1. Thời vụ, đất trồng cây mai chiếu thủy
Do giai đoạn cây con trong vườn ươm nên thời điểm trồng cây từ bầu, khay ươm hạt mai chiếu thủy vào vườn ươm cây con tùy thuộc điều kiện thực tế của cơ sở và có thể tiến hành quanh năm.
Cây mai không quá kén đất trồng. Nhưng cây mai con giai đoan vườn ươm cần chọn các loại đất tốt trồng trực tiếp hoặc làm các hỗn hợp giá thể tốt nếu trồng trong bầu nilông hay chậu.
Lưu ý: Cây mai tối kỵ đất bị úng nước, do vậy vườn ươm phải thoát nước tốt.
2. Mật độ - khoảng cách trồng mai chiếu thủy
Nếu trồng trực tiếp ra đất giai đoạn này do cây còn nhỏ mật độ tối thiểu có thể trồng: cây x cây 20 x 20 cm, hàng x hàng 20 x 20 cm, luống [hoặc líếp] rộng 0,8 - 1,2 m.
Vườn ươm mai chiếu thủy
3. Kỹ thuật trồng cây mai chiếu thủy
Tiêu chuẩn chọn cây giống trước khi trồng - Cây mai chiếu thủy con khi đem trồng xuống đất hoặc vào bầu ươm cần phải kiểm tra xem cây con có đạt yêu cầu cụ thể như sau:
- Có lá trưởng thành trở lên mọc nhiều. Các lá ngọn đã trưởng thành theo đặc trưng của giống.
- Thân vững chắc, cây không bị tổn thương, không bị sâu bệnh.
- Bộ rễ phát triển tốt, có nhiều rễ thứ cấp.
- Chiều cao cây giống [từ cổ rễ đến đỉnh ngọn] từ 7 cm trở lên.
Dùng các dụng cụ như cuốc bổ hốc, dao xây loại nhỏ hoặc dụng cụ đào lỗ chuyên dụng để đào lỗ theo mật độ đã định. Đặt cây con vào hố và lấp đất
Trường hợp trồng trong bầu hoặc chậu nhựa, dùng que hoặc cây đục lỗ để đục lỗ trồng trong bầu rồi tiến hành trồng cây vào bầu sau đó xếp bầu cây đã trồng thành luống [líếp].
4. Hướng dẫn chăm sóc cây mai chiếu thủy giai đoạn vườn ươm
4.1. Che nắng cho cây sau trồng
- Tác dụng:
+ Giảm cường độ ánh sáng trực tiếp, tránh lá và cành non bị cháy nắng.
+ Cản bớt gió.
+ Giảm sự thay đổi đột ngột ẩm độ không khí và đất xung quanh cây.
- Vật liệu dùng che nắng: Dùng lưới đen chuyên dụng che để giảm cường độ chiếu sáng trực xạ xuống còn khoảng 70% ánh sáng tự nhiên là được. Có thể tận dụng các vật liệu sẵn có ở địa phương như cỏ tranh khô, lá dừa khô.
- Cách che nắng: Dùng vật liệu che nắng tạo thành mái che làm giảm bớt khoảng 30% ánh sáng mặt trời trực tiếp. Độ cao mái che cao hay thấp tùy điều kiện sản xuất cụ thể nhưng không thấp dưới 1,2 m sẽ khó chăm sóc.
- Chỉ che thời gian đầu mới trồng, sau đó luyện cây và bỏ mái che.
4.2. Tránh rét cho cây mai chiếu thủy vào mùa đông
Để bảo vệ cây mai chiếu thủy trong mùa đông, tủ gốc cho mai chiếu thủy bằng rơm hoặc lá khô, bổ sung thêm phân chuồng hoặc phân xanh xung quanh gốc cây. Việc này giúp cho hệ thống rễ và cây khỏe mạnh đến khi thời tiết ấm lên và cây phát triển bình thường trở lại.
