Chào dược sĩ. Tôi năm nay 30 tuổi, có một con nhỏ 1 tuổi, bé nặng tròn 10 kg. Tôi rất quan tâm đến việc dùng thuốc hạ sốt cho con mỗi khi bé sốt. Xin hỏi dược sĩ: Bé 10kg uống thuốc bao nhiêu mg? Và xin dược sĩ cho biết thêm về liều lượng thuốc hạ sốt theo cân nặng của trẻ như thế nào?
Phương Hà [30 tuổi]
Dược sĩ trả lời:
Với câu hỏi: Bé 10kg uống thuốc hạ sốt bao nhiêu mg, Dược sĩ Vũ Huy Hoàng [Cử nhân Đại học Dược Hà Nội – chuyên ngành Dược lâm sàng] trả lời như sau:
Trẻ bị sốt khiến các bậc cha mẹ vô cùng lo lắng, vì thế việc dùng thuốc hạ sốt cho con mỗi khi bé sốt cũng được quan tâm rất nhiều. Đối với trẻ 1 tuổi có cân nặng 10kg, phụ huynh sử dụng thuốc hạ sốt với liều lượng như sau:
- Paracetamol [hay Acetaminophen] là thuốc hạ sốt cơ bản, liều lượng cho trẻ em từ 10-15 mg/kg/liều, khoảng cách giữa các liều từ 4-6 giờ. Liều lượng tối đa hàng ngày nằm trong khoảng từ 60-90 mg/kg/ngày.
- Ibuprofen là thuốc có tác dụng hạ sốt nhanh và kéo dài hơn Paracetamol. Liều lượng Ibuprofen là 5-10 mg/kg/liều, khoảng cách giữa các liều từ 6-8 giờ. Liều lượng tối đa hàng ngày không vượt quá 40 mg/kg.
Như vậy, nếu bạn cho bé uống Paracetamol thì liều lượng cho mỗi lần uống là 100-150mg, mỗi lần uống cách nhau từ 4-6 giờ và không uống quá 900 mg/ngày. Nếu cho bé uống Ibuprofen thì liều lượng cho mỗi lần uống từ 50-100mg, mỗi lần uống cách nhau từ 6-8 giờ và không uống quá 400 mg/ngày.
Bên cạnh đó, phụ huynh có thể tham khảo liều lượng dùng thuốc hạ sốt theo cân nặng của trẻ sau đây:
| Paracetamol | |
| Tuổi | Liều lượng |
| 1-2 tháng | 30-60mg mỗi 8 giờ, tối đa 60mg/kg/ngày |
| 3-5 tháng | 60mg mỗi 4-6 giờ, tối đa 4 liều/ngày |
| 6-23 tháng | 120mg mỗi 4-6 giờ, tối đa 4 liều/ngày |
| 2-3 tuổi | 180mg mỗi 4-6 giờ, tối đa 4 liều/ngày |
| 4-5 tuổi | 240mg mỗi 4-6 giờ, tối đa 4 liều/ngày |
| 6-7 tuổi | 240-250mg mỗi 4-6 giờ, tối đa 4 liều/ngày |
| 8-9 tuổi | 360-375mg mỗi 4-6 giờ, tối đa 4 liều/ngày |
| 10-11 tuổi | 480-500mg mỗi 4-6 giờ, tối đa 4 liều/ngày |
| 12-15 tuổi | 480-750mg mỗi 4-6 giờ, tối đa 4 liều/ngày |
| 16-17 tuổi | 500-1000mg mỗi 4-6 giờ, tối đa 4 liều/ngày |
| Ibuprofen | |
| Tuổi | Liều lượng |
| 1-2 tháng | 5mg/kg, 3-4 lần/ngày |
| 3-5 tháng | 50mg x 3 lần/ngày, cách nhau 6-8 giờ, tối đa 30mg/kg/ngày |
