Hướng dẫn xử lý kết quả bằng inrristat

Xem mẫu

1. Hình 4.3 Khi h p Open m như hình 4.3, ñ t tên file vào h p nh File name xong kích chu t vào Open s có h p tho i xu t hi n h i: Create new Command File thì kích ti p chu t vào Yes s ñư c hình 4.4. Tên m i ñ t trong File name là file ñ ghi k t qu sau khi phân tích ñư c g n ñuôi gfc và ñ trong text editor. Hình 4.4 T hình 4.4, kích ñúp chu t vào file s li u c n phân tích trong IRRISTAT s ñư c hình 4.5 như sau: Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Giáo trình Thi t k thí nghi m và x lý k t qu b ng IRRISTAT……….44
2. Hình 4.5 T hình 4.5, ch n NSUAT trong h p Data File Variables xong kích vào Add dư i h p Analyis Variates ñ ñưa bi n này vào và ñó là bi n phân tích [n u ch n nh m thì kích chu t vào Remove ñ ñưa ra]. Ch n NLAI và GIONG$ ñưa sang h p Factors, ch n ti p GIONG$ t h p Factors ñưa xu ng h p ANOVA Model Specification [dư i ch -CONST-] s ñư c như hình 4.6. Hình 4.6. T hình 4.6, ch n Options ñ cho h p Heading m xong ñánh dòng ch ví d : Phân tích ANOVA k t qu thí nghi m b trí ki u CRD như hình 4.7. Hình 4.7. Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Giáo trình Thi t k thí nghi m và x lý k t qu b ng IRRISTAT……….45
3. Trên hình 4.7, b m chu t vào OK ñ chay ra k t qu như sau: • K t qu phân tích ANOVA [1] BALANCED ANOVA FOR VARIATE NSUAT FILE SOGIONG 1/11/** 12:30 ---------------------------------------------------------------- PAGE 1 Phan tich ANOVA ket qua thi nghiem thiet ke kieu CRD VARIATE V003 NSUAT Tinh bang ta/ha LN SOURCE OF VARIATION DF SUMS OF MEAN F RATIO PROB ER SQUARES SQUARES LN ============================================================================= 1 GIONG 8 3681.22 460.153 46.36 0.000 2 * RESIDUAL 27 268.000 9.92594 ----------------------------------------------------------------------------- * TOTAL [CORRECTED] 35 3949.22 112.835 ----------------------------------------------------------------------------- [2] TABLE OF MEANS FOR FACTORIAL EFFECTS FILE SOGIONG 1/11/** 12:30 ---------------------------------------------------------------- PAGE 2 Phan tich ANOVA ket qua thi nghiem thiet ke kieu CRD MEANS FOR EFFECT GIONG ------------------------------------------------------------------------------ - GIONG NOS NSUAT 1 4 31.0000 2 4 45.0000 3 4 51.7500 4 4 49.0000 5 4 54.5000 6 4 59.0000 7 4 57.7500 8 4 56.7500 9 4 69.7500 SE[N= 4] 1.57527 5%LSD 27DF 4.57085 ------------------------------------------------------------------------------ [3] ANALYSIS OF VARIANCE SUMMARY TABLE FILE SOGIONG 1/11/** 12:30 ---------------------------------------------------------------- PAGE 3 Phan tich ANOVA ket qua thi nghiem thiet ke kieu CRD F-PROBABLIITY VALUES FOR EACH EFFECT IN THE MODEL. SECTION - 1 VARIATE GRAND MEAN STANDARD DEVIATION C OF V |GIONG | [N= 36] -------------------- SD/MEAN | | NO. BASED ON BASED ON % | | OBS. TOTAL SS RESID SS | | NSUAT 36 52.722 10.622 3.1505 6.0 0.0000 Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Giáo trình Thi t k thí nghi m và x lý k t qu b ng IRRISTAT……….46
