SỰ PHỤ THUỘC CỦA ĐIỆN TRỞ VÀO CHIỀU DÀI DÂY DẪN
1. Xác định sự phụ thuộc của điện trở dây dẫn vào một trong những yếu tố khác nhau
Điểm khác nhau giữa các cuộn dây:
- Vật liệu
- Chiều dài
- Tiết diện
=> Những yếu tố có thể ảnh hưởng đến điện trở của dây: Vật liệu, chiều dài và tiết diện.
2. Sự phụ thuộc của điện trở vào chiều dài dây dẫn
Để xác định điện trở của dây dẫn phụ thuộc vào chiều dài dây thì thay đổi chiều dài của dây dẫn, tiết diện dây và vật liệu làm dây dẫn phải như nhau [giữ nguyên].
=> Kết quả: Điện trở của các dây dẫn có cùng tiết diện và được làm từ cùng một loại vật liệu thì tỉ lệ thuận với chiều dài mỗi dây.
\[\dfrac{{{R_1}}}{{{R_2}}} = \dfrac{{{l_1}}}{{{l_2}}}\]
3. Liên hệ thực tế
- Mắc một bóng đèn vào hiệu điện thế không đổi bằng dây dẫn ngắn thì đèn sáng bình thường, nếu thay bằng dây dẫn khá dài có cùng tiết diện và được làm từ cùng một loại vật liệu thì đèn sáng yếu hơn.
=> Do điện trở dây dẫn phụ thuộc vào chiều dài, khi chiều dài tăng lên thì điện trở của dây tăng lên. Vì vậy điện trở của đoạn mạch cũng tăng lên. Như vậy, khi hiệu điện thế không thay đổi nhưng điện trở tăng lên thì cường độ dòng điện qua bóng đèn giảm đi ⇒ đèn sáng yếu hơn.
Sơ đồ tư duy về sự phụ thuộc của điện trở vào chiều dài dây dẫn - Vật lí 9
SỰ PHỤ THUỘC CỦA CƯỜNG ĐỘ DÒNG ĐIỆN VÀO HIỆU ĐIỆN THẾ GIỮA HAI ĐẦU DÂY DẪN
1. Sự phụ thuộc của cường độ dòng điện vào hiệu điện thế
- Cường độ dòng điện chạy qua một dây dẫn tỉ lện thuận với hiệu điện thế đặt vào hai đầu dây dẫn đó.
- Hiệu điện thế giữa hai đầu dây dẫn tăng [hoặc giảm] bao nhiêu lần thì cường độ dòng điện chạy qua dây dẫn đó cũng tăng [hoặc giảm] bấy nhiêu lần.
2. Đồ thị biểu diễn sự phụ thuộc của cường độ dòng điện vào hiệu điện thế
Đồ thị biểu diễn sự phụ thuộc của cường độ dòng điện vào dòng điện vào hiệu điện thế giữa hai đầu dây dẫn là một đường thẳng đi qua gốc tọa độ [U = 0,I = 0].
Sơ đồ tư duy
Khi hiệu điện thế giữa 2 đầu bóng đèn càng lớn thì dòng điện chạy qua bóng đèn có cường độ càng lớn và làm cho đèn sáng hơn là nội dung kiến thức mà các em đã được biết khi học ở lớp 7.
Vậy Cường độ dòng diện là gì? Hiệu điện thế là gì? Cường độ dòng diện phụ thuộc vào hiệu điện thế giữa 2 dầu dây dẫn như thế nào? chúng ta cùng tìm hiểu qua nội dung bài viết dưới đây.
I. Thí nghiệm về mối liên hệ giữa cường độ dòng điện và hiệu điện thế
Bạn đang xem: Cường độ dòng điện, Hiệu điện thế và sự phụ thuộc của Cường độ dòng điện – Vật lý 9 bài 1
– Đo cường độ dòng điện chạy qua dây dẫn ứng với các hiệu điện thế khác nhau đặt vào 2 đầu dây dẫn
1. Sơ đồ mạch điện
– Chốt dương của các dụng cụ đo điện có trong sơ đồ phải được mắc về phái điểm A.
2. Tiến hành thí nghiệm
– Mắc mạch điện theo sơ đồ hình trên [hình 1.1].
– Dòng điện chạy qua vôn kế có cường độ rất nhỏ nên có thể bỏ qua, vì thế ampe kế đo được cường độ dòng điện chạy qua đoạn dây dẫn đang xét.
* Câu C1 trang 4 SGK vật lý 9: Từ kết quả thí nghiệm, hãy cho biết khi thay đổi hiệu điện thế giữa hai đầu dây dẫn, cường độ dòng điện chạy qua dây dẫn có mối quan hệ như thế nào với hiệu điện thế.