| 6-11 tháng | 50mg x 3-4 lần/ngày, cách nhau 6-8 giờ, tối đa 30mg/kg/ngày |
| 1-3 tuổi | 100mg x 3 lần/ngày, cách nhau 6-8 giờ, tối đa 30mg/kg/ngày |
| 4-6 tuổi | 150mg x 3 lần/ngày, cách nhau 6-8 giờ, tối đa 30mg/kg/ngày |
| 7-9 tuổi | 200mg x 3 lần/ngày, cách nhau 6-8 giờ, tối đa 30mg/kg/ngày |
| 10-11 tuổi | 300mg x 3 lần/ngày, cách nhau 6-8 giờ, tối đa 30mg/kg/ngày |
| 12-17 tuổi | 300-400mg x 3-4 lần/ngày, nếu cần thiết có thể tăng lên 600mg x 4 lần/ngày |
Ngoài ra, trước khi dùng thuốc hạ sốt cho trẻ, các bậc cha mẹ cũng cần lưu ý những điều sau:
- Nên dùng thuốc cho trẻ khi đã có sự tư vấn của bác sĩ hoặc dược sĩ chuyên môn. Sử dụng thuốc hạ sốt khi trẻ sốt trên 38,5°C. Cần liên hệ với bác sĩ để được tư vấn trực tiếp trong trường hợp: Thuốc không làm hạ sốt, sốt cao trên 40°C, trẻ đau dữ dội, cứng cổ, khó thở hoặc trẻ co giật [Mặc dù co giật do sốt ở trẻ thường khá phổ biến và đa phần là vô hại].
- Hai loại thuốc hạ sốt được khuyến nghị sử dụng cho trẻ em gồm Paracetamol [Acetaminophen] và Ibuprofen tùy theo độ tuổi, cân nặng, tình trạng cụ thể, nguyên nhân gây sốt và khả năng đáp ứng với từng loại thuốc của trẻ. Lưu ý rằng, Ibuprofen có lợi hơn với các bé bị sốt do viêm do khả năng kháng viêm của nhóm NSAIDs. Tuy nhiên, Ibuprofen có thể khiến trẻ khó chịu ở dạ dày do các tác dụng phụ của nhóm thuốc này, còn Paracetamol có thể gây độc gan khi dùng quá liều.
- Ba dạng dùng thuốc hạ sốt cho trẻ là đường uống, đặt hậu môn – trực tràng và đường truyền tĩnh mạch. Chọn thuốc hạ sốt sử dụng cần chú ý đến tuổi và khả năng uống thuốc của trẻ. Với đường uống nên lựa chọn các chế phẩm gói bột hoặc siro…có mùi thơm, vị hoa quả dễ uống. Viên đặt hậu môn trực tràng phù hợp khi trẻ khó hoặc không uống được và đường truyền tĩnh mạch chỉ nên thực hiện ở các cơ sở y tế bởi các cán bộ y tế.
- Cần tuân thủ khoảng cách giữa các lần dùng thuốc để tránh tình trạng quá liều dẫn đến ngộ độc cấp tính, gây nguy hiểm đến sức khỏe của trẻ.
Hy vọng bài viết trên đã giúp phụ huynh giải đáp thắc mắc Bé 10kg uống thuốc hạ sốt bao nhiêu mg, đồng thời giúp các bậc cha mẹ hiểu thêm về liều lượng dùng thuốc hạ sốt theo cân nặng của trẻ, và những lưu ý cần thiết trước khi cho bé dùng thuốc hạ sốt cho con.
Các bài viết của Hello Bacsi chỉ có tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa.