4. • ðánh giá k t qu Trong k t qu tính ñư c có 3 ph n: Ph n [1]. là b ng phân tích phương sai, dòng 5, 6, 7 là k t qu phân tích phương sai. Dòng 4 là tiêu ñ c a các dòng 5, 6, 7. SOURCE OF VARIATION: là ngu n bi n ñ ng DF: là ñ t do ng v i m i ngu n bi n ñ ng SUMS OF SQUARES: là t ng các ñ l ch bình phương c a các ngu n bi n ñ ng MEAN SQUARES: là trung bình bình phương [phương sai] ng v i m i ngu n F RATIO: T s F ñư c tính t trung bình bình phương c a GIONG chia cho trung bình bình phương c a RESIDUAL PROB: Là xác su t ch p nh n Ho [ Ho thư ng nói: các công th c [GIONG] khác nhau không d n ñ n k t qu khác nhau]. Ngư i ta thư ng ch p nh n Ho khi xác su t này l n hơn 0.05 ñi u ñó có nghiã các công th c thí nghi m b trí khác nhau ñã không cho k t qu khác nhau [ nói chính xác hơn là khác nhau chưa có ý nghĩa] và như v y thì thí nghi m vô nghĩa. Nhưng như v y không có nghĩa là bác b t t c mà trong ñó có th v n có công th c có ý nghĩa nên khi bác b v n có th xem xét c th s khác bi t c a các công th c ph n [2]. Trư ng h p ngư c l i, khi xác su t này nh hơn ho c b ng 0.05 [th c t thư ng ñư c ch p nh n trong nông nghi p như vây]. Lúc này k t lu n là các công th c thí nghi m khác nhau ñã d n ñ n k t qu khác nhau m t cách có ý nghĩa v i m c xác su t nh hơn ho c bàng 0.05 ho c có th nói c th hơn là b ng bao nhiêu ñó [k t qu c th ]. Ph n [2]. là b ng k t qu tính trung bình c a các công th c thí nghi m [GIONG]. Dòng cu i cùng c a ph n này là giá tr sai khác nh nh t có ý nghĩa m c xác su t nh 5%. Căn c vào giá tr này và hi u s c a m i trung bình các công th c mà so sánh và k t lu n cho s hơn kém c a các công th c v i nhau. Ph n [3]. Th c ch t là k t qu t ng h p c a hai ph n trên nhưng có thêm m t m c r t quan tr ng là dòng cu i cùng c a c t g n cu i cùng, ñây chính là sai s c a thí nghi m, nó cho bi t thí nghi m ti n hành ñ t ñ chính xác là bao nhiêu ph n trăm. ðánh giá c th trong thí nghi m này: Do xác su t ch p nh n Ho r t nh nên ch ng t các gi ng khác nhau ñã cho k t qu năng su t khác nhau có ý nghĩa m c r t cao. Sai s thí nghi m b ng 6% nên k t lu n là thí nghi m ñ t yêu c u v ñ chính xác. Căn c vào ph n [2] có th nói t t c các gi ng thí nghi m ñ u cho năng su t cao hơn gi ng ñ i ch ng m t cách có ý nghĩa cao. Cao nh t là gi ng s 9, ti p ñ n là các gi ng 5, 6, 7, 8, ti p ñ n là các gi ng 2, 3, 4. ð d dàng hơn cho ngư i ñ c k t qu , có th dùng phương pháp s p x p hình h c ki u a, b,c,... ñ bi u di n k t qu so sánh m t cach t m hơn và rõ ràng hơn [s ñư c trình bày trong ph n sau]. Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Giáo trình Thi t k thí nghi m và x lý k t qu b ng IRRISTAT……….47
