Căn cứ theo Điều 169 Bộ luật Lao động 2019, người lao động bảo đảm điều kiện về thời gian đóng bảo hiểm xã hội theo quy định của pháp luật về bảo hiểm xã hội được hưởng lương hưu khi đủ tuổi nghỉ hưu.
Theo đó, tuổi nghỉ hưu của người lao động trong điều kiện lao động bình thường được điều chỉnh theo lộ trình cho đến khi đủ 62 tuổi đối với lao động nam vào năm 2028 và đủ 60 tuổi đối với lao động nữ vào năm 2035.
Kể từ năm 2021, tuổi nghỉ hưu của người lao động trong điều kiện lao động bình thường là đủ 60 tuổi 3 tháng đối với lao động nam và đủ 55 tuổi 4 tháng đối với lao động nữ. Sau đó, cứ mỗi năm tăng thêm 3 tháng đối với lao động nam và 04 tháng đối với lao động nữ.[**]
Người lao động bị suy giảm khả năng lao động; làm nghề, công việc đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm; làm nghề, công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm; làm việc ở vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn có thể nghỉ hưu ở tuổi thấp hơn nhưng không quá 5 tuổi so với quy định tại [**] nêu trên tại thời điểm nghỉ hưu, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác.
Người lao động có trình độ chuyên môn, kỹ thuật cao và một số trường hợp đặc biệt có thể nghỉ hưu ở tuổi cao hơn nhưng không quá 5 tuổi so với quy định tại [**] nêu trên tại thời điểm nghỉ hưu, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác.
Như vậy, hiện nay mỗi năm độ tuổi nghỉ hưu của người lao động sẽ tăng lên. Cụ thể từ năm 2021, tuổi nghỉ hưu của người lao động trong điều kiện lao động bình thường là đủ 60 tuổi 03 tháng đối với lao động nam và đủ 55 tuổi 4 tháng đối với lao động nữ.
Sau đó, cứ mỗi năm tăng thêm 3 tháng đối với lao động nam và 4 tháng đối với lao động nữ.
Theo đó, vào năm 2023 độ tuổi nghỉ hưu của người lao động nam sẽ là 60 tuổi 9 tháng, lao động nữ sẽ là 56 tuổi.
Lưu ý, độ tuổi này áp dụng đối với người lao động trong điều kiện lao động bình thường. Đồng thời, lộ trình tăng tuổi nghỉ hưu mỗi năm như trên chỉ áp dụng cho đến khi đủ 62 tuổi đối với lao động nam vào năm 2028 và đủ 60 tuổi đối với lao động nữ vào năm 2035.
Thời điểm cuối năm vấn đề lương, thưởng Tết Dương lịch 2023 được người lao động đặc biệt quan tâm. Căn cứ theo quy định của Bộ Luật lao động 2019 người lao động nghỉ Tết Dương lịch 01 ngày hưởng nguyên lương và có thể có thêm các khoản lương nếu làm thêm giờ và các khoản thưởng Tết khác.
Lương thưởng Tết dương lịch năm 2023 của người lao động
1. Người lao động được nghỉ Tết Dương lịch hưởng nguyên lương
Căn cứ theo Khoản a, Điều 112, Bộ luật lao động năm 2019, người lao động được nghỉ làm việc mà được hưởng nguyên lương trong ngày sau:
“1. Người lao động được nghỉ làm việc, hưởng nguyên lương trong những ngày lễ, tết sau đây:
a] Tết Dương lịch: 01 ngày [ngày 01 tháng 01 dương lịch];”
Lịch Tết Dương lịch năm 2023 vào ngày 01/01/2023 rơi vào Chủ nhật [ngày nghỉ hàng tuần] do đó căn cứ theo quy định tại Khoản 3, Điều 111, Bộ luật Lao động 2019 thì người lao động sẽ được nghỉ bù 01 ngày. Ngày nghỉ bù được quy định là ngày liền sau với ngày Tết Dương lịch.
Như vậy, người lao động sẽ được nghỉ 01 ngày vào ngày Tết Dương lịch 2023, được nghỉ bù vào ngày 2/1/2023 và hưởng nguyên lương.