Nguồn tham khảoParacetamol. //www.mims.com/vietnam/drug/info/paracetamol?mtype=generic. Ngày truy cập: 27/4/2022
Ibuprofen. //www.mims.com/vietnam/drug/info/ibuprofen?mtype=generic. Ngày truy cập: 27/4/2022
Cách sử dụng thuốc hạ sốt Paracetamol an toàn cho trẻ. //kiemsoatbenhtatphutho.gov.vn/Default.aspx?TabId=346&t=cach-su-dung-thuoc-ha-sot-paracetamol-an-toan-cho-tre&title=5787&ctitle=440&language=en-US&AspxAutoDetectCookieSupport=1#:~:text=Th%C3%B4ng%20th%C6%B0%E1%BB%9Dng%20li%E1%BB%81u%20thu%E1%BB%91c%20h%E1%BA%A1,kh%C3%B4ng%20qu%C3%A1%204%2D6%20l%E1%BA%A7n. Ngày truy cập: 27/4/2022
Trên thị trường nước ta hiện có 17 nhóm thuốc kháng sinh với khoảng 500 tên thuốc gốc và hàng ngàn tên biệt dược khác nhau [vì vậy nếu dùng tên biệt kéo dài thời gian quan hệ dược mà hỏi, nhiều khi đến cả dược sĩ, bác sĩ cũng không dám trả lời].
Không những có nhiều tên thuốc khác nhau, mỗi loại thuốc lại còn được bào chế dưới nhiều dạng như: tiêm, uống, dùng ngoài. Trong đó, thuốc uống và thuốc dùng ngoài có nhiều dạng thuốc khác nhau.
Thuốc uống có nhiều dạng thuốc nhất như: thuốc viên [viên nén, viên nén bao đường, viên bao tan trong ruột, viên nhộng...], thuốc nước [nhũ dịch, sirô, dung dịch], thuốc gói, thuốc cốm.
Thuốc dùng ngoài có: viên đặt âm đạo; thuốc nước nhỏ mắt, nhỏ tai; thuốc mỡ Mất thăng bằng : tra mắt, bôi ngoài; thuốc phun sương xịt mũi...
Vì vậy, quy chế sử dụng thuốc kháng sinh: kháng sinh là loại thuốc phải được bác sĩ khám bệnh kê đơn mới được mua [hoặc cấp] và sử dụng.
Làm kháng sinh đồ giúp thầy thuốc chỉ định thuốc hợp lý hơn
Những tai biến do sử dụng thuốc kháng sinh
- Dị ứng [trường hợp nặng là sốc phản vệ dẫn đến tử vong].
- Loạn khuẩn đường ruột, gây tiêu chảy hoặc rối loạn tiêu hóa.
- Nhờn thuốc, nguy hiểm hơn là tăng số loại vi khuẩn kháng thuốc.
- Nhiễm độc phổ biến là hại gan, thận. Nhiễm độc chọn lọc trên bộ phận cơ thể: điếc [streptomycin, gentamycin]; đứt gân gót chân [nhóm quinolon]; suy tủy dẫn đến tử vong [chloramphenicol]; viêm nhiều dây thần kinh [rimifon]; hỏng men răng [tetracyclin]; mất bạch cầu hạt [sulfamid]...
Trong những tai biến do kháng sinh kể trên thì dị ứng chiếm tỷ lệ lớn nhất.
Có trường hợp một nữ sinh bị ngất xỉu do ngửi phải hơi penicillin khi xem y tá tiêm penicillin cho bạn ở BV Mai Hương [1975]. Hoặc một trường hợp dùng thuốc nhỏ mắt chloramphenicol, sau khi nhỏ thuốc, người bệnh bị sưng tím mặt mày, phải vào Bệnh viện Bạch Mai cấp cứu [1999]. Những trường hợp này dị ứng thuốc là do cơ địa của người bệnh, thuộc loại bất khả kháng.