5. 4.1.2. Phân tích phương sai [ANOVA] k t qu thí nghi m m t nhân t b trí ki u kh i ng u nhiên ñ y ñ [Randomized Complete Block Design: RCB] Ki u thi t k này thư ng ñư c áp d ng r ng rãi trong b trí thí nghi m ngoài th c ñ a khi các ñơn v thí nghi m ch ñ ng nh t theo nhóm. Lúc ñó coi nhóm ñ ng nh t là m t kh i [nh c l i] và b trí ng u nhiên các công th c c a m i l n nh c l i trong m i kh i. B ng phân tích phương sai t ng quát cho trư ng h p này như b ng 4.3 B ng 4.3. B ng phân tích phương sai Source of Degree of Sum of Mean square F variation freedom square Reps. r–1 Treatment t – 1 Error [r–1][t- 1] Total tr – 1 Ví d : Năng su t c a 6 m t ñ gieo vãi lúa nư c trong thí nghi m b trí ki u kh i ng u nhiên ñ y ñ [RCB] v i 4 l n nh c l i, k t qu ñư c ghi l i như b ng 4.4 B ng 4.4. Năng su t lúa c a các m t ñ gieo h t khác nhau trên các l n nh c l i M tñ Năng su t [kg/ha] [kg/ha] Nlai1 Nlai2 Nlai3 Nlai4 25 5113 5398 5307 4678 50 5346 5952 4719 4264 75 5272 5713 5483 4749 100 5164 4831 4986 4410 125 4804 4848 4432 4748 150 5254 4542 4919 4098 Quá trình phân tích • Vào s li u trong Data Editor tr c ti p ho c vào qua Excel, k t qu ghi trong Data Editor như hình 4.8. Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Giáo trình Thi t k thí nghi m và x lý k t qu b ng IRRISTAT……….48
6. Hình 4.8. Sau khi vào s li u xong, save file v i ñuôi SYS sau ñó ti p t c làm các bư c phân tích ñ có các hình gi ng như hình 4.2, 4.3, 4.4, 4.5 bài t p phân tích ANOVA ki u thi t k CRD và có hình 4.9 như sau: Hình 4.9. T hình 4.9, ch n bi n NSUAT t h p Data File Variables ñưa sang h p Analysis Variates, hai bi n còn l i ñưa sang h p Factor. Sau ñó ch n c hai bi n trong h p Factor ñưa xu ng h p ANOVA Model Specification ñ ñư c hình 4.10. T hình 4.10, ch n menu Option xong ñánh vào h p Heading dong ch “Phân tích ANOVA k t qu thí nghi m so sánh m t ñ gi ng gieo b trí ki u RCB” xong b m chu t vào OK ñ ch y cho k t qu Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Giáo trình Thi t k thí nghi m và x lý k t qu b ng IRRISTAT……….49
7. Hình 4.10. • K t qu phân tích ANOVA [1]. BALANCED ANOVA FOR VARIATE NSUAT FILE MADO 2/11/** 10:35 ---------------------------------------------------------------- PAGE 1 Phan tich ANOVA ket qua thi nghiem so sanh mat do giong gieo bo tri kieu RCB VARIATE V003 NSUAT LN SOURCE OF VARIATION DF SUMS OF MEAN F RATIO PROB ER SQUARES SQUARES LN ============================================================================= 1 NLAI 3 .194436E+07 648120. 5.86 0.007 3 2 MATDO 5 .119833E+07 239666. 2.17 0.112 3 * RESIDUAL 15 .165838E+07 110558. ----------------------------------------------------------------------------- * TOTAL [CORRECTED] 23 .480107E+07 208742. ----------------------------------------------------------------------------- [2]. TABLE OF MEANS FOR FACTORIAL EFFECTS FILE MADO 2/11/** 10:35 ---------------------------------------------------------------- PAGE 2 Phan tich ANOVA ket qua thi nghiem so sanh mat do giong gieo bo tri kieu RCB MEANS FOR EFFECT NLAI ------------------------------------------------------------------------------ - NLAI NOS NSUAT 1 6 5158.83 2 6 5214.00 3 6 4974.33 4 6 4491.17 SE[N= 6] 135.744 5%LSD 15DF 409.180 ------------------------------------------------------------------------------ - MEANS FOR EFFECT MATDO ------------------------------------------------------------------------------ - Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Giáo trình Thi t k thí nghi m và x lý k t qu b ng IRRISTAT……….50
