Suốt chiều dài lịch sử, chưa lúc nào chúng ta có nhiều thuận lợi cho việc tự giáo dục như ngày nay. Muốn biết thêm một kỹ năng mới, rất dễ dàng, người ta chỉ cần gõ địa chỉ trang Google, lục lọi và nghiên cứu, thực hành đúng cách và đẩy bản thân vượt lên giới hạn. Nhưng mặc dù có trong tay quyền năng truy cập thông tin đáng kinh ngạc như vậy, rất ít người tận dụng tối đa được nó cho việc tự học.
Tư duy về cách chúng ta nên học?
Rất nhiều người thành công ở thời hiện đại có được vị trí như ngày hôm nay bằng cách tự dạy mình các kỹ năng, và không có lý gì bạn không thể làm điều tương tự.Tự học có thể là tấm vé đưa bạn thoát khỏi công việc nào đó mà bạn ghét, hay một chuyên ngành nào đó mà bạn chẳng lấy làm mặn mà, và tự học sẽ là một kỹ năng cốt lõi ở thế kỷ XXI. Nó sẽ quyết định khả năng thích ứng với sự thay đổi trong bối cảnh mà danh sách công việc và công nghệ liên tục mở rộng. Câu hỏi là bạn có thể tận dụng tối đa những thông tin có sẵn như thế nào để tự phát triển kỹ năng.
Việc đầu tiên sẽ là thay đổi tư duy về cách chúng ta nên học.
Chúng ta học như thế nào?
Bạn học giỏi như thế nào sẽ được đánh giá dựa trên điểm số của bạn. Điểm số sẽ được dựa trên điểm kiểm tra, bài thi và đồ án, và những thứ này sẽ phụ thuộc vào việc bạn áp dụng những thông tin được tiếp nhận tốt đến đâu. Trong ít nhất mười hai năm, bạn đã được đào tạo để nhại và dùng lại những thông tin bạn được mớm cho nhưng bạn chưa bao giờ được rèn luyện cách để tự tìm kiếm những thông tin đó.
Cách chúng ta được dạy để học :
Cách bạn học trong đời thực :
Về cơ bản, đây chính là việc đoán và thử, và nó là một phương pháp để tìm ra giải pháp cho các vấn đề tốt hơn rất nhiều so với người ta nghĩ.
Khi bạn tự dạy mình một cái gì đó, sẽ chẳng có giáo trình, ghi chép, sách giáo khoa, hay có giáo sư nào hướng dẫn bạn từng bước một. Bạn cứ thế chuyển từ vấn đề trước sang vấn đề sau và dần dần trở nên giỏi hơn trong việc đoán và thử. Bạn không cần sự giáo dục chính quy về một môn học hay chủ đề nào đó, bạn chỉ cần khả năng thử nghiệm, biết tự thúc ép và đáp lại phản hồi.
Nhưng vì đã quen với việc được mớm kiến thức suốt nhiều năm qua, học theo cách thức này có thể khá đáng sợ với bạn. Trước hết bạn sẽ phải rèn luyện [hoặc, rèn lại] khả năng tự học. Và cách dễ nhất để bắt đầu tập thói quen tự học chính là áp dụng một kỹ thuật mà tôi đã phát triển được gọi là Phương pháp Sandbox [Vùng thử].
Phương pháp Sandbox cho việc tự học
Phương pháp sandbox là một quá trình liên tục để tự giáo dục, dựa trên nghiên cứu khoa học mới nhất về cách chúng ta học và cách chúng ta xử lý thông tin. Theo phương pháp này chúng ta không cần phải ghi nhớ các sự kiện, công thức hoặc các chi tiết vụn vặt khác nữa. Thay vào đó, chúng ta cần phát triển sự hiểu biết trực quan về các kỹ năng mình đang có, tiếp xúc với thật nhiều thông tin về kỹ năng ta muốn học và không ngừng thúc đẩy bản thân tiến bộ.
Ta có thể thực hiện theo phương pháp này một mình hay với người dẫn dắt, ở trường hay ở công ty, vào bất cứ lúc nào. Đó là một quá trình học tập và cải thiện liên tục, được chia thành04 bước theo chu kỳ.
Bước 1: Tạo một sandbox cho bản thân
Trước khi dành thời gian để nghiên cứu cách học hoặc cách để học tốt hơn những gì bạn muốn học, bạn sẽ cần phải tạo một môi trường để thực hành việc học. Theo phương pháp này, bạn sẽ phải dành phần lớn thời gian để thực hành và thử nghiệm chứ không phải học, vì vậy bạn cần một môi trường để có thể dễ dàng rèn luyện kỹ năng và cải biến.