Đặc biệt cần lưu ý những trường hợp do thiếu hiểu biết Rối loạn tiền đình , dùng kháng sinh không đúng dẫn đến gặp phải những tác dụng phụ đáng tiếc như: trẻ em bị hỏng men răng [răng vàng ố suốt đời] vì mẹ uống thuốc tetracyclin khi mang thai [do mẹ thiếu hiểu biết tự ý mua thuốc dùng hoặc bác sĩ thiếu sót, không biết người bệnh mang thai]. Trẻ em bị điếc do tiêm streptomycin quá liều bác sĩ quy định [do y tá thiếu tinh thần trách nhiệm]...
Uống thuốc kháng sinh thế nào thì tốt?
Uống thuốc đúng liều, đúng khoảng cách giờ, để đảm bảo trong cơ thể lúc nào cũng đủ lượng thuốc chống chọi với vi khuẩn. Ví dụ: trong đơn bác sĩ ghi: uống 2 lần/ ngày thì khoảng cách giờ mỗi lần uống thuốc là 12 giờ. Uống 3 lần/ngày, khoảng cách giờ là 8. Uống thuốc đủ số ngày bác sĩ ghi trong đơn [là một liệu trình] thường là 7 hoặc 10 ngày.
Nước uống thuốc: tốt nhất là nước trà xanh [chè tươi hoặc chè búp khô] do nước trà xanh Ghế hòa phát giúp kháng sinh đẩy nhanh tốc độ diệt vi khuẩn. Công trình nghiên cứu của TS Mervat Kassem Đại học Alexandra - Ai Cập. Thực nghiệm được tiến hành trên hai nhóm người.
Nhóm thứ nhất uống kháng sinh với nước trà xanh. Nhóm thứ hai uống kháng sinh với nước sôi nguội. Kết quả: nhóm uống kháng sinh với nước trà xanh ngăn chặn được 28 loại vi khuẩn gây bệnh. Nếu người bệnh không uống được nước trà xanh thì dùng nước sôi nguội.
Những loại kháng sinh phải uống trong bữa ăn: là các loại thuốc kích thích đường tiêu hóa, thuốc không bị giảm hấp thu do thức ăn, như: metronidazol, tinidazol; doxycyclin, tetracyclin; ciprofloxacin, norfloxacin, ofloxacin [thường bác sĩ đã ghi trong đơn thuốc].
Những loại kháng sinh phải uống xa bữa ăn [trừ các loại thuốc nêu trên] trước bữa ăn 2 giờ hoặc sau bữa ăn 3 giờ; do các loại thuốc này bị giảm hấp thu do thức ăn hoặc kém bền vững trong môi trường dịch vị.
Riêng loại viên bao tan trong ruột thì uống lúc nào cũng được.
Kiêng kỵ
Trong thời gian dùng thuốc kháng sinh, không nên uống thuốc tránh thai mà phải dùng các biện pháp tránh thai khác.
Không uống bia, rượu [nước chứa ethanol] khi dùng một số thuốc kháng sinh như: thuốc chống lao, thuốc chứa metronidazol [các dạng: uống, tiêm, đặt âm đạo], erythromycin, tetracyclin; cephalosporin, clindamycin.
Hệ lụy của việc dùng kháng sinh bừa bãi
Từ lâu, Bộ Y tế đã có quy chế về sử dụng kháng sinh, song trên thực tế nhiều người bệnh tự ý dùng kháng sinh mỗi khi trái nắng trở trời hoặc đến nhà thuốc kể bệnh để người bán thuốc chọn hộ kháng sinh.
Khi mang thuốc về nhà dùng vài ngày thấy đỡ thì thôi [nhiều trường hợp bệnh tự khỏi chứ không phải do kháng sinh]. Có người bệnh điều trị ở bệnh viện, bác sĩ cho uống metronidazol dặn cấm uống rượu, nhưng bữa ăn nào cũng uống 3 chén rượu trắng.
Hiện nay, nhiều cơ sở y tế chưa có điều kiện làm kháng sinh đồ. Do đó đã gây ra nhiều loại vi khuẩn gây bệnh kháng với kháng sinh và tổn hại sức khỏe người bệnh.
Nguồn alobacsi.com