8. MATDO NOS NSUAT 25 4 5124.00 50 4 5070.25 75 4 5304.25 100 4 4847.75 125 4 4708.00 150 4 4703.25 SE[N= 4] 166.252 5%LSD 15DF 501.141 ------------------------------------------------------------------------------ [3]. ANALYSIS OF VARIANCE SUMMARY TABLE FILE MADO 2/11/** 10:35 ---------------------------------------------------------------- PAGE 3 Phan tich ANOVA ket qua thi nghiem so sanh mat do giong gieo bo tri kieu RCB F-PROBABLIITY VALUES FOR EACH EFFECT IN THE MODEL. SECTION - 1 VARIATE GRAND MEAN STANDARD DEVIATION C OF V |NLAI |MATDO | [N= 24] -------------------- SD/MEAN | | | NO. BASED ON BASED ON % | | | OBS. TOTAL SS RESID SS | | | NSUAT 24 4959.6 456.88 332.50 6.7 0.0075 0.1124 Trong k t qu phân tích này cũng có ba ph n k t qu tương t như k t qu c a ph n phân tích ANOVA cho thí nghi m b trí ki u hoàn toàn ng u nhiên [ki u CRD]. Cách nh n xét k t qu tương t như phân tích nh n xét c a trư ng h p b trí ki u CRD. Ngư i h c t tìm ra ñi m khác nhau v k t qu so v i trư ng h p b trí ki u CRD. Cũng có th dùng s li u c a trư ng h p thí nghi m b trí ki u CRD ñ chay theo cách b trí RCB ñ th y ñư c vai trò c a vi c phân kh i [tác d ng c a cách b trí thí nghi m theo ki u RCB]. 4.1.3. Phân tích ANOVA k t qu thí nghi m b trí ki u Ô vuông Latin [Latin Square Design: LS]. Trư ng h p này thư ng ñư c áp d ng trong nh ng ñi u ki n khi các ñơn v thí nghi m không ñ ng nh t nhưng ngư i nghiên c u có th xác ñ nh ñư c hai hư ng không ñ ng nh t chính vuông góc v i nhau. Vi c b trí thí nghi m ñư c ti n hành theo các sơ ñ ô vuông Latin m u [như cho trong ph n thi t k ki u ô vuông la tin ñã ñư c gi i thi u ph n trên] sau khi ñư c ng u nhiên hoá hai l n, m t l n ng u nhiên hoá s hàng và m t l n ng u nhiên hoá s c t c a ô vuông la tin m u. Phân tích ANOVA cho trư ng h p này, ta có b ng phân tích phương sai t ng quát v i b n ngu n bi n ñ ng thành ph n [bi n ñ ng theo hàng, theo c t, theo công th c và bi n ñ ng ng u nhiên] ñư c th hi n như b ng 4.5 Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Giáo trình Thi t k thí nghi m và x lý k t qu b ng IRRISTAT……….51
9. B ng 4.5. B ng ANOVA cho trư ng h p LS Source of Degree of Sum of Mean square F variation freedom square Row Colum Treatment Error Total Ví d có m t thí nghi m so sánh năng su t c a ba gi ng l c [A,B,D] so v i gi ng ñ i ch ng [C] trong thí nghi m b trí ki u ô vuông Latin, năng su t thu ñư c thư ng ñ dư i d ng b ng như b ng 4.6. B ng 4.6. Năng su t c a b n gi ng l c qua các kh i [c t] Hàng Năng su t [ kg/ha ] C t1 C t2 C t3 C t4 1 1740[B] 1311[D] 1530[C] 1445[A] 2 1565[C] 1205[A] 1350[D] 1370[B] 3 1750[A] 825[C] 1625[B] 1200[D] 4 1570[D] 1280[B] 1690[A] 915[C] Các bư c ti n hành cho phân tích phương sai • Vào s li u trong IRRISTAT Save file v i ñuôi SYS ñ có k t qu như hình 4.11 Hình 4.11. Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Giáo trình Thi t k thí nghi m và x lý k t qu b ng IRRISTAT……….52