* Hướng dẫn giải câu C1 trang 4 SGK vật lý 9:
– Kết quả thí nghiệm cho thấy khi tăng [hoặc giảm] hiệu điện thế giữa hai đầu dây dẫn bao nhiêu lần thì cường độ dòng điện chạy qua dây dẫn đó cùng tăng [hoặc giảm] bấy nhiêu lần.
II. Đồ thị biểu diễn sự phụ thuộc của Cường độ dòng điện vào Hiệu điện thế
1. Dạng đồ thị
– Đồ thị biểu diễn sự phụ thuộc của I và U là một đường thằng đi qua gốc tọa độ [U = 0, I = 0]
* Câu C2 trang 5 SGK Vật lý 9: Dựa vào số liệu ở bảng 1 [SGK] mà em thu được từ thí nghiệm, hãy vẽ đường biểu diễn mối quan hệ giữa I và U, nhận xét xem nó có phải là đường thẳng đi qua gốc tọa độ hay không
* Hướng dẫn giải câu C2 trang 5 SGK vật lý 9:
– Đường biểu diễn mối quan hệ giữa I và U được thể hiện trong dưới. Đây là đường thẳng đi qua gốc tọa độ.
– Hiệu điện thế giữa hai đầu dây dẫn tăng [hoặc giảm] bao nhiêu lần thì cường độ dòng điện chạy qua dây dẫn đó cũng tăng [hoặc giảm] bấy nhiêu lần.
– Cường độ dòng điện chạy qua một dây dẫn tỉ lệ thuận với hiệu điện thế đặt vào hai đầu dây đẫn đó.
III. Vận dụng trả lời các câu hỏi về mối quan hệ giữa cường độ dòng điện và hiệu điện thế
* Câu C3 trang 5 SGK Vật lý 9: Từ đồ thị hình 1.2 SGK hãy xác định: Cường độ dòng điện chạy qua dây dẫn khi hiệu điện thế là 2,5V; 3,5V
– Xác định giá trị U, I ứng với một điểm M bất kì trên đồ thị đó.
* Hướng dẫn giải câu C3 trang 5 SGK vật lý 9:
+ Dựa vào đồ thị ta thấy:
– Khi U = 2,5V thì I = 0,5A.
– Khi U = 3,5V thì I = 0,7A.
+ Lấy một điểm M bất kì trên đồ thị.
– Từ M kẻ đường thẳng song song với trục hoành, cắt trục tung tại I3 = 1,1A
– Từ M kẻ đường thẳng song song với trục tung, cắt trục hoành tại U3 = 5,5V.
* Câu C4 trang 5 SGK Vật lý 9: Trong bảng 2 có ghi một số giá trị của U và I đo được trong một thí nghiệmvới một dây dẫn. Em hãy dự đoán giá trị sẽ phải có trong các ô còn trống
* Hướng dẫn giải câu C4 trang 5 SGK vật lý 9:
– Vì U tăng bao nhiêu lần thì I tăng bấy nhiêu lần. Từ giá trị U ở lần đo 1 và 2 ta thấy U tăng 2,5/2 = 1,25 lần → I2 = I1 .1,25 = 0,125A.
– Tương tự cách làm như vậy cho các lần đo 3, 4 ,5 ta tìm được các giá còn thiếu là: 0,125A; 4,0V; 5,0V; 0,3A.
* Câu C5 trang 5 SGK Vật lý 9: Trả lời câu hỏi nêu ra ở đầu bài học SGK. Câu hỏi là: “Cường độ dòng điện chạy qua dây dẫn có tỉ lệ với hiệu điện thế đặt vào 2 đầu dây dẫn hay không?”.
* Hướng dẫn giải câu C5 trang 5 SGK vật lý 9:
– Cường độ dòng điện chạy qua dây dẫn tỉ lệ thuận với hiệu điện thế đặt vào hai đầu dây dẫn đó.
Hy vọng với bài viết hệ thống lại kiến thức về cường độ dòng điện [I], hiệu điện thế [U] và sự phụ thuộc của Cường độ dòng điện và Hiệu điện thế cùng bài tập vận dụng ở trên đã giúp các em hiểu rõ hơn mối quan hệ giữa I và U. Mọi góp ý và thắc mắc các em hãy để lại bình luận dưới bài viết để HayHocHoi.Vn ghi nhận và hỗ trợ, chúc các em học tập tốt.
|
¤ Nội dung cùng chương 1: » Bài 3: Thực Hành Xác Định Điện Trở Của Một Dây Dẫn Bằng Ampe Kế Và Vôn Kế ¤ Có thể bạn muốn xem: |
Đăng bởi: THPT Sóc Trăng
Chuyên mục: Giáo Dục