Đó sẽ là vùng của bạn, một nơi mà bạn có thể thoải mái vọc vạch đủ thứ liên quan đến kỹ năng mà bạn đang cố gắng học mà không cần phải lo nghĩ nhiều về việc phải làm cho ra làm. Vùng thử này sẽ cho phép bạn tự do khám phá, thử nghiệm và cả thất bại, mà không gây bất kỳ ảnh hưởng tiêu cực gì đến cuộc sống về lâu về dài, tiền tiết kiệm hoặc danh tiếng của bạn. Nó là một môi trường lý tưởng cho việc học tập bứt tốc.
Tiêu chuẩn của sandbox phải là:
- Chi phí thấp hoặc miễn phí: vì vậy bạn sẽ không trì hoãn việc bắt đầu
- Mang tính sân chơi: vì vậy bạn không sợ thất bại hoặc chia sẻ về việc bạn làm
- Công khai: để bạn thấy có trách nhiệm phải làm có tâm
Vài ví dụ về sandbox [vùng thử]:
- Lập trình: Tài khoản trên Github, Heroku và StackExchange để bắt đầu dự án nào đó và nhờ trợ giúp.
- Viết: Một blog cá nhân trên Codelearn, WordPress, Medium hoặc SquareSpace.
- Nhiếp ảnh: Máy ảnh và tài khoản Instagram.
- Thiết kế: Phần mềm Sketch, và tài khoản Dribbble để show thành quả.
- Marketing: Một blog hoặc trang thông tin trên WordPress.
Bước 2: Nghiên cứu
Để tiếp tục mở rộng đường biên của vùng thử, gia tăng mức độ kỹ năng mà bạn có thể thực hành và áp dụng, bạn sẽ cần có sự đầu tư nhất định cho việc nghiên cứu. Các tài nguyên trực tuyến luôn có sẵn để dạy bạn bất cứ điều gì bạn muốn học, vấn đề ở đây là cần tìm ra những gì đáng đọc, đáng xem và/hoặc đáng nghe.
Ban đầu,loại thông tin tốt nhất cần tìm là công thức có sẵn. Hãy tìm những hướng dẫn ngắn gọn và rõ ràng để sao cho bạn có thể áp dụng ngay lập tức và sử dụng kỹ năng muốn học ở vùng thử. Nếu bạn không thực hành những gì bạn đã đọc [một mình, không chỉ trong giới hạn của nền tảng giáo dục như Codecademy] thì bạn sẽ không bao giờ thực sựhọc.
Vì vậy, khi bạn muốn luyện tập một kỹ năng, hãy tìm hiểu các tài liệu giúp mở rộng hiểu biết của bạn về nó và cung cấp cho bạn các công thức mới để thử nghiệm. Tiêu biểu nhất có thể kể đến là:
Sách
Đây là sự lựa chọn tuyệt vời khi bạn muốn mở rộng hiểu biết về chuyên môn và các khuôn mẫu tư duy đối với một số kỹ năng nhất định và sách có thể là những người dẫn đường vô giá chỉ cho bạn thấy những khía cạnh mới của kỹ năng mà bạn có thể chưa từng nghĩ tới.
Sách cũng có thể cho bạn sự trợ giúp tuyệt vời để cải thiện các kỹ năng ngôn ngữ, bằng cách dạy cho bạn cách trở thành một người học ngôn ngữ tốt hơn và giúp bạn hiểu thêm về sự phức tạp của ngữ pháp một ngôn ngữ nào đó.
Blog và tài nguyên trực tuyến
Bên cạnh sách, có rất nhiều nội dung trực tuyến mà bạn có thể sử dụng cho việc tự học. Một số người đã viết hẳn các bài blog về cách tự học marketing, tự học thiết kế, học JavaScript, và nếu bạn chịu khó tìm kiếm, bạn có thể tìm thấy các bài hướng dẫn được viết rất tốt để học về bất cứ điều gì.
Một số nguồn kiến thức sẽ giải thích cụ thể cho bạn biết về một số chủ đề chuyên biệt nào đó, và một số khác, như một số nguồn được liệt kê ở trên, sẽ giúp bạn loại bỏ những thứ khác không cần thiết. Khi bạn đang ngụp lặn trong biển kiến thức phục vụ cho việc tự học trên Internet, thì việc tìm được một bài blog hay nguồn tài nguyên trực tuyến giúp bạn xác định được đâu là kiến thức cần chú trọng sẽ mang đến lợi ích vô cùng lớn.