10. • Các bư c phân tích Th c hi n các bư c tương t như trư ng h p CRD cho ñ n khi có hình 4.12. Nhưng có ñi m khác v i trư ng h p phân tích c a CRD là: sau khi ch n menu Analysis trên c a s chính c a Window thì ch n ti p Single Site Analysis. Hình 4.12. Trên hình 4.12, ch n bi n NSUAT t h p Data File Variables ñưa vào h p Analysis Variates, khi ñưa vào bi n này s t ñ ng vào h p Analysis Variates w/ ANOVA, lúc này ta có hình 4.13. Hình 4.13. T hình 4.13, kích chu t vào menu SSA Model, s có hình 4.14 Hình 4.14. Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Giáo trình Thi t k thí nghi m và x lý k t qu b ng IRRISTAT……….53
11. T hình 4.14, kích chu t vào mũi tên c a h p Type of Design ñ ch n dòng Latin Square. Lúc này ta s có hình 4.15. Hình 4.15. Sau ñó t hình 4.15, ñưa bi n GIONG $ vào h p Treatment, ñưa HANG vào h p Row, ñưa COT vào h p Column ñ có hình 4.16. Hình 4.16. Ti p t c ch n Options, h p Heading m và ñánh vào h p Heading dòng ch “Phân tích k t qu thí nghi m thi t k ki u ô vuông Latin” ch ng h n như hình 4.17. Sau ñó kích chu t vào OK ñ ch y mô hình. Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Giáo trình Thi t k thí nghi m và x lý k t qu b ng IRRISTAT……….54
12. Hình 4.17. K t qu ch y mô hình phân tích năng su t l c ANOVA FOR SINGLE VARIATES - LATIN SQUARE FILE LATIN 2/11/** 14: 6 ---------------------------------------------------------------- PAGE 1 Phan tich ket qua thi nghiem thiet ke kieu O vuong Latin [1].VARIATE V004 NSUAT ------------------------------------------------------------------- SOURCE D.F. S.S. M.S. F FPROB ------------------------------------------------------------------- ROW 3 63597.7 21199.2 COLUMN 3 702945. 234315. TREATMENT 3 256475. 85491.7 5.43 0.039 ERROR M.S. 6 94400.3 15733.4 TOTAL 15 0.111742E+07 ------------------------------------------------------------------- GIONG$ B , GIONG$ 1 HAS REDIDUAL -1.7 SEs: -130.125 GIONG$ C , GIONG$ 1 HAS REDIDUAL 1.6 SEs: 123.875 GIONG$ A , GIONG$ 1 HAS REDIDUAL 0.2 SEs: 17.625 GIONG$ D , GIONG$ 1 HAS REDIDUAL -0.1 SEs: -11.375 GIONG$ B , GIONG$ 2 HAS REDIDUAL 0.7 SEs: 53.625 GIONG$ C , GIONG$ 2 HAS REDIDUAL -1.2 SEs: -92.625 GIONG$ A , GIONG$ 2 HAS REDIDUAL -0.6 SEs: -48.875 GIONG$ D , GIONG$ 2 HAS REDIDUAL 1.1 SEs: 87.875 GIONG$ B , GIONG$ 3 HAS REDIDUAL 0.2 SEs: 18.875 GIONG$ C , GIONG$ 3 HAS REDIDUAL 0.8 SEs: 62.375 GIONG$ A , GIONG$ 3 HAS REDIDUAL 0.7 SEs: 51.375 GIONG$ D , GIONG$ 3 HAS REDIDUAL -1.7 SEs: -132.625 GIONG$ B , GIONG$ 4 HAS REDIDUAL 0.8 SEs: 57.625 GIONG$ C , GIONG$ 4 HAS REDIDUAL -1.2 SEs: -93.625 GIONG$ A , GIONG$ 4 HAS REDIDUAL -0.3 SEs: -20.125 GIONG$ D , GIONG$ 4 HAS REDIDUAL 0.7 SEs: 56.125 BOX PLOT OF STUDENTIZED RESIDUALS FROM LPLT= -1.727 TO ULPT= 1.613 NO.UPLT 0 ---------I + I--------------- 0 MEDIAN= 0.2376E+00 ANDERSON-DARLING STATISTIC= 0.520 L.S.D. [5%] 216.95 COEFFICIENT OF VARIATION 8.97 [2]. MEANS FOR EACH VARIETY - LATIN SQUARE FILE LATIN 2/11/** 14: 6 ---------------------------------------------------------------- PAGE 2 Phan tich ket qua thi nghiem thiet ke kieu O vuong Latin Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Giáo trình Thi t k thí nghi m và x lý k t qu b ng IRRISTAT……….55

nguon tai.lieu . vn