2. Lương làm thêm giờ ngày Tết Dương lịch 2023 ít nhất bằng 300% lương của ngày thường
Theo luật hiện hành người sử dụng lao động không được ép buộc người lao động đi làm vào ngày nghỉ lễ, tết. Trường hợp ép buộc bị phát hiện sẽ có thể bị xử phạt từ 20-35 triệu đồng.
Do đặc thù công việc mà tại nhiều doanh nghiệp sẽ chủ động đề nghị người lao động đi làm ngày Tết Dương lịch nhằm đảm bảo duy trì sản xuất kinh doanh. Khi này người sử dụng lao động sẽ thỏa thuận với người lao động về việc làm thêm giờ.
Người lao động làm thêm giờ ngày Tết Dương lịch 2023 hưởng lương ít nhất bằng 300% lương ngày thường
Tại Điều 98, Bộ luật lao động 2019 quy định về mức lương làm thêm giờ cụ thể: Người lao động làm thêm giờ được trả lương tính theo đơn giá tiền lương hoặc tiền lương thực trả theo công việc đang làm vào ngày nghỉ lễ, tết, ngày nghỉ có hưởng lương, ít nhất bằng 300% chưa kể tiền lương ngày lễ, tết, ngày nghỉ có hưởng lương đối với người lao động hưởng lương ngày. Cách tính như sau:
[1] Đối với người lao động hưởng lương theo thời gian:
Tiền lương làm thêm giờ
=
Tiền lương giờ thực trả của công việc đang làm vào ngày làm việc bình thường
X
Mức ít nhất 300% so với tiền lương giờ thực trả của công việc đang làm
X
Số giờ làm thêm
[2] Đối với người lao động hưởng lương theo sản phẩm:
Tiền lương làm thêm giờ
=
Đơn giá tiền lương SP của ngày làm việc bình thường
x
Mức ít nhất 300% so với đơn giá tiền lương SP
x
Số SP làm thêm
Ngoài ra, người lao động làm việc vào ban đêm thì được trả thêm ít nhất bằng 30% tiền lương tính theo đơn giá tiền lương hoặc tiền lương thực trả theo công việc của ngày làm việc bình thường.
Người lao động làm thêm giờ vào ban đêm thì còn được trả thêm 20% tiền lương tính theo đơn giá tiền lương hoặc tiền lương theo công việc làm vào ban ngày của ngày làm việc bình thường hoặc của ngày nghỉ hằng tuần hoặc của ngày nghỉ lễ, tết.
3. Thưởng Tết Dương lịch năm 2023 tùy thuộc vào kết quả kinh doanh từng doanh nghiệp
Thưởng là số tiền hoặc tài sản hoặc bằng các hình thức khác mà người sử dụng lao động thưởng cho người lao động căn cứ vào kết quả sản xuất, kinh doanh, mức độ hoàn thành công việc của người lao động. Quy chế thưởng do người sử dụng lao động quyết định và công bố công khai tại nơi làm việc.
Trên thực tế, Pháp luật không quy định việc doanh nghiệp bắt buộc phải có thưởng Tết Dương lịch cho người lao động. Tuy nhiên, để khuyến khích người lao động làm việc hầu hết các doanh nghiệp sẽ đều có quy chế thưởng Tết Dương lịch.
Thưởng Tết Dương lịch có thể bằng tiền hoặc bằng hiện vật hoặc kết hợp cả 2 thưởng tiền và hiện vật. Mức thưởng căn cứ vào tình hình hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp và năng lực làm việc của người lao động.
Lương, thưởng tết Dương lịch 2023 có thể sẽ không cao do nền kinh tế còn gặp nhiều khó khăn sau thời gian dài dịch bệnh Covid19. Người lao động cần có kế hoạch chi tiêu cho hợp lý nhất là giai đoạn cuối năm khi giá cả hàng hóa đang có xu hướng tăng.
Như vậy, trong bài viết trên đây Bảo hiểm xã hội điện tử eBH đã tổng hợp và gửi tới độc giả những thông tin mới nhất về mức lương và thưởng Tết Dương năm 2023 đối với người lao động. Mong rằng những chia sẻ trên có thể mang lại cho Quý độc giả của eBH những thông tin hữu ích nhất.