Các khóa học trực tuyến và MOOCs[Khóa học trực tuyến đại chúng mở]
Nếu bạn thích xem và nghe hơn đọc, thì các khóa học trực tuyến hoặc MOOCs sẽ là một giải pháp hoàn hảo cho việc tự học. Trên Internet có vô vàn các lớp học trực tuyến miễn phí và có phí, có thể dạy cho bạn mọi thứ từ lập trình, marketing, thiết kế, cho đến [giả sử bạn thích] đan rổ.
Bước 3: Ứng dụng và thực hành
Trong khuôn khổ sandbox của mình, cách bạn thực hành thứ bạn học cũng quan trọng như điều bạn chọn thực hành. Thực hành sai phương pháp có thể dẫn đến việc lãng phí hàng giờ, hàng ngày, thậm chí hàng năm trời, nhưng phương pháp thực hành đúng có thể giúp bạn đạt tới mức cạnh tranh được trong vòng vài tháng.
Vấn đề là trong kiểu thực hành này, bạn không thực sự thử thách chính mình. Khi bạn trải qua những hành động thực hành ngây thơ, khả năng cao là bạn sẽ tiến bộ rất ít, hoặc thậm chí là không có tiến bộ, nên bạn cần có thêmnhững yếu tố chủ động và phải có ý thức cho việc thực hànhđể đảm bảo rằng bạn thật sự đang học khi áp dụng những điều mình đã học.
Thực hành một cách có nội đích trong vùng thử theo cách đúng đắn tức là bạn phải:
- Thành thật tự đánh giá giới hạn của bản thân để xem bạn cần cải thiện ở điểm nào.
- Đặt ra mục tiêu trên khả năng hiện tại của bạn một chút để tự động viên mình bước ra khỏi vùng an toàn.
- Thực hành với sự tập trung cao.
- Tìm kiếm sự phản hồi, theo bất kỳ cách nào có thể, và tích hợp sự phản hồi đó vào quá trình thực hành.
Bước 4: Tìm kiếm sự phản hồi
Khi bạn đã thực hành một cách có chủ đích trong vùng thử của mình và tiếp tục nghiên cứu để lấp đầy các lỗ hổng kiến thức, mảnh cuối cùng [nhưng rất cần thiết] trong quá trình tự học đó là tìm kiếm sự phản hồi.
Nếu bạn đang muốn cải thiện bản thân trong việc tập tạ, thật khó để biết liệu form người của bạn có tốt hay không khi không có huấn luyện viên kèm cặp để chỉ chỗ sai cho bạn. Khi bạn học một ngôn ngữ mới, khá là khó để biết liệu bạn có đang phát âm đúng hay không khi không có người nhận xét và chỉ lỗi sai của bạn.
Một lựa chọn nữa là sử dụng các phương pháp phản hồi ít trực tiếp hơn. Thị trường có thể là một vòng lặp phản hồi tốt, nếu bạn đã và đang thường xuyên xuất bản hội họa, tác phẩm văn chương, hình ảnh nghệ thuật, âm nhạc, bạn có thể cảm nhận được người ta thích gì và không thích gì dựa trên nội dung mà họ phản hồi. Tuy vậy hãy cẩn thận với phương pháp này. Đôi khi bạn sẽ bị kéo theo thị hiếu đám đông thay vì chất lượng tác phẩm.
Tiếp tục Vòng lặp Tự học
Một khi bạn đã trải qua quá trình thiết kế sandbox cho bản thân, nghiên cứu cách cải thiện kỹ năng, áp dụng kiến thức đó vào việc thực hành có mục đích trong giới hạn của sandbox, và nhận phản hồi về quá trình học tập bước tiếp theo chỉ đơn giản là lặp lại quá trình đó để cải thiện kỹ năng của bạn.
Khi bạn đã đạt được một mục tiêu học tập, hoặc cảm thấy rằng bạn đã trở nên thoải mái với một khía cạnh nào đó của kỹ năng đó, bạn phải quay lại bước nghiên cứu để đánh giá xem bạn cần học điều gì khác, điều chỉnh sandbox để bạn có thể học kỹ năng đó hiệu quả, rồi thực hành có mục đích và củng cố từ nhận xét để tiếp tục thúc đẩy bản thân ra khỏi vùng an toàn.
Điều này tạo ravòng lặp tự học. Một vòng tuần hoàn vĩnh cửu của việc học tập và cải thiện bản thân liên tục, nơi bạn không bao giờ phải ngừng cải thiện các kỹ năng của mình hay chạm trần trong quá trình học tập.
Nguồn://www.nateliason.com/blog/self-education
Facebook Comments
SANDBOX PHƯƠNG PHÁP TỰ HỌC HIỆU QUẢ
5 [100%] 2 votes