Nếu bạn đã trồng mai chiếu thủy vào chậu ngoài trời bạn nên cho cây vào trong nhà để giữ ấm cho cây.
Tủ gốc và bổ sung thêm phân chuồng cho mai chiếu thủy khi trời rét
4.3. Tước nước cho cây mai chiếu thủy
Sau khi trồng phải tưới nước ngay để cây nhanh hồi phục.
Dùng thùng tưới hoa sen hoặc các loại dụng cụ tưới có áp lực vòi tưới nhẹ để tưới nhẹ nhàng quanh gốc
Lượng nước tưới vừa đủ ẩm, không được tưới nước bằng ống nước có dòng nước xối mạnh làm rửa trôi, tróc gốc, đất bị váng, cây khó ra rễ.
Tưới thường xuyên hàng ngày vào sáng sớm hoặc chiều tối, nhất là những ngày nắng để đảm bảo độ ẩm cho cây.
Tùy theo điều kiện cụ thể [tiền vốn, diện tích, lao động, nguồn cung cấp nước tưới ...] của cơ sở sản xuất có thể áp dụng các phương pháp tưới tiên tiến như: Tưới nhỏ giọt, tưới phun mưa tự động ...
Sau khi trồng phải tưới nước ngay cho cây mai chiếu thủy
4.2. Bón phân cho cây mai chiếu thủy
4.2.1. Xác định các loại phân bón cho cho cây mai chiếu thủy
a. Phân hữu cơ
Các loại phân hữu cơ có thể dùng để bón cho mai chiếu thủy như phân chuồng hoai mục [phân gia súc], than bùn, phân dơi, phân xanh, phân cá, bánh dầu ...
- Ưu điểm của phân hữu cơ
- Tạo chất đệm, ổn định độ chua của đất tăng hiệu quả của việc bón phân vô cơ.
- Làm đất tơi xốp, giữ ẩm tốt, tăng độ phì nhiêu.
- Tạo môi trường thuận lợi để vi sinh vật phát triển và hoạt động làm tăng khả năng kháng bệnh đối với cây trồng.
- Hạn chế của phân hữu cơ
- Hiệu quả chậm;
- Cồng kềnh, tốn công vận chuyển;
- Hàm lượng dưỡng chất thấp, không ổn định, khó kiểm soát.
Để nâng cao hàm lượng dinh dưỡng phân chuồng, nên tận dụng các dư thừa thực vật có sẳn để độn vào phân chuồng và ủ phân trước khi sử dụng.
b. Phân vô cơ
Tùy theo nhu cầu dinh dưỡng ở mỗi giai đoạn phát triển mà lựa chọn các loại phân vô cơ để bón cho phù hợp.
-
Ưu điểm của phân vô cơ
- Đáp ứng nhanh kịp thời nhu cầu của cây.
- Hàm lượng dinh dưỡng thường cao, ổn định và dễ kiểm soát.
- Dễ vận chuyển, dễ sử dụng.
- Hạn chế của phân vô cơ
- Sử dụng đơn độc lâu ngày đất bị chai cứng, chua, cây hấp thụ kém.
- Hạn chế vi sinh vật phát triển.
* Các loại phân chứa đạm
- Phân urê [46% đạm nguyên chất] có thể được dùng để bón lót, bón thúc hoặc có thể pha loãng theo nồng độ 0,5 - 1,5% để phun lên lá.
- Sunphat đạm [phân SA] chứa 20 - 21% nitơ [N] nguyên chất và 29% lưu huỳnh [S]. Phân SA có dạng tinh thể mịn, hoặc viên, màu trắng ngà hoặc xám xanh. Phân có mùi khai, vị mặn, hơi chua, dễ tan trong nước.
- Phân DAP [phốt phát amôn] chứa 18 % đạm và 46 % lân, dùng để bón lót, bón thúc đều giai đoạn cây con trong vườn ươm đều tốt. Phân dễ sử dụng, thích hợp ở đất nhiễm mặn. Cần bón phối hợp với các loại đạm khác.
