử dụng công nghệ thông tin.
Để thu hút trẻ, các video thường dài chỉ khoảng từ 5 đến 7 phút. Mục tiêu của mỗi buổi học là trẻ cảm thấy vui vẻ thoái mái. Nội dung mỗi buổi học phù hợp với từng độ tuổi, nhẹ nhàng mà vẫn cung cấp được đầy đủ kiến thức cho trẻ. Nhiều video đã được giáo viên các lớp thực hiện tạo ấn tượng như nhóm 24 - 36 tháng, Khối 5 tuổi…
Các cô giáo tuyên truyền, vận động các bậc cha mẹ sắp xếp thời gian vui chơi và học tập cùng trẻ ở nhà; hướng dẫn cha mẹ tổ chức các hoạt động vui chơi để tham gia cùng con. Hướng dẫn phụ huynh theo dõi các chương trình truyền hình - kênh truyền hình giáo dục quốc gia VTV7, phát sóng vào 9h05 phút và 20h00 phút hằng ngày; kênh truyền hình VTV1 vào thời gian 20h05 phút và VTV7 vào các khoảng thời gian 9h00 phút và 20h00 phút hằng ngày để được hướng dẫn về chế độ dinh dưỡng khoa học hợp lý và tổ chức cho trẻ hoạt động vui chơi, học tập.
Mặc dù triển khai thực hiện, những video clip do giáo viên của trường thực hiện đã đón nhận được sự đồng tình, ủng hộ của phụ huynh. Ngoài các kiến thức cơ bản, giáo viên thiết kế hoạt động dưới dạng các trò chơi vui vẻ, hấp dẫn, đan xen để tránh sự nhàm chán để trẻ “ Học thông qua chơi”.
Các hoạt động được nhà trường hướng đến bảo đảm được 4 yếu tố: theo chương trình khung của Bộ Giáo dục, có tính khoa học, tính thực tiễn và tính giáo dục cao. Qua video, giáo viên giúp trẻ rèn luyện được các mặt như phát triển nhận thức, thẩm mỹ, nhất là hướng vào giáo dục kỹ năng cho trẻ.
Để quay được một tiết học là sự phối hợp của các giáo viên . Mỗi tổ khối lớp sẽ được giao nhiệm vụ cùng nghiên cứu, soạn đề cương, bài giảng và giáo viên trong tổ cùng góp ý hình thành một tiết dạy. Điều quan trọng là việc thực hiện quay lại các tiết dạy cũng giúp giáo viên tích cực hơn trong nghiên cứu, sử dụng ứng dụng công nghệ thông tin vào dạy học. Sau khi quay, các clip này sẽ được Ban giám hiệu nhà trường đánh giá, thẩm định. Nếu clip nào đạt yêu cầu thì mới gửi đến cho các phụ huynh.
Việc cho trẻ ôn tập bằng các video clip là một trong những biện pháp giúp trẻ ôn tập tại nhà trong thời gian nghỉ để phòng, cống dịch Covid-19. Hình thức này cũng phù hợp với mục tiêu mà Chương trình giáo dục mầm non hướng đến là rèn luyện năng lực tự học cho trẻ các độ tuổi mầm non nói chung và đặc biệt trang bị một số kiến thức cho trẻ mẫu giáo 5 tuổi để các con chuẩn bị lên lớp 1 và phụ huynh cũng thấy được sự quan tâm của nhà trường, cô giáo đối với trẻ. Không những vậy, qua các video, phụ huynh cũng có thể học hỏi từ giáo viên để áp dụng các bài học khác cho trẻ trong cuộc sống thường nhật, giúp cho việc rèn luyện kỹ năng của trẻ tốt hơn, dành thời gian nhiều hơn cho việc hướng dẫn trẻ học tập trong thời gian nghỉ phòng, chống dịch bệnh Covid-19 tại nhà.
Dương Phúc, ngày 22 tháng 02 năm 2021
Người viết: Lê Thị Nhu