* Các loại phân chứa lân:
Supe lân và Lân nung chảy chứa từ 15,5%-17% P2O5hữu hiệu, chủ yếu được sản xuất trong nước từ nguyên liệu là quặng A-pa-tit do các nhà máy: Supe phốt phát và hoá chất Lâm Thao, Long Thành, Phân lân nung chảy Văn Điển và Phân lân nung chảy Ninh Bình sản xuất.
* Các loại phân kali:
- Phân sunphat kali [K2SO4]: hàm lượng kali nguyên chất trong sunphat kali là 45 - 50%. Ngoài ra trong phân còn chứa lưu huỳnh 18%.
- Hàm lượng kali nguyên chất trong sunphat kali là 45 - 50%. Ngoài ra trong phân còn chứa lưu huỳnh 18%.
4.2.2. Phương pháp bón phân cho cây mai chiếu thủy
- Bón gốc:
+ Phân hữu cơ như phân chuồng, phân xanh thường bón lót trước khi trồng. Một số loại phân hữu cơ khác như bánh dầu thì ngâm và pha loãng với nước tưới thường xuyên, phân dơi bón lót hoặc rải quanh gốc sau đó xới nhẹ và tưới nước.
+ Phân vô cơ: Thời kỳ cây con bộ rễ cây mai chiếu thủy chưa phát triển mạnh nên thường bón bằng cách pha phân bón vào nước sau đó tưới trực tiếp vào gốc cây.
- Phun trên lá: Pha phân bón vào bình phun hoặc máy phun sau đó phun trực tiếp lên lá cây. Thường áp dụng đối với các loại phân bón qua lá [vi lượng] như Supper Zinc K. Cần lưu ý sử dụng đúng nồng độ như khuyến cáo để tránh gây cháy lá hoặc ngộ độc. Để tăng hiệu quả của phân bón lá nên phun vào buổi sáng sớm hoặc chiều tối.
4.3. Làm cỏ cho vườn trồng cây mai chiếu thủy
4.1.1. Tác hại của cỏ dại
Cỏ dại tranh chấp các điều kiện sống của vườn mai hoặc trên các chậu cây thiếu chăm sóc làm cho cây bị ảnh hưởng đến phát triển. Từ đó phải điệt cỏ nên làm tăng chi phí sản xuất, bao gồm: Tăng chi phíthuốc trừ cỏ,chi phí phun và rải thuốc trừ cỏ, tăng chi phí chuẩn bị đất, trồng trọt, chăm sóc, dụng cụ trừ cỏ và thời gian làm cỏ.
Cỏ dại là nơi trú ẩn củasâu,bệnhhại và là nơi trú ẩn củachuộtvà là ký chủ của sâu bệnh hại cây trồng là ký chủ của nấm gây bệnh thán thư, đốm lá, bệnh héo cây con. Cỏ gà [cỏ chỉ] là ký chủ của nấm gây bệnh gỉ sắt, đốm lá, sâu đất, sâu kéo màng...
4.1.2. Phòng và trừ cỏ dại
Làm đất kỹ, che phủ kín đất, có tác dụng ngừa được cỏ dại trong vườn, Có thể che phủ đất trồng mai bằng cách trồng cây lạc dại [cỏ đậu] vừa có tác dụng làm cho cỏ dại mọc trong vườn, vừa có thể ủ phân xanh cung cấp cho đất.
Cũng có thể phun thuốc cỏ hay làm bằng tay. Nếu phun thuốc cỏ phải phun từ khi cây dưa còn nhỏ để thuốc cỏ không ảnh hưởng [phun phải cây dưa] tới cây dưa. Khi thấm thuốc cỏ, cỏ dại ở trên bờ sẽ từ từ chết khô, thân cây cỏ chết khô nằm trên bờ ruộng, có tác dụng che phủ đất ở trên bờ ruộng không bị xói mòn. Làm cỏ bằng tay vừa tốn công lao động, bờ tuy sạch cỏ những đất trên bờ dễ bị rửa trôi.